Strandlengjan farin og fornminjar með Svavar Hávarðsson skrifar 24. desember 2014 07:00 Myndirnar sýna hvernig gengið var frá eftir að vinnu lauk 2013 og hvernig hóllinn leit út eftir illviðrið. Allur neðri hluti hólsins upp í um meters hæð hefur brotnað af vegna ágangs sjávar, þ.á.m. sandpokar sem settir höfðu verið til varnar. Annað rof hefur einnig aukist. Mynd/ÞórMagnússon „Það er því miður engin mannanna verk sem hefðu staðist náttúruöflin í þessum ham. Mér sýnist að allt að tveir metrar séu farnir framan af strandlengjunni þar sem mest hefur gengið á, og það segir sig því sjálft að þetta hefði tapast algjörlega óháð fornleifauppgreftrinum á svæðinu,“ segir Lilja Björk Pálsdóttir, fornleifafræðingur við Fornleifastofnun Íslands, um miklar skemmdir á fornminjum við Gufuskála á Snæfellsnesi þar sem ágangur sjávar að undanförnu hefur stórskemmt stórt svæði við ströndina. Haraldur Sigurðsson, eldfjallafræðingur, skrifar um fornminjarnar og missi þeirra á bloggi sínu í gær og er gagnrýninn. Hann vill meina að uppgröfturinn hafi afhjúpað minjarnar og þær hafi verið skildar eftir óvarðar. „Ef aldrei hefði verið ráðist í þessar aðgerðir þá hefðu þessar minjar varðveist í jörðu. Jörðin geymir best. Það er algjörlega á ábyrgð fornleifafræðinganna að þessar minjar spilltust og fóru í hafið,“ skrifar Haraldur. Lilja Björk segir að skemmdirnar séu fjarri því bundnar við blettinn sem rannsóknin nær til. Skemmdirnar séu á svæðinu öllu og því séu fornminjar tapaðar sem eru órannsakaðar með öllu. „Þetta er á svo stóru svæði og vegna fjárskorts er það takmarkað sem hefur náðst að rannsaka minjar á ströndinni. Rannsóknir til þessa benda til að um verbúðir frá 15.öld sé að ræða, en við höfum þurft að velja hvar við berum niður. Við vitum hins vegar af minjum þarna úti um allt sem eru að brotna í sjóinn, og mikið er farið í þessum veðrum í vetur,“ segir Lilja Björk og bætir við að landrof á staðnum sé ein stærsta ástæðan fyrir því að ráðist var í uppgröft og rannsóknir á Gufuskálum til að byrja með. Hugsað sem björgunarrannsókn verminjaMynd/Fornleifastofnun• Víkingaaldarminjar sem koma fyrst fyrir í ritheimildum árið 1274. • Ein af stærstu verstöðvum landsins. Umfangsmiklar fiskveiðar fram á 18.öld. • Búseta til miðrar 20. aldar. • Landbrot gríðarlegt á svæðinu. Mjög virkt brot við ströndina. Mannvirki og mannvistarlög hafa horfið hratt á undanförnum árum. Vindrof 5 til 9 metrar á milli 1984 og 2013. • Rannsóknin á Gufuskálum var hugsuð sem björgunarrannsókn verminja.Þegar hafa fundist • Fjölmargir hlutir hafa þegar fundist á Gufuskálum sem hver og einn segir sína sögu. Má nefna hvalbein, taflmann, lýsislampa eða ausu, hníf beinnálar og fleira smálegt. Fornminjar Mest lesið „Þetta er bara of dýrt eins og staðan er í dag“ Innlent Flugvél til Akureyrar snúið við á miðri leið Innlent Talið að lík Mosley sé fundið Erlent Lögregla sendi fólk aftur inn úr blíðunni Innlent „Hvorum megin í sögunni ætlar þú að skipa þér, Sigmundur Davíð?“ Innlent Vanhæfur þegar hann dæmdi mann til að greiða 142 milljónir Innlent Minnist ævintýragjarna og dásamlega mannsins síns Erlent Ótrúlegt sjónarspil á Grindavíkurvegi Innlent Þremur skipverjum verið sleppt úr haldi Innlent Apollo-geimfarinn sem laumaði íslenskum peningi til tunglsins Innlent Fleiri fréttir Lögregla sendi fólk aftur inn úr blíðunni Björguðu manni sem lenti í sjálfheldu á Fimmvörðuhálsi „Hvorum megin í sögunni ætlar þú að skipa þér, Sigmundur Davíð?