Fleiri fréttir Hálfkák Örn Bárður Jónsson skrifar Í fjölmiðlum hafa tveir fv. nefndarmenn í stjórnlaganefnd, þeir Skúli Magnússon og Ágúst Þór Árnason, kallað eftir lagfæringum á stjórnarskrá Íslands en ekki nýrri. Þeir sem sjálfir settu fram róttækar hugmyndir um nýja stjórnarskrá vilja nú ekki frumvarp Stjórnlagaráðs og tala fyrir eins konar upphituðum 1944-rétti. Má ég þá heldur biðja um nýeldaða veislumáltíð úr nýju og fersku hráefni. Þeim hugnast ekki að byrja með autt blað en vilja kalla efir lagfæringum og endurbótum á núverandi stjórnarskrá. Í því sambandi er við hæfi að rifja upp orð Krists sem mælti fram forðum daga þessa klassísku speki: 21.9.2012 06:00 „Gróðahyggja og fíflaskapur“ Margrét Kristmannsdóttir og Andrés Magnússon skrifar Flestum okkar finnst sem betur fer bæði sjálfsagt og eðlilegt að virða þá samninga sem við gerum, enda vandséð hvernig viðhalda megi siðuðu samfélagi án þess að slíkt væri hið almenna viðhorf. Á hinum alþjóðlega vettvangi hafa íslensk stjórnvöld gert margvíslega samninga, við önnur ríki og ríkjasambönd. 21.9.2012 06:00 Aðgerðir skólastjórnenda gegn einelti Svanhildur María Ólafsdóttir skrifar Í flestum ef ekki öllum skólum landsins er að finna stefnumótandi aðgerðaáætlanir eða forvarnir gegn einelti. Það að taka á einelti í skólum er á ábyrgð skólastjórnenda, en vinna þeirra að þessum málaflokki gleymist stundum, sérstaklega ef erfið eineltismál koma í samfélagslega umræðu. Því er ástæða til að skoða betur hvaða aðgerðir eru í gangi í skólum landsins. Það skal tekið fram hér, að skólar eru mislangt á veg komnir í baráttunni gegn einelti og hver skóli hefur sinn háttinn á. 21.9.2012 06:00 Hommaathvarf í miðbænum Þórdís Elva Þorvaldsdóttir skrifar Ímyndum okkur að líkamlegt, andlegt og kynferðislegt ofbeldi gegn fólki af erlendum uppruna væri stjórnlaus samfélagsvandi á Íslandi. Ímyndum okkur að vandamálið næði slíku stigi að það yrði að opna sérstakt útlendingaathvarf sem fólk af erlendu bergi gæti flúið í þegar ofbeldið gengi fram af því. 20.9.2012 06:00 Manntíminn: Maðurinn sem jarðsögulegt afl Dr. Edward H. Huijbens og Dr. Karl Benediktsson skrifar Mannfólkið sem jörðina byggir er farið að umbylta henni með þvílíkum hætti að tekið er að ræða um tímabilið frá 1750 sem upphaf nýs jarðsöguskeiðs: Manntíma (e. anthropocene). Þetta var uppistaða aðalerinda á alþjóðaráðstefnu landfræðinga, sem haldin var í lok ágúst í Köln í Þýskalandi. 20.9.2012 06:00 Sameinaður Landspítali Jóhannes M. Gunnarsson skrifar Sameining spítalanna í Reykjavík árið 2000 tók fyrst og fremst til stjórnunarlegrar sameiningar. Af henni hefur sannarlega orðið umtalsverður faglegur ávinningur og nokkur fjárhagslegur. Stóri ávinningurinn næst þegar öll bráðastarfsemin er komin á einn stað í húsnæði sem hæfir nútíma starfsemi af þessu tagi. Breytt hlutverk Landspítala, ný og fyrirferðarmeiri tæki, aukin þekking á samhengi hönnunar húsnæðis og meðferðarárangri og kröfur sjúklinga og aðstandenda til að friðhelgi einkalífs þeirra sé virt kallar allt á nýtt húsnæði spítalans. Unnið hefur verið að undirbúningi sameinaðs húsnæðis frá árinu 2001. 20.9.2012 06:00 Vilt þú persónukjör í kosningum til Alþingis? Þorkell Helgason skrifar Efni þessa pistils fjallar um aðra tveggja spurninga um fyrirkomulag þingkosninga sem lögð verður fyrir þjóðina 20. október nk. Í heild er spurningin þannig: "Vilt þú að í nýrri stjórnarskrá verði persónukjör í kosningum til Alþingis heimilað í meira mæli en nú er?“ 20.9.2012 06:00 Hryggð yfir alþingishúsinu Steinunn Jóhannesdóttir skrifar Þrátt fyrir sorg og leiða yfir stjórnmálaástandinu í landinu fann ég hjá mér löngun til þess að fara á þingpalla og hlýða á stefnuræðu Jóhönnu Sigurðardóttur forsætisráðherra að kvöldi 12. september. Mig langaði til þess að vera viðstödd þegar fyrsta konan, sem leitt hefur ríkisstjórn á Íslandi, ávarpaði þing og þjóð við upphaf síðasta vetrar kjörtímabilsins. Ég leit á það sem sögulega stund. Jóhanna tók við stjórnartaumum við erfiðustu aðstæður frá stofnun lýðveldisins. Erfiðleikarnir reyndust ekki bara fólgnir í því risavaxna verkefni að reisa við efnahag þjóðar, sem haustið 2008 rambaði á barmi gjaldþrots, heldur hefur hún þurft að glíma við fádæma skort á samstöðu um viðfangsefnið, innan þings sem utan. 20.9.2012 06:00 Mikilvægi tungumálanáms og –kennslu Hólmfríður Garðarsdóttir skrifar Tungumál ljúka upp heimum er titill bókar sem Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum gaf út árið 2010. Titill bókarinnar er fenginn að láni hjá Pétri Gunnarssyni rithöfundi. Hann, ásamt 26 öðrum rithöfundum, birtir í bókinni hugleiðingar um gildi tungumálaþekkingar og –færni. Pétur gerir að umtalsefni hvernig þekking á erlendum tungumálum opnar okkur sýn inn í menningarsamfélög sem annars væru okkur hulin eða við ættum einungis aðgengi að fyrir tilstuðlan þýðinga. Vigdís Grímsdóttir segir í sömu bók: „Tungumálakunnátta er lykill sem gengur að öllum heimsins skrám, hún opnar allt og víkkar allt og stækkar allt. […] hún breytir andstæðum í samheiti […] og hún eyðir deilum og heimsku og nefndu bara hvað gerist þegar þú snýrð lyklinum og leggur af stað“ (bls. 100). 20.9.2012 06:00 Gegn fátækt Þorvaldur Gylfason skrifar Fátækt er ranglát, einkum gagnvart bjargarvana börnum, sem ráða engu um afkomu sína. En fátækt fer minnkandi um allan heim. Baráttan gegn fátæktinni hefur borið árangur. Um þennan árangur má hafa margt til marks. Sárasta fátækt líða þeir, sem þurfa að draga fram lífið á 1,25 Bandaríkjadollurum á dag eða minna. Alþjóðabankinn hefur fylgzt með þessum hópi frá 1981. Fyrir 30 árum þurftu þrír af hverjum fjórum íbúum Austur-Asíu að gera sér að góðu 1,25 dollara á dag, en nú er hlutfallið komið niður í einn af hverjum sjö. Í Suður-Asíu þurftu sex af hverjum tíu að láta sér duga 1,25 dollara á dag 1981, en nú er hlutfallið komið niður í röskan þriðjung. Í Suður-Ameríku hefur allra fátækasta fólkinu fækkað úr 12% af mannfjöldanum 1981 niður í 6% 2008. Framsóknin hefur verið hægari í Afríku. Þar lifðu 52% mannfjöldans á 1,25 dollurum á dag eða minna fyrir 30 árum, en nú er hlutfallið 48%. Afríka hefur rétt úr kútnum síðustu ár. Sum þeirra landa, sem búa við mestan hagvöxt nú, eru í Afríku. Botsvana á heimsmet í hagvexti frá 1965. 20.9.2012 06:00 Með báðum augum – eða bara öðru? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Til er svolítil saga um gamla vörubílsökumanninn sem var blindur á hægra auga en taldi sig með öruggustu ökumönnum (kannski var hann það, þrátt fyrir allt). Aðspurður um ástæðuna sagði hann að það væri hægri umferð og hann sæi vel til allra sem óku á móti bílnum hans. 20.9.2012 06:00 Viltu Nýjan Landspítala vð Hringbraut? Þóra Andrésdóttir skrifar Ef ekki, ættir þú að senda inn athugasemdir til skipulag@reykjavik.is í síðasta lagi 20. september, annars telst þú samþykkur. 19.9.2012 09:20 Faxaflóahafnir – Hafnarfjarðarhöfn – sameining? Ó. Ingi Tómasson skrifar Hafnirnar í Reykjavík, Akranesi, Borgarnesi og Grundartanga sameinuðust árið 2000 í eitt fyrirtæki, Faxaflóahafnir. Reynslan af sameiningunni er góð, verulegir fjármunir hafa sparast og sveitarfélög þessara hafna notið góðs af þessari ákvörðun. Annað gott dæmi um vel heppnaða sameiningu er þegar Slökkvilið Reykjavíkur og Hafnarfjarðar sameinuðust og úr varð Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins. Í ljósi þessa er athyglisvert að velta því fyrir sér hvort við Hafnfirðingar ættum að hefja viðræður við Faxaflóahafnir um sameiningu eða samstarf. 19.9.2012 06:00 Hverju er nauðsynlegt að fórna? Inga Sigrún Atladóttir skrifar Nú er fagnað á Suðurnesjum og færðar fréttir af því að álver í Helguvík verði brátt að veruleika. Í gleðinni virðast menn hafa misst sjónar á framtíðarhagsmunum og vera tilbúnir að kveðja Reykjanesskagann eins og fólk þekkir hann í dag. 19.9.2012 06:00 Byssa og stígvél Hildur Eir Bolladóttir skrifar Ég er bara 8 ára og stend í grænmetisdeildinni í Hagkaup með glænýja vatnsbyssu í hendinni þegar jafnaldra mín vindur sér að mér eins og sjálfskipaður friðargæsluliði og segir: „Átt þú þessa byssu?“ „Já,“ svara ég hróðug. „Asnaleg byssa.“ Að þeim orðum sögðum er hún horfin á braut. Ég er ósátt, geng hröðum skrefum gegnum búðina í leit að bráðinni, sé hvar hún stendur við hraðkassann ásamt móður sinni og meðan reiðin blæs í seglin, kem ég auga á höggstaðinn. „Átt þú þessi stígvél?“ spyr ég og bendi valdsmannslega með byssunni í átt að rósbleikum stígvélum stúlkunnar. „Já,“ svarar hún og röddin er lítil og skræk. „Asnaleg stígvél,“ svara ég, hringa byssuna niður í beltið og geng sigri hrósandi burt, í leit að mömmu. 19.9.2012 06:00 Á náttúran að njóta vafans eða ekki? Bergur Hauksson skrifar Ég fór í bíó að sjá mynd Herdísar Þorvaldsdóttur, Fjallkonan hrópar á vægð. Myndin er bæði skemmtileg og fræðandi. Einnig dáist maður að þeirri elju sem Herdís hefur sýnt þessu áhugamáli sínu, og hún sagðist ekki hætt. 19.9.2012 06:00 Heilsugæsla í kreppu Oddur Steinarsson skrifar Heimilislækningar eru samkvæmt fjölmörgum erlendum rannsóknum sú læknisþjónusta sem hagkvæmast er að veita. Á sama tíma er framvörður heilbrigðisþjónustunnar á Íslandi, heilsugæslan, á hraðri niðurleið. Aukinn skortur á sérfræðingum í faginu er staðreynd og margar heilsugæslustöðvar úti á landi hafa ekki lengur sérfræðinga í heimilislækningum í vinnu. 19.9.2012 06:00 Nýr milljarður í þróunarhjálp Össur Skarphéðinsson skrifar Heill milljarður til viðbótar verður settur í þróunarhjálp með því sem ég tel sögulegustu tillögu nýja fjárlagafrumvarpsins. Þróunarhjálp er okkar leið til að láta af höndum rakna til örsnauðs fólks í fátækustu ríkjum heims. Hún beinist ekki síst að mæðrum og börnum. Þróunarhjálp er meðal þeirra þátta sem ég hef lagt mesta áherslu á í starfi mínu sem utanríkisráðherra. Þess vegna gleðst ég einlæglega, eins og örugglega allir Íslendingar, yfir þessum sögulega áfanga. 18.9.2012 06:00 Bless Ísland? Helga Brekkan skrifar Á forsíðu Helgarblaðs Fréttablaðsins þann 8. september var þessi fyrirsögn: ?Ræsa álver í Helguvík 2015?. Í textanum er vitnað í Michael Bless, forstjóra Century Aluminum, móðurfélags Norðuráls: 18.9.2012 06:00 Vilji til breytinga Guðrún Nordal skrifar Á síðasta vori lögðu starfsnefndir Vísinda- og tækniráðs fram viðamiklar tillögur um breytingar á vísinda- og nýsköpunarkerfinu, sem byggðar voru á ítarlegri skýrslu um kerfið allt (sjá www.vt.is). Í skýrslunni var í fyrsta sinn dregin upp mynd af öllum hliðum vísinda- og nýsköpunarkerfisins og þeirri fjölbreyttu löggjöf sem það byggir á. 18.9.2012 06:00 Óvinur eða samherji? Þröstur Ólafsson skrifar Það er ekki uppbyggilegt að fylgjast með málflutningi andstæðinga ESB hér. Þeir fara mikinn í heilagri krossferð gegn þessu evrópska skrímsli. Manni dettur stundum í hug yfirlýsingar talíbana, þegar þeir ausa úr rétttrúnaðarskálum reiði sinnar gegn trúlausu vestrinu. Heiftin er ekki ósvipuð og orðbragðið sömu ættar. Ógerlegt er að útskýra þann útbelgda fjandskap sem birtist í málflutningi 18.9.2012 06:00 Nei við þjóðkirkjuákvæði? Hjalti Hugason skrifar Nýlega hafa birst hér í Fréttablaðinu tveir pistlar sem hvetja fólk til að greiða atkvæði gegn þjóðkirkjuákvæði í nýrri stjórnarskrá í þjóðaratkvæðagreiðslunni 20. okt. nk. Báðir eru allrar athygli verðir. Þó verður að gera veigamiklar athugasemdir við röksemdafærslu beggja. 