Ofurtölva á Íslandi stórbætir veðurspár Svavar Hávarðsson skrifar 20. nóvember 2014 07:00 Úrkomuspár munu verða nákvæmari með nýrri ofurtölvu. Fréttablaðið/Stefán „Ég lít á þetta sem spennandi verkefni fyrir upplýsingatækniiðnað á Íslandi. Tilurð þess er að danska veðurstofan þarf að endurnýja þennan búnað á fimm til sjö ára fresti, en öflugri tölva þýðir meiri orkuþörf og kvaðir sem opinberar stofnanir í Danmörku starfa undir leyfa ekki rekstur þessarar tölvu þar í landi,“ segir Ingvar Kristinsson, þróunarstjóri Veðurstofu Íslands. Á dögunum var undirritaður samningur um samstarf Veðurstofu Íslands og dönsku veðurstofunnar (DMI) um stóraukið samstarf, og þar á meðal rekstur tölvu sem hefur tífalt meiri reiknigetu en sú tölva sem DMI nýtir í dag. Ávinningur DMI er að nýta umhverfisvæna orkugjafa Íslands en Ingvar segir að orkuþörf nýju ofurtölvunnar og búnaðar sem henni tengist nálgist eitt megavatt á ári. Veðurstofu Íslands gefst á móti tækifæri til að stækka reiknisvæðið í kringum Ísland og bæta þjónustu sína á öllum sviðum; í veðurspám, hafísspám, reikningum á fortíðarloftslagi og framtíðarsviðsmyndum mögulegra loftslagsbreytinga. Einnig gefast betri tækifæri til styrkumsókna, bæði úr norrænum og evrópskum rannsókna- og þróunarsjóðum. Sameiginlega munu DMI og Veðurstofan geta beitt sér enn betur að samstarfi hvað varðar loftslagsmál á norðurslóðum. Veðurstofurnar tvær hafa í langan tíma verið í virku samstarfi um veðurþjónustu, og lengi keyrði DMI veðurlíkan fyrir Ísland, sem notað var sem grunnlíkan fyrir veðurspár á Íslandi. Í sumar skipti Veðurstofan um veðurlíkan sem kallaði á meira reikniafl en DMI hafði aflögu. Ingvar segir að hugsunin sé að setja nýju ofurtölvuna upp í húsakynnum Veðurstofunnar, en einnig hafi menn velt því fyrir sér hvort skynsamlegt sé að vinna með einkaaðilum, bæði hvað varðar rekstur og hýsingu. „Það kemur í ljós á næstu mánuðum, en að því er stefnt að seint á næsta ári verði ofurtölvan komin í rekstur og veðurspár byggi á henni snemma árs 2016,“ segir Ingvar, sem telur rekstur ofurtölvunnar hér áhugavert upphafsverkefni á þessu sviði. Ekki aðeins fyrir Veðurstofuna heldur einnig fyrir íslensk tölvuhýsingarfyrirtæki sem geti nýtt tækifærið til að kynnast þessum rekstri frá fyrstu hendi.Ingvar KristinssonFramtíðarsýnin er fjölþjóðlegt samstarf Flestar veðurstofur í Evrópu reka sínar eigin ofurtölvur til þess að reikna veðurspár. Þróun ofurtölva er hröð og kröfur til veðurstofa um nákvæmari veðurspár kalla á hraðari uppfærslur á ofurtölvunum en áður. Á sama tíma er þrengt að fjárhag veðurstofa. Norska og sænska veðurstofan starfa saman að rekstri ofurtölvu, en nú er stefnt að samnorrænni gagnahýsingu og rekstri ofurtölvu til að reikna veðurspár fyrir öll Norðurlöndin frá árinu 2020. „Vinna er hafin við að meta hvað tölva þarf að hafa mikla reiknigetu til að geta sinnt öllu þessu svæði sem nær yfir öll Norðurlöndin og Ísland og Grænland þar með talin. Menn eru jafnvel að velta því fyrir sér að Eystrasaltsríkin verði þar líka með,“ segir Ingvar. Mest lesið Lítilsvirðing gagnvart konum eigi ekki að líðast hjá RÚV Innlent Spurningar til Baldurs minni á árið 1980 Innlent Veðmálaauglýsingar með stærstu stjörnum landsins „fá að grassera“ Innlent Flugvöllur Færeyinga