Fréttaskýring: Auðlindir verði að hámarki leigðar út til 25 eða 30 ára 18. janúar 2011 05:30 Meta á svokallaðan umhverfiskostnað af virkjunarframkvæmdum og rukka þá sem virkja um þann kostnað, að mati höfunda draga að nýrri orkustefnu.Fréttablaðið/GVA Hvaða áherslur endurspeglast í drögum að nýrri orkustefnu sem gerð hafa verið opinber? Lagt er til að vatns- og jarðvarmaauðlindir landsins verði ekki leigðar út til lengri tíma en 25 til 30 ára í drögum að nýrri orkustefnu sem nú hefur verið gerð opinber. Þetta er mun styttri tími en talað hefur verið um hingað til, til dæmis fékk HS Orka nýtingarrétt á jarðvarmaauðlindum á Suðurnesjum til 65 ára, með möguleika á framlengingu til 65 ára til viðbótar. Í drögum að orkustefnu, sem unnin voru að frumkvæði iðnaðarráðherra, segir að með tilkomu samkeppni og aðkomu einkafyrirtækja að orkuvinnslu sé enn mikilvægara en áður að setja skýrar reglur um leigu á vatns- og jarðhitaréttindum. Í drögunum eru útlistuð ýmis markmið í þeim efnum, og er þar efst á blaði það markmið að orkuauðlindir á svæðum í eigu ríkis- og sveitarfélaga verði áfram í opinberri eigu. Þjóðin, eða ríkissjóður í hennar umboði, eigi að hafa sanngjarnan arð af auðlindunum. Enn fremur eigi að gera eignarhaldið skýrt og einfalt, til dæmis með því að koma orkuauðlindum, sem beint eða óbeint eru á forræði ríkisins, í sérstakan auðlindasjóð eða auðlindastofnun. Sjóðurinn eða stofnunin hafi svo það verkefni að leigja út orkuauðlindirnar með samræmdum hætti. Lagt er til í drögum að orkustefnu að virkjanakostum verði forgangsraðað. Þá er lagt til að virkjanakostir í nýtingarflokki verði rannsakaðir á kostnað ríkisins, ekki þeirra sem vilji leigja auðlindina. Sá kostnaður verði síðan endurgreiddur af þeim sem á endanum virkjar á svæðinu. Þá er lagt til að skýrar kröfur verði gerðar um umgengni um auðlindirnar, náttúru og umhverfi. Vinnsla jarðvarma verður að haldast í hendur við varma- og vökvastreymi hvers svæðis svo svæðið haldist í jafnstöðu til lengri tíma, að mati þeirra sem vinna nú að nýrri orkustefnu. Nýta verði jarðvarmann með lágmarks áhrifum á náttúru og umhverfi svo vinnslugeta sé tryggð til fyrirsjáanlegrar framtíðar.Lágmarka áhættu á áföllumÍ drögum að orkustefnu er lagt til að sett verði skýr markmið um að vinnslufyrirtæki í eigu opinberra aðila ráðist aðeins í virkjanaframkvæmdir sem séu hagkvæmar. Virkjanirnar verði að skila samfélagslegum ábata og eðlilegum arði til almennings. Lágmarka verði áhættuna af því að áföll í verkefnum fyrir stórnotendur komi niður á orkuverði og orkuöryggi almennra notenda.Í drögunum er lagt til að gert verði skylt að leggja mat á umhverfiskostnað þegar mat á umhverfisáhrifum er unnið. Þannig verði skoðað hvert verðmæti þeirra náttúruverðmæta verði sem þurfi að fórna vegna framkvæmda. Ef til útboðs á virkjanakostum kemur ætti umhverfiskostnaðurinn að vera hluti af auðlindagjaldinu.brjann@frettabladid.is Mest lesið Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Innlent „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Læti í miðbænum og í veðrinu Innlent Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Innlent Breyti engu á jörðu niðri að viðurkenna sjálfstæði Palestínu Erlent Hávaðarok á Snæfellsnesi og Faxaflóa Innlent „Fordæmalaus hitabylgja“ leikur Skandínava grátt Erlent Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fleiri fréttir Verbúðarstemning á Hjalteyri og nóg af ástarpungum fyrir alla Mannmergð vildi sjá fyrsta konunglega breska gestinn Óveður í Eyjum og verbúðarstemning á Hjalteyri Hnífurinn reyndist grilltangir „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Hávaðarok á Snæfellsnesi og Faxaflóa Læti í miðbænum og í veðrinu Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Sjá meira
Hvaða áherslur endurspeglast í drögum að nýrri orkustefnu sem gerð hafa verið opinber? Lagt er til að vatns- og jarðvarmaauðlindir landsins verði ekki leigðar út til lengri tíma en 25 til 30 ára í drögum að nýrri orkustefnu sem nú hefur verið gerð opinber. Þetta er mun styttri tími en talað hefur verið um hingað til, til dæmis fékk HS Orka nýtingarrétt á jarðvarmaauðlindum á Suðurnesjum til 65 ára, með möguleika á framlengingu til 65 ára til viðbótar. Í drögum að orkustefnu, sem unnin voru að frumkvæði iðnaðarráðherra, segir að með tilkomu samkeppni og aðkomu einkafyrirtækja að orkuvinnslu sé enn mikilvægara en áður að setja skýrar reglur um leigu á vatns- og jarðhitaréttindum. Í drögunum eru útlistuð ýmis markmið í þeim efnum, og er þar efst á blaði það markmið að orkuauðlindir á svæðum í eigu ríkis- og sveitarfélaga verði áfram í opinberri eigu. Þjóðin, eða ríkissjóður í hennar umboði, eigi að hafa sanngjarnan arð af auðlindunum. Enn fremur eigi að gera eignarhaldið skýrt og einfalt, til dæmis með því að koma orkuauðlindum, sem beint eða óbeint eru á forræði ríkisins, í sérstakan auðlindasjóð eða auðlindastofnun. Sjóðurinn eða stofnunin hafi svo það verkefni að leigja út orkuauðlindirnar með samræmdum hætti. Lagt er til í drögum að orkustefnu að virkjanakostum verði forgangsraðað. Þá er lagt til að virkjanakostir í nýtingarflokki verði rannsakaðir á kostnað ríkisins, ekki þeirra sem vilji leigja auðlindina. Sá kostnaður verði síðan endurgreiddur af þeim sem á endanum virkjar á svæðinu. Þá er lagt til að skýrar kröfur verði gerðar um umgengni um auðlindirnar, náttúru og umhverfi. Vinnsla jarðvarma verður að haldast í hendur við varma- og vökvastreymi hvers svæðis svo svæðið haldist í jafnstöðu til lengri tíma, að mati þeirra sem vinna nú að nýrri orkustefnu. Nýta verði jarðvarmann með lágmarks áhrifum á náttúru og umhverfi svo vinnslugeta sé tryggð til fyrirsjáanlegrar framtíðar.Lágmarka áhættu á áföllumÍ drögum að orkustefnu er lagt til að sett verði skýr markmið um að vinnslufyrirtæki í eigu opinberra aðila ráðist aðeins í virkjanaframkvæmdir sem séu hagkvæmar. Virkjanirnar verði að skila samfélagslegum ábata og eðlilegum arði til almennings. Lágmarka verði áhættuna af því að áföll í verkefnum fyrir stórnotendur komi niður á orkuverði og orkuöryggi almennra notenda.Í drögunum er lagt til að gert verði skylt að leggja mat á umhverfiskostnað þegar mat á umhverfisáhrifum er unnið. Þannig verði skoðað hvert verðmæti þeirra náttúruverðmæta verði sem þurfi að fórna vegna framkvæmda. Ef til útboðs á virkjanakostum kemur ætti umhverfiskostnaðurinn að vera hluti af auðlindagjaldinu.brjann@frettabladid.is
Mest lesið Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Innlent „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Læti í miðbænum og í veðrinu Innlent Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Innlent Breyti engu á jörðu niðri að viðurkenna sjálfstæði Palestínu Erlent Hávaðarok á Snæfellsnesi og Faxaflóa Innlent „Fordæmalaus hitabylgja“ leikur Skandínava grátt Erlent Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fleiri fréttir Verbúðarstemning á Hjalteyri og nóg af ástarpungum fyrir alla Mannmergð vildi sjá fyrsta konunglega breska gestinn Óveður í Eyjum og verbúðarstemning á Hjalteyri Hnífurinn reyndist grilltangir „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Hávaðarok á Snæfellsnesi og Faxaflóa Læti í miðbænum og í veðrinu Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Sjá meira