Áhrifanna verður alls staðar vart 31. ágúst 2005 00:01 Á annað hundrað manns eru látnir, New Orleans-borg marar í hálfu kafi og ríflega milljón íbúa Louisiana, Mississippi og Alabama eru án rafmagns. Fregnir berast af líkum fljótandi í vötnum sem myndast hafa á hamfarasvæðunum og enn er fólk fast á háaloftum og húsþökum. Lögleysa hefur einnig gripið um sig og eru gripdeildir orðnar alvarlegt vandamál í New Orleans og Biloxi. Heyrst hefur af fólki stelandi byssum, skartgripum og áfengi úr verslununum, jafnvel beint fyrir framan nefið á lögregluþjónum. Óvíst er hvenær íbúar hamfarasvæðanna fá að snúa aftur til síns heima enda velta margir því fyrir sér hvort nokkuð sé eftir til að snúa aftur til. Óttast er að flóðasvæðin séu orðin pestarbæli vegna spilliefna sem farið hafa út í umhverfið og skólpmengunar. Sjúkdómar sem alla jafna eru tengdir við hitabeltið, eins og kólera, gætu breiðst út. Ofan á þetta bætist svo fjárhagstjónið sem fellibylurinn hefur valdið. Talið er að það geti numið 1.700 milljónum króna og orðið þar með það mesta sem fellibylur hefur valdið í sögu Bandaríkjanna. Bandarískar húseigendatryggingar ná sjaldnast yfir tjón vegna flóða og því munu margir húseigendur standa eftir slyppir og snauðir nema hið opinbera komi þeim til hjálpar. Áhrif olíunnar veigamest Enda þótt fellibylurinn sé fyrst og fremst persónulegur harmleikur fólksins sem varð fyrir honum er vitað mál að áhrif Katrínar á þjóðarbúskapinn, og raunar efnahagskerfi heimsins, verða talsverð. Meðal annars vegna þess að stór hluti inn- og útflutningsvara Bandaríkjanna fer um hafnir hamfarasvæðanna - einkum olía og gas en einnig landbúnaðarvörur - eru hagfræðingar þegar farnir að endurskoða hagvaxtarspár sínar fyrir þennan ársfjórðung. Áhrifin á olíuiðnaðinn eru sjálfsagt sá þáttur sem mest vægi mun hafa í efnahagslegu tilliti. Tíu prósent allrar olíu sem Bandaríkjamenn nota kemur úr Mexíkóflóa enda voru verðhækkanir á mörkuðum ekki lengi að koma fram. Ekki virðist hafa orðið mikið tjón á olíuborpöllum, höfnum og olíuhreinsistöðvum í óveðrinu en tafir á olíuflutningum hafa hins vegar þýtt að framleiðsla olíuhreinsistöðva hefur stöðvast. Keðjuverkun Þegar olíuverð er eins hátt og nú er, í kringum sjötíu dali fatið, minnkar kaupmáttur neytenda verulega. Í grein á vefútgáfu The Economist í gær um áhrif hamfaranna segir frá rannsókn þar sem því er haldið fram að fyrir hvert sent sem gallonið af bensíni hækkar í Bandaríkjunum minnkar kaupgeta almennings um hundrað milljarða króna. Þetta er sagt geta valdið samdrætti í verslun sem nemur rúmu prósenti, sem mun aftur hafa veruleg áhrif á þjóðarframleiðslu ársins. Áhrif slíks samdráttar ná langt út fyrir landsteinana. Stærstu útflutningsmarkaðir margra ríkja Asíu eru í Bandaríkjunum og minnkandi spurn eftir vörum þessara landa kemur ofan á tjónið sem hækkandi olíuverð hefur valdið. Áhrif olíuhækkananna gætu orðið svipuð á ríki Evrópu sem þá að sama skapi munu væntanlega draga úr innflutningi sínum. Þótt Ísland sé ekki eins háð bandarískum fiskmörkuðum og fyrir nokkrum árum þá má gera því skóna að hamfarirnar hafi því eflaust áhrif hér líka. Erlent Fréttir Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Innlent Fleiri fréttir Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa „Clinton áætlunin“ líklega tilbúningur rússneskra njósnara „Ekki taka. Endurheimta. Þetta er okkar“ Arabaríkin sameinast um afvopnun Hamas og fordæmingu á árásunum 7. október Bukele ryður leiðina að einræði í El Salvador Freista þess að hindra að Bandaríkin fargi miklu magni getnaðarvarna Hvatti ríki til að stuðla að stjórnarskiptum í Rússlandi Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Leynilega geimfarið sent á sporbraut í áttunda sinn Samþykkja ný lög um spillingarrannsóknir eftir mótmæli Múhameð eykur forskotið og enginn nefndur Keir Gera miklar breytingar á kjördæmum Texas, að beiðni Trumps Suðureyjargöng skilyrt hækkun eftirlaunaaldurs Kínverjar leita leiða til að granda gervihnöttum Musks Í áfalli eftir að hafa fengið bréf frá árásarmanninum inn um lúguna Dregur í land og segir Starmer og félaga verðlauna Hamas Létu sprengjum rigna á Kænugarð Segja 30 hafa látist í skotárás Ísraelshers við dreifingu neyðargagna Kanada í hóp þeirra sem hyggjast viðurkenna sjálfstæði Palestínu Sjö dáið úr hungri síðasta sólarhringinn Rannsaka tengsl þyngdarstjórnunarlyfja við bráða brisbólgu Gargaði á flokksfélaga sína Fyrsta ástralska geimflaugin flaug í fjórtán sekúndur Maxwell vill friðhelgi fyrir vitnisburðinn Vill greiða sex milljarða tryggingu til að losna úr haldi Pokrovsk riðar til falls 8,8 stiga skjálfti í Rússlandi: Flóðbylgjuviðvaranir gefnar út víða um Kyrrahaf Arabaríki og lönd ESB kalla eftir tveggja ríkja lausn og afvopnun Hamas Ísland ekki í fararbroddi heldur fylgi öðrum í humátt á eftir „Hann stal henni“ Sjá meira
Á annað hundrað manns eru látnir, New Orleans-borg marar í hálfu kafi og ríflega milljón íbúa Louisiana, Mississippi og Alabama eru án rafmagns. Fregnir berast af líkum fljótandi í vötnum sem myndast hafa á hamfarasvæðunum og enn er fólk fast á háaloftum og húsþökum. Lögleysa hefur einnig gripið um sig og eru gripdeildir orðnar alvarlegt vandamál í New Orleans og Biloxi. Heyrst hefur af fólki stelandi byssum, skartgripum og áfengi úr verslununum, jafnvel beint fyrir framan nefið á lögregluþjónum. Óvíst er hvenær íbúar hamfarasvæðanna fá að snúa aftur til síns heima enda velta margir því fyrir sér hvort nokkuð sé eftir til að snúa aftur til. Óttast er að flóðasvæðin séu orðin pestarbæli vegna spilliefna sem farið hafa út í umhverfið og skólpmengunar. Sjúkdómar sem alla jafna eru tengdir við hitabeltið, eins og kólera, gætu breiðst út. Ofan á þetta bætist svo fjárhagstjónið sem fellibylurinn hefur valdið. Talið er að það geti numið 1.700 milljónum króna og orðið þar með það mesta sem fellibylur hefur valdið í sögu Bandaríkjanna. Bandarískar húseigendatryggingar ná sjaldnast yfir tjón vegna flóða og því munu margir húseigendur standa eftir slyppir og snauðir nema hið opinbera komi þeim til hjálpar. Áhrif olíunnar veigamest Enda þótt fellibylurinn sé fyrst og fremst persónulegur harmleikur fólksins sem varð fyrir honum er vitað mál að áhrif Katrínar á þjóðarbúskapinn, og raunar efnahagskerfi heimsins, verða talsverð. Meðal annars vegna þess að stór hluti inn- og útflutningsvara Bandaríkjanna fer um hafnir hamfarasvæðanna - einkum olía og gas en