Sérstök umræða fór fram á Alþingi í dag um verðbólgu, vexti og stöðu heimilanna. Ásthildur Lóa Þórsdóttir þingmaður Flokks fólksins sagði vaxtahækkanir Seðlabankans að undanförnu hafa aukið greiðslubyrði heimilanna gríðarlega mikið. Mikilvægt væri að verjast aukinni verðbólgu en hafa þyrfti í huga hverja ætti að verja gegn henni.
„Eins og baráttunni gegn verðbólgunni hefur verið háttað eru aðgerðirnar gegn henni mun verri en verðbólgan sjálf og bitna einkum á heimilum og fyrirtækjum landsins.“ Hæpið væri að tekjur í fólks lægri þrepum tekjustigans stæðu undnir auknum byrðum vegna vaxtahækkana, hvort sem um væri að ræða kaupendur og leigjendur.
Ásthildur Lóa sagði að aðgerðir Seðlabanka og ríkisstjórnar væru að reka marga í eiturkokteil verðtryggðra lána.
„Þetta er ekki lausn heldur gildra. Það er algerlega á ábyrgð stjórnvalda að etja fólki í verðtryggð lán að óþörfu því eignarupptakan er gríðarleg. - Þetta er hrein og klár eignaupptaka sem ég vil kalla opinbera glæpastarfsemi,“ sagði þingmaður Flokks fólksins. Á sama tíma fitnuðu bankarnir og ekki mætti ræða að taka húsnæðisliðinn úr vísitölunni sem myndi minnka verðbólguna töluvert.
Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra sagði kaflaskil hafa orðið í ágúst þegar verðbólga tók að minnka. Greiningaraðilar teldu að hún muni halda áfram að minnka hraðar en áætlað hefði verið.
„Og ég tel að þetta sé skýr árangur af baráttu Seðlabankans og stjórnvalda við verðbólguna.“ Með þessu hefðu þessir aðilar sýnt ábyrgð. Stjórnvöld hefðu einnig hækkað ýmsar bætur til þeirra verst stöddu.
„Það er í mínum huga enginn vafi á því að hækkun stýrivaxta á þátt í því að koma böndum á verðbólguna. Enginn vafi á því og ég get ekki tekið undir þau sjónarmið að það séu röng viðbrögð við verðbólgu að hækka vexti Seðlabankans,“ sagði Bjarni Benediktsson.
Leigubílar og auknar rannsóknarheimildir lögreglu
Það var einnig mælt fyrir frumvarpi ríkisstjórnarinnar um breytingar á lögum um leigubifreiðar í fjórða sinn á Alþingi í dag. Ásmundur Einar Daðason mælti fyrir frumvarpinu í fjarveru innviðaráðherra. Hann sagði frumvarpið nokkuð breytt frá því síðast, til að mynda hvað varðaði leigubílastöðvar og og kröfur á svo kallaða farþjónustu eins og Uber.
Ekki voru allir sáttir við frumvarpið þrátt fyrir það.
En lögreglan var rædd í tveimur fyrirspurnum á þinginu. Logi Einarsson formaður Samfylkingarinnar sagði framlög til hennar lækka í fjárlagafrumvarpi fyrir næsta ár þrátt fyrir kröfur um aukið hlutverk. Þá væru færri lögreglumenn að störfum nú en árið 2007.
„Ég spyr ráðherra, ætti hans helst hlutverk nú ekki fyrst og fremst að vera að beita sér fyrir aukningu til löggæslu í fjárlögum í staðinn fyrir að sætta sig við aðhald,“ sagði Logi og Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra tók undir það.
„Það er að mestu leyti allt satt og rétt sem háttvirtur þingmaður kemur hér inn á. Ekki síst mikilvægi hans meginmáls að efla starfsemi lögreglu og ég fagna þeim stuðningi sem liggur í hans orðum við það,“ sagði Jón.
Þórhildur Sunna Ævarsdóttir þingmaður Pírata þingmaður Pírata og dómsmálaráðherra tókust hins vegar á um forvirkar rannsóknarheimildir til lögreglu samkvæmt frumvarpi.
„Áfram um málefni lögreglunnar. Hæstvirtur ráðherra hefur farið mikinn í fjölmiðlum í að lýsa ósk sinni um að auka við eftirlitsheimildir lögreglu. Gera henni meðal annars kleift að elta fólk á götum úti, fylgjast með netnotkun fólks án þess að það sé einu sinni grunað um að vera að undirbúa glæp,“ sagði Þórhildur Sunna.
Dómsmálaráðherra vildi meina að Þórhildur Sunna snéri öllu á hvolf í umræðunni.
„Það er auðvitað verið að leggja hér grunn að breytingum sem fyrst og fremst taka til skipulagðrar brotastarfsemi og hryðjuverkaógnar, sagði Jón.
Þórhildur Sunna sagði ríkissaksóknara og eftirlitsnefnd með störfum lögreglu skorta heimildir og lögreglan svaraði fyrirspurnum þeirra seint eða alls ekki.
„Þar sem við erum raunverulegir eftirbátar nágrannaþjóða okkar er í raun þegar kemur að sjálfstæðu eftirliti með störfum lögreglu. Vegna þess að hér er ekki raunverulegt, sjálfstætt eftirlit með störfum lögreglu,“ sagði Þórhildur Sunna Ævarsdóttir.
Dómsmálaráðherra sagði Íslendinga ekki standa jafnfætis löggæslu á hinum Norðurlöndunum.
„Og ég tek algerlega undir það og það er auðvitað hluti af þessu frumvarpi, að við þurfum að auka eftirlit með störfum lögreglu og það verður vel útfært í þessu frumvarpi. Og öll sú starfsemi verður styrkt,“ sagði Jón Gunnarsson.