18.9.2012 06:00 Setjum markið hátt Bjarni Benediktsson skrifar Þróunaraðstoð hefur óneitanlega sérstöðu meðal þeirra málaflokka sem Alþingi fjallar um. Kemur þar margt til. Þau verkefni sem sinnt er hverju sinni eru í fjarlægum löndum, á svæðum þar sem mannlífið og þjóðfélagsgerðin er mjög frábrugðin því sem við eigum að venjast. Þá er það mikið álitamál með hvaða hætti við eigum að skipta framlögum milli verkefna sem við höfum beina aðkomu að og þeirra sem rekin eru í samstarfi margra þjóða, eins og t.d. undir regnhlíf Sameinuðu þjóðanna. Það er sérstakt fræðasvið hvernig best megi tryggja að fjármunir til þróunaraðstoðar skili tilætluðum árangri. 18.9.2012 06:00 Stefnumót mitt við LÍN Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Fyrir þremur árum hóf ég nám við Óslóarháskóla. Í gegnum námið hef ég kynnst verklagi LÍN við veitingu námslána. Margar úthlutunarreglur LÍN eru alls ekki nægilega vel útfærðar og vil ég nefna tvö dæmi því til stuðnings. 18.9.2012 06:00 Crossfit: Ekki svo galið Leifur Geir Hafsteinsson skrifar Það er ekki ofsögum sagt að Íslendingar hafi tekið crossfit opnum örmum. Síðan undirritaður stofnaði fyrstu crossfit-stöðina á Íslandi haustið 2008 hefur iðkendafjöldi vaxið úr engu í á fjórða þúsund og crossfit-stöðvar landsins fylla nú tuginn (og er þá ótalin ýmis starfsemi þar sem boðið er upp á crossfit án þess að hafa til þess tilskilin leyfi, eða hugmyndafræðin notuð undir nöfnum eins og krossþjálfun). 17.9.2012 06:00 „Af-því-bara“ Ingunn Snædal skrifar Þegar ég var lítil stúlka á Jökuldalnum hafði ég aldrei séð neinn af öðrum kynþætti en ég var sjálf. Ég gekk í skóla með frændum mínum og frænkum, við áttum sama bakgrunn, sömu menningu, sömu hefðir, sömu sögu. Útlönd voru langt í burtu og allt öðruvísi. Við lærðum um börn í Tansaníu í litríkum samfélagsfræðibókum, þau voru álíka framandi og verur frá öðrum hnöttum. Engu að síður var ég alin upp við þá hugmynd að allt fólk væri jafn dýrmætt. Allir ættu rétt. 17.9.2012 06:00 Óslóar-samkomulagið er verra en ekkert! Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Nú eru 19 ár liðin síðan samkomulag um Óslóar-yfirlýsinguna var undirritað á grasflötinni framan við Hvíta húsið í Washington. Það voru Arafat, forseti Palestínu, og Rabin, forsætisráðherra Ísraels, sem gerðu það að viðstöddum Clinton Bandaríkjaforseta. Margir urðu til að vara við því að þetta væri svikasátt en undirritaður var meðal þeirra sem vildu trúa því að gagnkvæm viðurkenning aðilanna yrði mikilvægt fyrsta skref að endanlegu friðarsamkomulagi sem átti að undirrita innan fimm ára. Reynslan hefur sýnt að efasemdarmennirnir höfðu rétt fyrir sér. Kannski var það morðið á Rabin sem innsiglaði örlög Óslóar-yfirlýsingarinnar. 15.9.2012 06:00 Laun forstjóra Landspítala – og áhrifarík stjórnun í heilbrigðisþjónustunni Ófeigur Tryggvi Þorgeirsson skrifar Viðbrögð við 450 þúsund króna hækkun á mánaðarlaunum forstjóra Landspítalans hafa verið hörð og stór orð notuð til að lýsa áliti einstaklinga, fag- og stéttarfélaga á þessum gerningi. Þessi viðbrögð eru skiljanleg þegar horft er til ástandsins í samfélaginu í kjölfar hrunsins og þeirra sársaukafullu niðurskurðaraðgerða sem grípa þurfti til á Landspítala. 15.9.2012 06:00 Siðferði í stjórnmálum Dögg Harðardóttir skrifar Það hefur varla farið fram hjá neinum sem fylgst hefur með fréttum að velferðarráðherra hækkaði laun forstjóra Landspítalans umtalsvert án samráðs við nokkurn mann. Í Rannsóknarskýrslu Alþingis kom fram að ein af ástæðum hrunsins hefði verið sú að ráðamenn tóku ákvarðanir upp á eigin spýtur eða tóku ákvarðanir gegn áliti ýmissa álitsgjafa. 15.9.2012 06:00 Grímsstaðir og opin stjórnsýsla – bréf til Steingríms J. Sigfússonar Á ríkisstjórnarfundi þann 12. júlí sl. var lagt fram minnisblað Efnahags- og viðskiptaráðuneytisins varðandi erindi Huangs Nubo og fyrirtækisins Zhongkun, sem áformar að kaupa eða leigja Grímsstaði á Fjöllum. 14.9.2012 06:00 Auknar kröfur Ari Trausti Guðmundsson skrifar Á ferðum vegna framboðs til embættis forseta Íslands barst Alþingi oft í tal. Vissulega telja margir ýmislegt athugavert við störf þess og enn fremur að verulega vanti upp á traustið og virðinguna. Helst var fundið að flýtimeðferð sumra stærri mála, málþófi, óvönduðum málflutningi, málafjölda og skorti á frumkvæði eða þekkingu í mikilvægum málum. Flestir töldu það einbert mál þingsins og stjórnmálaflokkanna að hlusta á gagnrýnina, ræða vandann og taka hressilega til á vinnustaðnum. Ástæða þeirrar afstöðu er sú vissa að aðkoma annarra að málinu er í orði en ekki á borði, og gildir einu hvort um er að ræða stjórnmálafræðing, Jón og Gunnu eða forseta Íslands. 14.9.2012 06:00 Hin hliðin frá Húsavík Pálmi Pálmason skrifar Mikið hefur verið fjallað um ráðningu sýslumannsins á Húsavík og þar hafa ýmsar yfirlýsingar og stór orð fallið. Umræðan hefur verið mjög einhliða. Vegna þessa tel ég rétt að fram komi að ég er ekki málkunnugur Ögmundi Jónassyni eða tengdur honum á nokkurn hátt. 14.9.2012 06:00 Aðskilnaður minnkar áhættu almennings dr. Jakob Ásmundsson skrifar Í dag eru þrír stórir viðskiptabankar allsráðandi á íslenskum fjármálamarkaði. Samanlögð stærð þeirra nemur u.þ.b. tvöfaldri landsframleiðslu þjóðarinnar. Viðskiptabankarnir eru að mestu leyti fjármagnaðir með innlánum. Fall eins þeirra myndi hafa í för með sér óheyrilegan kostnað fyrir þjóðarbúið, bæði beint og óbeint. Afturköllun á yfirlýsingu stjórnvalda um allsherjarábyrgð á innlánum breytir engu um þá staðreynd. 