Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar 5. júlí 2025 21:33 Á síðustu árum hefur hugmyndin um fjögurra daga vinnuviku vakið sífellt meiri athygli, bæði á Íslandi og erlendis. Nýlegar tilraunir í Bretlandi sýna að styttri vinnuvika getur verið góð fyrir bæði starfsmenn og atvinnurekendur. Með hraðri þróun gervigreindar og sjálfvirkni eru nú fleiri tækifæri en áður til að gera fjögurra daga vinnuviku að raunhæfum valkosti fyrir íslenskan vinnumarkað. Árangur tilrauna – bætt líðan og auknar tekjur Í sex mánuði, frá nóvember 2024 til apríl 2025, tóku 17 fyrirtæki og stofnanir í Bretlandi þátt í tilraun með fjögurra daga vinnuviku án launalækkunar eða aukins vinnuálags. Niðurstöðurnar voru afgerandi: Allar stofnanir héldu áfram með styttri vinnuviku eftir tilraunina. Sum fyrirtæki sáu auknar tekjur – til dæmis jók hugbúnaðarfyrirtækið BrandPipe í London tekjur sínar um nær 130%. Færri veikindadagar og fjarvistir voru skráðar hjá flestum þátttakendum. Starfsfólk upplifði meiri starfsánægju, betri líðan og aukið jafnvægi milli vinnu og einkalífs. Þó að gögnin séu takmörkuð og ekki hægt að alhæfa um öll fyrirtæki, benda niðurstöðurnar til þess að styttri vinnuvika geti bætt bæði afkomu og líðan starfsfólks. Gervigreind sem lykill að breytingum Gervigreind og sjálfvirkni eru að umbreyta vinnustöðum með því að taka yfir síendurtekin og tímafrek verkefni, eins og gagnaeyðslu, bókanir og einfaldar samskiptarútínur. Með því að létta starfsmönnum byrðar af þessu tagi geta þeir einbeitt sér að skapandi og flóknari verkefnum sem krefjast mannlegrar innsæis og samskipta. Rannsóknir sýna að fyrirtæki sem nýta gervigreind mest eru þrefalt líklegri til að prófa fjögurra daga vinnuviku en þau sem gera það minna. Ávinningurinn er tvíþættur: Starfsfólk fær meiri tíma fyrir fjölskyldu, áhugamál og hvíld, en fyrirtæki geta aukið framleiðni, dregið úr veikindum og laðað að sér hæft starfsfólk. Ísland – tilbúið í fjögurra daga vinnuviku? Á Íslandi hefur verið umræða um styttingu vinnuvikunnar, sérstaklega eftir að opinberir starfsmenn fengu styttingu niður í 36 tíma á viku. Reynslan hér á landi sýnir að styttri vinnutími getur aukið starfsánægju og dregið úr kulnun. Hins vegar eru fá dæmi um fjögurra daga vinnuviku á almennum vinnumarkaði. Fyrirtæki á Íslandi gætu lært af bresku tilrauninni. Með því að prófa fjögurra daga vinnuviku gæti skapast tækifæri til að laða að og halda í hæft starfsfólk, auka framleiðni og bæta líðan. Þetta gæti verið sérstaklega mikilvægt í samkeppni um starfsfólk á sviðum þar sem skortur er á hæfu vinnuafli. Framtíðin – meira frelsi með nýrri tækni Með góðu skipulagi, tækninýjungum og virku samtali milli stjórnenda og starfsfólks gæti fjögurra daga vinnuvika orðið nýtt norm á Íslandi – og gervigreindin lykillinn að því að gera það mögulegt. Þetta myndi ekki aðeins bæta lífsgæði heldur einnig auka samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja á alþjóðamarkaði. Höfundur er MBA gervigreindar ráðgjafi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigvaldi Einarsson Mest lesið Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun Styrkjum stöðu leigjenda Kristján Þórður Snæbjarnarson Skoðun Skoðun Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Græðgin í forgrunni Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Greiningar eða lausnir – hvort vegur þyngra? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson skrifar Skoðun Bless bless jafnlaunavottun Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Miðstýrt skólakerfi eða fjölbreytni með samræmdu gæðamati? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson skrifar Skoðun Allt leikur í umburðarlyndi – eða hvað? Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Lyfjafræðingar - traustur stuðningur í flóknum heimi Sigurbjörg Sæunn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Ísland og móðurplanta með erindi Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háttvirta nýja þingkonan, María Rut Kristinsdóttir Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðadagur krabbameinsrannsókna – eitthvað sem mig varðar? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Sjá meira
Á síðustu árum hefur hugmyndin um fjögurra daga vinnuviku vakið sífellt meiri athygli, bæði á Íslandi og erlendis. Nýlegar tilraunir í Bretlandi sýna að styttri vinnuvika getur verið góð fyrir bæði starfsmenn og atvinnurekendur. Með hraðri þróun gervigreindar og sjálfvirkni eru nú fleiri tækifæri en áður til að gera fjögurra daga vinnuviku að raunhæfum valkosti fyrir íslenskan vinnumarkað. Árangur tilrauna – bætt líðan og auknar tekjur Í sex mánuði, frá nóvember 2024 til apríl 2025, tóku 17 fyrirtæki og stofnanir í Bretlandi þátt í tilraun með fjögurra daga vinnuviku án launalækkunar eða aukins vinnuálags. Niðurstöðurnar voru afgerandi: Allar stofnanir héldu áfram með styttri vinnuviku eftir tilraunina. Sum fyrirtæki sáu auknar tekjur – til dæmis jók hugbúnaðarfyrirtækið BrandPipe í London tekjur sínar um nær 130%. Færri veikindadagar og fjarvistir voru skráðar hjá flestum þátttakendum. Starfsfólk upplifði meiri starfsánægju, betri líðan og aukið jafnvægi milli vinnu og einkalífs. Þó að gögnin séu takmörkuð og ekki hægt að alhæfa um öll fyrirtæki, benda niðurstöðurnar til þess að styttri vinnuvika geti bætt bæði afkomu og líðan starfsfólks. Gervigreind sem lykill að breytingum Gervigreind og sjálfvirkni eru að umbreyta vinnustöðum með því að taka yfir síendurtekin og tímafrek verkefni, eins og gagnaeyðslu, bókanir og einfaldar samskiptarútínur. Með því að létta starfsmönnum byrðar af þessu tagi geta þeir einbeitt sér að skapandi og flóknari verkefnum sem krefjast mannlegrar innsæis og samskipta. Rannsóknir sýna að fyrirtæki sem nýta gervigreind mest eru þrefalt líklegri til að prófa fjögurra daga vinnuviku en þau sem gera það minna. Ávinningurinn er tvíþættur: Starfsfólk fær meiri tíma fyrir fjölskyldu, áhugamál og hvíld, en fyrirtæki geta aukið framleiðni, dregið úr veikindum og laðað að sér hæft starfsfólk. Ísland – tilbúið í fjögurra daga vinnuviku? Á Íslandi hefur verið umræða um styttingu vinnuvikunnar, sérstaklega eftir að opinberir starfsmenn fengu styttingu niður í 36 tíma á viku. Reynslan hér á landi sýnir að styttri vinnutími getur aukið starfsánægju og dregið úr kulnun. Hins vegar eru fá dæmi um fjögurra daga vinnuviku á almennum vinnumarkaði. Fyrirtæki á Íslandi gætu lært af bresku tilrauninni. Með því að prófa fjögurra daga vinnuviku gæti skapast tækifæri til að laða að og halda í hæft starfsfólk, auka framleiðni og bæta líðan. Þetta gæti verið sérstaklega mikilvægt í samkeppni um starfsfólk á sviðum þar sem skortur er á hæfu vinnuafli. Framtíðin – meira frelsi með nýrri tækni Með góðu skipulagi, tækninýjungum og virku samtali milli stjórnenda og starfsfólks gæti fjögurra daga vinnuvika orðið nýtt norm á Íslandi – og gervigreindin lykillinn að því að gera það mögulegt. Þetta myndi ekki aðeins bæta lífsgæði heldur einnig auka samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja á alþjóðamarkaði. Höfundur er MBA gervigreindar ráðgjafi
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar
Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun