Hámarka þungunarlíkur ófrjórra með smáforriti: „Þetta er rússíbani tilfinningalega“ Nanna Elísa Jakobsdóttir skrifar 10. júlí 2014 09:00 Berglind Ósk Birgisdóttir og Gyða Eyjólfsdóttir segja það hafa mikil áhrif á tilfinningalíf fólks að geta ekki eignast barn. "Þetta er svo samfélagslegt og svo bara ofboðslega djúp þrá,“ eftir barni hjá fólki segir Berglind sem sjálf hefur gengið í gegnum glasameðferð. Fréttablaðið/Vilhelm „Þetta er rússíbani tilfinningalega, miklar sveiflur milli vonar og vonleysis,“ segir Gyða Eyjólfsdóttir, sálfræðingur, en hún hefur sérhæft sig í að aðstoða pör sem kljást við ófrjósemi. Hún ásamt Berglindi Ósk Birgisdóttur, hjúkrunarfræðingi, hefur hannað smáforritið IVF Coaching í android síma sem kemur til með að hjálpa pörum um allan heim í gegnum glasameðferðir, með jafna áherslu á líffræðilegu hliðina og hina andlegu. Gyða segist hafa gengið með hugmyndina í maganum um árabil, hún hefur sjálf skoðað þau andlegu áhrif sem glasameðferð hefur á pör í áratug en vantaði einhvern með bakgrunn og þekkingu sem varða meðferðirnar sjálfar og líffræðileg áhrif. „Berglind hefur hann, sem hjúkrunarfræðingur og sem manneskja sem hefur átt við ófrjósemi og farið í margar meðferðir sjálf.“ Gyða og Berglind segja ófrjósemi vera mikið feimnismál. Gyða hafi oft hvatt konur sem til hennar koma til þess að sækja kaffihúsahittinga og fyrirlestra þar sem fjallað er um ófrjósemi. „En þær mæta ekki, þetta er svo mikið feimnismál. Þær vilja ekki að einhver sjái þær, þá upplifa þær að einhver sjái skömmina þeirra.“ Það var af þessari ástæðu sem Gyða sá þörf fyrir app sem veitir pörum ákveðna aðhlynningu á meðan á glasameðferð stendur yfir. „Okkur langar svo að ná til fleiri para svo fleirum geti liðið vel.“Markaðurinn galopinn fyrir app af þessu tagi Um tvær milljónir af pörum sem tala ensku fara í glasameðferð á ári hverju. Talan byggir á rannsókn kvennanna sem segja ljóst að markaður sé fyrir app af þessu tagi en allur texti verður á ensku. Appið verður í þremur hlutum. Fyrsta síðan er upplýsingasíða um undirbúning og mismunandi meðferðir, lyf, vítamín og slökunaræfingar. Annar hlutinn kallast meðferðin mín og þar er dagatal yfir þær sex vikur sem meðferðin tekur. Daglega kemur hjálpleg melding á símann með upplýsingum um hvað er að fara að gerast, við hverju par má búast, hvað eykur líkur á að meðferð takist, punktar um hvernig er hægt að láta sér líða betur og hjálpleg ráð varðandi samskipti við maka og fjölskyldumeðlimi. Þriðji hlutinn er síða sem geymir stillingaratriði. Allar upplýsingar í smáforritinu byggja á viðurkenndum rannsóknum og liggur víðtæk gagnaöflun til grundvallar vinnu þeirra Gyðu og Berglindar. Líkurnar á að þungun verði eftir glasameðferð eru á milli 30 og 35 prósent og því þarf öllu jafna að endurtaka meðferð oft með tilheyrandi tilfinningaróti. „Ríflega 60 prósent kvenna sem eru búnar að reyna í tvö ár eða lengur eru komnar með klínískan kvíða og klínískt þunglyndi,“ útskýrir Gyða. „Þetta reynir svo á.“ Berglind bætir við að rannsóknir hafi sýnt fram á að þeir sem gangi í gegnum slíkar meðferðir upplifi jafnmikið þunglyndi og kvíða og krabbameinssjúklingar og þeir sem hafa greinst með HIV.Fólk þyrfti að bíða í minni tíma eftir gullmolanum sínum „Fólk er oft á tíðum að fara í fjölda meðferða. Með því að nota appið þá vonumst við til þess að hægt sé að draga úr þeim fjölda meðferða sem fólk þarf að fara í áður en það fær gullmolann sinn í hendurnar,“ útskýrir Berglind. „Það sé semsagt hægt að hámarka þungunarlíkurnar með þessum rannsóknarniðurstöðum,“ bætir Gyða við. Þær stöllur langar í kjölfarið til þess að rannsaka hvaða áhrif appið kemur til með að hafa en það sé seinni tíma umræða – fyrst þurfi að koma því á markað. Þær hafa nú hafið söfnun á KarolinaFund.com fyrir þeirri upphæð sem enn stendur eftir til þess að hægt sé að greiða forritaranum, en nú þegar hafa þær sjálfar lagt háa fjárhæð í verkefnið auk þess sem þær fengu styrk frá Nýsköpunarmiðstöð. Söfnunin stendur til 8. ágúst og hægt er að styrkja verkefnið hér. „Við kynnum að meta allan stuðning.