“ Pylsuvagninn á Selfossi er 40 ára í dag: Fríar pylsur og kók Áætlanir gera ráð fyrir að hraun fari yfir lagnir Kynferðisbrot tengt Polar Nanoq og annað áhlaup á Grindavíkurveg Þremur skipverjum verið sleppt úr haldi Flugvél til Akureyrar snúið við á miðri leið Vonast til að opna Bláa lónið á næstu dögum Orkumál, Evrópuþingskosningar, utanríkisstefna Íslands og velsældarsamfélagið „Þetta er bara of dýrt eins og staðan er í dag“ Apollo-geimfarinn sem laumaði íslenskum peningi til tunglsins Sólríkt sunnanlands og allt að 16 stiga hiti 19 ára stelpa á Selfossi útskrifuð sem vélvirki Hrauntungan mallar löturhægt áfram Ótrúlegt sjónarspil á Grindavíkurvegi Borgarstjóri á hvolfi hátt yfir Reykjavík Vanhæfur þegar hann dæmdi mann til að greiða 142 milljónir Tvö þúsund manns heimsóttu Guðna í síðasta sinn Ekki lagaheimild fyrir einhliða viðskiptaþvingunum gegn Ísrael Sækja tvo slasaða eftir bílveltu Telur að lokast hafi fyrir gíginn að hluta Grunaður um að hafa brotið á konu um borð í Polar Nanoq Blóðbað við björgun gísla og bein útsending frá Grindavíkurvegi Áhlaupinu lokið en annað ekki útilokað „Verið að ráðast á lýðræðið og boðar aldrei gott“ „Hver sofnaði á verðinum?“ Vinstri græn geti farið í sögubækurnar Brennó, pönnukökubakstur og stígvélakast á landsmóti „Þetta er nánast allt eins og við áttum von á“ Sjá meira
„Það er því miður engin mannanna verk sem hefðu staðist náttúruöflin í þessum ham. Mér sýnist að allt að tveir metrar séu farnir framan af strandlengjunni þar sem mest hefur gengið á, og það segir sig því sjálft að þetta hefði tapast algjörlega óháð fornleifauppgreftrinum á svæðinu,“ segir Lilja Björk Pálsdóttir, fornleifafræðingur við Fornleifastofnun Íslands, um miklar skemmdir á fornminjum við Gufuskála á Snæfellsnesi þar sem ágangur sjávar að undanförnu hefur stórskemmt stórt svæði við ströndina. Haraldur Sigurðsson, eldfjallafræðingur, skrifar um fornminjarnar og missi þeirra á bloggi sínu í gær og er gagnrýninn. Hann vill meina að uppgröfturinn hafi afhjúpað minjarnar og þær hafi verið skildar eftir óvarðar. „Ef aldrei hefði verið ráðist í þessar aðgerðir þá hefðu þessar minjar varðveist í jörðu. Jörðin geymir best. Það er algjörlega á ábyrgð fornleifafræðinganna að þessar minjar spilltust og fóru í hafið,“ skrifar Haraldur. Lilja Björk segir að skemmdirnar séu fjarri því bundnar við blettinn sem rannsóknin nær til. Skemmdirnar séu á svæðinu öllu og því séu fornminjar tapaðar sem eru órannsakaðar með öllu. „Þetta er á svo stóru svæði og vegna fjárskorts er það takmarkað sem hefur náðst að rannsaka minjar á ströndinni. Rannsóknir til þessa benda til að um verbúðir frá 15.öld sé að ræða, en við höfum þurft að velja hvar við berum niður. Við vitum hins vegar af minjum þarna úti um allt sem eru að brotna í sjóinn, og mikið er farið í þessum veðrum í vetur,“ segir Lilja Björk og bætir við að landrof á staðnum sé ein stærsta ástæðan fyrir því að ráðist var í uppgröft og rannsóknir á Gufuskálum til að byrja með. Hugsað sem björgunarrannsókn verminjaMynd/Fornleifastofnun• Víkingaaldarminjar sem koma fyrst fyrir í ritheimildum árið 1274. • Ein af stærstu verstöðvum landsins. Umfangsmiklar fiskveiðar fram á 18.öld. • Búseta til miðrar 20. aldar. • Landbrot gríðarlegt á svæðinu. Mjög virkt brot við ströndina. Mannvirki og mannvistarlög hafa horfið hratt á undanförnum árum. Vindrof 5 til 9 metrar á milli 1984 og 2013. • Rannsóknin á Gufuskálum var hugsuð sem björgunarrannsókn verminja.Þegar hafa fundist • Fjölmargir hlutir hafa þegar fundist á Gufuskálum sem hver og einn segir sína sögu. Má nefna hvalbein, taflmann, lýsislampa eða ausu, hníf beinnálar og fleira smálegt.
