Veitingamenn berjist í bökkum Jón Ísak Ragnarsson skrifar 17. júlí 2024 11:43 Aðalgeir og Simmi segja rekstur veitingastaða vera erfiðan, og óvíða sé meiri samkeppni. Veitingamenn séu almennt ekki að okra, þótt á því finnist undantekningar. Vísir Veitingamennirnir Aðalgeir Ásvaldsson og Simmi Vill segja að rekstrarumhverfi veitingastaða á Íslandi sé erfitt, gjaldþrot séu regluleg. Veitingamenn séu almennt ekki að okra, þótt finna megi undantekningar til dæmis á fjölförnum ferðamannastöðum. Þeir segja að óvíða sé harðari samkeppni en í veitingabransanum. „Það sem að ég fann að þessari frétt, er að þarna er verið að bera saman hamborgara og hamborgara, og það er ekki það sama,“ segir Simmi Vill, og vísar í umfjöllun Morgunblaðsins verðlagsþróun hamborgaramáltíða á höfuðborgarsvæðinu. „Í fyrsta lagi er stærðarmunur á hamborgurum. Það munar gríðarlega miklu hvort að hamborgari sé 120 grömm eða 140 grömm, og síðan bara hvað er á honum. Á sumum þessum stöðum skiptir þetta máli,“ segir Simmi. Fréttin standi alveg, hvað verðhækkanir í prósentum varðar, en verðin hafi ekki tekið tillit til stærðar hamborgaranna. Simmi og Aðalgeir voru til viðtals í Bítinu á Bylgjunni í morgun. „Við erum að borga hæstu laun í heiminum“ Aðalgeir segir að það sé góð spurning, af hverju verð hjá „street food“ matarbásum og mathöllum, sem eiga að bera minni kostnað en aðrir veitingastaðir, sé almennt ekkert mikið lægra en hjá öðrum veitingastöðum. „Það er önnur góð spurning. Það er auðvitað gamla tuggan, við erum að borga hæstu laun í heiminum. Þrátt fyrir að við skerum út þjónustuna í mathöllunum til dæmis, þá stendur þetta samt í stað, verðið,“ segir Aðalgeir. Veitingastaðir þurfi að fá meira í kassann til að reka meiri þjónustu og svo framvegis. En það sem ég skil ekki sem neytandi er, af hverju mathallirnar á Íslandi geta ekki boðið hlutfallslega lægra verð eins og mathallir gera erlendis? Simmi segir að veitingamenn losni ekki við sameignarþrif, rekstur hússins og þess háttar. Vissulega þurfi ekki þjóna og þannig sparist kostnaður. Hamborgari er ekki það sama og hamborgari, segir Simmi Vill.Getty „Já maður myndi halda það, en eg held að hnífurinn liggi svolítið í leigusamningnum,“ segir Aðalgeir. Simmi segir að hæsta fermetraverð í veitingasölu sé í mathöllum. Veitingamenn þurfi sérsamning varðandi launakjör Simmi segir að veitingamenn þurfi klárlega einhvern sérsamning varðandi launakjör starfsfólks. Aðalgeir segir að það sé enginn vilji til þess hjá verkalýðshreyfingunni, þau fái svo góða samninga núna. Veitingastaðir séu almennt að borga 50 til 60 prósent af veltu í laun. „Sko það sem hefur mest áhrif launalega, það er þessi mikli álagsmunur eftir klukkan sex og um helgar. Þetta er sá munur sem er hvergi hærri á vesturlöndum nema á Íslandi, að fara úr tímakaupi sem er samið um sem lágmarkskaup, og hækka það um 33 prósent eftir sex,“ segir Simmi. Simma finnst óréttlæti að ungt fólk í námi í aukavinnu á kvöldin fái hærra tímakaup en venjulegt fólk í dagvinnu.Vísir/Vilhelm Hann segir að hópurinn sem er í þessari vinnu á kvöldin sé oft ungt fólk í námi í aukavinnu, og þau fái því allt í einu hærra tímakaup en fólk í dagvinnu. „Þetta finnst mér mikið óréttlæti,“ segir Simmi. Aðalgeir skýtur því inn í að í þessum stöðugleikasamningum þurfi barirnir að borga 55 prósent álag á sínum mesta álagstíma. Veitingageirinn ein undirstöðuatvinnugrein þjóðarinnar „Þetta er mjög vanhugsað, og sérstaklega í ljósi þess hvað ferðaþjónustan í heild sinni, og veitingarekstur er klárlega mjög stór þáttur í því ef ekki sá stærsti, er bara orðin ein af undirstöðuatvinnugreinum þjóðarinnar,“ segir Simmi. Það að hoppa yfir stóru málin í þeirri grein sé óábyrgt. „Þetta eru um 900 fyrirtæki að velta 120 milljörðum á ári skilurðu. Það er fólk á bak við öll þessi fyrirtæki, og mestmegnis eru þetta lítil og meðalstór fyrirtæki, og það er bara verið að henda okkur fyrir lestina,“ segir Aðalgeir. Hærri skattar og gjöld Simmi segir að það séu líka fleiri þættir en launin, sem útskýra hækkandi verðlagið. Sveitarfélögin hafi hent fram hækkuðum fasteignagjöldum nýlega í miðri verðbólgu, og þetta hafi áhrif á leigusamninga. Langflestir veitingamenn séu í leiguhúsnæði. „Það eru líka fleiri hlutir. Sorphirðukostnaður hefur rokið upp síðustu ár um mörg hundruð prósent. Bara það ef það eru matarleifar í einhverjum gám sem er ekki á réttum stað færðu bara sekt,“ segir Simmi. Simmi vill einnig benda á það, að í mars 2023, hafi fjármálaráðherra kynnt fyrirtækjaskattahækkun upp á eitt prósent til þess að sporna gegn verðbólgu. „Ég er ekki hagfræðimenntaður, en ég veit ekki hvernig þú ætlar að sporna gegn verðbólgu með því að hækka álögur á fyrirtæki sem á endanum varpa því yfir í verðlag til almennings.“ Fólk verði einnig að fatta að allt hafi hækkað í verði síðustu ár. Til að mynda hafi líterinn af mjólk kostað 70 krónur árið 2006, en kosti 254 krónur í dag. Fjórar tveggja lítra pepsi max hafi kostað 399 krónur árið 2006, en það sé nú verðið á einni hálfs lítra flösku. Verðið á hamborgurum hafi hækkað hlutfallslega töluvert minna en margt annað. Verðlag Bítið Veitingastaðir Mest lesið Hjalti Snær sá sem fannst látinn Innlent Bað lögreglustjóra að „veita framvegis réttar upplýsingar“ Innlent Þrettán skemmtiferðaskip og Ísland uppselt Innlent Synir El Chapo sagðir hafa myndað afdrífaríkt bandalag Erlent Dvöl á Hrauninu fram undan eftir kókaínsmygl Innlent Samhjálp í kapphlaupi við tímann Innlent Strandveiðibátur strandaði á hólma á Reykjanesi Innlent Úkraínskur fyrrverandi embættismaður skotinn til bana í Madrid Erlent Hæstiréttur gefur grænt ljós á búvörulögin Innlent Mótmæla við utanríkisráðuneytið Innlent Fleiri fréttir Fyrsta mastrið í Suðurnesjalínu 2 risið Hæstiréttur gefur grænt ljós á búvörulögin Dvöl á Hrauninu fram undan eftir kókaínsmygl Hefja átak í HPV-bólusetningu í vetur Seðlabankinn heldur áfram að lækka vexti og mótmæli við utanríkisráðuneytið Hjalti Snær sá sem fannst látinn Samhjálp í kapphlaupi við tímann Gefa sér þrjá mánuði til að leggja drög að Coda-stöð á Bakka Þrettán skemmtiferðaskip og Ísland uppselt Mótmæla við utanríkisráðuneytið Strandveiðibátur strandaði á hólma á Reykjanesi SÍS tekur undir kröfu Borgarbyggðar um kostnað vegna flóttamanna Bað lögreglustjóra að „veita framvegis réttar upplýsingar“ Langjökull eigi ekki ýkja mörg ár eftir Fæstir bera nægilega mikið af sólarvörn á sig Neyðarástand hjá Villiköttum sem senda frá sér ákall Vita upp á hár hvernig lýðræði virkar eftir krakkakosningar Óbreytt ástand kemur ekki til greina „Það er bara dýrt að vera fátækur“ Smáskjálftahrina á Reykjanesskaga Viðbúnaður í Djúpinu, böndum komið á áfengissölu og stútfull herbergi af köttum 32 sóttu um stöðu mannauðsstjóra hjá Matvælastofnun Fimm keyptu gám sem er ekki til Brá sér í túristalíki og segir leigubílstjóra hafa okrað á sér Framtíðarnefnd lifir og formaðurinn fær tvær milljónir á ári Burðardýr í flugvél Play „fríkaði út“ Kjarasamningur lyfjafræðinga „illa felldur“ og átján ára bið lengist Tvær konur sluppu úr brennandi bíl „Þetta fór eins vel og kostur var“ Ekki eigi að stunda atvinnu sem valdi dýrum þjáningu Sjá meira
