Horft verði til menntunar og hæfni í stað lífaldurs fólks Stefán Rafn Sigurbjörnsson skrifar 6. júlí 2015 07:00 Aldursmunur þessara manna gæti skapað launamun óháð starfsreynslu. Kristín ÓlafsdóttirVísir/Arnþór Í flestum kjarasamningum er það almenn regla að starfsaldur ákvarði laun og launaþrep. Í sumum kjarasamningum kemur fram að lífaldur einstaklinga skuli ákvarða hluta launa. Þar á meðal er kjarasamningur Starfsmannafélags Reykjavíkur við Reykjavíkurborg. Þar hefur lífaldur áhrif á launaþrep og aldursþrepin eru frá undir 20 ára aldri allt að 35 ára. Ákvæði um lífaldur eru ekki tiltekin eftir 35 ára aldur. „Ég sjálf hef fundið fyrir þessu,“ segir Kristín Ólafsdóttir, starfsmaður Reykjavíkurborgar. Hún vann síðasta sumar fyrir verkefnið Skyldurækin þar sem hún fræddi ungt fólk meðal annar um kjaramál. „Ég fékk sem sagt meira borgað en samstarfsfélagi minn af því að ég var tveimur árum eldri.“ Kristín segir að fáir krakkar hafi verið meðvitaðir um réttindi sín og nauðsynlegt sé að bæta fræðslu um kjaramál. „Þau voru mörg hver úti á túni þó það hafi verið misjafnt. Það þyrfti að koma þessu betur inn í skólanna, námskrána,“ segir hún. „Mér hefur alltaf fundist þetta skrítið. Að lífaldur trompi starfsaldur.“Inga Auðbjörg KristjánsdóttirInga Auðbjörg Kristjánsdóttir, formaður Landssambands æskulýðsfélaga, tekur undir að það sé ósanngjarnt að mismuna fólki eftir lífaldri. „Það þarf að meta menntun og hæfni einstaklinga til verðleika en ekki aldur, umbuna þér ef þú hefur reynslu á einhverju sviði en ekki eftir hversu marga hringi þú hefur farið í kringum sólina,“ segir hún. Inga nefnir fleiri dæmi um mismunun á vinnumarkaði og bendir á nýsamþykkta kjarasamninga þar sem átján og nítján ára einstaklingar þéna 95 prósent af byrjunarlaunum tvítugra einstaklinga. Í tilmælum Evrópusambandsins um bann við mismunun á vinnumarkaði er meðal annars tiltekið að bannað sé að mismuna eftir aldri hvað varðar aðgang að störfum, ráðningar, laun og fleira. Tilmælin hafa enn ekki verið innleidd á Íslandi en frumvarp um innleiðingu þeirra er tilbúið í félagsmálaráðuneytinu. Einungis á eftir að leggja það fram. Halldór Oddsson, lögfræðingur ASÍ, segir að tilskipunin muni ekki breyta ákvæðum um lífaldur. „Við tökum því mjög fagnandi að tilskipunin verði loksins leidd inn í lög og það er algerlega nauðsynlegt og það verður mikil réttarbót almennt. En varðandi lífaldurinn og 95 prósent regluna þá held ég að það breytist ekki,“ segir Halldór. „Auðvitað myndi maður vilja að allir hefðu sömu laun og góð laun. En lögfræðilega þá tel ég að þetta standist alveg skoðun. Ég held að það sé alveg margviðurkennt og hafi að einhverju leyti verið látið reyna á það, eins og fyrir Evrópudómstóli og fleira. Þau mál sem hafa fallið varðandi aldursmismunun hafi vanalega verið grófari tilvik.“ Mest lesið Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Segir Helgu fara með rangt mál Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Gular viðvaranir víðs vegar um landið Veður Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Erlent Fleiri fréttir Tveir prestar og tveir djáknar vígðir í Skálholti Lægð yfir landinu og snjókoma fyrir norðan Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Aukin skjálftavirkni og erjur um Erfðagreiningu Örlítil aukning í skjálftavirkni undir Svartsengi Forsetakosningar, mansal og samningar Reykjavíkur við olíufélögin Segir Helgu fara með rangt mál Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Sjá meira
Kristín ÓlafsdóttirVísir/Arnþór Í flestum kjarasamningum er það almenn regla að starfsaldur ákvarði laun og launaþrep. Í sumum kjarasamningum kemur fram að lífaldur einstaklinga skuli ákvarða hluta launa. Þar á meðal er kjarasamningur Starfsmannafélags Reykjavíkur við Reykjavíkurborg. Þar hefur lífaldur áhrif á launaþrep og aldursþrepin eru frá undir 20 ára aldri allt að 35 ára. Ákvæði um lífaldur eru ekki tiltekin eftir 35 ára aldur. „Ég sjálf hef fundið fyrir þessu,“ segir Kristín Ólafsdóttir, starfsmaður Reykjavíkurborgar. Hún vann síðasta sumar fyrir verkefnið Skyldurækin þar sem hún fræddi ungt fólk meðal annar um kjaramál. „Ég fékk sem sagt meira borgað en samstarfsfélagi minn af því að ég var tveimur árum eldri.“ Kristín segir að fáir krakkar hafi verið meðvitaðir um réttindi sín og nauðsynlegt sé að bæta fræðslu um kjaramál. „Þau voru mörg hver úti á túni þó það hafi verið misjafnt. Það þyrfti að koma þessu betur inn í skólanna, námskrána,“ segir hún. „Mér hefur alltaf fundist þetta skrítið. Að lífaldur trompi starfsaldur.“Inga Auðbjörg KristjánsdóttirInga Auðbjörg Kristjánsdóttir, formaður Landssambands æskulýðsfélaga, tekur undir að það sé ósanngjarnt að mismuna fólki eftir lífaldri. „Það þarf að meta menntun og hæfni einstaklinga til verðleika en ekki aldur, umbuna þér ef þú hefur reynslu á einhverju sviði en ekki eftir hversu marga hringi þú hefur farið í kringum sólina,“ segir hún. Inga nefnir fleiri dæmi um mismunun á vinnumarkaði og bendir á nýsamþykkta kjarasamninga þar sem átján og nítján ára einstaklingar þéna 95 prósent af byrjunarlaunum tvítugra einstaklinga. Í tilmælum Evrópusambandsins um bann við mismunun á vinnumarkaði er meðal annars tiltekið að bannað sé að mismuna eftir aldri hvað varðar aðgang að störfum, ráðningar, laun og fleira. Tilmælin hafa enn ekki verið innleidd á Íslandi en frumvarp um innleiðingu þeirra er tilbúið í félagsmálaráðuneytinu. Einungis á eftir að leggja það fram. Halldór Oddsson, lögfræðingur ASÍ, segir að tilskipunin muni ekki breyta ákvæðum um lífaldur. „Við tökum því mjög fagnandi að tilskipunin verði loksins leidd inn í lög og það er algerlega nauðsynlegt og það verður mikil réttarbót almennt. En varðandi lífaldurinn og 95 prósent regluna þá held ég að það breytist ekki,“ segir Halldór. „Auðvitað myndi maður vilja að allir hefðu sömu laun og góð laun. En lögfræðilega þá tel ég að þetta standist alveg skoðun. Ég held að það sé alveg margviðurkennt og hafi að einhverju leyti verið látið reyna á það, eins og fyrir Evrópudómstóli og fleira. Þau mál sem hafa fallið varðandi aldursmismunun hafi vanalega verið grófari tilvik.“
Mest lesið Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Segir Helgu fara með rangt mál Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Gular viðvaranir víðs vegar um landið Veður Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Innlent Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Erlent Fleiri fréttir Tveir prestar og tveir djáknar vígðir í Skálholti Lægð yfir landinu og snjókoma fyrir norðan Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Aukin skjálftavirkni og erjur um Erfðagreiningu Örlítil aukning í skjálftavirkni undir Svartsengi Forsetakosningar, mansal og samningar Reykjavíkur við olíufélögin Segir Helgu fara með rangt mál Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Með vopn og fíkniefni í útistöðum við dyravörð Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra 40 tungumál eru töluð í leik- og grunnskólum Árborgar Segir alvarlegt hvernig Katrín tjáði sig um Persónuvernd Þungar áhyggjur af þyngdarstjórnunarlyfjum Bergvin dæmdur fyrir að áreita þrjár konur Slasaður eftir hestaslys í Ölfusi Nauðsynlegt að fresta atkvæðagreiðslu um umdeilda verksmiðju Ekki megrunarlyf heldur lyf við offitu Segja grafalvarlegt mál að fresta atkvæðagreiðslu „Það er miður að það falli til kostnaður vegna þessa“ Átök í Ölfusi og offitulyf Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi, Suðausturlandi og Faxaflóa á morgun Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Sjá meira