Fornminjar Mest lesið „Þetta er bara of dýrt eins og staðan er í dag“ Innlent Flugvél til Akureyrar snúið við á miðri leið Innlent Talið að lík Mosley sé fundið Erlent Lögregla sendi fólk aftur inn úr blíðunni Innlent „Hvorum megin í sögunni ætlar þú að skipa þér, Sigmundur Davíð?“ Innlent Vanhæfur þegar hann dæmdi mann til að greiða 142 milljónir Innlent Minnist ævintýragjarna og dásamlega mannsins síns Erlent Ótrúlegt sjónarspil á Grindavíkurvegi Innlent Þremur skipverjum verið sleppt úr haldi Innlent Apollo-geimfarinn sem laumaði íslenskum peningi til tunglsins Innlent Fleiri fréttir Lögregla sendi fólk aftur inn úr blíðunni Björguðu manni sem lenti í sjálfheldu á Fimmvörðuhálsi „Hvorum megin í sögunni ætlar þú að skipa þér, Sigmundur Davíð?“ Pylsuvagninn á Selfossi er 40 ára í dag: Fríar pylsur og kók Áætlanir gera ráð fyrir að hraun fari yfir lagnir Kynferðisbrot tengt Polar Nanoq og annað áhlaup á Grindavíkurveg Þremur skipverjum verið sleppt úr haldi Flugvél til Akureyrar snúið við á miðri leið Vonast til að opna Bláa lónið á næstu dögum Orkumál, Evrópuþingskosningar, utanríkisstefna Íslands og velsældarsamfélagið „Þetta er bara of dýrt eins og staðan er í dag“ Apollo-geimfarinn sem laumaði íslenskum peningi til tunglsins Sólríkt sunnanlands og allt að 16 stiga hiti 19 ára stelpa á Selfossi útskrifuð sem vélvirki Hrauntungan mallar löturhægt áfram Ótrúlegt sjónarspil á Grindavíkurvegi Borgarstjóri á hvolfi hátt yfir Reykjavík Vanhæfur þegar hann dæmdi mann til að greiða 142 milljónir Tvö þúsund manns heimsóttu Guðna í síðasta sinn Ekki lagaheimild fyrir einhliða viðskiptaþvingunum gegn Ísrael Sækja tvo slasaða eftir bílveltu Telur að lokast hafi fyrir gíginn að hluta Grunaður um að hafa brotið á konu um borð í Polar Nanoq Blóðbað við björgun gísla og bein útsending frá Grindavíkurvegi Áhlaupinu lokið en annað ekki útilokað „Verið að ráðast á lýðræðið og boðar aldrei gott“ „Hver sofnaði á verðinum?“ Vinstri græn geti farið í sögubækurnar Brennó, pönnukökubakstur og stígvélakast á landsmóti „Þetta er nánast allt eins og við áttum von á“ Sjá meira