Framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins segir nauðsynlegt að innleiða fjórðu stoð hagkerfisins. Þrjár helstu stoðir hagkerfisins, ferðaþjónustan, orkusækinn iðnaður og sjávarútvegur séu að þolmörkum komnar og nú þurfi að beina sjónum að framtíðinni.
„Staðan um áramótin var sú að það voru óveðursský yfir íslensku efnahagslífi vegna þess að hagkerfið var farið að kólna og það hafði dregið úr vexti. Þetta kom á þeim tíma þar sem er fyllilega óljóst hvað muni drífa vöxt til framtíðar litið þegar þrjár helstu stoðir hagkerfisins: ferðaþjónusta, orkusækinn iðnaður og sjávarútvegur eru komnar að þolmörkum,“ sagði Sigurður Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins í Sprengisandi á Bylgjunni í morgun.
Hann segir að þegar kórónuveiruna hafi borið að garði hafi tvær þessara greina, ferðaþjónustan og orkusækinn iðnaður verið á brúninni. Nú þurfi nýja stoð, fjórðu stoðina. Það sé ekki nýtt að fjórða stoðin sé rædd en hann spyr sig af hverju hún verði ekki að veruleika.
„Það er alltaf vegna þess að við erum svo upptekin við búhnykkina, að sinna búhnykkjunum þegar þeir koma. Hvort sem það var fjármálaþjónustan á fyrsta áratugi aldarinnar og áform um það að gera Ísland að fjármálamiðstöð eða ferðaþjónustuna á öðrum áratug aldarinnar. Það gekk svo vel að við höfðum ekki tíma fyrir framtíðina.“
Þetta hafi meðal annars sést á aðgerðum stjórnvalda í tengslum við kórónuveirufaraldurinn. Margar þeirra hafi verið mjög góðar og taka verði það inn í reikninginn að margar þeirra séu teknar mjög hratt. Þær hafi hins vegar að miklu leiti miðað að því að bjarga ferðaþjónustunni.
Aðrar aðgerðir hefðu skilað meiri umsvifum hjá ferðaþjónustunni
Hann bendir á að kostnaður ríkissjóðs vegna stuðnings við launakostnað þeirra sem eru á uppsagnarfresti séu hingað til átta milljarðar króna en á sama tíma hafi fjárútlát til nýsköpunar verið aukin um fimm milljarðar. Þar megi sjá að verið sé að fjárfesta meira í fortíðinni en framtíðinni að hans sögn.
Vel hefði mátt breyta þessu, til dæmis hefði mátt lækka stuðning við launakostnað um einn milljarð og setja hann í fjárfestingar til að örva eftirspurn. Það hefði til dæmis getað skilað sér hjá ferðaþjónustunni.
„Segjum til dæmis að endurgreiðslur til kvikmyndaframleiðslu hefðu verið auknar, það hefði skilað sér í meiri umsvifum hjá ferðaþjónustu svo dæmi sé tekið.“
„Því miður er kófið ekki búið og við eigum eftir að sjá fleiri aðgerðir myndi ég ætla. Fjárlagafrumvarpið er væntanlegt og fimm ára fjármálaáætlun núna 1. október. Þá væri æskilegt að sjá áherslu í þessa veru, fjárfest í framtíðinni og reynt að setja upp rétta hvata til þess að örva en ekki bara byggja hagkerfið upp í þeirri mynd sem það var fyrir,“ segir Sigurður.
Segir að fjárfesta þurfi í framtíðinni
Hann segir að síðastliðinn áratug, eftir síðustu efnahagskreppu, hafi eitt af hverjum fjórum störfum sem urðu til voru í iðnaði og að þriðjungur vaxtarins hafi komið frá iðnaði.
„Þetta segjum við bara til að minna á að það eru fleiri greinar en ein. Iðnaðurinn getur sannarlega veitt viðspyrnu núna eins og hann gerði og auðvitað fleiri greinar.“
Hann segist ekki hafa orðið fyrir vonbrigðum vegna þess hve framarlega ferðaþjónustan hefur verið sett.
„Ég myndi ekki orða það þannig en stóra málið er að við þurfum að fjárfesta í framtíðinni. Við þurfum að byggja upp fjórðu stoðina og það gerist ekki að sjálfu sér,“ segir Sigurður.
Hægt er að hlusta á viðtalið við Sigurð í heild sinni í spilaranum hér að neðan.
