Fólksflóttinn gæti kostað þjóðina sextíu milljarða 21. ágúst 2009 06:00 Fólksflóttinn gæti kostað sitt. Þegar spurt er um kostnað af niðurfellingu húsnæðisskulda mætti eins líta til kostnaðar af óbreyttu ástandi. Hann gæti verið rúmir sextíu milljarðar á ári hverju. Íslenska kreppan er verri en sú færeyska var á tíunda áratugnum, en þá flúðu eyjarnar 35 prósent fólks á aldrinum 20 til 35 ára. Svipaður flótti héðan kostaði íslenska ríkið þessa sextíu milljarða, með því að skatttekjur skertust um sextán prósent. Að auki væru flóttamennirnir verðmætt, menntað fólk, sem landið má síst við að missa. Þetta er mat Benedikts Jóhannessonar, tryggingastærðfræðings og ritstjóra Vísbendingar, á stöðunni sem stjórnmálamenn standa nú frammi fyrir. Benedikt hefur skrifað um þessi mál og segir að allajafna myndi hann telja almennar afskriftir skulda afar óheppilegar. Núverandi aðstæðum megi hins vegar líkja við náttúruhamfarir, og kalli á pólitískt þor. Erfitt sé að meta beinan kostnað af þessum hugmyndum, en hann yrði minni en ef fólkið hverfur á brott. „Ég hef séð fyrir mér að gengistryggð lán yrðu til dæmis lækkuð um þrjátíu prósent en verðtryggð um tíu. Þeir sem tóku tíu milljóna króna lán í erlendri mynt skulda nú tuttugu milljónir. Slíkt lán færi með niðurfellingu í fjórtán og hefði þá hækkað um fjörutíu prósent. Það er samt mikill skellur, en kannski innan þess viðráðanlega," segir hann. Beita mætti svipuðum aðgerðum og bankarnir bjóða nú þegar upp á, það er að stofnaður yrði biðreikningur um hluta skuldanna og hann fluttur fram í tímann. Að endingu myndi ríkið „sjá um þessa sameiginlegu byrði". Spurður um sanngirni þess, að skattgreiðendur borgi skuldir þeirra sem voru ef til vill óvarkárir, segir Benedikt: „Það var kannski ekkert mikið að skulda tíu milljónir, en það getur verið fólki ofviða þegar þær eru tuttugu. Enginn getur búist við því að lánastofninn hækki um hundrað prósent á einu bretti. Þetta fólk er að bera byrðarnar af falli krónunnar; það var ekki endilega óvarkárt. Eftir hrunið var fé sett í að tryggja innstæður og tvö hundruð milljarðar settir í peningamarkaðssjóði, án þess að það færi fyrir Alþingi. Nú er kominn tími til að hlaupa undir bagga með skuldurum." Ekki sé aðalatriði hvort fólk geti borgað af lánunum núna eða ekki. Þeir sem borgi áfram af gengistryggðu láni geti ef til vill ekki leyft sér neitt annað. Íbúðin lækki í verði og launin um leið. Það sé ekki björt framtíð. Mest lesið Skotin með gúmmíkúlu í beinni frá mótmælunum Erlent Ísraelsher stöðvaði skútuna og handtók áhöfnina Erlent Íslendingur á válista CIA árið 1970 Innlent „Erum ekki að lýsa yfir stuðningi við Trump“ Innlent Mjög áhyggjufull yfir tilfærslu ráðuneytisins Innlent Sannfærð um sakleysi eiginmannsins og segir hann hetjuna sína Erlent Ekki hægt að nota rafræn skilríki Innlent Slökktu eld á svölum á fjórðu hæð í Engihjalla Innlent Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Innlent Lögreglan lýsir eftir Hebu Innlent Fleiri fréttir Lögreglan lýsir eftir Hebu Slökktu eld á svölum á fjórðu hæð í Engihjalla Ekki hægt að nota rafræn skilríki Mjög áhyggjufull yfir tilfærslu ráðuneytisins Frestun fjármagns til verkmenntaskóla, mótmæli í LA og fjölmenningarhátíð Komu í veg fyrir sýruleka á Akureyrarhöfn „Erum ekki að lýsa yfir stuðningi við Trump“ Þotur notaðar í flugi Icelandair til Nuuk Íslendingur á válista CIA árið 1970 Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Vond stjórnsýsla að teikna bara einhverja reiti á kort Fresta uppbyggingu verkmenntaskóla: „Þessi óvissa er fyrir neðan allar hellur“ Menningarveisla í allt sumar á Sólheimum Björgunarsveit selur derhúfur í stíl Bandaríkjaforseta Alvarlegt ástand í Los Angeles og opnun nýs Konukots Eftirlýstur maður handtekinn grunaður um vændiskaup Ríkisstjóri Utah heimsækir Eyjar: Mormónarnir vissu allt um sprönguna Heilbrigðisstofnun Suðurnesja skilaði 800 milljónum til ríkissjóðs Alþjóðlegir sérfræðingar ræða baráttuna gegn myglu í Hörpu Hermenn í Los Angeles, mylguráðstefna og síðasti leikur Arons Pálmarssonar Hætta með ökuskírteini í símaveski vegna Evrópureglna Evrópusambandið, rétttrúnaður og endurskoðun veiðiráðgjafarinnar Þrír reyndu að komast undan lögreglu Jöklar hér á landi minnkað um eina Lúxemborg Sækja WorldPride í skugga bakslags í réttindum hinsegin fólks 70 milljóna króna halli vegna uppsagnar samningsins Beðasléttur í borginni: Óttast óafturkræfan skaða á Laugarnesi Fleiri börn deyja á Gasa og óttast um fornminjar í Laugarnesi Ók á gangandi vegfarenda og keyrði burt Umræðu um bókun 35 aftur frestað Sjá meira
