Sárast að geta ekki gefið barnabörnunum gjafir Viktoría Hermannsdóttir skrifar 29. október 2014 07:00 Eva segist ekki ná endum saman nema með hjálp frá börnum sínum. Fréttablaðið/Ernir „Ég hef ekki efni á nauðsynjavörum, það er bara þannig. Ég er ekki sú eina sem er í þessari stöðu heldur fjöldi eldri borgara. Það þorir bara enginn að tala um það en ástandið hjá mörgum er til skammar,“ segir Eva Ó. Hjaltadóttir. Hún er 72 ára eldri borgari sem glímir við það í hverjum einasta mánuði að ná ekki endum saman. Eva fær 162 þúsund á mánuði frá Tryggingastofnun sem á að duga fyrir öllum hennar útgjöldum. Hún leigir á almennum markaði og borgar fyrir það 120 þúsund á mánuði en fær í húsaleigubætur um 18 þúsund. Restin á að duga fyrir öllum nauðsynjavörum, svo sem mat, tryggingum, rafmagni, lyfjum, hreinlætisvörum, læknakostnaði og því helsta. Eva hætti að vinna í kringum sextugt og var á örorkubótum í þrjú ár þar til hún fór á ellilífeyri. „Þá lækkaði framfærslan um fimmtán þúsund á mánuði,“ segir Eva, sem er sykursjúk og með skjaldkirtilssjúkdóm líka. Áður en hún hætti að vinna starfaði hún meðal annars við fiskvinnslu. „Ég vann alltaf mikið, stundum var ég í tveimur þremur vinnum í einu enda kom ég fjórum börnum til mennta og manns. Og þetta eru þakkirnar frá samfélaginu.“ Hún á fimmtán ára gamlan bíl og sonur hennar setur bensín á bílinn fyrir hana. „Þetta gengur auðvitað ekkert upp,“ segir Eva. Hún segist heppin með það að eiga syni sem hjálpa henni með það nauðsynlegasta. „Sonur minn kom til dæmis hérna um daginn með kaffi og klósettpappír. Það var í enda mánaðarins og þá var allt búið,“ segir hún og viðurkennir að það sé erfitt að vera upp á aðra kominn að miklu leyti. „Það sem mér þykir verst er þó að geta ekki gefið barnabörnunum afmælis- og jólagjafir. Ég gef þeim tveimur yngstu enn gjafir en hinum get ég ekki gefið,“ segir Eva, sem á sautján barnabörn. „Og hvað þá að leyfa sér eitthvað annað eins og að fara á kaffihús, leikhús eða tónleika. Ég myndi vilja það en get það ekki. Ég er bara alls ekki eini eldri borgarinn sem er í þessari stöðu. Við höfum setið eftir og gleymst. Það er alltaf verið að lofa því að gera eitthvað fyrir okkur en enginn stendur við það. Ég skammast mín ekkert fyrir að segja frá þessu því svona er bara staðan hjá svo mörgum.“ Eva segir peningaleysið setja mark sitt á allt sitt líf. „Auðvitað. manni finnst maður vera hálfgerður vesalingur. Núna vantar mig til dæmis lyf og ég hef ekki efni á að leysa þau út. Ég hef ekki átt krónu síðan í síðustu viku. Allt hefur hækkað svo mikið. Allt er orðið dýrara.“Vilja umboðsmann eldri borgara Þórunn Sveinbjörnsdóttir, formaður Félags eldri borgara, segir að um 8% eldri borgara á Íslandi séu á almennum leigumarkaði. Margir hverjir búi við kröpp kjör og ráði illa við það t.d þegar leiga hækkar. „Staða þeirra er auðvitað misjöfn en við heyrum af svona dæmum þar sem fólk á mjög lítið eftir þegar það er búið að borga leigu. Það kom til dæmis maður til okkar um daginn sem er kominn yfir nírætt, leigan hans hækkaði um 30 þúsund á mánuði og þá sagðist hann þurfa að ganga á þann pening sem hann hafði lagt fyrir í jarðarförina sína.“ Hún kallar eftir úrræðum fyrir þennan hóp. „Við teljum nauðsynlegt að fá umboðsmann aldraðra. Við trúum því að það geti leyst ýmislegt. Hlutlaus aðili sem fólk getur leitað til, og verið okkur til ráðgjafar sem og stjórnvöldum.“ Mest lesið Enok ákærður fyrir að fleygja manni niður tröppur og berja annan Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Hjól undan strætó braut svalir á annarri hæð Innlent María Sigrún birtir tölvupósta Dags Innlent Meint framhjáhald og sambandsslit í stunguárásarmáli Innlent Gosið gæti þúsundfaldast við nýjan atburð Innlent Vildi heimsækja krabbameinssjúka móður sína en vísað úr landi Innlent Neyðast óvænt til að tæma laugina Innlent „Ég sé engar staðreyndavillur í þessum þætti“ Innlent Kveðst ekki svindla á neinum með happdrætti sínu Innlent Fleiri fréttir Facebook bannar Ástþóri að auglýsa Býður þjóðarhöll Færeyja undir landsleiki Íslands Reykjavík lækkar gjaldskrár vegna þjónustu við barnafjölskyldur Fylgjast grannt með gangi mála Margt bendi til þess að gosinu sé lokið María Sigrún birtir tölvupósta Dags „Á endanum snýst þetta allt um peninga“ Sækja veikan sjómann Eldur í iðnaðarhúsnæði á Höfða Efstar með ómarktækan mun á milli sín Fjögurra bíla árekstur efst í Ártúnsbrekku Björn Leví segir Harald hafa fundið skálkaskjól í orðum Bjarna Flæði innan við einn rúmmetri á sekúndu „Ég hafna því að við séum ekki að sinna velferð dýra á þessum bæ” Ákvörðun Seðlabankans sé óskiljanleg „Ríkisfjármálin eru í ruglinu“ Atvinnubílstjórar sýni minnstu tillitssemina Orkuveitan skilar Elliðaárdalnum Stuðningsmenn Katrínar áhugasamari en aðrir Lengri lokun þar sem kerfið hefur „hangið á bláþræði“ Skúli Tómas sinnir sjúklingum af og til „Allir að bíða eftir þessum atburði sem ekki skeður“ Nýborin lömb finnist dauð og deyjandi úr vosbúð „Hef haft áhyggjur af fangelsismálum frá því ég kom í embætti“ „Kastljós á ekki að vera Staksteinar“ Kannabis en ekki kjólar í kassanum Halla Hrund áfram efst Fjöldaúrsagnir kvenna úr mannkyninu Leki kom að bát út af Barða Óbreyttir stýrivextir, fangamál og dræmt Eurovision áhorf Sjá meira
„Ég hef ekki efni á nauðsynjavörum, það er bara þannig. Ég er ekki sú eina sem er í þessari stöðu heldur fjöldi eldri borgara. Það þorir bara enginn að tala um það en ástandið hjá mörgum er til skammar,“ segir Eva Ó. Hjaltadóttir. Hún er 72 ára eldri borgari sem glímir við það í hverjum einasta mánuði að ná ekki endum saman. Eva fær 162 þúsund á mánuði frá Tryggingastofnun sem á að duga fyrir öllum hennar útgjöldum. Hún leigir á almennum markaði og borgar fyrir það 120 þúsund á mánuði en fær í húsaleigubætur um 18 þúsund. Restin á að duga fyrir öllum nauðsynjavörum, svo sem mat, tryggingum, rafmagni, lyfjum, hreinlætisvörum, læknakostnaði og því helsta. Eva hætti að vinna í kringum sextugt og var á örorkubótum í þrjú ár þar til hún fór á ellilífeyri. „Þá lækkaði framfærslan um fimmtán þúsund á mánuði,“ segir Eva, sem er sykursjúk og með skjaldkirtilssjúkdóm líka. Áður en hún hætti að vinna starfaði hún meðal annars við fiskvinnslu. „Ég vann alltaf mikið, stundum var ég í tveimur þremur vinnum í einu enda kom ég fjórum börnum til mennta og manns. Og þetta eru þakkirnar frá samfélaginu.“ Hún á fimmtán ára gamlan bíl og sonur hennar setur bensín á bílinn fyrir hana. „Þetta gengur auðvitað ekkert upp,“ segir Eva. Hún segist heppin með það að eiga syni sem hjálpa henni með það nauðsynlegasta. „Sonur minn kom til dæmis hérna um daginn með kaffi og klósettpappír. Það var í enda mánaðarins og þá var allt búið,“ segir hún og viðurkennir að það sé erfitt að vera upp á aðra kominn að miklu leyti. „Það sem mér þykir verst er þó að geta ekki gefið barnabörnunum afmælis- og jólagjafir. Ég gef þeim tveimur yngstu enn gjafir en hinum get ég ekki gefið,“ segir Eva, sem á sautján barnabörn. „Og hvað þá að leyfa sér eitthvað annað eins og að fara á kaffihús, leikhús eða tónleika. Ég myndi vilja það en get það ekki. Ég er bara alls ekki eini eldri borgarinn sem er í þessari stöðu. Við höfum setið eftir og gleymst. Það er alltaf verið að lofa því að gera eitthvað fyrir okkur en enginn stendur við það. Ég skammast mín ekkert fyrir að segja frá þessu því svona er bara staðan hjá svo mörgum.