Súrt regn og snjór á Vatnajökli mengaður áli Kristjana Guðbrandsdóttir skrifar 7. ágúst 2015 19:30 Mikið af súru regni féll á landinu í eldgosinu í Holuhrauni og snjór nálægt eldstöðvunum á Vatnajökli er mengaður áli. Vísindamaður við Háskóla Íslands segir enn óljóst hver áhrifin verði á gróður og dýralíf. Íslendingar geti þakkað vondu veðri í vetur sem veitt hafi vissa vernd fyrir skaðlegum áhrifum gossins. Eldgosið í Holuhrauni varði í sex mánuði, frá frá 31. ágúst 2014 til 27. febrúar 2015 og allan þann tíma rigndi súru regni á landinu vegna brennisteinsmengunar. Lægstu gildin mældust á Höfn á Hornafirði þar sem rigningin varð gallsúr. „Alveg frá upphafi til loka gossins þá er að falla súrt regn öðru hvoru á Íslandi og til dæmis var fylgst vel með þessu á Höfn á Hornafirði á veðurathugunarstöðinni þar. Það var viðvarandi súrt regn þar eftir að Veðurstofan og Jarðvísindastofnun byrja mælingar þar á úrkomu. Það er oft gallsúrt regn sem féll þar, lægsta ph magn sem þau mældu var 3.2.“ Í Holuhrauni snjóaði líka súrum snjó, þá mældu vísindamenn háan styrk málma í snjó, svo sem ál, í Vatnajökli og í kringum eldstöðvarnar og hafa áhyggjur af umhverfisáhrifum vegna hans. „Við höfum verið að rannsaka snjó, bæði á meðan á gosi stóð og uppi á eldstöðvunum. Það féll gallsúr snjór þar. Það eru málmsölt sem koma upp með gasinu, þau eru vatnsleysanleg. Það eru málmsölt eins og ál. Ál í vatnslausn getur verið mjög hættulegt eiturefni og getur til dæmis drepið fisk á ám og vötnum. Þegar súra regnið var hvað mest í Skandinavíu á sjöunda og áttunda áratugnum. Þá var það álið sem drap fiskinn.“ Sigurður Reynir og fleiri vísindamenn höfðu miklar áhyggjur af mengun vegna áls í snjó því þegar snjóa leysti en sviptingar í vorveðrinu gerðu það að verkum að áhrifanna hefur gætt í minna mæli. Enn er þó óljóst hver áhrif verða á gróður. „Þetta leiðindaveður sem við höfðum var okkur til mikils happs. Það var frost og þíða til skiptis. Þá jafnóðum skolaðist mengunin út og henni var dælt út í vötnin. Doktorsnemar mínar og nýdoktarar hafa verið að koma fyrir svokölluðum lífhimnusöfnurum í dragám í Austurlandi og við Jökulsá á Fjöllum, þar fáum við upplýsingar um meðalefnasamsetningu á hverjum degi. Það sem við sjáum er að þetta virðist hafa lukkast vel. Við myndum vita það nú þegar ef þetta hefði farið illa því seiði og fiskur hefði flotið dauður upp. Hins vegar er ekki eins ljóst hvaða áhrif þetta hefur á gróður. Það á eftir að koma í ljós. Svo sjáum við hvernig fóðrið verður í sumar af túnum þar sem veruleg mengun var.“ Mest lesið Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Innlent Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Innlent Segja Pútín vilja vopnahlé sem miðist við núverandi víglínur Erlent „Það er svo ótrúlega erfitt að vera synjað um að hitta börnin sín” Innlent Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Innlent Sagður hafa slegið eiginkonu sína ítrekað með steikarpönnu Innlent Líklega síðasta veðurviðvörunin í bili Veður Mikill harmleikur en skýrir farvegir Innlent Sex handteknir í átaki gegn ólöglegri atvinnustarfsemi Innlent Svipað og frekar róleg haustlægð Innlent Fleiri fréttir Spá goslokum á Sundhnúksgígaröð í lok júlí Sagður hafa slegið eiginkonu sína ítrekað með steikarpönnu „Það er svo ótrúlega erfitt að vera synjað um að hitta börnin sín” Sex handteknir í átaki gegn ólöglegri atvinnustarfsemi Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Svipað og frekar róleg haustlægð Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Rúta brann til kaldra kola við Sóltún Mikill harmleikur en skýrir farvegir Tamningakona sýknuð af bótakröfu vegna reiðslyss Aukinn viðbúnaður í verðmætaflutningum og óveður í beinni Stöðvaði innbrotsþjóf sem var hálfur inni í bílnum Katrín að taka afgerandi forystu Albert Guðmundsson verður ákærður fyrir kynferðisbrot Fyrirvari á eldgosi gæti orðið mjög stuttur Telur víst að sala á Landsvirkjun komi á borð næsta forseta Segja miður að móðir hafi upplifað að ekki væri hlustað á hana Íslendingurinn sem slasaðist í háloftunum var á vegum Marels Björgólfur lýkur hópmálsókn með milljarðssátt Hafa níu mánuði til að svara dómi MDE í talningamálinu Sló aðra á heimilinu ítrekað með hleðslusnúru Vonar að þetta dugi til Hagkaup selur áfengi og Þórkatla kaupir í Grindavík „ÁTVR dugar“ Hækka leigu á stúdentagörðum um tvö prósent í haust Safna til að koma konunum í varanlegt skjól í Nígeríu Fundur um athafnaborgina Reykjavík Kostnaður vegna uppkaupa fjórtán milljörðum meiri en áætlað var Brottfall ungra karla á Íslandi úr námi hæst í Evrópu Sjá meira
Mikið af súru regni féll á landinu í eldgosinu í Holuhrauni og snjór nálægt eldstöðvunum á Vatnajökli er mengaður áli. Vísindamaður við Háskóla Íslands segir enn óljóst hver áhrifin verði á gróður og dýralíf. Íslendingar geti þakkað vondu veðri í vetur sem veitt hafi vissa vernd fyrir skaðlegum áhrifum gossins. Eldgosið í Holuhrauni varði í sex mánuði, frá frá 31. ágúst 2014 til 27. febrúar 2015 og allan þann tíma rigndi súru regni á landinu vegna brennisteinsmengunar. Lægstu gildin mældust á Höfn á Hornafirði þar sem rigningin varð gallsúr. „Alveg frá upphafi til loka gossins þá er að falla súrt regn öðru hvoru á Íslandi og til dæmis var fylgst vel með þessu á Höfn á Hornafirði á veðurathugunarstöðinni þar. Það var viðvarandi súrt regn þar eftir að Veðurstofan og Jarðvísindastofnun byrja mælingar þar á úrkomu. Það er oft gallsúrt regn sem féll þar, lægsta ph magn sem þau mældu var 3.2.“ Í Holuhrauni snjóaði líka súrum snjó, þá mældu vísindamenn háan styrk málma í snjó, svo sem ál, í Vatnajökli og í kringum eldstöðvarnar og hafa áhyggjur af umhverfisáhrifum vegna hans. „Við höfum verið að rannsaka snjó, bæði á meðan á gosi stóð og uppi á eldstöðvunum. Það féll gallsúr snjór þar. Það eru málmsölt sem koma upp með gasinu, þau eru vatnsleysanleg. Það eru málmsölt eins og ál. Ál í vatnslausn getur verið mjög hættulegt eiturefni og getur til dæmis drepið fisk á ám og vötnum. Þegar súra regnið var hvað mest í Skandinavíu á sjöunda og áttunda áratugnum. Þá var það álið sem drap fiskinn.“ Sigurður Reynir og fleiri vísindamenn höfðu miklar áhyggjur af mengun vegna áls í snjó því þegar snjóa leysti en sviptingar í vorveðrinu gerðu það að verkum að áhrifanna hefur gætt í minna mæli. Enn er þó óljóst hver áhrif verða á gróður. „Þetta leiðindaveður sem við höfðum var okkur til mikils happs. Það var frost og þíða til skiptis. Þá jafnóðum skolaðist mengunin út og henni var dælt út í vötnin. Doktorsnemar mínar og nýdoktarar hafa verið að koma fyrir svokölluðum lífhimnusöfnurum í dragám í Austurlandi og við Jökulsá á Fjöllum, þar fáum við upplýsingar um meðalefnasamsetningu á hverjum degi. Það sem við sjáum er að þetta virðist hafa lukkast vel. Við myndum vita það nú þegar ef þetta hefði farið illa því seiði og fiskur hefði flotið dauður upp. Hins vegar er ekki eins ljóst hvaða áhrif þetta hefur á gróður. Það á eftir að koma í ljós. Svo sjáum við hvernig fóðrið verður í sumar af túnum þar sem veruleg mengun var.“
Mest lesið Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Innlent Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Innlent Segja Pútín vilja vopnahlé sem miðist við núverandi víglínur Erlent „Það er svo ótrúlega erfitt að vera synjað um að hitta börnin sín” Innlent Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Innlent Sagður hafa slegið eiginkonu sína ítrekað með steikarpönnu Innlent Líklega síðasta veðurviðvörunin í bili Veður Mikill harmleikur en skýrir farvegir Innlent Sex handteknir í átaki gegn ólöglegri atvinnustarfsemi Innlent Svipað og frekar róleg haustlægð Innlent Fleiri fréttir Spá goslokum á Sundhnúksgígaröð í lok júlí Sagður hafa slegið eiginkonu sína ítrekað með steikarpönnu „Það er svo ótrúlega erfitt að vera synjað um að hitta börnin sín” Sex handteknir í átaki gegn ólöglegri atvinnustarfsemi Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Svipað og frekar róleg haustlægð Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Rúta brann til kaldra kola við Sóltún Mikill harmleikur en skýrir farvegir Tamningakona sýknuð af bótakröfu vegna reiðslyss Aukinn viðbúnaður í verðmætaflutningum og óveður í beinni Stöðvaði innbrotsþjóf sem var hálfur inni í bílnum Katrín að taka afgerandi forystu Albert Guðmundsson verður ákærður fyrir kynferðisbrot Fyrirvari á eldgosi gæti orðið mjög stuttur Telur víst að sala á Landsvirkjun komi á borð næsta forseta Segja miður að móðir hafi upplifað að ekki væri hlustað á hana Íslendingurinn sem slasaðist í háloftunum var á vegum Marels Björgólfur lýkur hópmálsókn með milljarðssátt Hafa níu mánuði til að svara dómi MDE í talningamálinu Sló aðra á heimilinu ítrekað með hleðslusnúru Vonar að þetta dugi til Hagkaup selur áfengi og Þórkatla kaupir í Grindavík „ÁTVR dugar“ Hækka leigu á stúdentagörðum um tvö prósent í haust Safna til að koma konunum í varanlegt skjól í Nígeríu Fundur um athafnaborgina Reykjavík Kostnaður vegna uppkaupa fjórtán milljörðum meiri en áætlað var Brottfall ungra karla á Íslandi úr námi hæst í Evrópu Sjá meira
Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Innlent
Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra
Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Innlent