Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar 5. júlí 2025 21:01 Atvinnuvega- og nýsköpunarráðherra hefur gengið fram með aðgerðum sem fara gegn grunnstoðum fiskveiðistjórnunar á Íslandi. Með því að úthluta 1.000 tonnum í viðbótar strandveiðiheimildir – án þess að lagagrundvöllur liggi fyrir – er verið að búa til hættulegt fordæmi. Slík stjórnsýsla er hvorki fagleg, lögmæt né forsvaranleg. Engar heimildir – samt úthlutun Frumvarp sem á að veita ráðherra heimild til að ráðstafa afla milli ára hefur ekki verið samþykkt af Alþingi. Samt sem áður hefur ráðherrann ákveðið að bæta við kvóta. Þetta er ekki „framtak“ – þetta er brot á grundvallarreglum réttarríkisins. Að úthluta afla sem ekki er til, og vona að Alþingi „leiðrétti“ það síðar, er ekki stjórnsýsla – það er stjórnleysi. Ráðherrann ábyrgur – ekki embættismenn Það er mikilvægt að benda á að þetta er ekki á ábyrgð Fiskistofu né undirmanna ráðherra. Þeir framkvæma það sem þeim er sagt – og bera ekki ábyrgð á pólitískum yfirgangi. Ef ráðherra gengur fram með óskýr fyrirmæli og óformlega ákvörðun sem brýtur í bága við gildandi lagaheimildir, þá ber hún ábyrgðina ein og sér. Hagsmunir strandveiðimanna notaðir sem skjöldur Það er auðvelt að hampa strandveiðimönnum sem réttlætishetjum og nota þá sem skjöld gegn gagnrýni. En réttlæti á ekki að byggjast á lögbroti. Við höfum séð það áður – ráðherrar sem sniðganga lög til að afla sér vinsælda. Það þjónar hvorki þeim veiðimönnum sem byggja lífsviðurværi sitt á kerfinu né þeim sem vilja halda uppi sjálfbærri fiskveiðistjórnun. Skýr skilaboð Það er kominn tími til að Alþingi, stjórnarandstaðan og eftirlitsstofnanir grípi inn í. Ef ráðherra telur sig geta úthlutað kvóta án þess að afla heimilda, þá þarf að stöðva slíka ákvörðun áður en hún festist í sessi. Hversu mörg þúsund tonn verða næst teknir „fram í tímann“? Hversu oft ætlar ráðherra að svíkja réttarríkið fyrir eitt sumar í viðbót? Niðurstaðan er einföld: Ráðherra hefur gengið fram með ólögmætum hætti. Alþingi á að hafna frumvarpinu. Fiskistofa á ekki að framkvæma úthlutun sem ekki hefur stoð í lögum. Og þjóðin á að segja skýrt: við tökum ekki þátt í leik þar sem lög eru beygð eftir hentugleika dagsins. Höfundur er stofnandi Bláa hagkerfisins ehf. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Svanur Guðmundsson Sjávarútvegur Strandveiðar Mest lesið Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson Skoðun Skoðun Skoðun Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland skrifar Skoðun Í 1.129 daga hefur Alþingi hunsað jaðarsettasta hóp samfélagsins Grímur Atlason skrifar Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson skrifar Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson skrifar Skoðun Rölt að botninum Smári McCarthy skrifar Skoðun Að fortíð skal hyggja þegar framtíð skal byggja Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Málþóf spillingar og græðgi á Alþingi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Lýðskrum Skattfylkingarinnar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Krabbamein – reddast þetta? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Valdið yfir sjávarútvegsmálunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lummuleg áform heilbrigðisráðherra Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Sjá meira
Atvinnuvega- og nýsköpunarráðherra hefur gengið fram með aðgerðum sem fara gegn grunnstoðum fiskveiðistjórnunar á Íslandi. Með því að úthluta 1.000 tonnum í viðbótar strandveiðiheimildir – án þess að lagagrundvöllur liggi fyrir – er verið að búa til hættulegt fordæmi. Slík stjórnsýsla er hvorki fagleg, lögmæt né forsvaranleg. Engar heimildir – samt úthlutun Frumvarp sem á að veita ráðherra heimild til að ráðstafa afla milli ára hefur ekki verið samþykkt af Alþingi. Samt sem áður hefur ráðherrann ákveðið að bæta við kvóta. Þetta er ekki „framtak“ – þetta er brot á grundvallarreglum réttarríkisins. Að úthluta afla sem ekki er til, og vona að Alþingi „leiðrétti“ það síðar, er ekki stjórnsýsla – það er stjórnleysi. Ráðherrann ábyrgur – ekki embættismenn Það er mikilvægt að benda á að þetta er ekki á ábyrgð Fiskistofu né undirmanna ráðherra. Þeir framkvæma það sem þeim er sagt – og bera ekki ábyrgð á pólitískum yfirgangi. Ef ráðherra gengur fram með óskýr fyrirmæli og óformlega ákvörðun sem brýtur í bága við gildandi lagaheimildir, þá ber hún ábyrgðina ein og sér. Hagsmunir strandveiðimanna notaðir sem skjöldur Það er auðvelt að hampa strandveiðimönnum sem réttlætishetjum og nota þá sem skjöld gegn gagnrýni. En réttlæti á ekki að byggjast á lögbroti. Við höfum séð það áður – ráðherrar sem sniðganga lög til að afla sér vinsælda. Það þjónar hvorki þeim veiðimönnum sem byggja lífsviðurværi sitt á kerfinu né þeim sem vilja halda uppi sjálfbærri fiskveiðistjórnun. Skýr skilaboð Það er kominn tími til að Alþingi, stjórnarandstaðan og eftirlitsstofnanir grípi inn í. Ef ráðherra telur sig geta úthlutað kvóta án þess að afla heimilda, þá þarf að stöðva slíka ákvörðun áður en hún festist í sessi. Hversu mörg þúsund tonn verða næst teknir „fram í tímann“? Hversu oft ætlar ráðherra að svíkja réttarríkið fyrir eitt sumar í viðbót? Niðurstaðan er einföld: Ráðherra hefur gengið fram með ólögmætum hætti. Alþingi á að hafna frumvarpinu. Fiskistofa á ekki að framkvæma úthlutun sem ekki hefur stoð í lögum. Og þjóðin á að segja skýrt: við tökum ekki þátt í leik þar sem lög eru beygð eftir hentugleika dagsins. Höfundur er stofnandi Bláa hagkerfisins ehf.
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar