Barði í borð og sagði Katrínu hafa samþykkt eiturpillu í loftslagsmálum Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 16. desember 2022 21:37 Andrési Inga Jónssyni, þingmanni Pírata, var töluvert niðri fyrir við umræður um loftslagsmál á þinginu í dag. vísir/Vilhelm Heimild til þess að ríkið geti notað óseldar losunarheimildir vegna stóriðju upp í sínar eigin loftslagsskuldbindingar var samþykkt á Alþingi í dag. Þingmenn stjórnarflokkanna og Miðflokks greiddu atkvæði með frumvarpinu. Þingmaður Pírata segir Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra hafa samþykkt eiturpillu inn í aðgerðaráætlun í loftslagsmálum. Heimildinni var bætt inn í fjárlagafrumvarpið fyrir þriðju og síðustu umræðu um málið. Andrési Inga Jónssyni, þingmanni Pírata, var ekki skemmt þegar hann gerði grein fyrir atkvæði sínu. „Hér er verið að eitra aðgerðir stjórnvalda í loftslagsmálum með ónýttum heimildum stóriðjunnar varðandi losun gróðurhúsalofttegunda. Það er verið að bjóða upp á að það að stjórnvöld nýti sér glufu í samevrópsku regluverki sem þau geta valið að nýta sér ekki.“ Hann sakaði umhverfisráðherra um að láta eins og Íslandi væri skylt að innleiða heimildina. „Það er verið að nota síðustu daga fyrir þinglok til þess að koma þessu inn í regluverkið til þess að flokkarnir sem ekki ná saman um metnaðarfullar aðgerðir í loftslagsmálum geti gefið sjálfum sér afslátt. Ríkisstjórnin verður að átta sig á því að raunverulegar aðgerðir sé það eina sem dugar gegn hamfarahlýnun. Ekki bókhaldsbrellur. Með því að setja þetta ákvæði í lög og nýta það er ríkisstjórnin að snúa baki gegn vísindunum og gefast upp í aðgerðum gegn loftslagsvísindum.“ Á að hjálpa ríkjum með ströng losunarmörk og litla möguleika Tillöguna um að heimila ráðstöfun losunarheimilda sem tilheyra íslenska ríkinu í viðskiptakerfi Evrópusambandsins með losunarheimildir gróðurhúsalofttegunda (ETS) til móts við loftslagsskuldbindingar íslenska ríkisins var lögð fram þriðju og síðustu umræðu um fjárlagafrumvarpið. ETS-kerfið svonefnda nær yfir stóriðnað og flug. Samkvæmt því þurfa rekstraraðilar að kaupa losunarheimildir á síhækkandi verði. Samhliða því fá ríki losunarheimildir endurgjaldslaust sem þau geta selt. Álverin þrjú, járnblendiverksmiðja Elkem á Grundartanga og kísilmálmverksmiðja PCC á Bakka heyra meðal annars undir kerfið hér á landi. Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, var samflokksmaður Andrésar Inga. Hann yfirgaf flokkinn í nóvember 2019.Vísir/Vilhelm Losun stóriðjunnar fellur þannig ekki undir losun á beina ábyrgð íslenskra stjórnvalda. Tillaga fjárlaganefndar byggir á sérstöku sveigjanleikaákvæði sem níu ríki í Evrópu mega nýta sér og veitir heimild til þess að nota takmarkaðan hluta ETS-losunarheimildanna til þess að standa skil á skuldbindingum um samdrátt í losun á beinni ábyrgð viðkomandi ríkis á tímabili Parísarsamkomulagsins frá 2021 til 2030. Tilgangur ákvæðisins er að auðvelda ríkjum með ströng losunarmörk og takmarkaða möguleika á hagkvæmum aðgerðum til að draga úr losun að standast skuldbindingar sínar. Í nefndarálitinu segir að með heimildinni sé mögulegt að ráðstafa óseldum losunarheimildum sem yrðu annars boðnar upp í ETS-kerfinu til að jafna út þörf fyrir nýjar heimildir svo að Ísland standist alþjóðlegar skuldbindingar. Skaut á þingmenn Miðflokksins Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra steig í pontu og svaraði Andrési Inga. „Hér fóru menn með stór orð. Þeir máttu eiga það að þeir voru alltaf með fyrirvara við þessa tillögu sem er fyrst og fremst til að auka gagnsæi. Nú ætla ég virðulegi forseti að fylgjast með þeim háttvirtum þingmönnum sem hér töluðu, því við erum að fara í þær aðgerðir sem við þurfum að fara í til að ná þessum háleitu loftslagsaðgerðum. Það er ekki nóg að vera með stórorð, við erum að fara í stóra vegferð. Það hefur vantað svolítið upp á að háttvirtir þingmenn hafi stutt við þær aðgerðir þegar þær hafa komið til atkvæða,“ sagði Guðlaugur Þór. Hann skaut svo föstum skotum á þingmenn Miðflokksins sem höfðu gert grein fyrir atkvæði sínu. „Það er gott að segja söguna, sjá hverjir hófu þessa vegferð. Það vantaði ekki stóru orðin í París á sínum tíma þegar að þáverandi hæstvirtur forsætisráðherra gekk fram og var með stórar yfirlýsingar ásamt hæstvirtum umhverfisráðherra þeirrar ríkisstjórnar, hæstvirtum utanríkisráðherra þeirrar ríkisstjórnar. Ég hlakka til að rifja upp þessa sögu því hún hefur hugsanlega breyst,“ sagði Guðlaugur Þór. Vísaði hann þar til Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar forsætisráðherra en Sigrún Magnúsdóttir var umhverfisráðherra og Gunnar Bragi Sveinsson utanríkisráðherra í tíð hans sem forsætisráðherra. Um leið heyrðist Bergþór Ólason kalla úr sal að hann hefði nú stutt tillöguna. Farinn að sjá í gegnum grænþvottinn Andrés Ingi sagðist í framhaldinu velta því fyrir sér hvort grænþvottaefnið væri svo sterkt að það valdi einhverjum sjálfsblekkingarhrifum í hugum stjórnarliða. „Vegna þess að hæstvirtur umhverfisráðherra virðist í alvöru trúa því að ríkisstjórnin hafi sett sér háleit markmið og ætli að standa við einhver stór orð.“ Andrés Ingi vísaði til álits loftslagsráðs sem var birt í gærkvöldi þar sem fram kemur að íslensk stjórnvöld verði að taka sig á til að má settum loftslagsmarkmiðum. Ráðið segir markmiðin óljós og ómarkviss, enn einu sinni að sögn Andrésar Inga. Til að bæta gráu ofan á svart ætli ríkisstjórnin að millifæra loftslagsheimildir inn á óuppfærða metnaðarlausa aðgerðaráætlun frá því eftir kosningarnar í fyrra. „Til að þurfa að gera minna,“ sagði Andrés ósáttur og sló höndum af krafti í púltið. „Stór orð eru það eina sem hæstvirtur umhverfisráðherra hefur fram að færa í loftslagsmálum er ég hræddur um. Það sýnir loftslagsráð. Þetta er ekki bara stjórnarandstöðuþingmaðurinn að tala. Þetta sýna öll sérfræðiáælit loftslagsráðs, að ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur er með hangandi hendi í loftslagsmálum. Hún gerði enn verra með því að samþykkja eiturpillu inn í aðgerðaráætlun hér rétt áðan í atkvæðagreiðslu. Grænþvotturinn, við erum farin að sjá í gegnum hann.“ Loftslagsmál Umhverfismál Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Lögregla leitar manns Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Rússar notuðu Brasilíu sem njósnaraverksmiðju Erlent Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Innlent Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Innlent Svona verður Sæbraut í stokki Innlent Netanjahú segir Starmer, Macron og Carney draga taum Hamas Erlent Fleiri fréttir Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Lögregla leitar manns Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sakar Guðrúnu um sjúklega þráhyggju Stokkur fjarlægi gjána sem skilji að Vogahverfin Hættir að taka krókinn um Háaleitisbraut og Miklubraut Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Fjórtán ára piltur grunaður um að leggja hníf að hálsi annars við Hvaleyrarvatn „Þar sem vændi þrífst þar þrífst líka mansal“ Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Mjög alvarlegt tilfelli Viðbúnaður í Vesturbæ og nikótínumræður á Alþingi Guðrún segir ríkisstjórnina slá skjaldborg um Flokk fólksins Sjá meira