Þegar spurt er um kostnað af niðurfellingu húsnæðisskulda mætti eins líta til kostnaðar af óbreyttu ástandi. Hann gæti verið rúmir sextíu milljarðar á ári hverju. Íslenska kreppan er verri en sú færeyska var á tíunda áratugnum, en þá flúðu eyjarnar 35 prósent fólks á aldrinum 20 til 35 ára. Svipaður flótti héðan kostaði íslenska ríkið þessa sextíu milljarða, með því að skatttekjur skertust um sextán prósent. Að auki væru flóttamennirnir verðmætt, menntað fólk, sem landið má síst við að missa. Þetta er mat Benedikts Jóhannessonar, tryggingastærðfræðings og ritstjóra Vísbendingar, á stöðunni sem stjórnmálamenn standa nú frammi fyrir. Benedikt hefur skrifað um þessi mál og segir að allajafna myndi hann telja almennar afskriftir skulda afar óheppilegar. Núverandi aðstæðum megi hins vegar líkja við náttúruhamfarir, og kalli á pólitískt þor. Erfitt sé að meta beinan kostnað af þessum hugmyndum, en hann yrði minni en ef fólkið hverfur á brott. „Ég hef séð fyrir mér að gengistryggð lán yrðu til dæmis lækkuð um þrjátíu prósent en verðtryggð um tíu. Þeir sem tóku tíu milljóna króna lán í erlendri mynt skulda nú tuttugu milljónir. Slíkt lán færi með niðurfellingu í fjórtán og hefði þá hækkað um fjörutíu prósent. Það er samt mikill skellur, en kannski innan þess viðráðanlega," segir hann. Beita mætti svipuðum aðgerðum og bankarnir bjóða nú þegar upp á, það er að stofnaður yrði biðreikningur um hluta skuldanna og hann fluttur fram í tímann. Að endingu myndi ríkið „sjá um þessa sameiginlegu byrði". Spurður um sanngirni þess, að skattgreiðendur borgi skuldir þeirra sem voru ef til vill óvarkárir, segir Benedikt: „Það var kannski ekkert mikið að skulda tíu milljónir, en það getur verið fólki ofviða þegar þær eru tuttugu. Enginn getur búist við því að lánastofninn hækki um hundrað prósent á einu bretti. Þetta fólk er að bera byrðarnar af falli krónunnar; það var ekki endilega óvarkárt. Eftir hrunið var fé sett í að tryggja innstæður og tvö hundruð milljarðar settir í peningamarkaðssjóði, án þess að það færi fyrir Alþingi. Nú er kominn tími til að hlaupa undir bagga með skuldurum." Ekki sé aðalatriði hvort fólk geti borgað af lánunum núna eða ekki. Þeir sem borgi áfram af gengistryggðu láni geti ef til vill ekki leyft sér neitt annað. Íbúðin lækki í verði og launin um leið. Það sé ekki björt framtíð.
Mest lesið Skotin með gúmmíkúlu í beinni frá mótmælunum Erlent Ísraelsher stöðvaði skútuna og handtók áhöfnina Erlent Íslendingur á válista CIA árið 1970 Innlent „Erum ekki að lýsa yfir stuðningi við Trump“ Innlent Mjög áhyggjufull yfir tilfærslu ráðuneytisins Innlent Sannfærð um sakleysi eiginmannsins og segir hann hetjuna sína Erlent Ekki hægt að nota rafræn skilríki Innlent Slökktu eld á svölum á fjórðu hæð í Engihjalla Innlent Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Innlent Lögreglan lýsir eftir Hebu Innlent Fleiri fréttir Lögreglan lýsir eftir Hebu Slökktu eld á svölum á fjórðu hæð í Engihjalla Ekki hægt að nota rafræn skilríki Mjög áhyggjufull yfir tilfærslu ráðuneytisins Frestun fjármagns til verkmenntaskóla, mótmæli í LA og fjölmenningarhátíð Komu í veg fyrir sýruleka á Akureyrarhöfn „Erum ekki að lýsa yfir stuðningi við Trump“ Þotur notaðar í flugi Icelandair til Nuuk Íslendingur á válista CIA árið 1970 Flutningur Konukots mikið framfaraskref en skilur áhyggjur nágranna Vond stjórnsýsla að teikna bara einhverja reiti á kort Fresta uppbyggingu verkmenntaskóla: „Þessi óvissa er fyrir neðan allar hellur“ Menningarveisla í allt sumar á Sólheimum Björgunarsveit selur derhúfur í stíl Bandaríkjaforseta Alvarlegt ástand í Los Angeles og opnun nýs Konukots Eftirlýstur maður handtekinn grunaður um vændiskaup Ríkisstjóri Utah heimsækir Eyjar: Mormónarnir vissu allt um sprönguna Heilbrigðisstofnun Suðurnesja skilaði 800 milljónum til ríkissjóðs Alþjóðlegir sérfræðingar ræða baráttuna gegn myglu í Hörpu Hermenn í Los Angeles, mylguráðstefna og síðasti leikur Arons Pálmarssonar Hætta með ökuskírteini í símaveski vegna Evrópureglna Evrópusambandið, rétttrúnaður og endurskoðun veiðiráðgjafarinnar Þrír reyndu að komast undan lögreglu Jöklar hér á landi minnkað um eina Lúxemborg Sækja WorldPride í skugga bakslags í réttindum hinsegin fólks 70 milljóna króna halli vegna uppsagnar samningsins Beðasléttur í borginni: Óttast óafturkræfan skaða á Laugarnesi Fleiri börn deyja á Gasa og óttast um fornminjar í Laugarnesi Ók á gangandi vegfarenda og keyrði burt Umræðu um bókun 35 aftur frestað Sjá meira