14.9.2012 06:00 Allir við sama borð Guðbjartur Hannesson skrifar Í dag er haldið hringþing um menntamál innflytjenda. Þar koma saman fulltrúar þeirra fjölmörgu aðila sem koma að málaflokknum til að skapa samræðuvettvang, meta stöðuna og leggja drög að sameiginlegri stefnu og forgangsröðun. 14.9.2012 06:00 Að spara eða auka lífsgæði Guðmundur Magnússon skrifar Það er áberandi í allri opinberri umræðu, sama um hvað er rætt, að nær öllum stjórnmálamönnum hættir til, hvar í flokki sem þeir standa, að leggja fyrst áherslu á hversu mikið "nýjungin“ muni spara. Í stað þess að benda á hve mikið nýjungin muni auka lífsgæði þegnanna. Sparnaður yrði svo mögulega einhver, en það væri hreinn bónus. 13.9.2012 09:15 Viðskiptabankar verða ætíð á ábyrgð almennings dr. Jakob Ásmundsson skrifar Í kjölfar hrunsins hefur komið í ljós að almenningur á Íslandi hefur þurft að bera verulegan kostnað, bæði beint og óbeint, af falli fjármálakerfisins. Sömu sögu er að segja í öðrum löndum þar sem stórar fjármálastofnanir hafa riðað til falls og því miður sér ekki fyrir endann á þeirri þróun. Þetta er ekki nýtt af nálinni og enn sem komið er hafa ekki komið fram fullnægjandi lausnir á þessu vandamáli. Ástæðan er væntanlega sú að það er ekki til nein töfralausn og þar með má gera ráð fyrir að almenningur muni með einum eða öðrum hætti alltaf bera stóran hluta af áhættu viðskiptabankanna. 13.9.2012 06:00 Vilt þú ákvæði um þjóðkirkju í stjórnarskrá? Þorkell Helgason skrifar Í þjóðaratkvæðagreiðslunni um tillögur stjórnlagráðs 20. október nk. verður spurt um stjórnskipunarlega stöðu þjóðkirkjunnar. Ekki um tilvist hennar heldur um það hvort kirkjunnar skuli getið sérstaklega í sjálfri stjórnarskránni. Orðrétt er spurningin þannig: "Vilt þú að í nýrri stjórnarskrá verði ákvæði um þjóðkirkju á Íslandi?“ 13.9.2012 06:00 Samráð í sátt Ketill B. Magnússon skrifar Þann 17. september nk. eiga Heimili og skóli – landssamtök foreldra 20 ára afmæli. Við þau tímamót er rétt að spyrja hvort þörf er á slíkum samtökum? Fyrir tveimur áratugum var hrópandi þörf fyrir landssamtök foreldra. Mikil gjá var enn þá milli skóla og heimila í 13.9.2012 06:00 Ég á ekki að borga. Ég á bara að fá Sighvatur Björgvinsson skrifar Jón Steinsson, hagfræðingur og áður ráðgjafi Geirs H. Haarde, fyrrum forsætisráðherra, furðar sig á því, að ríkisstjórnin skuli ekki njóta nema 38% stuðnings þjóðarinnar þrátt fyrir þann mikla árangur, sem hún hafi náð við úrlausn erfiðra verkefna. Telur hann upp í grein í Fréttablaðinu mikinn árangur ríkisstjórnarinnar í sjö liðum, sem að sögn hagfræðingsins skipta verulega miklu máli um framtíðarvelferð þjóðarinnar. 13.9.2012 06:00 Einstakt tækifæri kjósenda Jóhanna Sigurðardóttir skrifar Senn líður að lokaáfanga á merkri vegferð sem hófst þegar víðtæk samstaða flestra stjórnmálaflokka náðist á Alþingi vorið 2010 um endurskoðun stjórnarskrárinnar. Þótt sú ferð hafi ekki reynst áfallalaus hefur árangurinn og uppskeran verið góð og í fullu samræmi við væntingar. 13.9.2012 06:00 Hálfgildings lausn? - um Ísland í Evrópu Árni Páll Árnason skrifar Í fyrri greinum hef ég rakið stöðu Íslands í Evrópu og þau flóknu úrlausnarefni sem við – og aðrar þjóðir Evrópu – glíma við nú þessi misseri og mánuði. Skuldakreppan birtist með misjöfnum hætti eftir því hvaða land á í hlut, hvernig hagstjórn var háttað á árunum fyrir 2008 og hvort landið er hluti af sameiginlegu gjaldmiðilssvæði evrunnar. Af því leiðir að hvert og eitt land verður að meta hvernig best er að haga aðildinni að 13.9.2012 06:00 Barnfóstra internetsins Bjarni Rúnar Einarsson skrifar Enn eina ferðina eru netsíur til umræðu. Samkvæmt grein í blaðinu Grapevine eru bæði Vodafone og Síminn að undirbúa það að hindra aðgang að klám- og fjárhættuspilavefsíðum. Látið er í veðri vaka að þetta sé lítið mál og eingöngu gert til að vernda venjulega netnotendur gegn hættum frjáls upplýsingaflæðis. Mörgum finnst bara í góðu lagi að hindra aðgang að vefsíðum sem innihalda ólöglegt efni. Jafnframt blöskrar okkur ýmislegt á netinu sem er, því miður, fullkomlega löglegt í því landi þar sem það er gefið út. Því er gjarnan gripið til netsíunnar. 13.9.2012 06:00 Flæði milli svæða Ragnheiður Þorláksdóttir skrifar Fólk á röltinu og reiðmenn á hjólhestum eiga greiða leið á milli Ingólfstorgs og Fógetagarðs um sund milli rauða hússins í Vallarstræti 4, Hótels Víkur sem einu sinni var, og gula hússins í Aðalstræti 7, þar sem var Brynjólfsbúð (vanalega talað um að versla hjá Brynka B.). 13.9.2012 06:00 Norðurslóðamál á fljúgandi ferð Össur Skarphéðinsson skrifar Nú er rúmt ár liðið síðan að Alþingi samþykkti einróma þingsályktunartillögu mína um stefnu Íslands í málefnum norðurslóða. Með stefnunni var brotið blað. Þar eru í fyrsta sinn skilgreindir hagsmunir og stefnumið Íslands á norðurslóðum með tilliti til alþjóðasamvinnu, auðlindanýtingar, siglinga og umhverfisverndar. Þar eru norðurslóðir skilgreindar sem svæði sem Ísland ætlar að nýta til framleiðslu á miklum verðmætum í 13.9.2012 06:00 Ben Stiller og Össur Þórey Vilhjálmsdóttir skrifar Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra ritaði grein hér í Fréttablaðið á laugardag með þeirri afbragðsfyrirsögn „Ben Stiller og Þórey“ þar sem hann tekur undir greinaskrif mín um ástæður velgengni kvikmyndageirans á Íslandi. Við erum greinilega sammála um mikilvægi athafnafrelsis og vaxtar í einkageiranum en væntanlega á það þá einnig við um ferðaþjónustu – ört vaxandi grein sem fjöldi fólks hefur lífsviðurværi sitt af. 13.9.2012 06:00 Sjá næstu 50 greinar
