Aukinn stuðningur raunhæft markmið 5. október 2009 03:45 Eiríkur Bergmann Forstöðumaður Evrópufræðasetursins á Bifröst segir raunhæft að stefna að því að opinber stuðningur við hefðbundinn íslenskan landbúnað aukist við aðild Íslands að ESB. Það á að vera samningsmarkmið Íslendinga í viðræðum við Evrópusambandið um landbúnaðarmál að sækjast eftir auknum stuðningi við hefðbundinn fjölskyldubúskap í sveitum, segir Eiríkur Bergmann, dósent og forstöðumaður Evrópufræðaseturs Háskólans á Bifröst. Hann segir að stefna eigi að því að bændur sem búa á fjölskyldubúi og stunda sauðfjár- eða kúabúskap fái aukna styrki ef Ísland gengur í Evrópusambandið. Aðild að sambandinu bitni aðallega á kjúklinga- og svínabúum á landinu. Eiríkur segir að Evrópusambandið hafi verið að hverfa frá þeirri stefnu, sem sett var á fót þegar landbúnaður í álfunni annaði ekki eftirspurn eftir matvælum. Þá var hvatt til aukinnar framleiðslu. Nú er offramleiðsla orðin vandamál í álfunni. „Á síðustu tíu árum hefur landbúnaðarstefnan verið að breytast og styrkjakerfi ESB fellur vel að hefðbundnum íslenskum landbúnaði sem er byggður upp á fjölskyldubýli,“ segir Eiríkur. Breytt stefna leggi áherslu á að vernda þá arfleifð og menningarlegu sérstöðu sem fólgin er í dreifðri búsetu og landbúnaði í hverju aðildarríki. „Samninganefnd Íslands mun fá góðar undirtektir ef hún leggur áherslu á þessa þætti.“ Eiríkur segir að stuðningur við iðnaðarframleiðslu á borð við kjúklinga- og svínakjötsframleiðslu sé almennt á undanhaldi í landbúnaðarstefnu ESB og hið sama muni eiga við um þá framleiðslu hér á landi. Óvíst sé hvaða stuðning verði hægt að finna fyrir grænmetisræktendur en slíkt sé alls ekki útilokað. Hins vegar eigi sauðfjárbúskapur og kúabúskapur ekki að þurfa að kvíða niðurstöðu aðildarviðræðna. Þvert á móti sé viðbúið að niðurstaðan geti falið í sér aukinn stuðning við slíkan landbúnað á Íslandi. Þótt horfið verði frá því íslenska kerfi, sem tengir stuðning við framleiðslu og verð á framleiðslunni, muni taka við beinir styrkir til bænda sem byggjast á stuðningi við landnýtingu, menningararfleifð og sérstöðu að vega þá skerðingu upp og jafnvel meira til. Að auki geti Íslendingar áfram stutt landbúnað upp að ákveðnu marki innan ESB, í samræmi við reglu um stuðning við landbúnað á norðurslóðum. Finnar og Svíar geti stutt sinn landbúnað um 35% til viðbótar stuðningi ESB. Í næstu viku kemur á markað bók eftir Eirík Bergmann, sem heitir frá Evróvisjón til evru. Eiríkur segir að henni sé ætlað að vera aðgengilegt upplýsingarit fyrir almenning um Evrópusambandið. peturg@frettabladid.is Mest lesið Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Innlent Ísland leggur til fólk í finnskar herstöðvar Innlent Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Innlent „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Innlent Ljóstruðu upp um heimilisfang sænska forsætisráðherrans á Strava Erlent Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Innlent Er Trump að gefast upp á Pútín? Erlent Ók líklega á yfir 120 rétt fyrir slysið Enski boltinn Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar Innlent Inga Sæland með galsa á þingi í nótt Innlent Fleiri fréttir „Enn ein viðurkenning að það má brjóta á fötluðu fólki“ Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Bíða niðurstaðna um magakveisuna á Laugarvatni Dómurinn vonbrigði en virkjunin ekki út úr myndinni Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Hvammsvirkjun í uppnámi og ókyrrð hjá Play Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Inga Sæland með galsa á þingi í nótt „Orðaskiftismetið tikið“ Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Ungt fólk notar frekar samfélagsmiðla en hefðbundna fréttamiðla Stór meirihluti þjóðarinnar hlynntur veiðigjaldafrumvarpinu „Þú ert mögulega búin að nota gagnaver 400 sinnum síðan í morgun“ Kjarnorkukafbátur í höfn í fyrsta sinn Ísland leggur til fólk í finnskar herstöðvar Fluttur á bráðamóttöku með áverka á höfði eftir líkamsárás Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Skorið á bönd palestínska og úkraínska fánans Konan er komin í leitirnar Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Sjá meira