“ Facebook síða IVF Coaching verður virk á komandi mánuði og stendur til að birta reynslusögur ófrjórra para á síðunni með nánari upplýsingum um verkefnið.Silja Ástþórsdóttir Mest lesið Fylgi Höllu hrundi eftir kappræðurnar á RÚV Innlent Eldvörp líkleg næst Innlent Meintur fjárdráttur mikið áfall fyrir starfsfólk skólans Innlent Facebook bannar Ástþóri að auglýsa Innlent Ellefu slasaðir eftir að flugtak Boeing 737 mistókst Erlent Börnum safnað saman og þau skotin Erlent María Sigrún birtir tölvupósta Dags Innlent Fylgjast grannt með gangi mála Innlent Skotið á íbúa Rafah og heilbrigðiskerfi Gasa hrunið Erlent Samanburður við lóðamál olíufélaganna eins „fjarri sannleikanum og hægt er“ Innlent Fleiri fréttir Dauð lömb á túni, árás á Rafah og Eurovision Maður sem áreitir börn í Hafnarfirði til rannsóknar Sýknaður af nauðgun en enginn vafi að konan telji á sér brotið Fylgi Höllu hrundi eftir kappræðurnar á RÚV Sinubruni við Hellisskóg á Selfossi 150 þolendum sinnt vegna ofbeldis í nánu sambandi Meintur fjárdráttur mikið áfall fyrir starfsfólk skólans Stóra Svört bar fimm svörtum lömbum Eldgosinu lokið, meintur fjárdráttur og manndrápsrannsókn Eldvörp líkleg næst Rannsókn vegna meints manndráps í Kiðjabergi miðar vel Samanburður við lóðamál olíufélaganna eins „fjarri sannleikanum og hægt er“ Guðríður Hrund skipuð skólameistari MK Eldgosinu lokið eftir 54 daga Leggja aftur fram tillögu um að selja húsnæði MÍR Facebook bannar Ástþóri að auglýsa Býður þjóðarhöll Færeyja undir landsleiki Íslands Reykjavík lækkar gjaldskrár vegna þjónustu við barnafjölskyldur Fylgjast grannt með gangi mála Margt bendi til þess að gosinu sé lokið María Sigrún birtir tölvupósta Dags „Á endanum snýst þetta allt um peninga“ Sækja veikan sjómann Eldur í iðnaðarhúsnæði á Höfða Efstar með ómarktækan mun á milli sín Fjögurra bíla árekstur efst í Ártúnsbrekku Björn Leví segir Harald hafa fundið skálkaskjól í orðum Bjarna Flæði innan við einn rúmmetri á sekúndu „Ég hafna því að við séum ekki að sinna velferð dýra á þessum bæ” Ákvörðun Seðlabankans sé óskiljanleg Sjá meira
„Þetta er rússíbani tilfinningalega, miklar sveiflur milli vonar og vonleysis,“ segir Gyða Eyjólfsdóttir, sálfræðingur, en hún hefur sérhæft sig í að aðstoða pör sem kljást við ófrjósemi. Hún ásamt Berglindi Ósk Birgisdóttur, hjúkrunarfræðingi, hefur hannað smáforritið IVF Coaching í android síma sem kemur til með að hjálpa pörum um allan heim í gegnum glasameðferðir, með jafna áherslu á líffræðilegu hliðina og hina andlegu. Gyða segist hafa gengið með hugmyndina í maganum um árabil, hún hefur sjálf skoðað þau andlegu áhrif sem glasameðferð hefur á pör í áratug en vantaði einhvern með bakgrunn og þekkingu sem varða meðferðirnar sjálfar og líffræðileg áhrif. „Berglind hefur hann, sem hjúkrunarfræðingur og sem manneskja sem hefur átt við ófrjósemi og farið í margar meðferðir sjálf.“ Gyða og Berglind segja ófrjósemi vera mikið feimnismál. Gyða hafi oft hvatt konur sem til hennar koma til þess að sækja kaffihúsahittinga og fyrirlestra þar sem fjallað er um ófrjósemi. „En þær mæta ekki, þetta er svo mikið feimnismál. Þær vilja ekki að einhver sjái þær, þá upplifa þær að einhver sjái skömmina þeirra.“ Það var af þessari ástæðu sem Gyða sá þörf fyrir app sem veitir pörum ákveðna aðhlynningu á meðan á glasameðferð stendur yfir. „Okkur langar svo að ná til fleiri para svo fleirum geti liðið vel.