Bannaði Trump að nota lög frá átjándu öld Samúel Karl Ólason skrifar 16. mars 2025 14:35 Donald Trump, forseti Bandaríkjanna. AP Bandarískur alríkisdómari meinaði í gærkvöldi Donald Trump, forseta, að nota lög frá lokum átjándu aldar til að gera auðveldara að flytja farand- og flóttafólk úr landi. Skipaði hann ríkisstjórn Trumps að snúa við flugvélum með fólki sem verið var að flytja úr landi. Umrædd lög eru frá 1798 en Trump skrifaði undir tilskipun á föstudaginn um að beita þeim og sérstaklega gegn farandfólki frá Venesúela. Ríkisstjórnin opinberaði þó ekki ákvörðunina fyrr en í gær, eftir að hjálparsamtök höfðuðu mál gegn ríkisstjórninni vegna skipunarinnar. Samkvæmt lögunum getur forseti farið fram hjá hefðbundnum dómsferlum og vísað öllum sem eru fjórtán ára og eldri frá ríkjum sem skilgreind eru „óvinveitt“ úr landi án mikillar fyrirhafnar. Í yfirlýsingunni sagði Trump fólkið frá Venesúela ógna Bandaríkjunum og vísaði til Tren de Aragua, alræmds glæpagengis frá landinu. Sagði hann gengið eiga í óhefðbundnum hernaði við Bandaríkin, fyrir hönd Nicolas Maduro, einræðisherra Venesúela. Ríkisstjórn Trumps hefur komist að samkomulagi við yfirvöld í El Salvador um að taka á móti um þrjú hundruð meintum meðlimum Tren de Araga og halda þeim í fangelsi, fyrir um sex milljónir á ári. Þetta er í fyrsta sinn frá tímum seinni heimsstyrjaldarinnar sem lögunum frá 1798 hefur verið beitt. Þá var þeim beitt gegn fólki sem átti rætur að rekja til Þýskalands, Austurríkis, Japan og Ítalíu. Þau voru notuð til að halda rúmlega hundrað þúsund manns af japönskum uppruna í fangabúðum. Lögunum hefur einungis þrisvar sinnum verið beitt og alltaf á stríðstímum. Nokkrum klukkustundum síðar komst áðurnefndur alríkisdómari að þetta mætti Trump ekki gera og skipaði hann ríkisstjórninni að flytja þá sem verið var að flytja úr landi aftur til Bandaríkjanna. Washington Post segir úrskurði dómarans fljótt hafa verið áfrýjað. Dómsmálaráðuneytið segir úrskurðinn vera „hættulegan átroðning“ inn á valdsvið forsetans og rétt hans til að vísa hættulegu fólki sem ógni öryggi Bandaríkjamanna úr landi. Vilja bola dómurum á brott Dómarar hafa ítrekað staðið í vegi Trumps frá því hann tók við embætti í janúar en þar sem Repúblikanar stjórna báðum deildum þingsins hefur mótspyrnan þaðan verið engin. Samhliða þessu hafa talsmenn Trumps og ráðgjafar farið sífellt harðari orðum um bandaríska dómara. Ítrekað hafa þeir ekki eingöngu sagt dómarana hafa rangt fyrir sér heldur gefið í skyn og sagt með berum orðum að dómarar séu sjálfir að brjóta lög með því að úrskurða á þann veg að Trump sé að fara gegn lögum. Eins og farið er yfir í grein Wall Steet Journal hafa Trump-liðar ítrekað sakað dómara um að reyna að hrifsa völd af Trump en enginn hefur gengið lengra í þeim efnum en Elon Musk, auðjöfurinn og náinn bandamaður Trumps. Hann hefur meðal annars haldið því fram að aðgerðir dómara sem úrskurðað hafa gegn Trump séu að grafa undan lýðræðinu. Að dómstólar séu að taka sér einræðisvald og að nauðsynlegt sé að bola þessum dómurum úr starfi. Fleiri hótanir Árásir þessar hafa ekki eingöngu beinst að dómurum sem skipaðir voru í embætti af forsetum úr Demókrataflokknum heldur einnig að dómurum sem skipaðir voru af Repúblikönum. Trump hefur gengið hart og mjög hratt fram í störfum sínum og látið verulega reyna á takmarkanir á valdi forsetaembættisins. Dómskerfinu hefur gengið illa að halda í við hraðann og nú þegar eru fleiri en hundrað mál sem hafa verið höfðuð vegna aðgerða hans í meðferð innan dómskerfisins. Þeir sem höfða málin hafa í meira mæli farið fram á það í upphafi mála að dómarar setji tímabundið lögbann á Trump vegna málanna, á þeim grundvelli að hann geti í raun gert það sem hann ætlar sér áður en málaferlunum lýkur, enda getur það tekið einhverja mánuði eða jafnvel ár. Í grein WSJ er haft eftir dómurum að þeir taki áðurnefnd ummæli og hótanir sem fylgi þeim iðulega eftir alvarlega. Þeir segja hótunum og ógnunum hafa fjölgað töluvert á undanförnum árum. Bandaríkin Donald Trump Venesúela Flóttamenn El Salvador Mest lesið Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Innlent Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Ellefu slasaðir og þrír alvarlega í Kaupmannahöfn Erlent Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Innlent „Fyrst hélt ég að þetta væri eitthvað grín“ Innlent Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Innlent Njósnaaðgerðir sagðar tengjast deilum tveggja af auðugustu mönnum landsins Innlent Málið áfall fyrir embættið Innlent Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent Fleiri fréttir Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Sænskur blaðamaður dæmdur fyrir að móðga Erdogan Ellefu slasaðir og þrír alvarlega í Kaupmannahöfn Segja 4.700 Kimdáta hafa fallið eða særst Danakonungur til Grænlands í annað sinn á skömmum tíma Ungi morðinginn flúði nýverið af vistheimili Segir sveppaeitrunina hafa verið „hörmulegt óhapp“ Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Ungur maður handtekinn vegna morðanna í Uppsölum Fagnaði fyrstu hundrað dögunum í Hvíta húsinu Pakistan segir Indland mögulega gera árás á næstu klukkustundum Árásarmannsins enn leitað Þrír látnir eftir skotárás í Uppsölum Fella niður hluta ákæru á hendur meintum sveppamorðingja Íhuga að loka Everest öðrum en reyndu göngufólki Bannað að selja auðmönnum evrópskan ríkisborgararétt Orsakir rafmagnsleysisins sögulega enn óþekktar Fjórir létust þegar bíl var ekið í gegnum frístundaheimili Allt að komast í samt lag á Spáni og í Portúgal Carney og Frjálslyndir fóru með sigur af hólmi Rafmagn að koma aftur á: Íslendingar lýsa mikilli óvissu Spennan eykst milli Indlands og Pakistan Allt í rugli á Rauðahafi Hvetur Kanadamenn að kjósa sig Lýsir yfir einhliða vopnahléi vegna sigurhátíðar í næstu viku Rafmagnsleysið „fordæmalaust“ en engar vísbendingar um tölvuárás Páfakjör hefst í næstu viku Umfangsmiklar og óútskýrðar rafmagnstruflanir á Íberíuskaga Mæðgur alvarlega særðar eftir sprengingu í úthverfi Stokkhólms Rússar segjast hafa handsamað morðingja herforingjans Sjá meira
Umrædd lög eru frá 1798 en Trump skrifaði undir tilskipun á föstudaginn um að beita þeim og sérstaklega gegn farandfólki frá Venesúela. Ríkisstjórnin opinberaði þó ekki ákvörðunina fyrr en í gær, eftir að hjálparsamtök höfðuðu mál gegn ríkisstjórninni vegna skipunarinnar. Samkvæmt lögunum getur forseti farið fram hjá hefðbundnum dómsferlum og vísað öllum sem eru fjórtán ára og eldri frá ríkjum sem skilgreind eru „óvinveitt“ úr landi án mikillar fyrirhafnar. Í yfirlýsingunni sagði Trump fólkið frá Venesúela ógna Bandaríkjunum og vísaði til Tren de Aragua, alræmds glæpagengis frá landinu. Sagði hann gengið eiga í óhefðbundnum hernaði við Bandaríkin, fyrir hönd Nicolas Maduro, einræðisherra Venesúela. Ríkisstjórn Trumps hefur komist að samkomulagi við yfirvöld í El Salvador um að taka á móti um þrjú hundruð meintum meðlimum Tren de Araga og halda þeim í fangelsi, fyrir um sex milljónir á ári. Þetta er í fyrsta sinn frá tímum seinni heimsstyrjaldarinnar sem lögunum frá 1798 hefur verið beitt. Þá var þeim beitt gegn fólki sem átti rætur að rekja til Þýskalands, Austurríkis, Japan og Ítalíu. Þau voru notuð til að halda rúmlega hundrað þúsund manns af japönskum uppruna í fangabúðum. Lögunum hefur einungis þrisvar sinnum verið beitt og alltaf á stríðstímum. Nokkrum klukkustundum síðar komst áðurnefndur alríkisdómari að þetta mætti Trump ekki gera og skipaði hann