Skotóðir feður hvetja börnin til að fikta með sprengjurnar

„Flestir sem verða fyrir slysum eru ungir drengir á aldrinum 8 upp í 17 ára, aðallega vegna þess að það er verið að fikta með sprengjurnar," segir Herdís Storgaard forstöðumaður Forvarnarhússins.

Áramótin eru á næsta leyti og því er nauðsynlegt að hafa allar öryggisreglur á hreinu. Herdís segir að sumir drengir njóti stuðnings feðra sinna í að breyta sprengjum með því markmiði að gera þær kraftmeiri, en sem betur fer sé það tiltölulega lítill hópur.

Sprengjutímabilið byrjað

„Þetta tímabil byrjar strax á þessum tíma, þegar flugeldasalan byrjar. Þá eru krakkarnir í fríi í skólanum og jafnvel ein heima, og fara með sparipeninginn til þess að kaupa sprengjur. Þeir sem yngri eru mega ekki kaupa þessar stærri sprengjur. Því eru minni sprengjur keyptar, og teknar í sundur til að gera þær kraftmeiri," segir Herdís og tekur fram að mörg alvarleg slys hafa orðið á undanförnum árum af þessum sökum.



Feðurnir ekkert betri en börnin

Hún segir að ungir drengir séu ekki bara vandamálið. „Svo er það vandamál, oft eru feður ekkert betri en börnin. Þeim finnst það bara allt í lagi, ef strákarnir eru að taka sprengjur í sundur og gera kraftmeiri, því þeir eru sjálfir skotóðir," segir Herdís. „En sem betur fer er þetta lítill hópur."

Í flugeldasölunni er það eins og með áfengi og sígarettur, að þeir sem yngri eru reyna oft fá þá eldri til að kaupa fyrir sig það sem þeim er ekki leyfilegt. „Það er talsvert um það. Ég er ekki svona manneskja sem vill endilega boð og bönn, en mér finnst að foreldrarnir beri ábyrgð og þeir verði að gæta sín. Þó þetta sé ekkert sérstaklega voldugt, þá er alltaf varasamt að nota púður öðruvísi en leiðbeiningar gera ráð fyrir. Ef fylgt er leiðbeiningum er minnst hætta á að því að eitthvað komi fyrir þig," segir Herdís.

Kakan fór á hliðina

Hún hvetur alla til að hafa hlífðargleraugu á sér þegar flugeldar eru meðhöndlaðir. „Og það er miklvægt að þetta séu viðurkennd hlífðargleraugu," segir Herdís en hægt er að fá hlífðargleraugu á sölustöðum flugelda eða í byggingarvöruverslunum.

„Síðustu ár höfum við verið að sjá alvarlegri áverka á fullorðnu fólki. Fyrir nokkrum árum var fullorðinn maður sem hafði lagt skotköku á klaka og þegar kveikt var í kökunni snérist hún á hliðina. Oft hefur fólk verið svolítið kærulaust," segir Herdís en mikilvægt er að undirlagið þar sem flugeldunum er skotið upp sé stöðugt.

Spila hugljúfa tónlist fyrir hestana

Á gamlárskvöld er áfengi oft haft um hönd og því sé mikilvægt að þeir sem eru undir áhrifum komi ekki nálægt flugeldunum. „Að skjóta upp flugeldum og vera undir áhrifum áfengis fer ekki saman. Það segir sig sjálft að áfengi hefur þau áhrif á mann að maður verður kærulausari. Fólk sýnir minni aðgát þó þær séu skynsamar manneskjur," segir Herdís.

Dýrin virðast oft gleymast á gamlárskvöld en mörg hver verða rosalega hrædd í háváðanum sem fylgir flugeldunum. „Það er mikilvægt að fólk hugi að dýrunum sínum. Til dæmis líður hestum ekkert sérstaklega vel á gamlárskvöld. Sumir bregða á það ráð að spila hugljúfa tónlist fyrir hestana sína og draga fyrir gluggana þegar nýja árið gengur í garð." Eitt helsta vandamálið hér á landi síðustu ár er að fólk heldur áfram að skjóta upp flugeldum jafnvel út allan janúar og þá sé ekki tekið tillit til dýranna. „Fólk fattar oft ekki að dýrin eru að þjást á þessu tímabili."

Hægt er að sjá meira um meðferð flugelda inn á heimasíðu Forvarnarhússins.