“Markaðurinn galopinn fyrir app af þessu tagi Um tvær milljónir af pörum sem tala ensku fara í glasameðferð á ári hverju. Talan byggir á rannsókn kvennanna sem segja ljóst að markaður sé fyrir app af þessu tagi en allur texti verður á ensku. Appið verður í þremur hlutum. Fyrsta síðan er upplýsingasíða um undirbúning og mismunandi meðferðir, lyf, vítamín og slökunaræfingar. Annar hlutinn kallast meðferðin mín og þar er dagatal yfir þær sex vikur sem meðferðin tekur. Daglega kemur hjálpleg melding á símann með upplýsingum um hvað er að fara að gerast, við hverju par má búast, hvað eykur líkur á að meðferð takist, punktar um hvernig er hægt að láta sér líða betur og hjálpleg ráð varðandi samskipti við maka og fjölskyldumeðlimi. Þriðji hlutinn er síða sem geymir stillingaratriði. Allar upplýsingar í smáforritinu byggja á viðurkenndum rannsóknum og liggur víðtæk gagnaöflun til grundvallar vinnu þeirra Gyðu og Berglindar. Líkurnar á að þungun verði eftir glasameðferð eru á milli 30 og 35 prósent og því þarf öllu jafna að endurtaka meðferð oft með tilheyrandi tilfinningaróti. „Ríflega 60 prósent kvenna sem eru búnar að reyna í tvö ár eða lengur eru komnar með klínískan kvíða og klínískt þunglyndi,“ útskýrir Gyða. „Þetta reynir svo á.“ Berglind bætir við að rannsóknir hafi sýnt fram á að þeir sem gangi í gegnum slíkar meðferðir upplifi jafnmikið þunglyndi og kvíða og krabbameinssjúklingar og þeir sem hafa greinst með HIV.Fólk þyrfti að bíða í minni tíma eftir gullmolanum sínum „Fólk er oft á tíðum að fara í fjölda meðferða. Með því að nota appið þá vonumst við til þess að hægt sé að draga úr þeim fjölda meðferða sem fólk þarf að fara í áður en það fær gullmolann sinn í hendurnar,“ útskýrir Berglind. „Það sé semsagt hægt að hámarka þungunarlíkurnar með þessum rannsóknarniðurstöðum,“ bætir Gyða við. Þær stöllur langar í kjölfarið til þess að rannsaka hvaða áhrif appið kemur til með að hafa en það sé seinni tíma umræða – fyrst þurfi að koma því á markað. Þær hafa nú hafið söfnun á KarolinaFund.com fyrir þeirri upphæð sem enn stendur eftir til þess að hægt sé að greiða forritaranum, en nú þegar hafa þær sjálfar lagt háa fjárhæð í verkefnið auk þess sem þær fengu styrk frá Nýsköpunarmiðstöð. Söfnunin stendur til 8. ágúst og hægt er að styrkja verkefnið hér. „Við kynnum að meta allan stuðning.“ Facebook síða IVF Coaching verður virk á komandi mánuði og stendur til að birta reynslusögur ófrjórra para á síðunni með nánari upplýsingum um verkefnið.Silja Ástþórsdóttir
Mest lesið Fylgi Höllu hrundi eftir kappræðurnar á RÚV Innlent Eldvörp líkleg næst Innlent Meintur fjárdráttur mikið áfall fyrir starfsfólk skólans Innlent Facebook bannar Ástþóri að auglýsa Innlent Ellefu slasaðir eftir að flugtak Boeing 737 mistókst Erlent Börnum safnað saman og þau skotin Erlent María Sigrún birtir tölvupósta Dags Innlent Fylgjast grannt með gangi mála Innlent Skotið á íbúa Rafah og heilbrigðiskerfi Gasa hrunið Erlent Samanburður við lóðamál olíufélaganna eins „fjarri sannleikanum og hægt er“ Innlent Fleiri fréttir Dauð lömb á túni, árás á Rafah og Eurovision Maður sem áreitir börn í Hafnarfirði til rannsóknar Sýknaður af nauðgun en enginn vafi að konan telji á sér brotið Fylgi Höllu hrundi eftir kappræðurnar á RÚV Sinubruni við Hellisskóg á Selfossi 150 þolendum sinnt vegna ofbeldis í nánu sambandi Meintur fjárdráttur mikið áfall fyrir starfsfólk skólans Stóra Svört bar fimm svörtum lömbum Eldgosinu lokið, meintur fjárdráttur og manndrápsrannsókn Eldvörp líkleg næst Rannsókn vegna meints manndráps í Kiðjabergi miðar vel Samanburður við lóðamál olíufélaganna eins „fjarri sannleikanum og hægt er“ Guðríður Hrund skipuð skólameistari MK Eldgosinu lokið eftir 54 daga Leggja aftur fram tillögu um að selja húsnæði MÍR Facebook bannar Ástþóri að auglýsa Býður þjóðarhöll Færeyja undir landsleiki Íslands Reykjavík lækkar gjaldskrár vegna þjónustu við barnafjölskyldur Fylgjast grannt með gangi mála Margt bendi til þess að gosinu sé lokið María Sigrún birtir tölvupósta Dags „Á endanum snýst þetta allt um peninga“ Sækja veikan sjómann Eldur í iðnaðarhúsnæði á Höfða Efstar með ómarktækan mun á milli sín Fjögurra bíla árekstur efst í Ártúnsbrekku Björn Leví segir Harald hafa fundið skálkaskjól í orðum Bjarna Flæði innan við einn rúmmetri á sekúndu „Ég hafna því að við séum ekki að sinna velferð dýra á þessum bæ” Ákvörðun Seðlabankans sé óskiljanleg Sjá meira