Elka Björnsdóttir hélt dagbók um erfiða fátækt í Reykjavík María Elísabet Pallé skrifar 7. september 2017 20:00 Elke fæddist árið 1881 og dó árið 1924. Þegar hún var 25 ára gömul flutti hún úr Þingvallasveit til Reykjavíkur og hóf að rita dagbækur sínar þar sem hún lýsir erfiðu lífi á þessum tíma. Lesið var upp úr dagbókum hennar á Austurvelli í dag. „Hún lýsir þessu lífi sem mjög erfiðu sem daglaunamaður í Reykjavík á þessum árum fyrir daga allra almanntrygginga og þetta er ótrúleg heimild um líf fátæks fókls á Íslandi á þessum tíma og sem slík ótrúlega merkileg,“ segir Hilma Gunnarsdóttir sem hefur kynnt sér dagbækurnar. Elka var frumkvöðull í verkalýðsbaráttunni en lengst af starfaði hún við þrif í miðbæ Reykjavíkur. „Elka var frábær manneskja, svona kona eins og maður myndi vilja hafa í sínu lífi, hún vildi reynast fólki vel og var góð við dýr og menn ásamt því að vera mikill leiðtogi í raun. Hún stofnaði verkakonufélagið Framsókn ásamt fleiri konum, sat stofnfund ASÍ og Alþýðuflokksins og beitti sér í verkalýðsmálum,“ segir Hilma. Hilma segir að dagbækurnar innihaldi bæði sorg og bjartsýni en séu lýsandi fyrir þau afrek sem verkalýðshreyfingin vann á tiltölulega stuttum tíma. „ Hún var mjög höfðingjadjörf, hún vílaði ekki fyrir sér að banka upp á hjá forráðamönnum útgerðarfyrirtækisins Kvöldúlfs og biðja um kauphækkun. Hún var líka mjög praktísk í sínum lausnum, hún sér það að hún getur ekki lifað á þessum launum sem hún er að fá og hún vill breyta því,“ segir Hilma. Mest lesið Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Innlent Telja dagana frá síðasta innbroti Innlent Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því Innlent Von á mesta vindinum í marga mánuði Veður „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Innlent „Þau eru að herja á börnin okkar“ Innlent Bandaríkjamenn sagðir vilja Tony Blair við stjórnvölinn á Gasa Erlent Hugmyndir kynntar um „miðstöð jaðaríþrótta“ í Toppstöðinni Innlent Minna fólk á að hafa vistir til þriggja daga á heimilinu Innlent Segist ekki munu leyfa Ísrael að innlima Vesturbakkann Erlent Fleiri fréttir Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Hugmyndir kynntar um „miðstöð jaðaríþrótta“ í Toppstöðinni Telja dagana frá síðasta innbroti Rannsaka líkamsárás og fjárkúgun Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Skvísur séu almennt frekar næringarsnauðar og börnin geti orðið matvönd „Þau eru að herja á börnin okkar“ Skipulagði bæjarferðir að vestan þannig að hann kæmist í Blóðbankann Lægð sem valdi meiri usla Minna fólk á að hafa vistir til þriggja daga á heimilinu Dæmigert hundaflaut að spyrja hvort kynin séu tvö Grafalvarleg staða í Danmörku, trampólínlægð og hundaflaut Viðvörunarstig hækkað: Auknar líkur á gosi Refsing fyrir að nauðga þroskaskertum manni milduð Breytingar í vændum á skrifstofu forseta Stærðarinnar grjót féll á fjölfarinn veg Bein útsending: Farið yfir það nýjasta í krabbameinsrannsóknum „Handagangur í öskjunni“ leiddi til þess að menntskælingar fengu áfengi Skæð fuglaflensa greindist á Norðurlandi Uppsagnir hjá Norðuráli í dag Þingmenn ræða stjórnlausa veðmálastarfsemi: Íslendingar Evrópumeistarar Stórt framfaraskref að færa Blóðbankann í Kringluna Austurstræti orðið að göngugötu Íbúar Ártúnsholts hrósa sigri gegn borginni - í bili Fyrsta trampólínlægðin væntanleg á morgun Dóttirin fær einungis að mæta einu sinni í viku í frístund Drónar í Danaveldi og Blóðbankinn opnar í Kringlunni „Skoðun mín skiptir ekki máli“ Nýtt Lækjartorg á ís þar til flóðamat liggur fyrir Sjá meira