“ Eva segir peningaleysið setja mark sitt á allt sitt líf. „Auðvitað. manni finnst maður vera hálfgerður vesalingur. Núna vantar mig til dæmis lyf og ég hef ekki efni á að leysa þau út. Ég hef ekki átt krónu síðan í síðustu viku. Allt hefur hækkað svo mikið. Allt er orðið dýrara.“Vilja umboðsmann eldri borgara Þórunn Sveinbjörnsdóttir, formaður Félags eldri borgara, segir að um 8% eldri borgara á Íslandi séu á almennum leigumarkaði. Margir hverjir búi við kröpp kjör og ráði illa við það t.d þegar leiga hækkar. „Staða þeirra er auðvitað misjöfn en við heyrum af svona dæmum þar sem fólk á mjög lítið eftir þegar það er búið að borga leigu. Það kom til dæmis maður til okkar um daginn sem er kominn yfir nírætt, leigan hans hækkaði um 30 þúsund á mánuði og þá sagðist hann þurfa að ganga á þann pening sem hann hafði lagt fyrir í jarðarförina sína.“ Hún kallar eftir úrræðum fyrir þennan hóp. „Við teljum nauðsynlegt að fá umboðsmann aldraðra. Við trúum því að það geti leyst ýmislegt. Hlutlaus aðili sem fólk getur leitað til, og verið okkur til ráðgjafar sem og stjórnvöldum.“
Mest lesið Enok ákærður fyrir að fleygja manni niður tröppur og berja annan Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Hjól undan strætó braut svalir á annarri hæð Innlent María Sigrún birtir tölvupósta Dags Innlent Meint framhjáhald og sambandsslit í stunguárásarmáli Innlent Gosið gæti þúsundfaldast við nýjan atburð Innlent Vildi heimsækja krabbameinssjúka móður sína en vísað úr landi Innlent Neyðast óvænt til að tæma laugina Innlent „Ég sé engar staðreyndavillur í þessum þætti“ Innlent Kveðst ekki svindla á neinum með happdrætti sínu Innlent Fleiri fréttir Facebook bannar Ástþóri að auglýsa Býður þjóðarhöll Færeyja undir landsleiki Íslands Reykjavík lækkar gjaldskrár vegna þjónustu við barnafjölskyldur Fylgjast grannt með gangi mála Margt bendi til þess að gosinu sé lokið María Sigrún birtir tölvupósta Dags „Á endanum snýst þetta allt um peninga“ Sækja veikan sjómann Eldur í iðnaðarhúsnæði á Höfða Efstar með ómarktækan mun á milli sín Fjögurra bíla árekstur efst í Ártúnsbrekku Björn Leví segir Harald hafa fundið skálkaskjól í orðum Bjarna Flæði innan við einn rúmmetri á sekúndu „Ég hafna því að við séum ekki að sinna velferð dýra á þessum bæ” Ákvörðun Seðlabankans sé óskiljanleg „Ríkisfjármálin eru í ruglinu“ Atvinnubílstjórar sýni minnstu tillitssemina Orkuveitan skilar Elliðaárdalnum Stuðningsmenn Katrínar áhugasamari en aðrir Lengri lokun þar sem kerfið hefur „hangið á bláþræði“ Skúli Tómas sinnir sjúklingum af og til „Allir að bíða eftir þessum atburði sem ekki skeður“ Nýborin lömb finnist dauð og deyjandi úr vosbúð „Hef haft áhyggjur af fangelsismálum frá því ég kom í embætti“ „Kastljós á ekki að vera Staksteinar“ Kannabis en ekki kjólar í kassanum Halla Hrund áfram efst Fjöldaúrsagnir kvenna úr mannkyninu Leki kom að bát út af Barða Óbreyttir stýrivextir, fangamál og dræmt Eurovision áhorf Sjá meira