Áróðursmyndir Hitlers um Ísland 12. september 2004 00:01 Sjötíu ára gamlar áróðursmyndir um Ísland, sem fundust í ríkissafni Hitlersstjórnarinnar, er meðal þess sem Kvikmyndasafn Íslands sýnir í Bæjarbíói um þessar mundir. Áróðursmyndirnar voru gerðar með það fyrir augum að útlista kosti landvinninga á fjarlægum slóðum. Myndirnar eru fjórar, um tíu mínútur að lengd, og hafa aldrei áður verið sýndar á tjaldi og í fullri lengd hér á landi. Erlendur Sveinsson kvikmyndagerðarmaður hafði uppi á þeim árið 1978 hjá austur-þýska kvikmyndasafninu sem geymdi ríkissafn Hitlersstjórarinnar. Þar var honum sagt að tilgangur með gerð myndanna hefði verið að nýta þær í áróðursskyni, eða vekja áhuga þýsku þjóðarinnar á fjarlægum löndum. Tópis-Klang Film gaf myndirnar út og kallaði þær „menningarmyndir“ en sá sem var yfir því kvikmyndafyrirtæki á þeim tíma var enginn annar en Göbbels, áróðursmálaráðherra Þýskalands. Myndirnar voru hins vegar gerðar undir stjórn Austur-Þjóðverjans Pauls Burkert sem notaði alls kyns starfsheiti eins og doktor í ljósmyndum og vísindamaður í málefnum Norðurslóða. Hann fékk ýmis fyrirtæki til að kosta vísindaleiðangra til Íslands og kom hingað 1934 og 1935 með það í huga að rannsaka land og þjóð og kvikmynda. Það gerði hann og gaf að auki út tvær bækur um Ísland. Atvinnuvegirnir, jarðvarmi og vatnsföll voru meðal efnistaka Burkerts. Erlendur segir það alveg sérstaka tilfinningu að sjá þessar myndir, sem teknar eru á 35mm filmu, uppi á kvikmyndatjaldinu. Hann á því von á að myndirnar verði sýndar áfram á vegum Kvikmyndasafnsins í alls konar samhengi. Þar er meðal annars að finna einstakar myndar, teknar um borð í gamla Gullfossi og myndskeið af Landspítalanaum sem eru líklega með fyrstu myndum sem þar voru teknar. Fréttir Innlent Mest lesið Veita útlendingum greiðari aðgang að heilbrigðiskerfinu en er skylt Innlent Segir leigubílstjórastéttina hafa verið „eyðilagða“ Innlent Talsverðar skemmdir eftir mikinn eld í Hafnarfirði Innlent Fólk búi í hesthúsunum: „Þarna kom að því sem við höfum varað við í mörg ár“ Innlent Íslendingur lést vegna hitaslags Innlent „Sprengingarnar eru að skemma húsin okkar“ Innlent Þrjú hjólhýsi „splundruðust“ á Holtavörðuheiðinni Innlent Vatn flæddi upp úr klósettum og niðurföllum Innlent Fundi forsetanna lokið: Ekkert samkomulag um vopnahlé Erlent Selenskí mun funda með Trump Erlent Fleiri fréttir Vilja stórefla samgöngur á Vesturlandi Sóttu mann sem féll niður bratta Hátt í þrjú hundruð mótmæla útlendingastefnu stjórnvalda Fólk búi í hesthúsunum: „Þarna kom að því sem við höfum varað við í mörg ár“ Íslendingur lést vegna hitaslags Ókeypis veðmálasíður „ekki eins og áfengislaus bjór“ „Staðan er alvarleg en við vitum ekki hversu alvarleg hún er“ Vatn flæddi upp úr klósettum og niðurföllum Stuð og stemning á fjölskyldudögum í Vogum Fagna sekt vegna veðmálaauglýsinga og tjón eftir vatnsveður Segir leigubílstjórastéttina hafa verið „eyðilagða“ Talsverðar skemmdir eftir mikinn eld í Hafnarfirði Veita útlendingum greiðari aðgang að heilbrigðiskerfinu en er skylt Þrjú hjólhýsi „splundruðust“ á Holtavörðuheiðinni Sekta Símann fyrir að auglýsa erlenda veðmálasíðu „Sprengingarnar eru að skemma húsin okkar“ Sveitastjórn Rangárþings ytra gefur út framkvæmdaleyfi fyrir Hvammsvirkjun Foreldrar verði að halda ró sinni þegar kynferðisbrot eru rædd við börn Vatnstjón á Kjarvalsstöðum og sautján öðrum stöðum Kynferðisbrot á leikskóla og tímamótafundur forseta Líkamsárás á borði lögreglu Hjólhýsi hafa „sprungið“ á Holtavörðuheiðinni Fíkniefnarannsókn á Raufarhöfn „langt frá því að vera lokið“ Segir eldislaxinn sannarlega eldislax: „Það eru þeirra mistök“ Segir undirverktaka ekki hafa látið vita af gatinu „Stórfurðulegt“ að bjóða foreldrum ekki strax á fund Litlu mátti muna þegar ferðamaður svínaði fyrir hjón á Hellu Barnið lét foreldra sína vita af brotinu Pólitískur refur og samningamaður mætast „Maður skilur ekki alveg hvernig á þessu stendur“ Sjá meira
Sjötíu ára gamlar áróðursmyndir um Ísland, sem fundust í ríkissafni Hitlersstjórnarinnar, er meðal þess sem Kvikmyndasafn Íslands sýnir í Bæjarbíói um þessar mundir. Áróðursmyndirnar voru gerðar með það fyrir augum að útlista kosti landvinninga á fjarlægum slóðum. Myndirnar eru fjórar, um tíu mínútur að lengd, og hafa aldrei áður verið sýndar á tjaldi og í fullri lengd hér á landi. Erlendur Sveinsson kvikmyndagerðarmaður hafði uppi á þeim árið 1978 hjá austur-þýska kvikmyndasafninu sem geymdi ríkissafn Hitlersstjórarinnar. Þar var honum sagt að tilgangur með gerð myndanna hefði verið að nýta þær í áróðursskyni, eða vekja áhuga þýsku þjóðarinnar á fjarlægum löndum. Tópis-Klang Film gaf myndirnar út og kallaði þær „menningarmyndir“ en sá sem var yfir því kvikmyndafyrirtæki á þeim tíma var enginn annar en Göbbels, áróðursmálaráðherra Þýskalands. Myndirnar voru hins vegar gerðar undir stjórn Austur-Þjóðverjans Pauls Burkert sem notaði alls kyns starfsheiti eins og doktor í ljósmyndum og vísindamaður í málefnum Norðurslóða. Hann fékk ýmis fyrirtæki til að kosta vísindaleiðangra til Íslands og kom hingað 1934 og 1935 með það í huga að rannsaka land og þjóð og kvikmynda. Það gerði hann og gaf að auki út tvær bækur um Ísland. Atvinnuvegirnir, jarðvarmi og vatnsföll voru meðal efnistaka Burkerts. Erlendur segir það alveg sérstaka tilfinningu að sjá þessar myndir, sem teknar eru á 35mm filmu, uppi á kvikmyndatjaldinu. Hann á því von á að myndirnar verði sýndar áfram á vegum Kvikmyndasafnsins í alls konar samhengi. Þar er meðal annars að finna einstakar myndar, teknar um borð í gamla Gullfossi og myndskeið af Landspítalanaum sem eru líklega með fyrstu myndum sem þar voru teknar.
Fréttir Innlent Mest lesið Veita útlendingum greiðari aðgang að heilbrigðiskerfinu en er skylt Innlent Segir leigubílstjórastéttina hafa verið „eyðilagða“ Innlent Talsverðar skemmdir eftir mikinn eld í Hafnarfirði Innlent Fólk búi í hesthúsunum: „Þarna kom að því sem við höfum varað við í mörg ár“ Innlent Íslendingur lést vegna hitaslags Innlent „Sprengingarnar eru að skemma húsin okkar“ Innlent Þrjú hjólhýsi „splundruðust“ á Holtavörðuheiðinni Innlent Vatn flæddi upp úr klósettum og niðurföllum Innlent Fundi forsetanna lokið: Ekkert samkomulag um vopnahlé Erlent Selenskí mun funda með Trump Erlent Fleiri fréttir Vilja stórefla samgöngur á Vesturlandi Sóttu mann sem féll niður bratta Hátt í þrjú hundruð mótmæla útlendingastefnu stjórnvalda Fólk búi í hesthúsunum: „Þarna kom að því sem við höfum varað við í mörg ár“ Íslendingur lést vegna hitaslags Ókeypis veðmálasíður „ekki eins og áfengislaus bjór“ „Staðan er alvarleg en við vitum ekki hversu alvarleg hún er“ Vatn flæddi upp úr klósettum og niðurföllum Stuð og stemning á fjölskyldudögum í Vogum Fagna sekt vegna veðmálaauglýsinga og tjón eftir vatnsveður Segir leigubílstjórastéttina hafa verið „eyðilagða“ Talsverðar skemmdir eftir mikinn eld í Hafnarfirði Veita útlendingum greiðari aðgang að heilbrigðiskerfinu en er skylt Þrjú hjólhýsi „splundruðust“ á Holtavörðuheiðinni Sekta Símann fyrir að auglýsa erlenda veðmálasíðu „Sprengingarnar eru að skemma húsin okkar“ Sveitastjórn Rangárþings ytra gefur út framkvæmdaleyfi fyrir Hvammsvirkjun Foreldrar verði að halda ró sinni þegar kynferðisbrot eru rædd við börn Vatnstjón á Kjarvalsstöðum og sautján öðrum stöðum Kynferðisbrot á leikskóla og tímamótafundur forseta Líkamsárás á borði lögreglu Hjólhýsi hafa „sprungið“ á Holtavörðuheiðinni Fíkniefnarannsókn á Raufarhöfn „langt frá því að vera lokið“ Segir eldislaxinn sannarlega eldislax: „Það eru þeirra mistök“ Segir undirverktaka ekki hafa látið vita af gatinu „Stórfurðulegt“ að bjóða foreldrum ekki strax á fund Litlu mátti muna þegar ferðamaður svínaði fyrir hjón á Hellu Barnið lét foreldra sína vita af brotinu Pólitískur refur og samningamaður mætast „Maður skilur ekki alveg hvernig á þessu stendur“ Sjá meira