Ekki þess virði að tilkynna um atvinnusjúkdóma Svavar Hávarðsson skrifar 22. september 2014 07:00 Heilsutjón og samfélagskostnaður er margfalt meiri vegna atvinnusjúkdóma en vinnuslysa. Vinnueftirlitinu berast mjög takmarkaðar upplýsingar um atvinnusjúkdóma hér á landi. Tilkynningar sem stofnuninni berast eru aðeins brot af því sem gera mætti ráð fyrir ár hvert og fyrir vikið tapast dýrmætt tækifæri til forvarna í samfélaginu. Eyjólfur Sæmundsson, forstjóri Vinnueftirlitsins, gerir vanskráningu atvinnutengdra sjúkdóma að umtalsefni í inngangi nýrrar ársskýrslu stofnunarinnar. Þar bendir hann á að árið 2010 var tilkynnt um átta tilfelli en 24 í fyrra, þar af 15 vegna vandamála sem tengjast myglusveppi en þau hafa verið mikið í sviðsljósinu. Eyjólfur segir ljóst að ný reglugerð um tilkynningu og skráningu atvinnusjúkdóma, sem tók gildi árið 2011, hafi litlum árangri skilað.Eyjólfur SæmundssonMargt kemur til, segir Eyjólfur. Orsakasamhengi getur verið flókið þegar kemur að atvinnusjúkdómum og tilkynningaskylda hvílir á herðum læknis, ekki atvinnurekanda. „Læknar virðast almennt tregir til að kveða upp úr um það að mestar líkur séu á að sjúkdómur orsakist af vinnuumhverfinu. Hér skiptir einnig máli að ekki eru greiddar bætur úr almannatryggingum vegna atvinnusjúkdóma með sama hætti og vinnuslysa og hagsmunir sjúklings af greiningu því ekki taldir miklir. Sá sem fyrir heilsutjóni hefur orðið getur vissulega leitað réttar síns í einkamáli fyrir dómstólum en það er torfarin leið. Að þessu leyti stöndum við langt að baki nágrannalöndunum þar sem betur er séð fyrir þessum hlutum og nefni ég Danmörku sem dæmi,“ skrifar Eyjólfur og bætir við að þetta leiði til þess að kostnaður einstaklinga og samfélagsins komi ekki upp á yfirborðið og hvati til forvarna verði minni en ella. Kristinn Tómasson, yfirlæknir Vinnueftirlitsins, segir að athugun innan Vinnueftirlitsins hafi leitt í ljós að búast mætti við allt að 200 tilkynningum á ári að lágmarki. Hér þarf þó að slá varnagla, segir Kristinn. Fjöldi tilfella tengdra myglusveppi kom til vegna þess að vandamálið kom upp á Landspítalanum. „Það leiddi til þess að fleiri hundruð starfsmenn á spítalanum voru skoðaðir. Einstaklingur tilkynnir sig veikan sem leiðir í ljós að hópur fólks er mögulega í hættu og þá eru úrbætur gerðar sem koma mörgum til góða,“ segir Kristinn og hnykkir á forvarnagildi eins tilfellis en jafnframt að það skekki nokkuð myndina sem dregin er upp í tölfræði um atvinnusjúkdóma. Mest lesið „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Staldraði við þegar talað var um fóstur sem frumuklasa Innlent Einhver í herberginu segi ekki satt Innlent Baldur vinsælasta plan B Innlent Svona voru kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Innlent Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju Erlent Treysta sér til þess að vernda þjóðkirkjuna Innlent Katrín tekur forystuna á ný og Halla T í sókn Innlent Gríðarleg fjölgun á dvalarleyfum til Víetnama á grundvelli sérfræðiþekkingar Innlent Skipstjórinn og stýrimaðurinn fluttir til Reykjanesbæjar Innlent Fleiri fréttir Umhverfis- og loftslagsmálin „Icesave okkar tíma“ Boða sérstakan bæjarstjórnarfund vegna bréfs Eggerts Skipstjórinn og stýrimaðurinn fluttir til Reykjanesbæjar Gríðarleg fjölgun á dvalarleyfum til Víetnama á grundvelli sérfræðiþekkingar „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Baldur vinsælasta plan B Bein útsending: MenntaStefnumót í Reykjavík Treysta sér til þess að vernda þjóðkirkjuna Magnús Geir vill fimm ár í viðbót í Þjóðleikhúsinu Telur ekki óeðlilegt að sýna mótmælendum samstöðu Staldraði við þegar talað var um fóstur sem frumuklasa Skipstjórinn gistir fangageymslur ásamt stýrimanni Kviknaði í bensínbíl í akstri á Dalbraut Einhver í herberginu segi ekki satt „Við erum ekki hlutlaus þjóð“ Katrín tekur forystuna á ný og Halla T í sókn Vendingar í nýrri könnun og mannbjörg á ögurstundu Svona voru kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Spyr hvort eðlilegt sé að ráðherrar taki þátt í erlendum mótmælum Viktor hvetur forsetaframbjóðendur til að sniðganga Stöð 2 Skipstjórinn og tveir stýrimenn handteknir vegna sjóslyssins Óvinnufær eftir harkalegt fall þegar strappur slitnaði Skipuð aðstoðarlögreglustjóri á höfuðborgarsvæðinu Valdimar Hermannsson nýr sveitarstjóri Vopnafjarðarhrepps Bjarni ætlar að geta Katrínar í formálanum Þórey í Konukoti hlaut mannréttindaverðlaun Reykjavíkur Nafnið Hroði of hroðalegt Fékk sting í hjartað þegar hann sá nafnið á bátnum Um 920 mál óafgreidd hjá kærunefnd útlendingamála Færa almannavarnastig niður á óvissustig vegna vatnslagnarinnar Sjá meira
