Píka eða budda, pjalla eða klobbi? Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 23. október 2014 20:39 Ekki eru allir á eitt sáttir með hvaða orð skuli nota yfir kynfæri stúlkna og kvenna. Sigrún Bragadóttir skrifar opið bréf til bókaútgáfunnar Óðinsauga á vefritið knuz.is í dag. Í bréfinu gagnrýnir Sigrún bækurnar Líkaminn hennar Söru og Líkaminn hans Jóa en þær komu út í fyrra. Bækurnar eru ætlaðar börnum og fjalla um líkamann, eins og titlarnir gefa til kynna. Bréfið kallar Sigrún „Buddubréf“ og vísar þar til orðsins „budda“ sem notað er yfir kynfæri Söru í bókunum. Sigrún bendir á að það orð sé einnig notað yfir peningabuddur. Kynfæri Jóa eru hins vegar einfaldlega kölluð „typpi“. Sigrún vísar í upphafi greinarinnar í það að á Akureyri séu píkur kallaðar buddur, og peningabuddur nefndar eitthvað annað. Í bréfinu spyr hún hvað greini að píku og buddu, fyrir utan notkunina á orðinu fyrir norðan. Hún veltir því upp hvort að fullorðið fólk þori ekki að nefna líkamshluta sínum réttu nöfnum: „Það vill nefnilega þannig til að ytri kynfæri stúlkna og kvenna heita píkur en vegna þess hve gildishlaðið orðið„píka“ er á margt fólk í stökustu vandræðum að tala um þennan líkamshluta. Kannski er það ekkert skrítið því fáir líkamshlutar hafa verið jafn niðurlægðir í gegnum tíðina, brotið á þeim, hrækt á þá eða þeir uppnefndir á viðurstyggilegan hátt. Af því leiðir líklega að í viðleitni til að tala fallega um píkur eru iðulega dregin upp hin furðulegustu gælunöfn á borð við dúlla, blúnda, kjallari, kisa, stína, klobbi, pjása, rifa og……BUDDA!“ Sigrún telur það algjöran óþarfa að nota orðið „budda“ yfir píku í nýlegum barnabókum, þrátt fyrir að fólk frá Akureyri myndi aldrei nota orðið í merkingunni „peningabudda“. „Buddur geyma klink, píkur geyma t.d leg og eggjastokka. Í buddur má troða ýmsu smálegu en ekki í píkur, það getur verið hættulegt. [...] Hversu gagnlegt er það fyrir líkamsmynd og kynverund stúlkna að fá þau skilaboð að þær séu með buddu í klofinu?“ Í svari við greinina segir útgefandi bókarinnar, Huginn Þór Grétarsson, segir það ekki á dagskrá Óðinsauga að hefta tjáningarfrelsi rithöfunda og að þeir megi nota þau orð sem þeim er tamt að nota. Huginn segir jafnframt: „Við hjá bókaútgáfunni Óðinsauga höfum greinilega misst af þeim fundi allsráðandi tungumálafrömuða þar sem sú ákvörðun var tekin að aðeins eitt orð megi nota um kynfæri ungra stúlkna. Að héðan í frá sé eitt „ríkisorð“ og noti höfundar okkar önnur áður góð og gild orð úr íslenskri tungu verði þeir fyrir aðkasti á opinberum vettvangi.“ Hann segir að budda, klobbi, pjalla og fleiri orð hafi verið notuð yfir kynfæri stúlkna og þau séu öll góð og gild. Að úthrópa þau sem eitthvað pjatt sé frekt og merki um þröngsýni. Þá tekur Huginn fram að orðið „píka“ geti líka haft fleiri en eina merkingu en honum þyki það þó hið ágætasta orð. Honum þykir umræðan bera vott af ofríki og segir það ekki á dagskrá útgáfunnar „að hefta tjáningarfrelsi höfunda, vegna hreyfingar sem telur sig hafa fundið hið eina sanna orð yfir kynfæri stúlkna/kvenna.“ Nokkrar umræður hafa líka spunnist um greinina á Facebook-síðu knuz.is en þar segir Sigga Dögg kynfræðingur meðal annars þetta: „Þetta er ekki spurning um að banna önnur orð heldur að kenna rétta orðið. Auðvitað eru til gælunefni en það verður að hafa réttnefni með og kenna muninn þar á. Er mín skoðun (og annarra sérfræðinga).“ Post by knuz.is. Mest lesið Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Innlent Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Innlent Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Innlent „Það er orrustan um Ísland“ Innlent „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ Innlent Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Innlent Stúlkur látnar afklæðast til að athuga með blæðingar Erlent Fleiri fréttir Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Ávarp forsætisráðherra og kjarnorkukafbátur við Grundartanga Minnihlutinn hafi lagt fram eigið veiðigjaldamál: „Þetta er skrumskæling á lýðræðinu“ Spyr hvort draga eigi valdhafa undir húsvegg og skjóta Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Pilturinn er fundinn „Skýr vísbending um að gera þurfi betur í málefnum erlendra barna“ Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja „Það er engin ástæða til að gefast upp“ Sjá meira
Sigrún Bragadóttir skrifar opið bréf til bókaútgáfunnar Óðinsauga á vefritið knuz.is í dag. Í bréfinu gagnrýnir Sigrún bækurnar Líkaminn hennar Söru og Líkaminn hans Jóa en þær komu út í fyrra. Bækurnar eru ætlaðar börnum og fjalla um líkamann, eins og titlarnir gefa til kynna. Bréfið kallar Sigrún „Buddubréf“ og vísar þar til orðsins „budda“ sem notað er yfir kynfæri Söru í bókunum. Sigrún bendir á að það orð sé einnig notað yfir peningabuddur. Kynfæri Jóa eru hins vegar einfaldlega kölluð „typpi“. Sigrún vísar í upphafi greinarinnar í það að á Akureyri séu píkur kallaðar buddur, og peningabuddur nefndar eitthvað annað. Í bréfinu spyr hún hvað greini að píku og buddu, fyrir utan notkunina á orðinu fyrir norðan. Hún veltir því upp hvort að fullorðið fólk þori ekki að nefna líkamshluta sínum réttu nöfnum: „Það vill nefnilega þannig til að ytri kynfæri stúlkna og kvenna heita píkur en vegna þess hve gildishlaðið orðið„píka“ er á margt fólk í stökustu vandræðum að tala um þennan líkamshluta. Kannski er það ekkert skrítið því fáir líkamshlutar hafa verið jafn niðurlægðir í gegnum tíðina, brotið á þeim, hrækt á þá eða þeir uppnefndir á viðurstyggilegan hátt. Af því leiðir líklega að í viðleitni til að tala fallega um píkur eru iðulega dregin upp hin furðulegustu gælunöfn á borð við dúlla, blúnda, kjallari, kisa, stína, klobbi, pjása, rifa og……BUDDA!“ Sigrún telur það algjöran óþarfa að nota orðið „budda“ yfir píku í nýlegum barnabókum, þrátt fyrir að fólk frá Akureyri myndi aldrei nota orðið í merkingunni „peningabudda“. „Buddur geyma klink, píkur geyma t.d leg og eggjastokka. Í buddur má troða ýmsu smálegu en ekki í píkur, það getur verið hættulegt. [...] Hversu gagnlegt er það fyrir líkamsmynd og kynverund stúlkna að fá þau skilaboð að þær séu með buddu í klofinu?“ Í svari við greinina segir útgefandi bókarinnar, Huginn Þór Grétarsson, segir það ekki á dagskrá Óðinsauga að hefta tjáningarfrelsi rithöfunda og að þeir megi nota þau orð sem þeim er tamt að nota. Huginn segir jafnframt: „Við hjá bókaútgáfunni Óðinsauga höfum greinilega misst af þeim fundi allsráðandi tungumálafrömuða þar sem sú ákvörðun var tekin að aðeins eitt orð megi nota um kynfæri ungra stúlkna. Að héðan í frá sé eitt „ríkisorð“ og noti höfundar okkar önnur áður góð og gild orð úr íslenskri tungu verði þeir fyrir aðkasti á opinberum vettvangi.“ Hann segir að budda, klobbi, pjalla og fleiri orð hafi verið notuð yfir kynfæri stúlkna og þau séu öll góð og gild. Að úthrópa þau sem eitthvað pjatt sé frekt og merki um þröngsýni. Þá tekur Huginn fram að orðið „píka“ geti líka haft fleiri en eina merkingu en honum þyki það þó hið ágætasta orð. Honum þykir umræðan bera vott af ofríki og segir það ekki á dagskrá útgáfunnar „að hefta tjáningarfrelsi höfunda, vegna hreyfingar sem telur sig hafa fundið hið eina sanna orð yfir kynfæri stúlkna/kvenna.“ Nokkrar umræður hafa líka spunnist um greinina á Facebook-síðu knuz.is en þar segir Sigga Dögg kynfræðingur meðal annars þetta: „Þetta er ekki spurning um að banna önnur orð heldur að kenna rétta orðið. Auðvitað eru til gælunefni en það verður að hafa réttnefni með og kenna muninn þar á. Er mín skoðun (og annarra sérfræðinga).“ Post by knuz.is.
Mest lesið Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Innlent Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Innlent Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Innlent „Það er orrustan um Ísland“ Innlent „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ Innlent Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Innlent Stúlkur látnar afklæðast til að athuga með blæðingar Erlent Fleiri fréttir Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Ávarp forsætisráðherra og kjarnorkukafbátur við Grundartanga Minnihlutinn hafi lagt fram eigið veiðigjaldamál: „Þetta er skrumskæling á lýðræðinu“ Spyr hvort draga eigi valdhafa undir húsvegg og skjóta Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Pilturinn er fundinn „Skýr vísbending um að gera þurfi betur í málefnum erlendra barna“ Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja „Það er engin ástæða til að gefast upp“ Sjá meira