„Það sem að ég fann að þessari frétt, er að þarna er verið að bera saman hamborgara og hamborgara, og það er ekki það sama,“ segir Simmi Vill, og vísar í umfjöllun Morgunblaðsins verðlagsþróun hamborgaramáltíða á höfuðborgarsvæðinu. „Í fyrsta lagi er stærðarmunur á hamborgurum. Það munar gríðarlega miklu hvort að hamborgari sé 120 grömm eða 140 grömm, og síðan bara hvað er á honum. Á sumum þessum stöðum skiptir þetta máli,“ segir Simmi. Fréttin standi alveg, hvað verðhækkanir í prósentum varðar, en verðin hafi ekki tekið tillit til stærðar hamborgaranna. Simmi og Aðalgeir voru til viðtals í Bítinu á Bylgjunni í morgun. „Við erum að borga hæstu laun í heiminum“ Aðalgeir segir að það sé góð spurning, af hverju verð hjá „street food“ matarbásum og mathöllum, sem eiga að bera minni kostnað en aðrir veitingastaðir, sé almennt ekkert mikið lægra en hjá öðrum veitingastöðum. „Það er önnur góð spurning. Það er auðvitað gamla tuggan, við erum að borga hæstu laun í heiminum. Þrátt fyrir að við skerum út þjónustuna í mathöllunum til dæmis, þá stendur þetta samt í stað, verðið,“ segir Aðalgeir. Veitingastaðir þurfi að fá meira í kassann til að reka meiri þjónustu og svo framvegis. En það sem ég skil ekki sem neytandi er, af hverju mathallirnar á Íslandi geta ekki boðið hlutfallslega lægra verð eins og mathallir gera erlendis? Simmi segir að veitingamenn losni ekki við sameignarþrif, rekstur hússins og þess háttar. Vissulega þurfi ekki þjóna og þannig sparist kostnaður. Hamborgari er ekki það sama og hamborgari, segir Simmi Vill.Getty „Já maður myndi halda það, en eg held að hnífurinn liggi svolítið í leigusamningnum,“ segir Aðalgeir. Simmi segir að hæsta fermetraverð í veitingasölu sé í mathöllum. Veitingamenn þurfi sérsamning varðandi launakjör Simmi segir að veitingamenn þurfi klárlega einhvern sérsamning varðandi launakjör starfsfólks. Aðalgeir segir að það sé enginn vilji til þess hjá verkalýðshreyfingunni, þau fái svo góða samninga núna. Veitingastaðir séu almennt að borga 50 til 60 prósent af veltu í laun. „Sko það sem hefur mest áhrif launalega, það er þessi mikli álagsmunur eftir klukkan sex og um helgar. Þetta er sá munur sem er hvergi hærri á vesturlöndum nema á Íslandi, að fara úr tímakaupi sem er samið um sem lágmarkskaup, og hækka það um 33 prósent eftir sex,“ segir Simmi. Simma finnst óréttlæti að ungt fólk í námi í aukavinnu á kvöldin fái hærra tímakaup en venjulegt fólk í dagvinnu.Vísir/Vilhelm Hann segir að hópurinn sem er í þessari vinnu á kvöldin sé oft ungt fólk í námi í aukavinnu, og þau fái því allt í einu hærra tímakaup en fólk í dagvinnu. „Þetta finnst mér mikið óréttlæti,“ segir Simmi. Aðalgeir skýtur því inn í að í þessum stöðugleikasamningum þurfi barirnir að borga 55 prósent álag á sínum mesta álagstíma. Veitingageirinn ein undirstöðuatvinnugrein þjóðarinnar „Þetta er mjög vanhugsað, og sérstaklega í ljósi þess hvað ferðaþjónustan í heild sinni, og veitingarekstur er klárlega mjög stór þáttur í því ef ekki sá stærsti, er bara orðin ein af undirstöðuatvinnugreinum þjóðarinnar,“ segir Simmi. Það að hoppa yfir stóru málin í þeirri grein sé óábyrgt. „Þetta eru um 900 fyrirtæki að velta 120 milljörðum á ári skilurðu. Það er fólk á bak við öll þessi fyrirtæki, og mestmegnis eru þetta lítil og meðalstór fyrirtæki, og það er bara verið að henda okkur fyrir lestina,“ segir Aðalgeir. Hærri skattar og gjöld Simmi segir að það séu líka fleiri þættir en launin, sem útskýra hækkandi verðlagið. Sveitarfélögin hafi hent fram hækkuðum fasteignagjöldum nýlega í miðri verðbólgu, og þetta hafi áhrif á leigusamninga. Langflestir veitingamenn séu í leiguhúsnæði. „Það eru líka fleiri hlutir. Sorphirðukostnaður hefur rokið upp síðustu ár um mörg hundruð prósent. Bara það ef það eru matarleifar í einhverjum gám sem er ekki á réttum stað færðu bara sekt,“ segir Simmi. Simmi vill einnig benda á það, að í mars 2023, hafi fjármálaráðherra kynnt fyrirtækjaskattahækkun upp á eitt prósent til þess að sporna gegn verðbólgu. „Ég er ekki hagfræðimenntaður, en ég veit ekki hvernig þú ætlar að sporna gegn verðbólgu með því að hækka álögur á fyrirtæki sem á endanum varpa því yfir í verðlag til almennings.“ Fólk verði einnig að fatta að allt hafi hækkað í verði síðustu ár. Til að mynda hafi líterinn af mjólk kostað 70 krónur árið 2006, en kosti 254 krónur í dag. Fjórar tveggja lítra pepsi max hafi kostað 399 krónur árið 2006, en það sé nú verðið á einni hálfs lítra flösku. Verðið á hamborgurum hafi hækkað hlutfallslega töluvert minna en margt annað.
Verðlag Bítið Veitingastaðir Mest lesið Hjalti Snær sá sem fannst látinn Innlent Bað lögreglustjóra að „veita framvegis réttar upplýsingar“ Innlent Þrettán skemmtiferðaskip og Ísland uppselt Innlent Synir El Chapo sagðir hafa myndað afdrífaríkt bandalag Erlent Dvöl á Hrauninu fram undan eftir kókaínsmygl Innlent Samhjálp í kapphlaupi við tímann Innlent Strandveiðibátur strandaði á hólma á Reykjanesi Innlent Úkraínskur fyrrverandi embættismaður skotinn til bana í Madrid Erlent Hæstiréttur gefur grænt ljós á búvörulögin Innlent Mótmæla við utanríkisráðuneytið Innlent Fleiri fréttir Fyrsta mastrið í Suðurnesjalínu 2 risið Hæstiréttur gefur grænt ljós á búvörulögin Dvöl á Hrauninu fram undan eftir kókaínsmygl Hefja átak í HPV-bólusetningu í vetur Seðlabankinn heldur áfram að lækka vexti og mótmæli við utanríkisráðuneytið Hjalti Snær sá sem fannst látinn Samhjálp í kapphlaupi við tímann Gefa sér þrjá mánuði til að leggja drög að Coda-stöð á Bakka Þrettán skemmtiferðaskip og Ísland uppselt Mótmæla við utanríkisráðuneytið Strandveiðibátur strandaði á hólma á Reykjanesi SÍS tekur undir kröfu Borgarbyggðar um kostnað vegna flóttamanna Bað lögreglustjóra að „veita framvegis réttar upplýsingar“ Langjökull eigi ekki ýkja mörg ár eftir Fæstir bera nægilega mikið af sólarvörn á sig Neyðarástand hjá Villiköttum sem senda frá sér ákall Vita upp á hár hvernig lýðræði virkar eftir krakkakosningar Óbreytt ástand kemur ekki til greina „Það er bara dýrt að vera fátækur“ Smáskjálftahrina á Reykjanesskaga Viðbúnaður í Djúpinu, böndum komið á áfengissölu og stútfull herbergi af köttum 32 sóttu um stöðu mannauðsstjóra hjá Matvælastofnun Fimm keyptu gám sem er ekki til Brá sér í túristalíki og segir leigubílstjóra hafa okrað á sér Framtíðarnefnd lifir og formaðurinn fær tvær milljónir á ári Burðardýr í flugvél Play „fríkaði út“ Kjarasamningur lyfjafræðinga „illa felldur“ og átján ára bið lengist Tvær konur sluppu úr brennandi bíl „Þetta fór eins vel og kostur var“ Ekki eigi að stunda atvinnu sem valdi dýrum þjáningu Sjá meira