Ásdís Halla: Finnur tækifæri í hverri ógn

Ásdís Halla Bragadóttir er kraftmikil fjölskyldukona sem leggur sig nú fram við uppbyggingu á dvalarheimili fyrir einstaklinga sem kjósa að láta sér líða vel. Hún ræðir aðventuna, stjórnmál, bróðurmissinn og hennar sýn á lífið og tilveruna.



Hvar hefur þú verið undanfarið og hvað tekstu á við þessa ­dagana? Þessa dagana er ég að koma af stað nokkurs konar dvalarheimili þar sem einstaklingar og hjón á öllum aldri geta búið. Þetta er úrræði fyrir fólk sem þarf mikla heimaþjónustu en hefur til dæmis ekki ­komist inn á dvalar­heimili eða vill heldur búa á heimili þar sem er meiri félagsskapur en þegar fólk býr eitt heima. ­Heimilið er rekið af Sinnum, sem við Ásta Þórarinsdóttir stofnuðum fyrir um fimm árum, en fram til þessa höfum við aðallega sérhæft okkur í heimaþjónustu auk þess sem við önnumst daglegan rekstur sjúkra­hótelsins í Ármúla. Við erum með frábæran starfsmannahóp og eðlilegt næsta skref hjá okkur var að opna ­Heimilið í Holtsbúð í Garðabæ þar sem við erum með sextán laus herbergi. Húsnæðið er yndislegt og það er spennandi að skapa þarna hlýlegt og notalegt samfélag fólks á öllum aldri.

Ég er starfandi stjórnarformaður í Sinnum og er aðallega í að þróa þær nýju þjónustuleiðir sem við bjóðum upp á hverju sinni. Megnið af minni starfsorku undanfarin fimm ár hefur farið í að byggja upp Sinnum og það hefur gengið mjög vel. Við erum nú með um 65 starfsmenn og vöxturinn hefur verið jafn og öruggur frá upphafi. Það hefur verið mjög gefandi og lærdómsríkt að vera í fyrirtæki sem helgar sig umönnun og hvers kyns stuðningi við einstaklinga sem eru hjálparþurfi. Eftirminnilegastar eru þó þær stundir þar sem ég hef sjálf verið á vettvangi og fyrstu árin var það reglulegur hluti af mínu starfi að vera sjálf í almennri heimaþjónustu eins og þrifum, liðveislu, hjálpa fólki að taka lyfin sín eða að elda mat í heimahúsum.

Athyglisverðast fannst mér að eldra fólk hefur alltaf mestan áhuga á persónulegum högum þeirra sem koma í heimsókn og það spurði mig ­nánast undantekningalaust hvað ég ætti mörg börn. Þegar ég sagðist þá eiga tvö börn þá kom yfirleitt sama spurningin: "Eru það stelpur eða strákar?" Ég sagðist þá eiga tvo stráka og þá horfði fólk gjarnan á mig með vorkunn í augunum og sagði: "Æ,æ,æ ... þá mun engin heimsækja þig þegar þú verður gömul." Ég vissi vel að ­margir voru að tala af reynslu þó að auð­vitað sé persónubundið hvort synir eða dætur sinna öldruðum ­foreldrum. En óháð því var okkur búið að langa í fleiri börn í einhvern tíma því mér finnst ekkert meira gefandi en að eiga góðar stundir með fjölskyldunni. Við Aðalsteinn vorum svo lánsöm að eignast litla dóttur fyrir rúmlega tveimur árum. Það eru algjör forréttindi að fá að upplifa það aftur að eignast barn þegar maður er komin yfir fertugt, en það eru 20 ár á milli elsta og yngsta barnsins. Í raun erum við nánast að ala upp þrjú einbirni og hvert tímabil hefur haft sinn sjarma.

Auk þess að sinna fjölskyldunni og Sinnum er ég líka í stjórn Nova og hef haft mjög gaman af því að ­fylgjast með því fyrirtæki vaxa ótrúlega hratt á síðastliðnum fimm árum. Félagið er með yfir 100.000 viðskiptavini og menningin sem Liv Bergþórsdóttir framkvæmdastjóri hefur innleitt einkennist af mikilli jákvæðni, krafti og þjónustulund. Undanfarin ár hef ég líka verið í stjórn Ár­vakurs þar sem reksturinn stefnir í rétta átt eftir ­mikinn samdrátt á dagblaðamarkaði. Ég er með miklar taugar til Morgun­blaðsins, sem var minn fyrsti vinnustaður eftir háskólanám, og hef gaman af því að fylgjast með fyrirtækinu finna ný sóknarfæri.

Í raun hef ég gaman af uppbyggingu á nánast hvaða sviði sem er. Ég legg mig fram um að finna tækifærið í hverri ógn og mér finnst það skemmtileg áskorun að hvetja sjálfa mig og aðra til að finna leiðir til að nýta áhugaverð tækifæri. Ég er því alltaf með nokkur járn í eldinum en vanda mig samt við að halda góðum fókus á því sem þarfnast mestrar athygli hverju sinni.

En að allt öðru. Af hverju ákvaðst þú að hætta í stjórn­málum? Ég var svo ung þegar ég varð virk í pólitík að þegar ég var 37 ára hugsaði ég með mér að ef ég ætlaði mér einhvern tímann að gera eitthvað annað yrði ég að byggja upp annars konar starfsreynslu áður en ég yrði mikið eldri. Þó að ég hefði mjög gaman af því að vera í stjórnmálum var ég ekki reiðubúin að taka þá ákvörðun að ég ætlaði mér að verða stjórnmála­maður það sem eftir var ævi ­minnar. Mér fannst erfitt að hætta í pólitík en mér fannst það samt auðveldara en að lifa með þeirri tilfinningu að ég myndi hugsanlega festast í hlutverki stjórnmálamannsins, hvort sem mér líkaði betur eða verr. Auk þess finnst mér of margir stjórnmálamenn einangraðir í sínum heimi og ekki átta sig á rekstrarumhverfi fyrirtækjanna eða daglegu lífi venjulegra launþega. Ég gat ekki hugsað mér að verða einn af þeim stjórnmálamönnum sem hefðu takmarkaða reynslu utan stjórnsýslunnar og ákvað að öðlast starfsreynslu og þroska á nýjum vettvangi.

Ég er mjög ánægð með þá ­ákvörðun og mér hefur þótt mjög gefandi að byggja upp rekstur algjörlega frá grunni þar sem ég hef þurft að kunna flest af því sem þarf til að halda fyrir­tækinu gangandi. Fyrstu árin færði ég til dæmis bókhaldið sjálf á ­kvöldin til að vera algjörlega með puttann á púlsinum en nú er reksturinn orðinn svo umfangsmikill að það er komið í hendur annarra.

Nú er Hanna Birna gríðarlega vinsæl innan Sjálfstæðisflokksins – hvernig líst þér á það og hvernig er að fylgjast með framvindu mála sem áhorfandi en ekki beinn þátttakandi? Þó að ég sé farin úr pólitíkinni er pólitíkin ekki farin úr mér. Ég hef gaman af því að ­fylgjast með og hafa skoðanir en ég hef ekki verið þátttakandi í formlegu flokksstarfi í nokkuð mörg ár. Ég hef lengi haft mikla trú á Hönnu Birnu, en við ­byrjuðum að vinna saman í Sjálfstæðisflokknum fyrir átján árum. Við höfum farið saman í gegnum alls konar verkefni og í gegnum það samstarf höfum við upplifað bæði sigra og ósigra.

Mamma mín sá snemma hversu náin vinátta okkar Hönnu var og þegar hún upplifði hvað Hanna studdi vel við bakið á mér þegar ég var kosin formaður SUS sagði mamma: "Ég vissi að margir eignast óvini í pólitík en ég vissi ekki að maður gæti eignast svona góða vini í pólitík." Staðreyndin er hins vegar sú að margir af mínum bestu vinum í dag eru fólk sem ég kynntist í gegnum stjórnmálin og ég er mjög þakklát fyrir það. Mér finnst gaman að geta lagt af mörkum þegar gott fólk er reiðubúið að helga sig stjórnmálum og mér finnst það mikill ávinn­ingur, ekki bara fyrir Sjálfstæðisflokkinn heldur stjórnmálin í heild sinni, þegar fólk eins og Hanna Birna er reiðubúið að helga líf sitt því að búa til betra samfélag. Það er stór ákvörðun sem hefur ekki bara áhrif á líf stjórnmálamannanna heldur fjölskyldur þeirra. Ég er sannfærð um að Hanna Birna á eftir að skipta máli í íslenskum stjórnmálum og ég trúi því að hún eigi eftir að hafa góð áhrif.

Í dag sjá stjórnvöld það sem einu lausnina að hækka skatta og ég held að um 100 skattahækkanir hafi átt sér stað á kjörtímabilinu. Það er galið! Nú þurfum við stjórnvöld sem gefa fólki og fyrirtækjum tækifæri til að nýta kraftana. Þjóð sem er svona rík af auðlindum og menningu getur snúið blaðinu við og sótt fram. Sorglegast er að nú þegar er mikill skaði skeður og fjöldi fólks er þegar búinn að missa heimili sín og aleigu. Það finnst mér erfiðast að upplifa eftir hrunið. Stjórnvöld hefðu númer 1, 2 og 3 átt að einblína á að koma í veg fyrir það að efnahagshrunið bitnaði jafn illa á almenningi. En fókusinn hefur því miður verið út og suður, allt frá stjórnlagaráði til Evrópusambandsins. Þannig hefur verið alið á óeiningu og sundrungu þegar verkefni ríkisstjórnarinnar hefði bara átt að vera það eitt að skapa þjóðarsátt um að bjarga heimilunum.

Þú varst svo sannarlega ein af vonar­stjörnum Sjálfstæðisflokksins – langar þig ekki að taka ­virkan þátt á ný og hafa áhrif? Stutta ­svarið er að mig langar ekki að skipta um vettvang. Í gegnum starf mitt í Sinnum finnst mér ég hafa áhrif á samfélagið. ­Nokkur ­hundruð manns njóta þjónustu ­Sinnum frá degi til dags og ég finn að sem leiðandi fyrirtæki í heimaþjónustu höfum við heilmikil áhrif á þessu sviði. Þannig upplifi ég að við erum að láta gott af okkur leiða. Mér finnst líka ánægjulegt að í þessu fyrir­tæki eru 65 manns í dag að fá laun mánaðarlega og mér finnst áhugaverðara að vera raunverulega að skapa störf en að tala um mikilvægi þess að skapa störf. Ég er svo sátt í því sem ég er að gera í dag að ég myndi ekki vilja skipta.

En að áhugamálum þínum – hver eru þau? Áhugamálin hafa aðallega verið að sinna áhugamálum barnanna og þá sérstaklega í tengslum við íþróttir. Núna erum við til dæmis farin að skipuleggja ferðalög og sumarfrí mikið í kringum golfiðkun Braga, sem er unglingurinn á heimilinu. Fyrir honum er golfið lífið sjálft og ást­ríðan er svo mikil að við leggjum okkur fram um að styðja hann í því á meðan hann er á þessum miklu mótunarárum. En mitt prívat áhugamál er að styðja fólk í að ná fram jákvæðum breytingum í lífinu og síðastliðin tólf ár hef ég verið með mín eigin leiðtoganámskeið fyrir konur þar sem allt er unnið í sjálfboðastarfi. Ég hef mjög gaman af því að sjá fólk vaxa og það hafa allir hæfileika sem þeir geta virkjað betur. Um sjö þúsund konur hafa nú samtals komið á þessi námskeið og það er fátt sem gefur mér meira en þegar ég fæ skilaboð frá konunum um að námskeiðin hafi haft jákvæð áhrif á líf þeirra. Í gegnum þetta fæ ég líka útrás fyrir að tjá mig og miðla, en ég hef mikla þörf fyrir að móta texta, hvort sem er í ræðu eða riti.

Hvernig heldur þú þér í formi – líkamlega og andlega? Fyrir nokkrum árum gerði ég það upp við mig að ég yrði að lifa í samræmi við setninguna: "Ef þú hefur ekki tíma fyrir heilsuna í dag hefur heilsan ekki tíma fyrir þig á morgun." Ég held mér aðallega í formi með því að fara í líkamsrækt í Heilsuborg í ­Skeifunni tvisvar í viku og þegar veðrið er þokkalegt fer ég reglulega í göngutúra. Ég er líka orðin miklu með­vitaðri um næringuna og grænmeti og ávextir eru miklu stærri hluti af mataræðinu núna. Í staðinn fyrir að hætta að borða eitthvað hef ég bara bætt inn í meira af hollustu þannig að smám saman hefur orðið til minna pláss fyrir óhollustu – en hún fylgir þó alltaf með. Nýlega kom hins vegar í ljós að Bragi minn þolir illa MSG og veikist stundum nokkuð heiftarlega þegar hann borðar mat sem inniheldur það. Því miður er þetta mjög lúmskt og MSG má finna í alls konar tilbúnum mat, sósum, kryddum og ekki síst skyndibita. Í framhaldi af því erum við farin að passa betur upp á að vinna matinn frá grunni heima og það hefur jákvæð áhrif á okkur öll. Mér finnst lestur góðra bóka gera mest fyrir andlegu heilsuna og ég sæki mest í uppbyggilegar og jákvæðar bækur en forðast hrylling og spennusögur.

Fyrr á þessu ári fór ég svo að taka skipulega þau vítamín og fæðubótar­efni sem líkaminn þarf til að eldast betur og sjálfsagt er það ein besta ákvörðunin sem ég hef tekið á þessu ári. Jónas minn, sem er á þriðja ári í læknisfræði, spyr reglulega hvort ég sé ekki örugglega enn að taka vítamínin því að í gegnum námið læra þau hvað allt þetta forvarnarstarf og lífsstíllinn gerir mikið fyrir heilsuna til lengri tíma. Ég finn mikinn mun á orku og einbeitingu og ætla samviskusamlega að halda þessu áfram.

Kraftur þinn, gáfur og áræðni er áberandi í fari þínu. Hverju þakkar þú eiginleika þína? Vá, hvað þetta er fallega sagt! Eins og margt ungt fólk hélt ég lengi vel að ég hefði skapað mig sjálf en vandinn er sá að flestir sjálfskapaðir einstakl­ingar eiga það til að dýrka skapara sinn full­mikið. Smám saman áttaði ég mig á að auðvitað er maður einhvers konar sambland af genetískum grunni, aðstæðum og lífsreynslu. Ég hef verið svo lánsöm að fá að fara í gegnum frábært nám og öðlast góða starfsreynslu. Það hefur verið mjög þroskandi og áhugavert. En eflaust mótar nærumhverfið mann þó mest. Sumir atburðir móta mann jafnvel svo djúpt að þeir hafa áhrif það sem eftir er ævi manns. Sjálfsagt hefur ekkert haft jafn sterk áhrif á mig og þegar ég missti bróður minn sem tók of stóran skammt af fíkniefnum. Hann var búinn að berjast lengi gegn fíkninni og þessi hræðilegi heimur fíkniefnanna hafði mikil áhrif á allt fjölskyldulífið. Alltaf héldum við þó í vonina um að hann myndi ná bata en því miður gerðist það sem ég óttaðist mest. Svona lífsreynsla mótar allt og ekki síst forgangsröðunina í lífinu. Erfið persónuleg áföll hafa líka þau áhrif að maður fer að taka ýmsu af meira æðruleysi. Lætur smáatriði síður slá sig út af laginu og heldur sínu striki.

Ég hef í gegnum þetta líka lært að flækja hlutina ekkert of mikið. Í því sambandi kemur upp í hugann lítil minning frá því að ég var að vinna í menntamálaráðuneytinu. Á mánudagsmorgni birtist í gættinni á skrifstofunni afar elsku­legur maður sem kynnti sig sem leigubílstjóra. Hann sagðist hafa orðið að kíkja við hjá mér því hann hefði verið að hlusta á mig í útvarpinu daginn áður. Leigubílstjórinn sagðist oft hafa hlustað á mig og alltaf væri hann jafn hrifinn. "Það sem ég hrífst af í fari þínu er hvað þú ert einföld," sagði hann og kvaddi svo. Eftir sat ég og vissi ekki alveg hvort ég ætti að taka þessu sem hrósi en eftir smá umhugsun komst ég að þeirri niðurstöðu að fallegra gæti hrósið varla verið. Það er svo gott að vera dálítið einfaldur því að hinar svokölluðu gáfur eiga það til að geta þvælst aðeins of mikið fyrir fólki.

Hvernig er desember hjá þér og fjölskyldu þinni? Eru ein­hverjar jólahefðir ómissandi að ykkar mati? Mér finnst desember yndislegur tími en legg mig þó fram um að gera ­ekkert of mikið úr ­hlutunum. Þegar ég er búin að baka sörur, skreyta piparkökuhús og kaupa jólagjafirnar er ég í raun "búin að gera allt" fyrir jólin því það er það eina sem ég geri alltaf. Stundum sendi ég jólakort og ­stundum bý ég til aðventu­krans en það fer allt eftir því ­hvernig stuði ég er í það árið. Við höfum ekki komið því í verk síðastliðin ár að senda jólakort en eigum án vafa eftir að koma því aftur í verk.

Mér finnst ágætt að hafa hefðirnar ekki of ­stífar en þó er tvennt alltaf nokkuð fastmótað. ­Annars vegar kemur tengdafjölskylda mín í jólahlaðborð til okkar Aðalsteins á afmælinu hans 18. desember. Ég elska að útbúa mat fyrir þessa veislu og föndra gjarnan við matinn. Iðulega tek ég mér einn frídag til að geta undirbúið þetta sem best og legg mig fram um að réttirnir séu ekki bara bragðgóðir heldur líka fyrir augað. Hápunkturinn í veislunni undan­farin ár er rjúpur sem Aðal­steinn veiðir sjálfur og sem betur fer náði hann nokkrum þetta árið líka. Ég hef mjög gaman af því að elda og baka og ég nota afmæli Aðalsteins sem tækifæri til að gefa mér góðan tíma til þess. Annars baka ég oftast mjög seint á ­kvöldin þegar ró er komin á og ­ósjaldan skýst ég út í Hagkaup um miðjar nætur til að kaupa eitthvað sem vantar í ­baksturinn.

Hin jólahefðin er sú að fjöl­skyldan mín hefur komið í mat á aðfangadag og þá eru hlutverkaskipti hjá okkur Aðalsteini. Hann eldar þá ­megnið af matnum enda er aðalrétturinn leyniuppskrift frá ömmu hans sem mamma hans hefur verið svo ótrúlega góð að útbúa fyrir okkur. Á meðan hann eldar matinn sé ég um að hafa ofan af fyrir ­krökkunum og við reynum að gera eitthvað skemmtilegt til að biðin eftir pökkunum verði ekki óbærileg. Lengi vel fór ég alltaf í sund á aðfangadag með strákana og nú þegar litla mín er orðin tveggja gæti verið upplagt að taka þá hefð upp aftur.

Hverjar eru þínar fyrirmyndir? Ég hugsa að einstaklingurinn sem ég vitna hvað oftast í sé Sigríður Klingenberg lífsspekingur. Ég hef svo gaman af hennar nálgun í lífinu og ég leyfi mér að hafa ýmislegt eftir henni en uppáhalds tilvitnunin í hana er: "Orð eru álög." Mér finnst hún yndis­leg manneskja og hún er klárlega ein af mínum fyrirmyndum en þær eru margar. Mamma mín notaði ein­faldar uppeldisaðferðir þegar ég var stelpa og við mig sagði hún að það væru þrjár reglur sem ég ætti að fara eftir. Ég mætti ekki reykja og drekka, ekki ljúga og ekki stela. Ég hlýddi og hún hafði ekki ­áhyggjur af öðru. Ég er mömmu mjög þakklát fyrir þetta. Pabbi er sjálfsagt ósérhlífnasti og hjálpsamasti einstaklingur sem ég hef nokkurn tímann kynnst. Frá því að ég man eftir mér hefur hann alltaf verið til ­staðar. Alltaf reiðubúinn að leggja hönd á plóg og er heimsins besti afi. Ef við værum kaþólsk væri örugglega búið að taka pabba minn í tölu dýrlinga sem verndara barnabarna og allra annarra sem þurfa einhvers konar stuðning eða aðstoð.

Ég vona að einhvern tímann verði ég amma og þá vil ég vera nákvæmlega þannig amma. Ég er líka ­mikill aðdáandi tengdafjölskyldu ­minnar en hún er svo einstaklega heilsteypt og heiðarleg. Tengdafólkið mitt er hvert öðru yndislegra og mér finnst ég mjög lánsöm að fá að tilheyra þeirri fjölskyldu.

Sinnum.is