Vinnueftirlitinu berast mjög takmarkaðar upplýsingar um atvinnusjúkdóma hér á landi. Tilkynningar sem stofnuninni berast eru aðeins brot af því sem gera mætti ráð fyrir ár hvert og fyrir vikið tapast dýrmætt tækifæri til forvarna í samfélaginu. Eyjólfur Sæmundsson, forstjóri Vinnueftirlitsins, gerir vanskráningu atvinnutengdra sjúkdóma að umtalsefni í inngangi nýrrar ársskýrslu stofnunarinnar. Þar bendir hann á að árið 2010 var tilkynnt um átta tilfelli en 24 í fyrra, þar af 15 vegna vandamála sem tengjast myglusveppi en þau hafa verið mikið í sviðsljósinu. Eyjólfur segir ljóst að ný reglugerð um tilkynningu og skráningu atvinnusjúkdóma, sem tók gildi árið 2011, hafi litlum árangri skilað.Eyjólfur SæmundssonMargt kemur til, segir Eyjólfur. Orsakasamhengi getur verið flókið þegar kemur að atvinnusjúkdómum og tilkynningaskylda hvílir á herðum læknis, ekki atvinnurekanda. „Læknar virðast almennt tregir til að kveða upp úr um það að mestar líkur séu á að sjúkdómur orsakist af vinnuumhverfinu. Hér skiptir einnig máli að ekki eru greiddar bætur úr almannatryggingum vegna atvinnusjúkdóma með sama hætti og vinnuslysa og hagsmunir sjúklings af greiningu því ekki taldir miklir. Sá sem fyrir heilsutjóni hefur orðið getur vissulega leitað réttar síns í einkamáli fyrir dómstólum en það er torfarin leið. Að þessu leyti stöndum við langt að baki nágrannalöndunum þar sem betur er séð fyrir þessum hlutum og nefni ég Danmörku sem dæmi,“ skrifar Eyjólfur og bætir við að þetta leiði til þess að kostnaður einstaklinga og samfélagsins komi ekki upp á yfirborðið og hvati til forvarna verði minni en ella. Kristinn Tómasson, yfirlæknir Vinnueftirlitsins, segir að athugun innan Vinnueftirlitsins hafi leitt í ljós að búast mætti við allt að 200 tilkynningum á ári að lágmarki. Hér þarf þó að slá varnagla, segir Kristinn. Fjöldi tilfella tengdra myglusveppi kom til vegna þess að vandamálið kom upp á Landspítalanum. „Það leiddi til þess að fleiri hundruð starfsmenn á spítalanum voru skoðaðir. Einstaklingur tilkynnir sig veikan sem leiðir í ljós að hópur fólks er mögulega í hættu og þá eru úrbætur gerðar sem koma mörgum til góða,“ segir Kristinn og hnykkir á forvarnagildi eins tilfellis en jafnframt að það skekki nokkuð myndina sem dregin er upp í tölfræði um atvinnusjúkdóma.
Mest lesið „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Staldraði við þegar talað var um fóstur sem frumuklasa Innlent Einhver í herberginu segi ekki satt Innlent Baldur vinsælasta plan B Innlent Svona voru kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Innlent Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju Erlent Treysta sér til þess að vernda þjóðkirkjuna Innlent Katrín tekur forystuna á ný og Halla T í sókn Innlent Gríðarleg fjölgun á dvalarleyfum til Víetnama á grundvelli sérfræðiþekkingar Innlent Skipstjórinn og stýrimaðurinn fluttir til Reykjanesbæjar Innlent Fleiri fréttir Umhverfis- og loftslagsmálin „Icesave okkar tíma“ Boða sérstakan bæjarstjórnarfund vegna bréfs Eggerts Skipstjórinn og stýrimaðurinn fluttir til Reykjanesbæjar Gríðarleg fjölgun á dvalarleyfum til Víetnama á grundvelli sérfræðiþekkingar „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Baldur vinsælasta plan B Bein útsending: MenntaStefnumót í Reykjavík Treysta sér til þess að vernda þjóðkirkjuna Magnús Geir vill fimm ár í viðbót í Þjóðleikhúsinu Telur ekki óeðlilegt að sýna mótmælendum samstöðu Staldraði við þegar talað var um fóstur sem frumuklasa Skipstjórinn gistir fangageymslur ásamt stýrimanni Kviknaði í bensínbíl í akstri á Dalbraut Einhver í herberginu segi ekki satt „Við erum ekki hlutlaus þjóð“ Katrín tekur forystuna á ný og Halla T í sókn Vendingar í nýrri könnun og mannbjörg á ögurstundu Svona voru kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Spyr hvort eðlilegt sé að ráðherrar taki þátt í erlendum mótmælum Viktor hvetur forsetaframbjóðendur til að sniðganga Stöð 2 Skipstjórinn og tveir stýrimenn handteknir vegna sjóslyssins Óvinnufær eftir harkalegt fall þegar strappur slitnaði Skipuð aðstoðarlögreglustjóri á höfuðborgarsvæðinu Valdimar Hermannsson nýr sveitarstjóri Vopnafjarðarhrepps Bjarni ætlar að geta Katrínar í formálanum Þórey í Konukoti hlaut mannréttindaverðlaun Reykjavíkur Nafnið Hroði of hroðalegt Fékk sting í hjartað þegar hann sá nafnið á bátnum Um 920 mál óafgreidd hjá kærunefnd útlendingamála Færa almannavarnastig niður á óvissustig vegna vatnslagnarinnar Sjá meira