Elke fæddist árið 1881 og dó árið 1924. Þegar hún var 25 ára gömul flutti hún úr Þingvallasveit til Reykjavíkur og hóf að rita dagbækur sínar þar sem hún lýsir erfiðu lífi á þessum tíma. Lesið var upp úr dagbókum hennar á Austurvelli í dag. „Hún lýsir þessu lífi sem mjög erfiðu sem daglaunamaður í Reykjavík á þessum árum fyrir daga allra almanntrygginga og þetta er ótrúleg heimild um líf fátæks fókls á Íslandi á þessum tíma og sem slík ótrúlega merkileg,“ segir Hilma Gunnarsdóttir sem hefur kynnt sér dagbækurnar. Elka var frumkvöðull í verkalýðsbaráttunni en lengst af starfaði hún við þrif í miðbæ Reykjavíkur. „Elka var frábær manneskja, svona kona eins og maður myndi vilja hafa í sínu lífi, hún vildi reynast fólki vel og var góð við dýr og menn ásamt því að vera mikill leiðtogi í raun. Hún stofnaði verkakonufélagið Framsókn ásamt fleiri konum, sat stofnfund ASÍ og Alþýðuflokksins og beitti sér í verkalýðsmálum,“ segir Hilma. Hilma segir að dagbækurnar innihaldi bæði sorg og bjartsýni en séu lýsandi fyrir þau afrek sem verkalýðshreyfingin vann á tiltölulega stuttum tíma. „ Hún var mjög höfðingjadjörf, hún vílaði ekki fyrir sér að banka upp á hjá forráðamönnum útgerðarfyrirtækisins Kvöldúlfs og biðja um kauphækkun. Hún var líka mjög praktísk í sínum lausnum, hún sér það að hún getur ekki lifað á þessum launum sem hún er að fá og hún vill breyta því,“ segir Hilma.
Mest lesið Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Innlent Telja dagana frá síðasta innbroti Innlent Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því Innlent Von á mesta vindinum í marga mánuði Veður „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Innlent „Þau eru að herja á börnin okkar“ Innlent Bandaríkjamenn sagðir vilja Tony Blair við stjórnvölinn á Gasa Erlent Hugmyndir kynntar um „miðstöð jaðaríþrótta“ í Toppstöðinni Innlent Minna fólk á að hafa vistir til þriggja daga á heimilinu Innlent Segist ekki munu leyfa Ísrael að innlima Vesturbakkann Erlent Fleiri fréttir Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Hugmyndir kynntar um „miðstöð jaðaríþrótta“ í Toppstöðinni Telja dagana frá síðasta innbroti Rannsaka líkamsárás og fjárkúgun Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Skvísur séu almennt frekar næringarsnauðar og börnin geti orðið matvönd „Þau eru að herja á börnin okkar“ Skipulagði bæjarferðir að vestan þannig að hann kæmist í Blóðbankann Lægð sem valdi meiri usla Minna fólk á að hafa vistir til þriggja daga á heimilinu Dæmigert hundaflaut að spyrja hvort kynin séu tvö Grafalvarleg staða í Danmörku, trampólínlægð og hundaflaut Viðvörunarstig hækkað: Auknar líkur á gosi Refsing fyrir að nauðga þroskaskertum manni milduð Breytingar í vændum á skrifstofu forseta Stærðarinnar grjót féll á fjölfarinn veg Bein útsending: Farið yfir það nýjasta í krabbameinsrannsóknum „Handagangur í öskjunni“ leiddi til þess að menntskælingar fengu áfengi Skæð fuglaflensa greindist á Norðurlandi Uppsagnir hjá Norðuráli í dag Þingmenn ræða stjórnlausa veðmálastarfsemi: Íslendingar Evrópumeistarar Stórt framfaraskref að færa Blóðbankann í Kringluna Austurstræti orðið að göngugötu Íbúar Ártúnsholts hrósa sigri gegn borginni - í bili Fyrsta trampólínlægðin væntanleg á morgun Dóttirin fær einungis að mæta einu sinni í viku í frístund Drónar í Danaveldi og Blóðbankinn opnar í Kringlunni „Skoðun mín skiptir ekki máli“ Nýtt Lækjartorg á ís þar til flóðamat liggur fyrir Sjá meira