Innlent

Óli Maggadon bjó í 20 ár á Arnarholti og fór á tónleika með Kjarval

Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar
Ólafur Magnússon eða Óli Maggadon eins og hann var kallaður (1901-1975), einn af svokölluðum kynlegu kvistunum á götum borgarinnar eins og segir í myndatexta Ljósmyndasafns Reykjavíkur
Ólafur Magnússon eða Óli Maggadon eins og hann var kallaður (1901-1975), einn af svokölluðum kynlegu kvistunum á götum borgarinnar eins og segir í myndatexta Ljósmyndasafns Reykjavíkur Vísir/Ljósmyndasafn Reykjavíkur, ljósm: Karl Christian Nielsen

Þrír læknar sem sögðu engra aðgerða þörf á Arnarholti töldu einangrunarvist í svokallaðri sellu eðlilega eftir yfirheyrslur á starfsfólki. Ólafur Magnússon, sem var þekktur í borgarlífinu sem Óli Maggadon, var meðal vistamanna á Arnarholti en þar bjó hann í 20 ár.

Í vikunni hafa komið fram í fjölmiðlum óhugnalegar lýsingar starfsmanna Arnarholts frá árinu 1971 á veru vistmanna. Þá hefur komið fram að strax árið 1951 var farið að gera athugasemdir um að hælið samrýmdist hvorki kröfum um mannúð né heilsufræði.

Eftir áeggjan Steinunnar Finnbogadóttur borgarfulltrúa ákvað borgin 1971 að skipa nefnd til að rannsaka ásakanir um slæman aðbúnað vistmanna. 

Í nefndina voru skipaðir læknarnir Árni Björnsson Gunnlaugur Snædal og Halldór Steinsen. Þeir héldu 9 fundi og yfirheyrðu tugi núverandi og fyrrverandi starfsmenn. Þeir komust að því að því að engra aðgerða væri þörf. Þetta kemur fram í skjali nefndarinnar með yfirskriftinni Álit nefndar, sem kannaði hagi Arnarholts.

Lyfjum þakkað að minna sé um einangrun en áður 

Í úttekt læknanna hrekja þeir nánast allar ávirðingar sem fram höfðu komið um framkomu við sjúklina, meðferð þeirra, aðbúnað og því sem beindist að starfsfólki. 

Þeir segja til að mynda að ásökun um hrottaskap eigi annað hvort ekki við rök að styðjast eða að ekki hægt að komast að hinu sanna. Þá hafi einangrun í svokallaðri sellu aðeins verið beitt tvisvar frá 1969 og þá vegna áfengisvímu og deleríum. Þau einangrunartilfelli sem nefndin hafi kannað sérstaklega vegna framkominna ávirðinga um tilefnislausa sellunotkun hafi að mati nefndarinnar ekki verið neitt óeðlileg. Minni notkun á einangrun er þakkað nýjum lyfjum og annars konar vistfólki en áður tíðkaðist. Fram hafi komið að starfsfólk hafi í yfirheyrslum sagt mikla þörf á bættum húskynnum. Læknarnir komast þó að þeirri niðurstöðu að þó húsakynnin séu erfið að hreinlæti sé vel framfylgt. Þá hafi starfsólk látið í ljós óskur um ráðningu vinnuþjálfara og tengsl við félagsráðgjafa og annan lækni auk geðlæknis. 

Mynd sem birtist í Morgunblaðinu þegar sagt var frá andláti Ólafs.Vísir

Meðal þeirra sem var vistamaður á Arnrholti var Ólafur Magnússon sem fæddist 1901. Hann var þekktur í þjóðlífinu sem Óli Maggadon. Hann lést árið 1975 og hafði þá búið 20 ár á Arnarholti. Í andlátstilkynningu í Morgunblaðinu 23. febrúar 1975  kemur fram að þar hafi hann átt góða daga til hinstu stundar.  Hann hafi ekki getað notið Þorrablóts vistmanna síðustu daganna en það hafi verið opið inn til hans og þá hafi verið spilaður Óla-polki sem gladdi hann mjög, eins og segir í Morgunblaðinu. 

 Óla er minnst í veftímaritinu Lemúrnum í grein um Furðufuglanna í bænum: Oddur sterki og Óli Maggadon. Þar kemur fram að hann hafi notið mikilla vinsælda hjá starfsmönnum Reykjavíkurhafnar sem hafi verið hans kjörsvæði.  Hann hafi gjarnan hrópað til erlendra skiphafna, „La falla“ og þá hafi akkerið verið látið falla.  Óli hafi verið glaðlyndur og góðviljaður og notið velvildar veitingaþjóna í borginni sem gjarnan viku að honum góðmeti.

Óli hafi haft mikla matarlyst og hafi einu sinni sporðrennt 12 rjómakökum og svo síðar 20 síldaflökum með lauk. Þá kemur fram að hafi Kjarval boðið honum með sér á tónleika með Stefáni Íslandi. Sátu þeir kollegar á fremsta bekk og klöppuðu óspart að loknu hverju lagi, eins og segir í vefritinu Lemúrnum. 


Tengdar fréttir

„Það sér á að í Arnarholti eru olnbogabörnin“

Borgarstjóri ætlar að láta rannsaka starfsemi Arnarholts og jafnvel fleiri vistheimili sem borgin rak vegna upplýsinga um illa meðferð á vistmönnum. Forsætisráðherra fagnar rannsókn og býður fram aðstoð. 

„Hún er upphafið og hún er endirinn“

Dóttir Steinunnar Finnbogadóttur, ljósmóður og borgarfulltrúa Samtaka frjálslyndra og vinstrimanna, lýsir því að móðir hennar hafi verið úthrópuð í samfélaginu fyrir að beita sér fyrir rannsókn á starfsemi Arnarholts á Kjalarnesi.

„Hræðilegt að heyra af þessu“

Heiða Björg Hilmisdóttir, formaður velferðarráðs Reykjavíkurborgar, segir að borgaryfirvöld muni í dag óska eftir gögnum varðandi starfsemi vistheimilisins Arnarholts frá árinu 1971 sem fjallað var um í fréttum RÚV í gærkvöldi.



Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Fleiri fréttir

Sjá meira


×