Hálfkák Örn Bárður Jónsson skrifar Í fjölmiðlum hafa tveir fv. nefndarmenn í stjórnlaganefnd, þeir Skúli Magnússon og Ágúst Þór Árnason, kallað eftir lagfæringum á stjórnarskrá Íslands en ekki nýrri. Þeir sem sjálfir settu fram róttækar hugmyndir um nýja stjórnarskrá vilja nú ekki frumvarp Stjórnlagaráðs og tala fyrir eins konar upphituðum 1944-rétti. Má ég þá heldur biðja um nýeldaða veislumáltíð úr nýju og fersku hráefni. Þeim hugnast ekki að byrja með autt blað en vilja kalla efir lagfæringum og endurbótum á núverandi stjórnarskrá. Í því sambandi er við hæfi að rifja upp orð Krists sem mælti fram forðum daga þessa klassísku speki: 21.9.2012 06:00
„Gróðahyggja og fíflaskapur“ Margrét Kristmannsdóttir og Andrés Magnússon skrifar Flestum okkar finnst sem betur fer bæði sjálfsagt og eðlilegt að virða þá samninga sem við gerum, enda vandséð hvernig viðhalda megi siðuðu samfélagi án þess að slíkt væri hið almenna viðhorf. Á hinum alþjóðlega vettvangi hafa íslensk stjórnvöld gert margvíslega samninga, við önnur ríki og ríkjasambönd. 21.9.2012 06:00
Aðgerðir skólastjórnenda gegn einelti Svanhildur María Ólafsdóttir skrifar Í flestum ef ekki öllum skólum landsins er að finna stefnumótandi aðgerðaáætlanir eða forvarnir gegn einelti. Það að taka á einelti í skólum er á ábyrgð skólastjórnenda, en vinna þeirra að þessum málaflokki gleymist stundum, sérstaklega ef erfið eineltismál koma í samfélagslega umræðu. Því er ástæða til að skoða betur hvaða aðgerðir eru í gangi í skólum landsins. Það skal tekið fram hér, að skólar eru mislangt á veg komnir í baráttunni gegn einelti og hver skóli hefur sinn háttinn á. 21.9.2012 06:00
Hommaathvarf í miðbænum Þórdís Elva Þorvaldsdóttir skrifar Ímyndum okkur að líkamlegt, andlegt og kynferðislegt ofbeldi gegn fólki af erlendum uppruna væri stjórnlaus samfélagsvandi á Íslandi. Ímyndum okkur að vandamálið næði slíku stigi að það yrði að opna sérstakt útlendingaathvarf sem fólk af erlendu bergi gæti flúið í þegar ofbeldið gengi fram af því. 20.9.2012 06:00
Manntíminn: Maðurinn sem jarðsögulegt afl Dr. Edward H. Huijbens og Dr. Karl Benediktsson skrifar Mannfólkið sem jörðina byggir er farið að umbylta henni með þvílíkum hætti að tekið er að ræða um tímabilið frá 1750 sem upphaf nýs jarðsöguskeiðs: Manntíma (e. anthropocene). Þetta var uppistaða aðalerinda á alþjóðaráðstefnu landfræðinga, sem haldin var í lok ágúst í Köln í Þýskalandi. 20.9.2012 06:00
Sameinaður Landspítali Jóhannes M. Gunnarsson skrifar Sameining spítalanna í Reykjavík árið 2000 tók fyrst og fremst til stjórnunarlegrar sameiningar. Af henni hefur sannarlega orðið umtalsverður faglegur ávinningur og nokkur fjárhagslegur. Stóri ávinningurinn næst þegar öll bráðastarfsemin er komin á einn stað í húsnæði sem hæfir nútíma starfsemi af þessu tagi. Breytt hlutverk Landspítala, ný og fyrirferðarmeiri tæki, aukin þekking á samhengi hönnunar húsnæðis og meðferðarárangri og kröfur sjúklinga og aðstandenda til að friðhelgi einkalífs þeirra sé virt kallar allt á nýtt húsnæði spítalans. Unnið hefur verið að undirbúningi sameinaðs húsnæðis frá árinu 2001. 20.9.2012 06:00
Vilt þú persónukjör í kosningum til Alþingis? Þorkell Helgason skrifar Efni þessa pistils fjallar um aðra tveggja spurninga um fyrirkomulag þingkosninga sem lögð verður fyrir þjóðina 20. október nk. Í heild er spurningin þannig: "Vilt þú að í nýrri stjórnarskrá verði persónukjör í kosningum til Alþingis heimilað í meira mæli en nú er?“ 20.9.2012 06:00
Hryggð yfir alþingishúsinu Steinunn Jóhannesdóttir skrifar Þrátt fyrir sorg og leiða yfir stjórnmálaástandinu í landinu fann ég hjá mér löngun til þess að fara á þingpalla og hlýða á stefnuræðu Jóhönnu Sigurðardóttur forsætisráðherra að kvöldi 12. september. Mig langaði til þess að vera viðstödd þegar fyrsta konan, sem leitt hefur ríkisstjórn á Íslandi, ávarpaði þing og þjóð við upphaf síðasta vetrar kjörtímabilsins. Ég leit á það sem sögulega stund. Jóhanna tók við stjórnartaumum við erfiðustu aðstæður frá stofnun lýðveldisins. Erfiðleikarnir reyndust ekki bara fólgnir í því risavaxna verkefni að reisa við efnahag þjóðar, sem haustið 2008 rambaði á barmi gjaldþrots, heldur hefur hún þurft að glíma við fádæma skort á samstöðu um viðfangsefnið, innan þings sem utan. 20.9.2012 06:00
Mikilvægi tungumálanáms og –kennslu Hólmfríður Garðarsdóttir skrifar Tungumál ljúka upp heimum er titill bókar sem Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum gaf út árið 2010. Titill bókarinnar er fenginn að láni hjá Pétri Gunnarssyni rithöfundi. Hann, ásamt 26 öðrum rithöfundum, birtir í bókinni hugleiðingar um gildi tungumálaþekkingar og –færni. Pétur gerir að umtalsefni hvernig þekking á erlendum tungumálum opnar okkur sýn inn í menningarsamfélög sem annars væru okkur hulin eða við ættum einungis aðgengi að fyrir tilstuðlan þýðinga. Vigdís Grímsdóttir segir í sömu bók: „Tungumálakunnátta er lykill sem gengur að öllum heimsins skrám, hún opnar allt og víkkar allt og stækkar allt. […] hún breytir andstæðum í samheiti […] og hún eyðir deilum og heimsku og nefndu bara hvað gerist þegar þú snýrð lyklinum og leggur af stað“ (bls. 100). 20.9.2012 06:00
Gegn fátækt Þorvaldur Gylfason skrifar Fátækt er ranglát, einkum gagnvart bjargarvana börnum, sem ráða engu um afkomu sína. En fátækt fer minnkandi um allan heim. Baráttan gegn fátæktinni hefur borið árangur. Um þennan árangur má hafa margt til marks. Sárasta fátækt líða þeir, sem þurfa að draga fram lífið á 1,25 Bandaríkjadollurum á dag eða minna. Alþjóðabankinn hefur fylgzt með þessum hópi frá 1981. Fyrir 30 árum þurftu þrír af hverjum fjórum íbúum Austur-Asíu að gera sér að góðu 1,25 dollara á dag, en nú er hlutfallið komið niður í einn af hverjum sjö. Í Suður-Asíu þurftu sex af hverjum tíu að láta sér duga 1,25 dollara á dag 1981, en nú er hlutfallið komið niður í röskan þriðjung. Í Suður-Ameríku hefur allra fátækasta fólkinu fækkað úr 12% af mannfjöldanum 1981 niður í 6% 2008. Framsóknin hefur verið hægari í Afríku. Þar lifðu 52% mannfjöldans á 1,25 dollurum á dag eða minna fyrir 30 árum, en nú er hlutfallið 48%. Afríka hefur rétt úr kútnum síðustu ár. Sum þeirra landa, sem búa við mestan hagvöxt nú, eru í Afríku. Botsvana á heimsmet í hagvexti frá 1965. 20.9.2012 06:00
Með báðum augum – eða bara öðru? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Til er svolítil saga um gamla vörubílsökumanninn sem var blindur á hægra auga en taldi sig með öruggustu ökumönnum (kannski var hann það, þrátt fyrir allt). Aðspurður um ástæðuna sagði hann að það væri hægri umferð og hann sæi vel til allra sem óku á móti bílnum hans. 20.9.2012 06:00
Viltu Nýjan Landspítala vð Hringbraut? Þóra Andrésdóttir skrifar Ef ekki, ættir þú að senda inn athugasemdir til skipulag@reykjavik.is í síðasta lagi 20. september, annars telst þú samþykkur. 19.9.2012 09:20
Faxaflóahafnir – Hafnarfjarðarhöfn – sameining? Ó. Ingi Tómasson skrifar Hafnirnar í Reykjavík, Akranesi, Borgarnesi og Grundartanga sameinuðust árið 2000 í eitt fyrirtæki, Faxaflóahafnir. Reynslan af sameiningunni er góð, verulegir fjármunir hafa sparast og sveitarfélög þessara hafna notið góðs af þessari ákvörðun. Annað gott dæmi um vel heppnaða sameiningu er þegar Slökkvilið Reykjavíkur og Hafnarfjarðar sameinuðust og úr varð Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins. Í ljósi þessa er athyglisvert að velta því fyrir sér hvort við Hafnfirðingar ættum að hefja viðræður við Faxaflóahafnir um sameiningu eða samstarf. 19.9.2012 06:00
Hverju er nauðsynlegt að fórna? Inga Sigrún Atladóttir skrifar Nú er fagnað á Suðurnesjum og færðar fréttir af því að álver í Helguvík verði brátt að veruleika. Í gleðinni virðast menn hafa misst sjónar á framtíðarhagsmunum og vera tilbúnir að kveðja Reykjanesskagann eins og fólk þekkir hann í dag. 19.9.2012 06:00
Byssa og stígvél Hildur Eir Bolladóttir skrifar Ég er bara 8 ára og stend í grænmetisdeildinni í Hagkaup með glænýja vatnsbyssu í hendinni þegar jafnaldra mín vindur sér að mér eins og sjálfskipaður friðargæsluliði og segir: „Átt þú þessa byssu?“ „Já,“ svara ég hróðug. „Asnaleg byssa.“ Að þeim orðum sögðum er hún horfin á braut. Ég er ósátt, geng hröðum skrefum gegnum búðina í leit að bráðinni, sé hvar hún stendur við hraðkassann ásamt móður sinni og meðan reiðin blæs í seglin, kem ég auga á höggstaðinn. „Átt þú þessi stígvél?“ spyr ég og bendi valdsmannslega með byssunni í átt að rósbleikum stígvélum stúlkunnar. „Já,“ svarar hún og röddin er lítil og skræk. „Asnaleg stígvél,“ svara ég, hringa byssuna niður í beltið og geng sigri hrósandi burt, í leit að mömmu. 19.9.2012 06:00
Á náttúran að njóta vafans eða ekki? Bergur Hauksson skrifar Ég fór í bíó að sjá mynd Herdísar Þorvaldsdóttur, Fjallkonan hrópar á vægð. Myndin er bæði skemmtileg og fræðandi. Einnig dáist maður að þeirri elju sem Herdís hefur sýnt þessu áhugamáli sínu, og hún sagðist ekki hætt. 19.9.2012 06:00
Heilsugæsla í kreppu Oddur Steinarsson skrifar Heimilislækningar eru samkvæmt fjölmörgum erlendum rannsóknum sú læknisþjónusta sem hagkvæmast er að veita. Á sama tíma er framvörður heilbrigðisþjónustunnar á Íslandi, heilsugæslan, á hraðri niðurleið. Aukinn skortur á sérfræðingum í faginu er staðreynd og margar heilsugæslustöðvar úti á landi hafa ekki lengur sérfræðinga í heimilislækningum í vinnu. 19.9.2012 06:00
Nýr milljarður í þróunarhjálp Össur Skarphéðinsson skrifar Heill milljarður til viðbótar verður settur í þróunarhjálp með því sem ég tel sögulegustu tillögu nýja fjárlagafrumvarpsins. Þróunarhjálp er okkar leið til að láta af höndum rakna til örsnauðs fólks í fátækustu ríkjum heims. Hún beinist ekki síst að mæðrum og börnum. Þróunarhjálp er meðal þeirra þátta sem ég hef lagt mesta áherslu á í starfi mínu sem utanríkisráðherra. Þess vegna gleðst ég einlæglega, eins og örugglega allir Íslendingar, yfir þessum sögulega áfanga. 18.9.2012 06:00
Bless Ísland? Helga Brekkan skrifar Á forsíðu Helgarblaðs Fréttablaðsins þann 8. september var þessi fyrirsögn: ?Ræsa álver í Helguvík 2015?. Í textanum er vitnað í Michael Bless, forstjóra Century Aluminum, móðurfélags Norðuráls: 18.9.2012 06:00
Vilji til breytinga Guðrún Nordal skrifar Á síðasta vori lögðu starfsnefndir Vísinda- og tækniráðs fram viðamiklar tillögur um breytingar á vísinda- og nýsköpunarkerfinu, sem byggðar voru á ítarlegri skýrslu um kerfið allt (sjá www.vt.is). Í skýrslunni var í fyrsta sinn dregin upp mynd af öllum hliðum vísinda- og nýsköpunarkerfisins og þeirri fjölbreyttu löggjöf sem það byggir á. 18.9.2012 06:00
Óvinur eða samherji? Þröstur Ólafsson skrifar Það er ekki uppbyggilegt að fylgjast með málflutningi andstæðinga ESB hér. Þeir fara mikinn í heilagri krossferð gegn þessu evrópska skrímsli. Manni dettur stundum í hug yfirlýsingar talíbana, þegar þeir ausa úr rétttrúnaðarskálum reiði sinnar gegn trúlausu vestrinu. Heiftin er ekki ósvipuð og orðbragðið sömu ættar. Ógerlegt er að útskýra þann útbelgda fjandskap sem birtist í málflutningi 18.9.2012 06:00
Nei við þjóðkirkjuákvæði? Hjalti Hugason skrifar Nýlega hafa birst hér í Fréttablaðinu tveir pistlar sem hvetja fólk til að greiða atkvæði gegn þjóðkirkjuákvæði í nýrri stjórnarskrá í þjóðaratkvæðagreiðslunni 20. okt. nk. Báðir eru allrar athygli verðir. Þó verður að gera veigamiklar athugasemdir við röksemdafærslu beggja. 18.9.2012 06:00