einnig landbúnaðarvörur - eru hagfræðingar þegar farnir að endurskoða hagvaxtarspár sínar fyrir þennan ársfjórðung. Áhrifin á olíuiðnaðinn eru sjálfsagt sá þáttur sem mest vægi mun hafa í efnahagslegu tilliti. Tíu prósent allrar olíu sem Bandaríkjamenn nota kemur úr Mexíkóflóa enda voru verðhækkanir á mörkuðum ekki lengi að koma fram. Ekki virðist hafa orðið mikið tjón á olíuborpöllum, höfnum og olíuhreinsistöðvum í óveðrinu en tafir á olíuflutningum hafa hins vegar þýtt að framleiðsla olíuhreinsistöðva hefur stöðvast. Keðjuverkun Þegar olíuverð er eins hátt og nú er, í kringum sjötíu dali fatið, minnkar kaupmáttur neytenda verulega. Í grein á vefútgáfu The Economist í gær um áhrif hamfaranna segir frá rannsókn þar sem því er haldið fram að fyrir hvert sent sem gallonið af bensíni hækkar í Bandaríkjunum minnkar kaupgeta almennings um hundrað milljarða króna. Þetta er sagt geta valdið samdrætti í verslun sem nemur rúmu prósenti, sem mun aftur hafa veruleg áhrif á þjóðarframleiðslu ársins. Áhrif slíks samdráttar ná langt út fyrir landsteinana. Stærstu útflutningsmarkaðir margra ríkja Asíu eru í Bandaríkjunum og minnkandi spurn eftir vörum þessara landa kemur ofan á tjónið sem hækkandi olíuverð hefur valdið. Áhrif olíuhækkananna gætu orðið svipuð á ríki Evrópu sem þá að sama skapi munu væntanlega draga úr innflutningi sínum. Þótt Ísland sé ekki eins háð bandarískum fiskmörkuðum og fyrir nokkrum árum þá má gera því skóna að hamfarirnar hafi því eflaust áhrif hér líka.
Erlent Fréttir Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Innlent Fleiri fréttir Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa „Clinton áætlunin“ líklega tilbúningur rússneskra njósnara „Ekki taka. Endurheimta. Þetta er okkar“ Arabaríkin sameinast um afvopnun Hamas og fordæmingu á árásunum 7. október Bukele ryður leiðina að einræði í El Salvador Freista þess að hindra að Bandaríkin fargi miklu magni getnaðarvarna Hvatti ríki til að stuðla að stjórnarskiptum í Rússlandi Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Leynilega geimfarið sent á sporbraut í áttunda sinn Samþykkja ný lög um spillingarrannsóknir eftir mótmæli Múhameð eykur forskotið og enginn nefndur Keir Gera miklar breytingar á kjördæmum Texas, að beiðni Trumps Suðureyjargöng skilyrt hækkun eftirlaunaaldurs Kínverjar leita leiða til að granda gervihnöttum Musks Í áfalli eftir að hafa fengið bréf frá árásarmanninum inn um lúguna Dregur í land og segir Starmer og félaga verðlauna Hamas Létu sprengjum rigna á Kænugarð Segja 30 hafa látist í skotárás Ísraelshers við dreifingu neyðargagna Kanada í hóp þeirra sem hyggjast viðurkenna sjálfstæði Palestínu Sjö dáið úr hungri síðasta sólarhringinn Rannsaka tengsl þyngdarstjórnunarlyfja við bráða brisbólgu Gargaði á flokksfélaga sína Fyrsta ástralska geimflaugin flaug í fjórtán sekúndur Maxwell vill friðhelgi fyrir vitnisburðinn Vill greiða sex milljarða tryggingu til að losna úr haldi Pokrovsk riðar til falls 8,8 stiga skjálfti í Rússlandi: Flóðbylgjuviðvaranir gefnar út víða um Kyrrahaf Arabaríki og lönd ESB kalla eftir tveggja ríkja lausn og afvopnun Hamas Ísland ekki í fararbroddi heldur fylgi öðrum í humátt á eftir „Hann stal henni“ Sjá meira