Í fréttum Stöðvar 2 mátti sjá rannsóknarsvæðið en þar féll mannskæðasta snjóflóð Íslandssögunnar árið 1885 og tók 24 mannslíf og ellefu hús. Fyrirhugað er að reisa þar snjóflóðavarnargarða en fyrst þarf að kanna hvaða sögu jörðin geymir.
Fornleifarannsóknin er sú mannfrekasta á Íslandi um þessar mundir. Við hana starfa tólf fornleifafræðingar og fornleifanemar enda þarf að vinna rösklega.
Ragnheiður Traustadóttir fornleifafræðingur segir hafa komið á óvart hvað hér voru margar og veglegar byggingar áður en flóðið féll, raunar heilt þorp.
„Það hefur bara verið áhugavert að sjá það því það er lítið rannsakað frá nítjándu öldinni og átjándu öldinni,“ segir Ragnheiður.
Þegar dýpra er grafið finnast merki um yfir tvöhundruð metra breiða skriðu sem féll yfir svæðið í kringum árið 1400.
„Við erum að grafa núna í burtu þessa skriðu og undir henni koma þá allar þessar elstu minjar.“
Þær elstu virðast ná aftur til tíundu aldar.
„Við erum með gjósku úr landnámssyrpunni sem er frá 940. Við erum að sjá það í torfinu. Þannig að það er að minnsta kosti eftir 940.
En það getur vel verið að við séum með eitthvað alveg frá bara 870, eða frá þessum sem við teljum vera landnámstíma,“ segir fornleifafræðingurinn.
Þessar elstu minjar virðast þó ekki vera hefðbundin bæjarhús.
„Ég held að þetta sé einhverskonar nytjastaður. Hugsanlega tengist þetta sjósókn. Við erum með fullt af beinalögum með fiskibeinum og slíkt.
Og við höfum ennþá ekki fundið neina gripi. En fullt af veggjabrotum sem eru mjög gamlir. Og aðallega beinalög.
Og jú: Tvær sleggjur sem eru frá miðöldum. Sleggjurnar geta bent líka til þess að menn hafi verið að vinna fisk.“
Fornleifafræðingarnir hafa skamman tíma því brátt á að hefjast handa við varnargarðana.
„Við höfum allavega út september. Og miðað hvað búið er að vera gott veður þá hef ég fulla trú á góðu hausti og þá náum við að klára,“ segir Ragnheiður en 22 stiga hiti mældist á Seyðisfirði í dag.
Hér má sjá frétt Stöðvar 2:
