Efast um að skemmtiferðaskip séu góð nýting auðlinda

Kjartan Kjartansson skrifar 9. desember 2022 10:36

Skemmtiferðaskip á leið til og frá hafnar eru orðin alvanaleg sjón í Reykjavík á sumrin. Næsta sumar stefnir í að verða það langstærsta í komum skipa af þessu tagi. Vísir/Vilhelm

Fráfarandi ferðamálastjóri efast verulega um skynsemi þess að taka á móti miklum fjölda farþega skemmtiferðaskipa og gagnrýnir að hafnarstjórar hafi of mikil völd að ákveða fjöldann sem kemur. Á næsta ári stefnir í algera sprengingu í fjölda farþega sem koma með skemmtiferðaskipum.

Komum skemmtiferðaskipa fjölgaði mikið á árunum áður en kórónuveirufaraldurinn setti ferðaþjónustu í heiminum nánast á ís í tvö ár. Fjöldi farþega slíkra skipa í Faxaflóahöfnum meira en þrefaldaðist frá 2011 til 2019.

Nú stefnir í algera sprengingu í komu skemmtiferðaskipa. Miðað við núverandi bókunarstöðu Faxaflóahafna er von á fleiri en 305.000 farþegum í 273 heimsóknum 98 skemmtiferðaskipa næsta sumar. Það væri 54% fjölgun frá metárinu 2019.

Í viðtali við ferðamálavefsíðuna Túrista segist Skarphépinn Berg Steinarsson, fráfarandi ferðamálastjóri, hafa miklar efasemdir um að móttaka skemmtiferðaskipa sé besta ráðstöfun landsins á náttúruauðlindum, áfangastöðum og kolefnisspori ferðaþjónustunnar.

Fulllangt hafi verið gengið í að eftirláta „tiltölulega þröngum hagsmunum“ að ákveða hvernig ferðaþjónustan þróist.

„Að hafnarstjórar hringinn í kringum landið geti ákveðið að fjölga komum skemmtiferðaskipa um fimmtíu prósent á milli ára, á sama tíma og við vitum að innviðir sem eru til staðar ráða ekki við það. Við erum á villigötum,“ segir Skarphéðinn í viðtalinu.

Forgangsraða þurfi hvernig eigi að nota náttúruauðlindir, áfangastaði og kolefnisspor ferðaþjónustunnar. Skarphéðinn segist hafa miklar efasemdir um að skemmtiferðaskipin séu besta ráðstöfunin á því.

Aðeins eitt prósent af tekjum ferðaþjónustunnar

Bendir Skarphéðinn á að heildartekjur af skemmtiferðaskipum séu um fimm milljarðar króna á ári. Þar af séu hafnargjöld 1,7 milljarðar. Miðað við að hver farþegi eyði fimm þúsund krónum í landi skili þeir 3,3 milljörðum króna. Þetta sé aðeins eitt prósent af heildartekjum ferðaþjónustunnar.

„Miðað við kolefnissporið af skipunum, átroðninginn og mannmergðina er illa farið með það svigrúm sem við höfum. Við ættum ekki að nota kolefnisspor okkar í þetta,“ segir Skarphéðinn við Túrista.

Skarphéðinn, sem lætur af embætti um áramótin, segir að ferðaþjónustan hafi almennt vaxið af hratt árin fyrir heimsfaraldurinn. Brugðist hafi verið við því eins vel og hægt var. Vöxturinn sé aftur hraður nú en hann varar við því að fara geyst.

„Ef fjöldi ferðamanna fer í þrjár eða fjórar milljónir, eða hvaða mörk sem við erum að tala um, þá þurfum við að gæta þess að vera í bílstjórasætinu. Við eigum ekki að láta utanaðkomandi aðila ráða því hvernig þessi vöxtur verður,“ segir hann.

Uppfært 14:46 Í upphaflegri útgáfu fréttarinnar sagði að metár í fjölda farþega skemmtiferðaskipa í Faxaflóahöfnum hefði verið árið í ár en það rétta er að það var árið 2019.

Hafnarmál Ferðamennska á Íslandi Loftslagsmál Skemmtiferðaskip á Íslandi

Tengdar fréttir

Bæjarstjóranum í Eyjum blöskrar skoðun kollega síns í Ísafjarðarbæ

Bæjarstjóri Vestmannaeyja furðar sig á því að bæjarstjóri Ísafjarðarbæjar telji Vestmannaeyinga geta siglt með Herjólfi til og frá Þorlákshöfn svo flýta megi dýpkun hafnar Ísfirðinga fyrir komu skemmtiferðaskipa.

7. desember 2022 10:41

Tafir á komu dæluskips ógna tugmilljóna tekjum Ísafjarðarbæjar

Bæjarstjórinn í Ísafjarðarbæ gagnrýnir Björgun og Vegagerðina fyrir margra mánaða tafir á uppdælingu til stækkunar á Sundahöfn bæjarins. Stækkun hafnarinnar skipti miklu máli fyrir tekjur bæjarins strax á næsta ári og megi ekki dragast á langinn.

6. desember 2022 19:21

Stefnt að því að skemmtiferðaskip tilkynni leiðina að næstu höfn

Sigurður Ingi Jóhannsson, innviðaráðherra, stefnir að því að leggja fram frumvarp á vorþingi sem felur í sér ákvæði um að skemmtiferðaskip þurfi að tilkynna um áætlaða leið að næstu höfn hér á landi.

28. október 2022 10:33

Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.