Setjum markið hátt Bjarni Benediktsson skrifar Þróunaraðstoð hefur óneitanlega sérstöðu meðal þeirra málaflokka sem Alþingi fjallar um. Kemur þar margt til. Þau verkefni sem sinnt er hverju sinni eru í fjarlægum löndum, á svæðum þar sem mannlífið og þjóðfélagsgerðin er mjög frábrugðin því sem við eigum að venjast. Þá er það mikið álitamál með hvaða hætti við eigum að skipta framlögum milli verkefna sem við höfum beina aðkomu að og þeirra sem rekin eru í samstarfi margra þjóða, eins og t.d. undir regnhlíf Sameinuðu þjóðanna. Það er sérstakt fræðasvið hvernig best megi tryggja að fjármunir til þróunaraðstoðar skili tilætluðum árangri. 18.9.2012 06:00
Stefnumót mitt við LÍN Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Fyrir þremur árum hóf ég nám við Óslóarháskóla. Í gegnum námið hef ég kynnst verklagi LÍN við veitingu námslána. Margar úthlutunarreglur LÍN eru alls ekki nægilega vel útfærðar og vil ég nefna tvö dæmi því til stuðnings. 18.9.2012 06:00
Crossfit: Ekki svo galið Leifur Geir Hafsteinsson skrifar Það er ekki ofsögum sagt að Íslendingar hafi tekið crossfit opnum örmum. Síðan undirritaður stofnaði fyrstu crossfit-stöðina á Íslandi haustið 2008 hefur iðkendafjöldi vaxið úr engu í á fjórða þúsund og crossfit-stöðvar landsins fylla nú tuginn (og er þá ótalin ýmis starfsemi þar sem boðið er upp á crossfit án þess að hafa til þess tilskilin leyfi, eða hugmyndafræðin notuð undir nöfnum eins og krossþjálfun). 17.9.2012 06:00
„Af-því-bara“ Ingunn Snædal skrifar Þegar ég var lítil stúlka á Jökuldalnum hafði ég aldrei séð neinn af öðrum kynþætti en ég var sjálf. Ég gekk í skóla með frændum mínum og frænkum, við áttum sama bakgrunn, sömu menningu, sömu hefðir, sömu sögu. Útlönd voru langt í burtu og allt öðruvísi. Við lærðum um börn í Tansaníu í litríkum samfélagsfræðibókum, þau voru álíka framandi og verur frá öðrum hnöttum. Engu að síður var ég alin upp við þá hugmynd að allt fólk væri jafn dýrmætt. Allir ættu rétt. 17.9.2012 06:00
Óslóar-samkomulagið er verra en ekkert! Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Nú eru 19 ár liðin síðan samkomulag um Óslóar-yfirlýsinguna var undirritað á grasflötinni framan við Hvíta húsið í Washington. Það voru Arafat, forseti Palestínu, og Rabin, forsætisráðherra Ísraels, sem gerðu það að viðstöddum Clinton Bandaríkjaforseta. Margir urðu til að vara við því að þetta væri svikasátt en undirritaður var meðal þeirra sem vildu trúa því að gagnkvæm viðurkenning aðilanna yrði mikilvægt fyrsta skref að endanlegu friðarsamkomulagi sem átti að undirrita innan fimm ára. Reynslan hefur sýnt að efasemdarmennirnir höfðu rétt fyrir sér. Kannski var það morðið á Rabin sem innsiglaði örlög Óslóar-yfirlýsingarinnar. 15.9.2012 06:00
Laun forstjóra Landspítala – og áhrifarík stjórnun í heilbrigðisþjónustunni Ófeigur Tryggvi Þorgeirsson skrifar Viðbrögð við 450 þúsund króna hækkun á mánaðarlaunum forstjóra Landspítalans hafa verið hörð og stór orð notuð til að lýsa áliti einstaklinga, fag- og stéttarfélaga á þessum gerningi. Þessi viðbrögð eru skiljanleg þegar horft er til ástandsins í samfélaginu í kjölfar hrunsins og þeirra sársaukafullu niðurskurðaraðgerða sem grípa þurfti til á Landspítala. 15.9.2012 06:00
Siðferði í stjórnmálum Dögg Harðardóttir skrifar Það hefur varla farið fram hjá neinum sem fylgst hefur með fréttum að velferðarráðherra hækkaði laun forstjóra Landspítalans umtalsvert án samráðs við nokkurn mann. Í Rannsóknarskýrslu Alþingis kom fram að ein af ástæðum hrunsins hefði verið sú að ráðamenn tóku ákvarðanir upp á eigin spýtur eða tóku ákvarðanir gegn áliti ýmissa álitsgjafa. 15.9.2012 06:00
Grímsstaðir og opin stjórnsýsla – bréf til Steingríms J. Sigfússonar Á ríkisstjórnarfundi þann 12. júlí sl. var lagt fram minnisblað Efnahags- og viðskiptaráðuneytisins varðandi erindi Huangs Nubo og fyrirtækisins Zhongkun, sem áformar að kaupa eða leigja Grímsstaði á Fjöllum. 14.9.2012 06:00
Auknar kröfur Ari Trausti Guðmundsson skrifar Á ferðum vegna framboðs til embættis forseta Íslands barst Alþingi oft í tal. Vissulega telja margir ýmislegt athugavert við störf þess og enn fremur að verulega vanti upp á traustið og virðinguna. Helst var fundið að flýtimeðferð sumra stærri mála, málþófi, óvönduðum málflutningi, málafjölda og skorti á frumkvæði eða þekkingu í mikilvægum málum. Flestir töldu það einbert mál þingsins og stjórnmálaflokkanna að hlusta á gagnrýnina, ræða vandann og taka hressilega til á vinnustaðnum. Ástæða þeirrar afstöðu er sú vissa að aðkoma annarra að málinu er í orði en ekki á borði, og gildir einu hvort um er að ræða stjórnmálafræðing, Jón og Gunnu eða forseta Íslands. 14.9.2012 06:00
Hin hliðin frá Húsavík Pálmi Pálmason skrifar Mikið hefur verið fjallað um ráðningu sýslumannsins á Húsavík og þar hafa ýmsar yfirlýsingar og stór orð fallið. Umræðan hefur verið mjög einhliða. Vegna þessa tel ég rétt að fram komi að ég er ekki málkunnugur Ögmundi Jónassyni eða tengdur honum á nokkurn hátt. 14.9.2012 06:00
Aðskilnaður minnkar áhættu almennings dr. Jakob Ásmundsson skrifar Í dag eru þrír stórir viðskiptabankar allsráðandi á íslenskum fjármálamarkaði. Samanlögð stærð þeirra nemur u.þ.b. tvöfaldri landsframleiðslu þjóðarinnar. Viðskiptabankarnir eru að mestu leyti fjármagnaðir með innlánum. Fall eins þeirra myndi hafa í för með sér óheyrilegan kostnað fyrir þjóðarbúið, bæði beint og óbeint. Afturköllun á yfirlýsingu stjórnvalda um allsherjarábyrgð á innlánum breytir engu um þá staðreynd. 14.9.2012 06:00