Heimildinni var bætt inn í fjárlagafrumvarpið fyrir þriðju og síðustu umræðu um málið. Andrési Inga Jónssyni, þingmanni Pírata, var ekki skemmt þegar hann gerði grein fyrir atkvæði sínu. „Hér er verið að eitra aðgerðir stjórnvalda í loftslagsmálum með ónýttum heimildum stóriðjunnar varðandi losun gróðurhúsalofttegunda. Það er verið að bjóða upp á að það að stjórnvöld nýti sér glufu í samevrópsku regluverki sem þau geta valið að nýta sér ekki.“ Hann sakaði umhverfisráðherra um að láta eins og Íslandi væri skylt að innleiða heimildina. „Það er verið að nota síðustu daga fyrir þinglok til þess að koma þessu inn í regluverkið til þess að flokkarnir sem ekki ná saman um metnaðarfullar aðgerðir í loftslagsmálum geti gefið sjálfum sér afslátt. Ríkisstjórnin verður að átta sig á því að raunverulegar aðgerðir sé það eina sem dugar gegn hamfarahlýnun. Ekki bókhaldsbrellur. Með því að setja þetta ákvæði í lög og nýta það er ríkisstjórnin að snúa baki gegn vísindunum og gefast upp í aðgerðum gegn loftslagsvísindum.“ Á að hjálpa ríkjum með ströng losunarmörk og litla möguleika Tillöguna um að heimila ráðstöfun losunarheimilda sem tilheyra íslenska ríkinu í viðskiptakerfi Evrópusambandsins með losunarheimildir gróðurhúsalofttegunda (ETS) til móts við loftslagsskuldbindingar íslenska ríkisins var lögð fram þriðju og síðustu umræðu um fjárlagafrumvarpið. ETS-kerfið svonefnda nær yfir stóriðnað og flug. Samkvæmt því þurfa rekstraraðilar að kaupa losunarheimildir á síhækkandi verði. Samhliða því fá ríki losunarheimildir endurgjaldslaust sem þau geta selt. Álverin þrjú, járnblendiverksmiðja Elkem á Grundartanga og kísilmálmverksmiðja PCC á Bakka heyra meðal annars undir kerfið hér á landi. Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, var samflokksmaður Andrésar Inga. Hann yfirgaf flokkinn í nóvember 2019.Vísir/Vilhelm Losun stóriðjunnar fellur þannig ekki undir losun á beina ábyrgð íslenskra stjórnvalda. Tillaga fjárlaganefndar byggir á sérstöku sveigjanleikaákvæði sem níu ríki í Evrópu mega nýta sér og veitir heimild til þess að nota takmarkaðan hluta ETS-losunarheimildanna til þess að standa skil á skuldbindingum um samdrátt í losun á beinni ábyrgð viðkomandi ríkis á tímabili Parísarsamkomulagsins frá 2021 til 2030. Tilgangur ákvæðisins er að auðvelda ríkjum með ströng losunarmörk og takmarkaða möguleika á hagkvæmum aðgerðum til að draga úr losun að standast skuldbindingar sínar. Í nefndarálitinu segir að með heimildinni sé mögulegt að ráðstafa óseldum losunarheimildum sem yrðu annars boðnar upp í ETS-kerfinu til að jafna út þörf fyrir nýjar heimildir svo að Ísland standist alþjóðlegar skuldbindingar. Skaut á þingmenn Miðflokksins Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra steig í pontu og svaraði Andrési Inga. „Hér fóru menn með stór orð. Þeir máttu eiga það að þeir voru alltaf með fyrirvara við þessa tillögu sem er fyrst og fremst til að auka gagnsæi. Nú ætla ég virðulegi forseti að fylgjast með þeim háttvirtum þingmönnum sem hér töluðu, því við erum að fara í þær aðgerðir sem við þurfum að fara í til að ná þessum háleitu loftslagsaðgerðum. Það er ekki nóg að vera með stórorð, við erum að fara í stóra vegferð. Það hefur vantað svolítið upp á að háttvirtir þingmenn hafi stutt við þær aðgerðir þegar þær hafa komið til atkvæða,“ sagði Guðlaugur Þór. Hann skaut svo föstum skotum á þingmenn Miðflokksins sem höfðu gert grein fyrir atkvæði sínu. „Það er gott að segja söguna, sjá hverjir hófu þessa vegferð. Það vantaði ekki stóru orðin í París á sínum tíma þegar að þáverandi hæstvirtur forsætisráðherra gekk fram og var með stórar yfirlýsingar ásamt hæstvirtum umhverfisráðherra þeirrar ríkisstjórnar, hæstvirtum utanríkisráðherra þeirrar ríkisstjórnar. Ég hlakka til að rifja upp þessa sögu því hún hefur hugsanlega breyst,“ sagði Guðlaugur Þór. Vísaði hann þar til Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar forsætisráðherra en Sigrún Magnúsdóttir var umhverfisráðherra og Gunnar Bragi Sveinsson utanríkisráðherra í tíð hans sem forsætisráðherra. Um leið heyrðist Bergþór Ólason kalla úr sal að hann hefði nú stutt tillöguna. Farinn að sjá í gegnum grænþvottinn Andrés Ingi sagðist í framhaldinu velta því fyrir sér hvort grænþvottaefnið væri svo sterkt að það valdi einhverjum sjálfsblekkingarhrifum í hugum stjórnarliða. „Vegna þess að hæstvirtur umhverfisráðherra virðist í alvöru trúa því að ríkisstjórnin hafi sett sér háleit markmið og ætli að standa við einhver stór orð.“ Andrés Ingi vísaði til álits loftslagsráðs sem var birt í gærkvöldi þar sem fram kemur að íslensk stjórnvöld verði að taka sig á til að má settum loftslagsmarkmiðum. Ráðið segir markmiðin óljós og ómarkviss, enn einu sinni að sögn Andrésar Inga. Til að bæta gráu ofan á svart ætli ríkisstjórnin að millifæra loftslagsheimildir inn á óuppfærða metnaðarlausa aðgerðaráætlun frá því eftir kosningarnar í fyrra. „Til að þurfa að gera minna,“ sagði Andrés ósáttur og sló höndum af krafti í púltið. „Stór orð eru það eina sem hæstvirtur umhverfisráðherra hefur fram að færa í loftslagsmálum er ég hræddur um. Það sýnir loftslagsráð. Þetta er ekki bara stjórnarandstöðuþingmaðurinn að tala. Þetta sýna öll sérfræðiáælit loftslagsráðs, að ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur er með hangandi hendi í loftslagsmálum. Hún gerði enn verra með því að samþykkja eiturpillu inn í aðgerðaráætlun hér rétt áðan í atkvæðagreiðslu. Grænþvotturinn, við erum farin að sjá í gegnum hann.“
Loftslagsmál Umhverfismál Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Lögregla leitar manns Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Rússar notuðu Brasilíu sem njósnaraverksmiðju Erlent Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Innlent Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Innlent Svona verður Sæbraut í stokki Innlent Netanjahú segir Starmer, Macron og Carney draga taum Hamas Erlent Fleiri fréttir Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Lögregla leitar manns Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sakar Guðrúnu um sjúklega þráhyggju Stokkur fjarlægi gjána sem skilji að Vogahverfin Hættir að taka krókinn um Háaleitisbraut og Miklubraut Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Fjórtán ára piltur grunaður um að leggja hníf að hálsi annars við Hvaleyrarvatn „Þar sem vændi þrífst þar þrífst líka mansal“ Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Mjög alvarlegt tilfelli Viðbúnaður í Vesturbæ og nikótínumræður á Alþingi Guðrún segir ríkisstjórnina slá skjaldborg um Flokk fólksins Sjá meira