fær að taka við stærri þotum Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Hættur við að styðja Höllu Hrund Innlent Þættirnir rími við margt í raunveruleikanum Innlent „Ég held að Landskjörstjórn þurfi að endurskoða sína lögfræðiþekkingu“ Innlent Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Innlent Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Innlent Fleiri fréttir Lítilsvirðing gagnvart konum eigi ekki að líðast hjá RÚV Spurningar til Baldurs minni á árið 1980 Veðmálaauglýsingar með stærstu stjörnum landsins „fá að grassera“ Utankjörfundaratkvæðagreiðsla hefst í síðasta lagi á fimmtudag Aðalsöngvari the Commitments stígur á svið í Háskólabíói Samningar við sjómenn til níu ára í höfn Vinstri græn aldrei með minna fylgi Þættirnir rími við margt í raunveruleikanum Ógild framboð, flug í lamasessi og draumaferð í Disney „Ég held að Landskjörstjórn þurfi að endurskoða sína lögfræðiþekkingu“ Hættur við að styðja Höllu Hrund Meðferðarstöðinni Vík lokað í sumar Boða verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli í maí Kjörinn heiðursmeðlimur í bandarísku lista- og vísindaakademíuna Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Fyrstu tilnefningar til Vigdísarverðlauna Evrópuráðsþingsins kynntar á Alþingi Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Ellefu verða í framboði til embættis forseta Íslands Landlæknir fer með ákvörðun Persónuverndar fyrir dóm Stór hópur fanga sem ekki treystir stofnunum Viktor og Kári heltast úr lestinni Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Best ef forseti hefur ekki verið í stjórnmálastarfi Ráðherra kynnir nýtt mælaborð farsældar barna Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Sjá meira
„Ég lít á þetta sem spennandi verkefni fyrir upplýsingatækniiðnað á Íslandi. Tilurð þess er að danska veðurstofan þarf að endurnýja þennan búnað á fimm til sjö ára fresti, en öflugri tölva þýðir meiri orkuþörf og kvaðir sem opinberar stofnanir í Danmörku starfa undir leyfa ekki rekstur þessarar tölvu þar í landi,“ segir Ingvar Kristinsson, þróunarstjóri Veðurstofu Íslands. Á dögunum var undirritaður samningur um samstarf Veðurstofu Íslands og dönsku veðurstofunnar (DMI) um stóraukið samstarf, og þar á meðal rekstur tölvu sem hefur tífalt meiri reiknigetu en sú tölva sem DMI nýtir í dag. Ávinningur DMI er að nýta umhverfisvæna orkugjafa Íslands en Ingvar segir að orkuþörf nýju ofurtölvunnar og búnaðar sem henni tengist nálgist eitt megavatt á ári. Veðurstofu Íslands gefst á móti tækifæri til að stækka reiknisvæðið í kringum Ísland og bæta þjónustu sína á öllum sviðum; í veðurspám, hafísspám, reikningum á fortíðarloftslagi og framtíðarsviðsmyndum mögulegra loftslagsbreytinga. Einnig gefast betri tækifæri til styrkumsókna, bæði úr norrænum og evrópskum rannsókna- og þróunarsjóðum. Sameiginlega munu DMI og Veðurstofan geta beitt sér enn betur að samstarfi hvað varðar loftslagsmál á norðurslóðum. Veðurstofurnar tvær hafa í langan tíma verið í virku samstarfi um veðurþjónustu, og lengi keyrði DMI veðurlíkan fyrir Ísland, sem notað var sem grunnlíkan fyrir veðurspár á Íslandi. Í sumar skipti Veðurstofan um veðurlíkan sem kallaði á meira reikniafl en DMI hafði aflögu. Ingvar segir að hugsunin sé að setja nýju ofurtölvuna upp í húsakynnum Veðurstofunnar, en einnig hafi menn velt því fyrir sér hvort skynsamlegt sé að vinna með einkaaðilum, bæði hvað varðar rekstur og hýsingu. „Það kemur í ljós á næstu mánuðum, en að því er stefnt að seint á næsta ári verði ofurtölvan komin í rekstur og veðurspár byggi á henni snemma árs 2016,“ segir Ingvar, sem telur rekstur ofurtölvunnar hér áhugavert upphafsverkefni á þessu sviði. Ekki aðeins fyrir Veðurstofuna heldur einnig fyrir íslensk tölvuhýsingarfyrirtæki sem geti nýtt tækifærið til að kynnast þessum rekstri frá fyrstu hendi.Ingvar KristinssonFramtíðarsýnin er fjölþjóðlegt samstarf Flestar veðurstofur í Evrópu reka sínar eigin ofurtölvur til þess að reikna veðurspár. Þróun ofurtölva er hröð og kröfur til veðurstofa um nákvæmari veðurspár kalla á hraðari uppfærslur á ofurtölvunum en áður. Á sama tíma er þrengt að fjárhag veðurstofa. Norska og sænska veðurstofan starfa saman að rekstri ofurtölvu, en nú er stefnt að samnorrænni gagnahýsingu og rekstri ofurtölvu til að reikna veðurspár fyrir öll Norðurlöndin frá árinu 2020. „Vinna er hafin við að meta hvað tölva þarf að hafa mikla reiknigetu til að geta sinnt öllu þessu svæði sem nær yfir öll Norðurlöndin og Ísland og Grænland þar með talin. Menn eru jafnvel að velta því fyrir sér að Eystrasaltsríkin verði þar líka með,“ segir Ingvar.
Mest lesið Lítilsvirðing gagnvart konum eigi ekki að líðast hjá RÚV Innlent Spurningar til Baldurs minni á árið 1980 Innlent Veðmálaauglýsingar með stærstu stjörnum landsins „fá að grassera“ Innlent Flugvöllur Færeyinga fær að taka við stærri þotum Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Hættur við að styðja Höllu Hrund Innlent Þættirnir rími við margt í raunveruleikanum Innlent „Ég held að Landskjörstjórn þurfi að endurskoða sína lögfræðiþekkingu“ Innlent Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Innlent Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Innlent Fleiri fréttir Lítilsvirðing gagnvart konum eigi ekki að líðast hjá RÚV Spurningar til Baldurs minni á árið 1980 Veðmálaauglýsingar með stærstu stjörnum landsins „fá að grassera“ Utankjörfundaratkvæðagreiðsla hefst í síðasta lagi á fimmtudag Aðalsöngvari the Commitments stígur á svið í Háskólabíói Samningar við sjómenn til níu ára í höfn Vinstri græn aldrei með minna fylgi Þættirnir rími við margt í raunveruleikanum Ógild framboð, flug í lamasessi og draumaferð í Disney „Ég held að Landskjörstjórn þurfi að endurskoða sína lögfræðiþekkingu“ Hættur við að styðja Höllu Hrund Meðferðarstöðinni Vík lokað í sumar Boða verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli í maí Kjörinn heiðursmeðlimur í bandarísku lista- og vísindaakademíuna Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Fyrstu tilnefningar til Vigdísarverðlauna Evrópuráðsþingsins kynntar á Alþingi Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Ellefu verða í framboði til embættis forseta Íslands Landlæknir fer með ákvörðun Persónuverndar fyrir dóm Stór hópur fanga sem ekki treystir stofnunum Viktor og Kári heltast úr lestinni Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Best ef forseti hefur ekki verið í stjórnmálastarfi Ráðherra kynnir nýtt mælaborð farsældar barna Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Sjá meira