Svarar til saka fyrir morð á „blóðuga sunnudeginum“ Kjartan Kjartansson skrifar 15. september 2025 09:19 Sygjendur bera kistu eins þeirra þrettán sem breskir hermenn skutu til bana í Derry á Norður-Írlandi á blóðuga sunnudeginum árið 1972. AP Réttarhöld yfir breskum uppgjafarhermanni fyrir morð og tilraunir til manndráps í Londonderry/Derry á Norður-Írlandi á blóðuga sunnudeginum svonefnda hefjast í dag. Enginn hefur nokkru sinni verið dæmdur sekur um fjöldamorðið. Breskir hermenn skutu þrettán óvopnaða óbreytta borgara til bana og særðu fimmtán til viðbótar í mótmælum í borginni Derry/Londonderry 30. janúar árið 1972. Dagurinn hefur verið nefndur „blóðugi sunnudagurinn“. Sakborningurinn í málinu sem hefst í dag var fallhlífahermaður. Hann er sakaður um að hafa myrt tvo og reynt að drepa fimm til viðbótar. Maðurinn hefur ekki verið nafngreindur öðruvísi en sem „hermaður F“ og í dómsal verður hann á bak við tjöld til þess að vernda hann fyrir mögulegum hefndarverkum. Fjölskyldur þeirra myrtu hafa þurft að bíða í meira en hálfa öld eftir réttlæti og ljóst er að flestar þeirra fá aldrei að upplifa það. Bresk stjórnvöld sögðu upphaflega að hermennirnir hefðu skotið í sjálfsvörn á vopnaða menn sem réðust á þá. Þeir voru allir hreinsaðir af sök. Þegar atburðirnir voru rannsakaðir á ítarlegri hátt árið 2010 var niðurstaðan sú að hermennirnir hefðu skotið á óvopnað fólk sem var að flýja og að þeir hefðu svo logið um það áratugum saman. Það tók svo sjö ár frá því að lögregla hóf rannsókn að gefa út ákæru. Þá var aðeins hermaður F ákærður en sextán aðrir sluppu við ákæru á þeim forsendum að ekki væru næg sönnunargögn fyrir hendi gegn þeim. Tveimur árum síðar felldi saksóknari ákæruna niður á þeim forsendum að hún þætti ekki líkleg til sakfellingar. Fjölskylda eins þeirra myrtu fékk þeirri niðurstöðu hnekkt. Hermaðurinn hefur alla tíð haldið fram sakleysi sínu. Norður-Írland Bretland Erlend sakamál Mest lesið Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Innlent Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Innlent Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Erlent Sótti kindabyssu eftir hótun um að skjóta fyrrverandi og fimm aðra Innlent Síðasti fuglinn floginn Innlent Gekk berserksgang og beraði sig Innlent Stjórnarformaður RÚV vill að Ísrael verði tafarlaust vikið úr Eurovision Innlent Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Erlent Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Innlent Sakar Weekday um stuld: „Hönnun sem ég er búin að vinna í í marga mánuði“ Innlent Fleiri fréttir Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Fjögurra manna fjölskylda meðal látinna Sendir þjóðvarðliðið til Chicago Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Flogið á ný í München eftir mögulegt drónaflug Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Hamasliðar tilbúnir að sleppa gíslum og láta völd af hendi Hótar helvíti á jörð samþykki Hamas ekki tillögurnar Vísa frá máli á hendur skipverjum sem voru taldir hafa slitið sæstrengi „Það vill enginn spila eftir reglum sem eru samdar annars staðar“ Rekja andlát dóttur að hluta til samsæriskenninga móður Fyrsta konan sem verður erkibiskupinn af Kantaraborg Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Einn hinna látnu skotinn af lögreglu og annar særður Finna mikla nálykt frá rústunum Bein útsending: Siglt áleiðis til Gasa Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Segist breyttur maður og biðlar til dómarans Hamas liðar vilja ekki afvopnast Flugvellinum í München lokað vegna drónaumferðar Nafngreina árásarmanninn í Manchester Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Árásin í Manchester skilgreind sem hryðjuverk Sjá meira
Breskir hermenn skutu þrettán óvopnaða óbreytta borgara til bana og særðu fimmtán til viðbótar í mótmælum í borginni Derry/Londonderry 30. janúar árið 1972. Dagurinn hefur verið nefndur „blóðugi sunnudagurinn“. Sakborningurinn í málinu sem hefst í dag var fallhlífahermaður. Hann er sakaður um að hafa myrt tvo og reynt að drepa fimm til viðbótar. Maðurinn hefur ekki verið nafngreindur öðruvísi en sem „hermaður F“ og í dómsal verður hann á bak við tjöld til þess að vernda hann fyrir mögulegum hefndarverkum. Fjölskyldur þeirra myrtu hafa þurft að bíða í meira en hálfa öld eftir réttlæti og ljóst er að flestar þeirra fá aldrei að upplifa það. Bresk stjórnvöld sögðu upphaflega að hermennirnir hefðu skotið í sjálfsvörn á vopnaða menn sem réðust á þá. Þeir voru allir hreinsaðir af sök. Þegar atburðirnir voru rannsakaðir á ítarlegri hátt árið 2010 var niðurstaðan sú að hermennirnir hefðu skotið á óvopnað fólk sem var að flýja og að þeir hefðu svo logið um það áratugum saman. Það tók svo sjö ár frá því að lögregla hóf rannsókn að gefa út ákæru. Þá var aðeins hermaður F ákærður en sextán aðrir sluppu við ákæru á þeim forsendum að ekki væru næg sönnunargögn fyrir hendi gegn þeim. Tveimur árum síðar felldi saksóknari ákæruna niður á þeim forsendum að hún þætti ekki líkleg til sakfellingar. Fjölskylda eins þeirra myrtu fékk þeirri niðurstöðu hnekkt. Hermaðurinn hefur alla tíð haldið fram sakleysi sínu.
Norður-Írland Bretland Erlend sakamál Mest lesið Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Innlent Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Innlent Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Erlent Sótti kindabyssu eftir hótun um að skjóta fyrrverandi og fimm aðra Innlent Síðasti fuglinn floginn Innlent Gekk berserksgang og beraði sig Innlent Stjórnarformaður RÚV vill að Ísrael verði tafarlaust vikið úr Eurovision Innlent Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Erlent Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Innlent Sakar Weekday um stuld: „Hönnun sem ég er búin að vinna í í marga mánuði“ Innlent Fleiri fréttir Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Fjögurra manna fjölskylda meðal látinna Sendir þjóðvarðliðið til Chicago Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Flogið á ný í München eftir mögulegt drónaflug Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Hamasliðar tilbúnir að sleppa gíslum og láta völd af hendi Hótar helvíti á jörð samþykki Hamas ekki tillögurnar Vísa frá máli á hendur skipverjum sem voru taldir hafa slitið sæstrengi „Það vill enginn spila eftir reglum sem eru samdar annars staðar“ Rekja andlát dóttur að hluta til samsæriskenninga móður Fyrsta konan sem verður erkibiskupinn af Kantaraborg Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Einn hinna látnu skotinn af lögreglu og annar særður Finna mikla nálykt frá rústunum Bein útsending: Siglt áleiðis til Gasa Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Segist breyttur maður og biðlar til dómarans Hamas liðar vilja ekki afvopnast Flugvellinum í München lokað vegna drónaumferðar Nafngreina árásarmanninn í Manchester Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Árásin í Manchester skilgreind sem hryðjuverk Sjá meira