Áhyggjur af reynsluleysi Pírata Aðalheiður Ámundadóttir skrifar 3. nóvember 2017 06:30 Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, fékk umboð til stjórnarmyndunar í gær. Vísir/eyþór Reynsluleysi í stjórnmálum er helsta áhyggjuefni þeirra sem lýst hafa efasemdum vegna naums meirihluta flokkanna sem nú ræðast formlega við um myndun ríkisstjórnar, eftir að Katrín Jakobsdóttir fékk umboð forseta til að hefja formlegar viðræður í gær. Ríkisstjórn sem stendur og fellur með einum manni, þarf ekki eingöngu að geta varist vantrausti heldur þurfa þeir sem að baki henni standa að greiða atkvæði með þeim málum sem hún setur á dagskrá, þar á meðal fjárlögum. Í því felst ekki eingöngu að greiða atkvæði með fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar heldur að greiða atkvæði gegn breytingartillögum stjórnarandstöðunnar sem eru í andstöðu við hugmyndir meirihlutans. Innan þeirra flokka sem aðild eiga að stjórnarmyndunarviðræðum hefur áhyggjum verið lýst af því að reynsluleysi, sérstaklega í þingflokki Pírata, geti komið stjórninni í koll, geri þrýstingur úr baklandinu vart við sig eða ef þingmenn úr stjórnarandstöðu leita fylgis úr röðum meirihlutans við tillögur sem erfitt getur reynst að greiða atkvæði gegn. Það steytir því ekki mikið á málefnum í viðræðum milli flokkana, enda allir sammála um að einblína á stóru málin sem sameina. Efst á baugi er uppbygging innviða í heilbrigðismálum, menntamálum og samgöngumálum og einnig aðgerðir stjórnvalda í komandi kjaraviðræðum með áherslu á efnahagslegan stöðugleika, aðgerðir til að auka jöfnuð lífsgæða og draga úr misskiptingu, umbætur í tjáningarfrelsismálum, loftslagsmál, aðgerðir gegn ofbeldi, jafnréttismál og breytingar á stjórnarskrá. Kerfisbreytingar í sjávarútvegi og landbúnaði eru ekki til umræðu samkvæmt heimildum Fréttablaðsins og Evrópusambandið er ekki á dagskrá. Reynslumenn í stjórnmálum sem Fréttablaðið ræddi við eru sammála um að reynsla og þykkur skrápur geti skipt máli í ríkisstjórnarsamstarfi en fleira þurfi þó að koma til og samstaða í flokkunum skipti ekki síður máli. „Ég hef verið í stjórnarsamstarfi þar sem reynslumiklir þingmenn hafa verið til vandræða þannig að þetta getur gerst alveg á báða bóga,“ segir Þorsteinn Pálsson, fyrrverandi forsætisráðherra, og bætir við: „Oft er það nú betra að menn hafi þykkan skráp en reynslumiklir menn kunna betur þá list að vera óþægir.“ „Þeir sem eru aðilar að ríkisstjórn með tæpan meirihluta geta þurft að horfast í augu við að greiða atkvæði gegn málum sem eru erfið fyrir þá sjálfa og þeir hefðu viljað styðja,“ segir Svavar Gestsson, fyrrverandi ráðherra, og rifjar upp erfið dæmi frá stjórnmálaferli sínum. „Mjög stór hluti af pólitískum deilumálum í minni tíð snerist um kjaramál og vísitölubætur á laun og þá þurfti að grípa til aðgerða út af verðbólgunni og skera niður vísitölubæturnar. Þá var til dæmis Sjálfstæðisflokkur í stjórnarandstöðu að gera fullkomlega ábyrgðarlausar tillögur um kauphækkanir. Maður þurfti þá að fella þær tillögur, þótt ég hefði auðvitað í hjarta mínu viljað styðja þær en það hefði sett allt á annan endann í því sem við vorum að reyna að gera.“ Aðspurður segir Svavar að svona samstarf sé ekki ólíkt því að reka stóra fjölskyldu. „Sá sem stýrir ríkisstjórn þarf að halda vel utan um hópinn, rækta tengslin og vináttuna. Þegar ég var í stjórn með Steingrími Hermannssyni, þá vorum við að kjafta fram á nætur, úti að ganga, ríða út og bara vera félagar. Þetta skiptir miklu máli,“ segir Svavar um mikilvægi liðsheildar í ríkisstjórnarsamstarfi. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Innlent Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Innlent Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Erlent Sótti kindabyssu eftir hótun um að skjóta fyrrverandi og fimm aðra Innlent Síðasti fuglinn floginn Innlent Gekk berserksgang og beraði sig Innlent Stjórnarformaður RÚV vill að Ísrael verði tafarlaust vikið úr Eurovision Innlent Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Innlent Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Erlent Símafrí en ekki símabann Innlent Fleiri fréttir Óttast áhrifin á vinnandi mæður Sakar Weekday um stuld: „Hönnun sem ég er búin að vinna í í marga mánuði“ Síðasti fuglinn floginn Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Ísrael sagt sig úr samfélagi siðaðra manna Símafrí en ekki símabann „Sjálfsíkveikja“ olli eldsvoða í þvottahúsi Síðbúnar hádegisfréttir Bylgjunnar: Áróður í Eurovision, nýtt landamærakerfi og „símafrí“ í skólum Sótti kindabyssu eftir hótun um að skjóta fyrrverandi og fimm aðra Leikskólamál, afnám hafta og Trump-isminn Stjórnarformaður RÚV vill að Ísrael verði tafarlaust vikið úr Eurovision Gekk berserksgang og beraði sig Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Eldur í þvottahúsi á Granda Prestur og prófastur bíður spenntur eftir Hrútaskránni Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Fokdýrar flugferðir, ögurstund á Gasa og óvenjulegt innbrot Boða íbúafundi vegna mögulegrar sameiningar sveitarfélaganna Alelda bíll á Reykjanesbraut Framkvæmdirnar komi eftir ákall frá íbúum Safnaði í bálköst innandyra en kennir stundarbrjálæði um íkveikjuna Skrítin afstaða BSRB og ASÍ Tekist á um leikskólamál og árásir á Gasa Umfangsmikil flugslysaæfing á Reykjavíkurflugvelli Tætir í sig leikskólaplan borgarinnar: Segir Reykjavík taka skref aftur á bak Rannsaka mögulega stunguárás Göngu- og hjólabrýr yfir Elliðaár opnast „Af hverju ertu svona í framan?“ „Algjörlega alveg út í hött“ Umferðin færist inn á íbúðagötur Sjá meira
Reynsluleysi í stjórnmálum er helsta áhyggjuefni þeirra sem lýst hafa efasemdum vegna naums meirihluta flokkanna sem nú ræðast formlega við um myndun ríkisstjórnar, eftir að Katrín Jakobsdóttir fékk umboð forseta til að hefja formlegar viðræður í gær. Ríkisstjórn sem stendur og fellur með einum manni, þarf ekki eingöngu að geta varist vantrausti heldur þurfa þeir sem að baki henni standa að greiða atkvæði með þeim málum sem hún setur á dagskrá, þar á meðal fjárlögum. Í því felst ekki eingöngu að greiða atkvæði með fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar heldur að greiða atkvæði gegn breytingartillögum stjórnarandstöðunnar sem eru í andstöðu við hugmyndir meirihlutans. Innan þeirra flokka sem aðild eiga að stjórnarmyndunarviðræðum hefur áhyggjum verið lýst af því að reynsluleysi, sérstaklega í þingflokki Pírata, geti komið stjórninni í koll, geri þrýstingur úr baklandinu vart við sig eða ef þingmenn úr stjórnarandstöðu leita fylgis úr röðum meirihlutans við tillögur sem erfitt getur reynst að greiða atkvæði gegn. Það steytir því ekki mikið á málefnum í viðræðum milli flokkana, enda allir sammála um að einblína á stóru málin sem sameina. Efst á baugi er uppbygging innviða í heilbrigðismálum, menntamálum og samgöngumálum og einnig aðgerðir stjórnvalda í komandi kjaraviðræðum með áherslu á efnahagslegan stöðugleika, aðgerðir til að auka jöfnuð lífsgæða og draga úr misskiptingu, umbætur í tjáningarfrelsismálum, loftslagsmál, aðgerðir gegn ofbeldi, jafnréttismál og breytingar á stjórnarskrá. Kerfisbreytingar í sjávarútvegi og landbúnaði eru ekki til umræðu samkvæmt heimildum Fréttablaðsins og Evrópusambandið er ekki á dagskrá. Reynslumenn í stjórnmálum sem Fréttablaðið ræddi við eru sammála um að reynsla og þykkur skrápur geti skipt máli í ríkisstjórnarsamstarfi en fleira þurfi þó að koma til og samstaða í flokkunum skipti ekki síður máli. „Ég hef verið í stjórnarsamstarfi þar sem reynslumiklir þingmenn hafa verið til vandræða þannig að þetta getur gerst alveg á báða bóga,“ segir Þorsteinn Pálsson, fyrrverandi forsætisráðherra, og bætir við: „Oft er það nú betra að menn hafi þykkan skráp en reynslumiklir menn kunna betur þá list að vera óþægir.“ „Þeir sem eru aðilar að ríkisstjórn með tæpan meirihluta geta þurft að horfast í augu við að greiða atkvæði gegn málum sem eru erfið fyrir þá sjálfa og þeir hefðu viljað styðja,“ segir Svavar Gestsson, fyrrverandi ráðherra, og rifjar upp erfið dæmi frá stjórnmálaferli sínum. „Mjög stór hluti af pólitískum deilumálum í minni tíð snerist um kjaramál og vísitölubætur á laun og þá þurfti að grípa til aðgerða út af verðbólgunni og skera niður vísitölubæturnar. Þá var til dæmis Sjálfstæðisflokkur í stjórnarandstöðu að gera fullkomlega ábyrgðarlausar tillögur um kauphækkanir. Maður þurfti þá að fella þær tillögur, þótt ég hefði auðvitað í hjarta mínu viljað styðja þær en það hefði sett allt á annan endann í því sem við vorum að reyna að gera.“ Aðspurður segir Svavar að svona samstarf sé ekki ólíkt því að reka stóra fjölskyldu. „Sá sem stýrir ríkisstjórn þarf að halda vel utan um hópinn, rækta tengslin og vináttuna. Þegar ég var í stjórn með Steingrími Hermannssyni, þá vorum við að kjafta fram á nætur, úti að ganga, ríða út og bara vera félagar. Þetta skiptir miklu máli,“ segir Svavar um mikilvægi liðsheildar í ríkisstjórnarsamstarfi.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Innlent Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Innlent Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Erlent Sótti kindabyssu eftir hótun um að skjóta fyrrverandi og fimm aðra Innlent Síðasti fuglinn floginn Innlent Gekk berserksgang og beraði sig Innlent Stjórnarformaður RÚV vill að Ísrael verði tafarlaust vikið úr Eurovision Innlent Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Innlent Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Erlent Símafrí en ekki símabann Innlent Fleiri fréttir Óttast áhrifin á vinnandi mæður Sakar Weekday um stuld: „Hönnun sem ég er búin að vinna í í marga mánuði“ Síðasti fuglinn floginn Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Ísrael sagt sig úr samfélagi siðaðra manna Símafrí en ekki símabann „Sjálfsíkveikja“ olli eldsvoða í þvottahúsi Síðbúnar hádegisfréttir Bylgjunnar: Áróður í Eurovision, nýtt landamærakerfi og „símafrí“ í skólum Sótti kindabyssu eftir hótun um að skjóta fyrrverandi og fimm aðra Leikskólamál, afnám hafta og Trump-isminn Stjórnarformaður RÚV vill að Ísrael verði tafarlaust vikið úr Eurovision Gekk berserksgang og beraði sig Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Eldur í þvottahúsi á Granda Prestur og prófastur bíður spenntur eftir Hrútaskránni Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Fokdýrar flugferðir, ögurstund á Gasa og óvenjulegt innbrot Boða íbúafundi vegna mögulegrar sameiningar sveitarfélaganna Alelda bíll á Reykjanesbraut Framkvæmdirnar komi eftir ákall frá íbúum Safnaði í bálköst innandyra en kennir stundarbrjálæði um íkveikjuna Skrítin afstaða BSRB og ASÍ Tekist á um leikskólamál og árásir á Gasa Umfangsmikil flugslysaæfing á Reykjavíkurflugvelli Tætir í sig leikskólaplan borgarinnar: Segir Reykjavík taka skref aftur á bak Rannsaka mögulega stunguárás Göngu- og hjólabrýr yfir Elliðaár opnast „Af hverju ertu svona í framan?“ „Algjörlega alveg út í hött“ Umferðin færist inn á íbúðagötur Sjá meira
Síðbúnar hádegisfréttir Bylgjunnar: Áróður í Eurovision, nýtt landamærakerfi og „símafrí“ í skólum