Allir við sama borð Guðbjartur Hannesson skrifar Í dag er haldið hringþing um menntamál innflytjenda. Þar koma saman fulltrúar þeirra fjölmörgu aðila sem koma að málaflokknum til að skapa samræðuvettvang, meta stöðuna og leggja drög að sameiginlegri stefnu og forgangsröðun. 14.9.2012 06:00
Að spara eða auka lífsgæði Guðmundur Magnússon skrifar Það er áberandi í allri opinberri umræðu, sama um hvað er rætt, að nær öllum stjórnmálamönnum hættir til, hvar í flokki sem þeir standa, að leggja fyrst áherslu á hversu mikið "nýjungin“ muni spara. Í stað þess að benda á hve mikið nýjungin muni auka lífsgæði þegnanna. Sparnaður yrði svo mögulega einhver, en það væri hreinn bónus. 13.9.2012 09:15
Viðskiptabankar verða ætíð á ábyrgð almennings dr. Jakob Ásmundsson skrifar Í kjölfar hrunsins hefur komið í ljós að almenningur á Íslandi hefur þurft að bera verulegan kostnað, bæði beint og óbeint, af falli fjármálakerfisins. Sömu sögu er að segja í öðrum löndum þar sem stórar fjármálastofnanir hafa riðað til falls og því miður sér ekki fyrir endann á þeirri þróun. Þetta er ekki nýtt af nálinni og enn sem komið er hafa ekki komið fram fullnægjandi lausnir á þessu vandamáli. Ástæðan er væntanlega sú að það er ekki til nein töfralausn og þar með má gera ráð fyrir að almenningur muni með einum eða öðrum hætti alltaf bera stóran hluta af áhættu viðskiptabankanna. 13.9.2012 06:00
Vilt þú ákvæði um þjóðkirkju í stjórnarskrá? Þorkell Helgason skrifar Í þjóðaratkvæðagreiðslunni um tillögur stjórnlagráðs 20. október nk. verður spurt um stjórnskipunarlega stöðu þjóðkirkjunnar. Ekki um tilvist hennar heldur um það hvort kirkjunnar skuli getið sérstaklega í sjálfri stjórnarskránni. Orðrétt er spurningin þannig: "Vilt þú að í nýrri stjórnarskrá verði ákvæði um þjóðkirkju á Íslandi?“ 13.9.2012 06:00
Samráð í sátt Ketill B. Magnússon skrifar Þann 17. september nk. eiga Heimili og skóli – landssamtök foreldra 20 ára afmæli. Við þau tímamót er rétt að spyrja hvort þörf er á slíkum samtökum? Fyrir tveimur áratugum var hrópandi þörf fyrir landssamtök foreldra. Mikil gjá var enn þá milli skóla og heimila í 13.9.2012 06:00
Ég á ekki að borga. Ég á bara að fá Sighvatur Björgvinsson skrifar Jón Steinsson, hagfræðingur og áður ráðgjafi Geirs H. Haarde, fyrrum forsætisráðherra, furðar sig á því, að ríkisstjórnin skuli ekki njóta nema 38% stuðnings þjóðarinnar þrátt fyrir þann mikla árangur, sem hún hafi náð við úrlausn erfiðra verkefna. Telur hann upp í grein í Fréttablaðinu mikinn árangur ríkisstjórnarinnar í sjö liðum, sem að sögn hagfræðingsins skipta verulega miklu máli um framtíðarvelferð þjóðarinnar. 13.9.2012 06:00
Einstakt tækifæri kjósenda Jóhanna Sigurðardóttir skrifar Senn líður að lokaáfanga á merkri vegferð sem hófst þegar víðtæk samstaða flestra stjórnmálaflokka náðist á Alþingi vorið 2010 um endurskoðun stjórnarskrárinnar. Þótt sú ferð hafi ekki reynst áfallalaus hefur árangurinn og uppskeran verið góð og í fullu samræmi við væntingar. 13.9.2012 06:00
Hálfgildings lausn? - um Ísland í Evrópu Árni Páll Árnason skrifar Í fyrri greinum hef ég rakið stöðu Íslands í Evrópu og þau flóknu úrlausnarefni sem við – og aðrar þjóðir Evrópu – glíma við nú þessi misseri og mánuði. Skuldakreppan birtist með misjöfnum hætti eftir því hvaða land á í hlut, hvernig hagstjórn var háttað á árunum fyrir 2008 og hvort landið er hluti af sameiginlegu gjaldmiðilssvæði evrunnar. Af því leiðir að hvert og eitt land verður að meta hvernig best er að haga aðildinni að 13.9.2012 06:00
Barnfóstra internetsins Bjarni Rúnar Einarsson skrifar Enn eina ferðina eru netsíur til umræðu. Samkvæmt grein í blaðinu Grapevine eru bæði Vodafone og Síminn að undirbúa það að hindra aðgang að klám- og fjárhættuspilavefsíðum. Látið er í veðri vaka að þetta sé lítið mál og eingöngu gert til að vernda venjulega netnotendur gegn hættum frjáls upplýsingaflæðis. Mörgum finnst bara í góðu lagi að hindra aðgang að vefsíðum sem innihalda ólöglegt efni. Jafnframt blöskrar okkur ýmislegt á netinu sem er, því miður, fullkomlega löglegt í því landi þar sem það er gefið út. Því er gjarnan gripið til netsíunnar. 13.9.2012 06:00
Flæði milli svæða Ragnheiður Þorláksdóttir skrifar Fólk á röltinu og reiðmenn á hjólhestum eiga greiða leið á milli Ingólfstorgs og Fógetagarðs um sund milli rauða hússins í Vallarstræti 4, Hótels Víkur sem einu sinni var, og gula hússins í Aðalstræti 7, þar sem var Brynjólfsbúð (vanalega talað um að versla hjá Brynka B.). 13.9.2012 06:00
Norðurslóðamál á fljúgandi ferð Össur Skarphéðinsson skrifar Nú er rúmt ár liðið síðan að Alþingi samþykkti einróma þingsályktunartillögu mína um stefnu Íslands í málefnum norðurslóða. Með stefnunni var brotið blað. Þar eru í fyrsta sinn skilgreindir hagsmunir og stefnumið Íslands á norðurslóðum með tilliti til alþjóðasamvinnu, auðlindanýtingar, siglinga og umhverfisverndar. Þar eru norðurslóðir skilgreindar sem svæði sem Ísland ætlar að nýta til framleiðslu á miklum verðmætum í 13.9.2012 06:00
Ben Stiller og Össur Þórey Vilhjálmsdóttir skrifar Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra ritaði grein hér í Fréttablaðið á laugardag með þeirri afbragðsfyrirsögn „Ben Stiller og Þórey“ þar sem hann tekur undir greinaskrif mín um ástæður velgengni kvikmyndageirans á Íslandi. Við erum greinilega sammála um mikilvægi athafnafrelsis og vaxtar í einkageiranum en væntanlega á það þá einnig við um ferðaþjónustu – ört vaxandi grein sem fjöldi fólks hefur lífsviðurværi sitt af. 13.9.2012 06:00
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun