Hafró lætur loðnuna njóta vafans Svavar Hávarðsson skrifar 16. október 2015 07:00 Ný aflaregla hefur verið tekin upp og má segja að loðnan njóti vafans umfram það sem löngum var. Reglan hámarkar varúðarnálgun með sjálfbærni að leiðarljósi. vísir/Óskar Niðurstöður mælinga Hafrannsóknastofnunar á stærð loðnustofnsins í haust eru fjarri því lofandi um góða loðnuveiði á næstu tveimur vertíðum. Aðeins 44.000 tonn eru fyrstu tölur um heildaraflamark komandi vertíðar en ekkert verður veitt af loðnu á vertíðinni 2016/2017 að óbreyttu. Hins vegar hefur verið tekin upp ný aflaregla í loðnu sem gerir samanburð við niðurstöður rannsókna fyrri ára erfiðan á þessum tímapunkti. Bergmálsmælingar á loðnustofninum fóru fram á rannsóknaskipinu Árna Friðrikssyni dagana 16. september til 4. október með það að markmiði að mæla stærð veiðistofns loðnu og magn ungloðnu. Loðna fannst víða í köntum og á landgrunni við Austur-Grænland, í Grænlandssundi að landgrunnsbrúninni út af Vestfjörðum, en engin loðna fannst með landgrunnsbrún norðan Íslands. Aðstæður til mælinga voru erfiðar, bæði vegna veðurs og rekíss.Jóhann SigurjónssonMjög lítið mældist af ókynþroska loðnu. Alþjóðahafrannsóknaráðið (ICES) byggir ráðgjöf um veiðar á vertíðinni 2016/2017 á þessari mælingu á ungloðnu og ljóst er að engar veiðar verða heimilaðar að óbreyttu. Um 550 þúsund tonn mældust af kynþroska loðnu, sem gert er ráð fyrir að hrygni næsta vor og myndar veiðistofn komandi vertíðar. Jóhann Sigurjónsson, forstjóri Hafrannsóknastofnunar, segir að niðurstöður mælingarinnar nú þurfi að skoðast í ljósi þess að í vor var tekin upp ný aflaregla, sem er varkárari í byrjunaraflamarki fyrir vertíðina sem er byrja, en aflareglan sem leyst var af hólmi. Spurður um forspárgildi þessarar niðurstöðu m.t.t. vertíðarinnar að ári, í ljósi ýmissa óvissuþátta, segir Jóhann að hana skuli taka alvarlega. „Léleg nýliðun er áhyggjuefni, og horfurnar fyrir vertíðina eftir rúmt ár eru ekki góðar. Ég sé ekki að það skýrist neitt fyrr en á vertíðinni 16/17, miðað við okkar venjubundna úthald rannsóknaskipa.“ Aflaregla, sem byggist á því að skilja eftir 400 þúsund tonn til hrygningar, hefur verið í gildi frá árinu 1983 en verið gagnrýnd af ICES. Árið 2009 gaf rannsóknaráðið út að hún samrýmdist ekki varúðarsjónarmiðum. Fram kemur í gögnum frá Hafró að helst hafi gagnrýnin snúið að því að hvorki var lagt mat á óvissu í bergmálsmælingum né tekið tillit til hennar í ráðgjöf. Framreikningar byggðir á ungloðnumælingum voru jafnframt gagnrýndir m.a. vegna þess hversu lágt mat var á náttúrulegum afföllum. Í janúar 2015 var farið yfir tillögu að nýrri aflareglu hjá ICES, og stjórnvöld ákváðu að taka hana hana upp í vor, enda talin vera í samræmi við varúðarsjónarmið. Tekur aflareglan tillit til óvissumats útreikninganna, vaxtar og náttúrulegrar dánartölu loðnu, auk þess sem afrán þorsks, ýsu og ufsa á loðnu er metið. „Gamla aflareglan stóðst ekki þær kröfur sem við gerum til sjálfbærrar aflareglu í dag. Það var verið að taka á því, en þetta táknar að í stað punktmælingar þar sem skilja á eftir 400.000 tonn til hrygningar þá verði 150.000 tonn skilin eftir með 95% vissu. Gamla reglan gat ekki tryggt neitt slíkt. En það er fjarri því öll nótt úti. Þegar líður á vertíðina í janúar og febrúar er mjög algengt að það finnist meira af loðnu,“ segir Jóhann en 150.000 tonn eru talin vera sú lágmarksstærð hrygningarstofns sem tryggir góða nýliðun. „Gamla aðferðafræðin hefði gefið okkur mun hærra aflamark á þessum tímapunkti. Töluvert meira,“ segir Jóhann en vill ekki gefa það upp nákvæmlega hversu mikið. Hins vegar má áætla að miðað við að 550.000 tonn mældust af kynþroska loðnu sem gert er ráð fyrir að hrygni í vor þá hefði útgefið aflamark verið allt að 150.000 tonn, þegar 400.000 tonnum hefði verið haldið til haga samkvæmt gömlu aflareglunni. Framvinda loðnuveiðanna á síðustu vertíð var óvenjuleg. Skip voru enn að veiðum djúpt út af Norðausturlandi seint í janúar á sama tíma og venjan er að á þessum tíma sé veiði hafin úr hrygningargöngu loðnunnar austur og suður af landinu. Það var hins vegar ekki fyrr en í febrúarlok sem farið var að veiða úr þéttum torfum við ströndina suðaustur af landinu. Þegar upp var staðið náðist ekki að veiða útgefið aflamark, og enn og aftur hafði loðnan undirstrikað hversu dyntótt hún er og spurningar vöknuðu um frekari rannsóknir. Jóhann bendir á að um árabil var miklu meira púðri eytt í loðnurannsóknir en nú er. Á sama tíma og hann telur nauðsynlegt að verja meiri tíma og peningum í loðnurannsóknir í dag beri þó að gæta þess að með betri tækjakosti hefur verið hægt að ná árangri við mælingar í aðstæðum í norðurhöfum sem leyfðu ekki rannsóknir á árum áður – samanber þær veðuraðstæður sem voru við rannsóknirnar nú. Hér er R/S Árni Friðriksson fyrst og síðast undir en farið var allt norður í Dumbshaf sem liggur norður undir 73. breiddargráðu við norðausturströnd Grænlands. Fréttaskýringar Mest lesið Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Innlent Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Innlent Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Innlent Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu Innlent Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Erlent Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Innlent Vilja heimili á markað en ekki uppboð við nauðungarsölu Innlent Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Innlent Fleiri fréttir Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu „Munum fagna þegar riðu hefur verið útrýmt á Íslandi“ „Ekki svo að allir bændur séu að kvarta“ Tvö ár liðin frá árásum Hamas og alvarlegt rútuslys á Snæfellsnesi Vilja heimili á markað en ekki uppboð við nauðungarsölu Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Mótmæla við ríkisstjórnarfund og kalla eftir aðgerðum Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Telja að eitt prósent þjóðarinnar sé haldið barnagirnd Maður dvaldi í Alþingishúsinu yfir nótt Vilja að Reykjavík lögsæki ríkið „Við viljum bara grípa þau fyrr“ Risaskuld, nýr flokkur og áheyrnarprufur hunda Enginn slasaðist alvarlega þegar rútu hvolfdi á Snæfellsnesi Rúða brotin og flugeld kastað inn Riða staðfest á Kirkjuhóli Hafa þurft að sjóða vatnið í 79 daga Ágreiningur við ríkisstarfsmenn kostaði 642 milljónir á tíu árum Handtekinn fyrir stórfellda líkamsárás í Dugguvogi Farið yfir framboð hjá Miðflokknum „Það endaði bara með því að það var brotið á börnunum okkar“ Segir erfitt fyrir lækna að starfa við boðuð skilyrði Okkar borg – Þvert á flokka tekur slaginn í borginni „Hlýtur að hafa í sér fælingarmátt ef þú yrðir nafngreindur við slíka iðju“ Nauðgaði sofandi kærustu sem hafði ítrekað verið brotið gegn Sjá meira
Niðurstöður mælinga Hafrannsóknastofnunar á stærð loðnustofnsins í haust eru fjarri því lofandi um góða loðnuveiði á næstu tveimur vertíðum. Aðeins 44.000 tonn eru fyrstu tölur um heildaraflamark komandi vertíðar en ekkert verður veitt af loðnu á vertíðinni 2016/2017 að óbreyttu. Hins vegar hefur verið tekin upp ný aflaregla í loðnu sem gerir samanburð við niðurstöður rannsókna fyrri ára erfiðan á þessum tímapunkti. Bergmálsmælingar á loðnustofninum fóru fram á rannsóknaskipinu Árna Friðrikssyni dagana 16. september til 4. október með það að markmiði að mæla stærð veiðistofns loðnu og magn ungloðnu. Loðna fannst víða í köntum og á landgrunni við Austur-Grænland, í Grænlandssundi að landgrunnsbrúninni út af Vestfjörðum, en engin loðna fannst með landgrunnsbrún norðan Íslands. Aðstæður til mælinga voru erfiðar, bæði vegna veðurs og rekíss.Jóhann SigurjónssonMjög lítið mældist af ókynþroska loðnu. Alþjóðahafrannsóknaráðið (ICES) byggir ráðgjöf um veiðar á vertíðinni 2016/2017 á þessari mælingu á ungloðnu og ljóst er að engar veiðar verða heimilaðar að óbreyttu. Um 550 þúsund tonn mældust af kynþroska loðnu, sem gert er ráð fyrir að hrygni næsta vor og myndar veiðistofn komandi vertíðar. Jóhann Sigurjónsson, forstjóri Hafrannsóknastofnunar, segir að niðurstöður mælingarinnar nú þurfi að skoðast í ljósi þess að í vor var tekin upp ný aflaregla, sem er varkárari í byrjunaraflamarki fyrir vertíðina sem er byrja, en aflareglan sem leyst var af hólmi. Spurður um forspárgildi þessarar niðurstöðu m.t.t. vertíðarinnar að ári, í ljósi ýmissa óvissuþátta, segir Jóhann að hana skuli taka alvarlega. „Léleg nýliðun er áhyggjuefni, og horfurnar fyrir vertíðina eftir rúmt ár eru ekki góðar. Ég sé ekki að það skýrist neitt fyrr en á vertíðinni 16/17, miðað við okkar venjubundna úthald rannsóknaskipa.“ Aflaregla, sem byggist á því að skilja eftir 400 þúsund tonn til hrygningar, hefur verið í gildi frá árinu 1983 en verið gagnrýnd af ICES. Árið 2009 gaf rannsóknaráðið út að hún samrýmdist ekki varúðarsjónarmiðum. Fram kemur í gögnum frá Hafró að helst hafi gagnrýnin snúið að því að hvorki var lagt mat á óvissu í bergmálsmælingum né tekið tillit til hennar í ráðgjöf. Framreikningar byggðir á ungloðnumælingum voru jafnframt gagnrýndir m.a. vegna þess hversu lágt mat var á náttúrulegum afföllum. Í janúar 2015 var farið yfir tillögu að nýrri aflareglu hjá ICES, og stjórnvöld ákváðu að taka hana hana upp í vor, enda talin vera í samræmi við varúðarsjónarmið. Tekur aflareglan tillit til óvissumats útreikninganna, vaxtar og náttúrulegrar dánartölu loðnu, auk þess sem afrán þorsks, ýsu og ufsa á loðnu er metið. „Gamla aflareglan stóðst ekki þær kröfur sem við gerum til sjálfbærrar aflareglu í dag. Það var verið að taka á því, en þetta táknar að í stað punktmælingar þar sem skilja á eftir 400.000 tonn til hrygningar þá verði 150.000 tonn skilin eftir með 95% vissu. Gamla reglan gat ekki tryggt neitt slíkt. En það er fjarri því öll nótt úti. Þegar líður á vertíðina í janúar og febrúar er mjög algengt að það finnist meira af loðnu,“ segir Jóhann en 150.000 tonn eru talin vera sú lágmarksstærð hrygningarstofns sem tryggir góða nýliðun. „Gamla aðferðafræðin hefði gefið okkur mun hærra aflamark á þessum tímapunkti. Töluvert meira,“ segir Jóhann en vill ekki gefa það upp nákvæmlega hversu mikið. Hins vegar má áætla að miðað við að 550.000 tonn mældust af kynþroska loðnu sem gert er ráð fyrir að hrygni í vor þá hefði útgefið aflamark verið allt að 150.000 tonn, þegar 400.000 tonnum hefði verið haldið til haga samkvæmt gömlu aflareglunni. Framvinda loðnuveiðanna á síðustu vertíð var óvenjuleg. Skip voru enn að veiðum djúpt út af Norðausturlandi seint í janúar á sama tíma og venjan er að á þessum tíma sé veiði hafin úr hrygningargöngu loðnunnar austur og suður af landinu. Það var hins vegar ekki fyrr en í febrúarlok sem farið var að veiða úr þéttum torfum við ströndina suðaustur af landinu. Þegar upp var staðið náðist ekki að veiða útgefið aflamark, og enn og aftur hafði loðnan undirstrikað hversu dyntótt hún er og spurningar vöknuðu um frekari rannsóknir. Jóhann bendir á að um árabil var miklu meira púðri eytt í loðnurannsóknir en nú er. Á sama tíma og hann telur nauðsynlegt að verja meiri tíma og peningum í loðnurannsóknir í dag beri þó að gæta þess að með betri tækjakosti hefur verið hægt að ná árangri við mælingar í aðstæðum í norðurhöfum sem leyfðu ekki rannsóknir á árum áður – samanber þær veðuraðstæður sem voru við rannsóknirnar nú. Hér er R/S Árni Friðriksson fyrst og síðast undir en farið var allt norður í Dumbshaf sem liggur norður undir 73. breiddargráðu við norðausturströnd Grænlands.
Fréttaskýringar Mest lesið Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Innlent Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Innlent Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Innlent Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu Innlent Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Erlent Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Innlent Vilja heimili á markað en ekki uppboð við nauðungarsölu Innlent Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Innlent Fleiri fréttir Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu „Munum fagna þegar riðu hefur verið útrýmt á Íslandi“ „Ekki svo að allir bændur séu að kvarta“ Tvö ár liðin frá árásum Hamas og alvarlegt rútuslys á Snæfellsnesi Vilja heimili á markað en ekki uppboð við nauðungarsölu Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Mótmæla við ríkisstjórnarfund og kalla eftir aðgerðum Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Telja að eitt prósent þjóðarinnar sé haldið barnagirnd Maður dvaldi í Alþingishúsinu yfir nótt Vilja að Reykjavík lögsæki ríkið „Við viljum bara grípa þau fyrr“ Risaskuld, nýr flokkur og áheyrnarprufur hunda Enginn slasaðist alvarlega þegar rútu hvolfdi á Snæfellsnesi Rúða brotin og flugeld kastað inn Riða staðfest á Kirkjuhóli Hafa þurft að sjóða vatnið í 79 daga Ágreiningur við ríkisstarfsmenn kostaði 642 milljónir á tíu árum Handtekinn fyrir stórfellda líkamsárás í Dugguvogi Farið yfir framboð hjá Miðflokknum „Það endaði bara með því að það var brotið á börnunum okkar“ Segir erfitt fyrir lækna að starfa við boðuð skilyrði Okkar borg – Þvert á flokka tekur slaginn í borginni „Hlýtur að hafa í sér fælingarmátt ef þú yrðir nafngreindur við slíka iðju“ Nauðgaði sofandi kærustu sem hafði ítrekað verið brotið gegn Sjá meira