Það á að vera samningsmarkmið Íslendinga í viðræðum við Evrópusambandið um landbúnaðarmál að sækjast eftir auknum stuðningi við hefðbundinn fjölskyldubúskap í sveitum, segir Eiríkur Bergmann, dósent og forstöðumaður Evrópufræðaseturs Háskólans á Bifröst. Hann segir að stefna eigi að því að bændur sem búa á fjölskyldubúi og stunda sauðfjár- eða kúabúskap fái aukna styrki ef Ísland gengur í Evrópusambandið. Aðild að sambandinu bitni aðallega á kjúklinga- og svínabúum á landinu. Eiríkur segir að Evrópusambandið hafi verið að hverfa frá þeirri stefnu, sem sett var á fót þegar landbúnaður í álfunni annaði ekki eftirspurn eftir matvælum. Þá var hvatt til aukinnar framleiðslu. Nú er offramleiðsla orðin vandamál í álfunni. „Á síðustu tíu árum hefur landbúnaðarstefnan verið að breytast og styrkjakerfi ESB fellur vel að hefðbundnum íslenskum landbúnaði sem er byggður upp á fjölskyldubýli,“ segir Eiríkur. Breytt stefna leggi áherslu á að vernda þá arfleifð og menningarlegu sérstöðu sem fólgin er í dreifðri búsetu og landbúnaði í hverju aðildarríki. „Samninganefnd Íslands mun fá góðar undirtektir ef hún leggur áherslu á þessa þætti.“ Eiríkur segir að stuðningur við iðnaðarframleiðslu á borð við kjúklinga- og svínakjötsframleiðslu sé almennt á undanhaldi í landbúnaðarstefnu ESB og hið sama muni eiga við um þá framleiðslu hér á landi. Óvíst sé hvaða stuðning verði hægt að finna fyrir grænmetisræktendur en slíkt sé alls ekki útilokað. Hins vegar eigi sauðfjárbúskapur og kúabúskapur ekki að þurfa að kvíða niðurstöðu aðildarviðræðna. Þvert á móti sé viðbúið að niðurstaðan geti falið í sér aukinn stuðning við slíkan landbúnað á Íslandi. Þótt horfið verði frá því íslenska kerfi, sem tengir stuðning við framleiðslu og verð á framleiðslunni, muni taka við beinir styrkir til bænda sem byggjast á stuðningi við landnýtingu, menningararfleifð og sérstöðu að vega þá skerðingu upp og jafnvel meira til. Að auki geti Íslendingar áfram stutt landbúnað upp að ákveðnu marki innan ESB, í samræmi við reglu um stuðning við landbúnað á norðurslóðum. Finnar og Svíar geti stutt sinn landbúnað um 35% til viðbótar stuðningi ESB. Í næstu viku kemur á markað bók eftir Eirík Bergmann, sem heitir frá Evróvisjón til evru. Eiríkur segir að henni sé ætlað að vera aðgengilegt upplýsingarit fyrir almenning um Evrópusambandið. peturg@frettabladid.is
Mest lesið Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Innlent Ísland leggur til fólk í finnskar herstöðvar Innlent Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Innlent „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Innlent Ljóstruðu upp um heimilisfang sænska forsætisráðherrans á Strava Erlent Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Innlent Er Trump að gefast upp á Pútín? Erlent Ók líklega á yfir 120 rétt fyrir slysið Enski boltinn Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar Innlent Inga Sæland með galsa á þingi í nótt Innlent Fleiri fréttir „Enn ein viðurkenning að það má brjóta á fötluðu fólki“ Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Bíða niðurstaðna um magakveisuna á Laugarvatni Dómurinn vonbrigði en virkjunin ekki út úr myndinni Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Hvammsvirkjun í uppnámi og ókyrrð hjá Play Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Inga Sæland með galsa á þingi í nótt „Orðaskiftismetið tikið“ Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Ungt fólk notar frekar samfélagsmiðla en hefðbundna fréttamiðla Stór meirihluti þjóðarinnar hlynntur veiðigjaldafrumvarpinu „Þú ert mögulega búin að nota gagnaver 400 sinnum síðan í morgun“ Kjarnorkukafbátur í höfn í fyrsta sinn Ísland leggur til fólk í finnskar herstöðvar Fluttur á bráðamóttöku með áverka á höfði eftir líkamsárás Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Skorið á bönd palestínska og úkraínska fánans Konan er komin í leitirnar Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Sjá meira