Íbúar á Íslandi talsvert færri en áður var talið Sólrún Dögg Jósefsdóttir skrifar 10. febrúar 2024 23:03 Vonin um að rjúfa fjögur hundruð þúsunda múrinn í febrúar virðist vera úti. Vísir/Vilhelm Nýtt mat Hagstofu Íslands á íbúafjölda hér á landi hefur leitt í ljós að íbúar eru talsvert færri en opinberar hagtölur hafa bent til. Þar af leiðandi hefur hagvöxtur á mann verið meiri á síðastliðnum árum en opinberar hagtölur benda til og verðmætasköpun á mann er orðin hin sama og fyrir faraldur þvert á niðurstöður opinberra hagtalna. Greint er frá endurbættri aðferð Hagstofu Íslands við mat á íbúafjölda á Íslandi í fréttatilkynningu frá fjármála- og efnahagsráðuneytinu. Þar segir að hagstofan hafi unnið að henni í í kjölfar manntals Hagstofunnar frá 1. janúar 2021 sem sýndi að fjöldi landsmanna var ofmetinn um tíu þúsund manns. Fram kemur að Hagstofan stefni á að gefa út leiðréttar upplýsingar um mannfjölda 1. janúar 2024, þann 21. mars næstkomandi, og uppfæra samhliða tölur allt frá árinu 2011. „Íbúafjöldi er ein mikilvægasta hagstærð efnahagslífsins og ýmsar hagstærðir gjarnan settar í samhengi við íbúafjölda. Breytt aðferðafræði við mat á íbúafjölda er til þess fallin að bæta gæði ýmissa hagstærða, bæta samtímamat á hagþróun og stuðla að betri ákvörðunartöku í efnahagsmálum og opinberum fjármálum,“ segir í tilkynningunni. Verðum ekki fjögur hundruð þúsund í febrúar Tölur um íbúafjölda á landinu hafa hingað til verið byggðar á skráningu lögheimilis í þjóðskrá. Í tilkynningunni segir að þær tölur bendi ranglega til þess að íbúar landsins verði að líkindum fjögur hundruð þúsund talsins í febrúar 2024. Endurbætta aðferðin byggist hins vegar á að búseta einstaklinga sé metin út frá breiðari grunni opinberra skráa. Þannig megi ætla að í nýju mati Hagstofunnar verði íbúafjöldinn talsvert minni en nú er talið. Þá segir að ástæðu ofmats Þjóðskrár á íbúafjölda megi rekja til þess að einstaklingar upplýsi stofnunina síður um það þegar þeir flytja úr landi en þegar þeir flytja til landsins. Einstaklingar hafi ríkan hvata til að skrá sig inn í landið, fá kennitölu og geta þannig nýtt sér ýmsa þjónustu eins og að opna bankareikning og skrá lögheimili. Ofmatið líklega upp á fjórtán þúsund manns Þegar einstaklingar flytja úr landi séu hins vegar ekki slíkir hvatar til staðar. Þar af leiðandi sé skráður íbúafjöldi mun meiri en raunverulegur íbúafjöldi. Í endurbættri aðferð hagstofunnar felist að leiðrétta framangreint ofmat með því að draga þann fjölda einstaklinga sem er fluttur af landi brott. Hagstofan greindi frá því í nóvember 2022 að ofmat hafi verið á manntalinu sem birt var 1. janúar 2021. Sé gert ráð fyrir að skekkjan hafi vaxið samhliða fjölgun erlendra ríkisborgara meti fjármála- og efnahagsráðuneytið að ofmat íbúafjöldans hér á landi sé nú um fjórtán þúsund. Slíkt hafi óumflýjanlega markverð áhrif á mat á stöðu fasteignamarkaðar, til að mynda. Þá kemur fram að leiðréttar mannfjöldatölur hafi áhrif á mat á þróun efnahagsmála. Til að mynda leiði ofmat á mannfjölda til vanmats á landsframleiðslu á mann, en mælikvarðinn er gjarnan notaður til að meta efnahagslega frammistöðu og bera saman lífskjör milli landa. Loks segir að miðað við áðurnefndar forsendur um ofmat íbúafjölda virðast lífskjör hafa náð fyrri hæðum í fyrra þegar landsframleiðsla á mann nam ellefu milljónir króna. Þá megi ætla að hagvöxtur á mann árið 2023 hafi verið 0,6 prósent miðað við birtar mannfjöldatölur en hann hafi í raun verið 1,1 prósent miðað við ofangreindar forsendur um ofmat á íbúafjölda. Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Efnahagsmál Mannfjöldi Mest lesið Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Hvalfjarðargöng opin á ný Innlent „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Innlent Líkamsárás í farþegaskipi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Biðst afsökunar en segist hvorki þuklari, flassari né dónakarl Erlent Fleiri fréttir Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Keyrt á íslenska stráka á Ólympíuhátíð Ekki þeir sömu og voru handteknir vegna fyrri þjófnaðarins Minni helst á þjóðarmorð Serba á múslimum í Bosníu Hneig niður vegna flogakasts Sjá meira
Greint er frá endurbættri aðferð Hagstofu Íslands við mat á íbúafjölda á Íslandi í fréttatilkynningu frá fjármála- og efnahagsráðuneytinu. Þar segir að hagstofan hafi unnið að henni í í kjölfar manntals Hagstofunnar frá 1. janúar 2021 sem sýndi að fjöldi landsmanna var ofmetinn um tíu þúsund manns. Fram kemur að Hagstofan stefni á að gefa út leiðréttar upplýsingar um mannfjölda 1. janúar 2024, þann 21. mars næstkomandi, og uppfæra samhliða tölur allt frá árinu 2011. „Íbúafjöldi er ein mikilvægasta hagstærð efnahagslífsins og ýmsar hagstærðir gjarnan settar í samhengi við íbúafjölda. Breytt aðferðafræði við mat á íbúafjölda er til þess fallin að bæta gæði ýmissa hagstærða, bæta samtímamat á hagþróun og stuðla að betri ákvörðunartöku í efnahagsmálum og opinberum fjármálum,“ segir í tilkynningunni. Verðum ekki fjögur hundruð þúsund í febrúar Tölur um íbúafjölda á landinu hafa hingað til verið byggðar á skráningu lögheimilis í þjóðskrá. Í tilkynningunni segir að þær tölur bendi ranglega til þess að íbúar landsins verði að líkindum fjögur hundruð þúsund talsins í febrúar 2024. Endurbætta aðferðin byggist hins vegar á að búseta einstaklinga sé metin út frá breiðari grunni opinberra skráa. Þannig megi ætla að í nýju mati Hagstofunnar verði íbúafjöldinn talsvert minni en nú er talið. Þá segir að ástæðu ofmats Þjóðskrár á íbúafjölda megi rekja til þess að einstaklingar upplýsi stofnunina síður um það þegar þeir flytja úr landi en þegar þeir flytja til landsins. Einstaklingar hafi ríkan hvata til að skrá sig inn í landið, fá kennitölu og geta þannig nýtt sér ýmsa þjónustu eins og að opna bankareikning og skrá lögheimili. Ofmatið líklega upp á fjórtán þúsund manns Þegar einstaklingar flytja úr landi séu hins vegar ekki slíkir hvatar til staðar. Þar af leiðandi sé skráður íbúafjöldi mun meiri en raunverulegur íbúafjöldi. Í endurbættri aðferð hagstofunnar felist að leiðrétta framangreint ofmat með því að draga þann fjölda einstaklinga sem er fluttur af landi brott. Hagstofan greindi frá því í nóvember 2022 að ofmat hafi verið á manntalinu sem birt var 1. janúar 2021. Sé gert ráð fyrir að skekkjan hafi vaxið samhliða fjölgun erlendra ríkisborgara meti fjármála- og efnahagsráðuneytið að ofmat íbúafjöldans hér á landi sé nú um fjórtán þúsund. Slíkt hafi óumflýjanlega markverð áhrif á mat á stöðu fasteignamarkaðar, til að mynda. Þá kemur fram að leiðréttar mannfjöldatölur hafi áhrif á mat á þróun efnahagsmála. Til að mynda leiði ofmat á mannfjölda til vanmats á landsframleiðslu á mann, en mælikvarðinn er gjarnan notaður til að meta efnahagslega frammistöðu og bera saman lífskjör milli landa. Loks segir að miðað við áðurnefndar forsendur um ofmat íbúafjölda virðast lífskjör hafa náð fyrri hæðum í fyrra þegar landsframleiðsla á mann nam ellefu milljónir króna. Þá megi ætla að hagvöxtur á mann árið 2023 hafi verið 0,6 prósent miðað við birtar mannfjöldatölur en hann hafi í raun verið 1,1 prósent miðað við ofangreindar forsendur um ofmat á íbúafjölda.
Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Efnahagsmál Mannfjöldi Mest lesið Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Hvalfjarðargöng opin á ný Innlent „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Innlent Líkamsárás í farþegaskipi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Biðst afsökunar en segist hvorki þuklari, flassari né dónakarl Erlent Fleiri fréttir Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Keyrt á íslenska stráka á Ólympíuhátíð Ekki þeir sömu og voru handteknir vegna fyrri þjófnaðarins Minni helst á þjóðarmorð Serba á múslimum í Bosníu Hneig niður vegna flogakasts Sjá meira