ríkisstjórninni að flytja þá sem verið var að flytja úr landi aftur til Bandaríkjanna. Washington Post segir úrskurði dómarans fljótt hafa verið áfrýjað. Dómsmálaráðuneytið segir úrskurðinn vera „hættulegan átroðning“ inn á valdsvið forsetans og rétt hans til að vísa hættulegu fólki sem ógni öryggi Bandaríkjamanna úr landi. Vilja bola dómurum á brott Dómarar hafa ítrekað staðið í vegi Trumps frá því hann tók við embætti í janúar en þar sem Repúblikanar stjórna báðum deildum þingsins hefur mótspyrnan þaðan verið engin. Samhliða þessu hafa talsmenn Trumps og ráðgjafar farið sífellt harðari orðum um bandaríska dómara. Ítrekað hafa þeir ekki eingöngu sagt dómarana hafa rangt fyrir sér heldur gefið í skyn og sagt með berum orðum að dómarar séu sjálfir að brjóta lög með því að úrskurða á þann veg að Trump sé að fara gegn lögum. Eins og farið er yfir í grein Wall Steet Journal hafa Trump-liðar ítrekað sakað dómara um að reyna að hrifsa völd af Trump en enginn hefur gengið lengra í þeim efnum en Elon Musk, auðjöfurinn og náinn bandamaður Trumps. Hann hefur meðal annars haldið því fram að aðgerðir dómara sem úrskurðað hafa gegn Trump séu að grafa undan lýðræðinu. Að dómstólar séu að taka sér einræðisvald og að nauðsynlegt sé að bola þessum dómurum úr starfi. Fleiri hótanir Árásir þessar hafa ekki eingöngu beinst að dómurum sem skipaðir voru í embætti af forsetum úr Demókrataflokknum heldur einnig að dómurum sem skipaðir voru af Repúblikönum. Trump hefur gengið hart og mjög hratt fram í störfum sínum og látið verulega reyna á takmarkanir á valdi forsetaembættisins. Dómskerfinu hefur gengið illa að halda í við hraðann og nú þegar eru fleiri en hundrað mál sem hafa verið höfðuð vegna aðgerða hans í meðferð innan dómskerfisins. Þeir sem höfða málin hafa í meira mæli farið fram á það í upphafi mála að dómarar setji tímabundið lögbann á Trump vegna málanna, á þeim grundvelli að hann geti í raun gert það sem hann ætlar sér áður en málaferlunum lýkur, enda getur það tekið einhverja mánuði eða jafnvel ár. Í grein WSJ er haft eftir dómurum að þeir taki áðurnefnd ummæli og hótanir sem fylgi þeim iðulega eftir alvarlega. Þeir segja hótunum og ógnunum hafa fjölgað töluvert á undanförnum árum.
Bandaríkin Donald Trump Venesúela Flóttamenn El Salvador Mest lesið Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Innlent Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Ellefu slasaðir og þrír alvarlega í Kaupmannahöfn Erlent Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Innlent „Fyrst hélt ég að þetta væri eitthvað grín“ Innlent Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Innlent Njósnaaðgerðir sagðar tengjast deilum tveggja af auðugustu mönnum landsins Innlent Málið áfall fyrir embættið Innlent Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent Fleiri fréttir Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Sænskur blaðamaður dæmdur fyrir að móðga Erdogan Ellefu slasaðir og þrír alvarlega í Kaupmannahöfn Segja 4.700 Kimdáta hafa fallið eða særst Danakonungur til Grænlands í annað sinn á skömmum tíma Ungi morðinginn flúði nýverið af vistheimili Segir sveppaeitrunina hafa verið „hörmulegt óhapp“ Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Ungur maður handtekinn vegna morðanna í Uppsölum Fagnaði fyrstu hundrað dögunum í Hvíta húsinu Pakistan segir Indland mögulega gera árás á næstu klukkustundum Árásarmannsins enn leitað Þrír látnir eftir skotárás í Uppsölum Fella niður hluta ákæru á hendur meintum sveppamorðingja Íhuga að loka Everest öðrum en reyndu göngufólki Bannað að selja auðmönnum evrópskan ríkisborgararétt Orsakir rafmagnsleysisins sögulega enn óþekktar Fjórir létust þegar bíl var ekið í gegnum frístundaheimili Allt að komast í samt lag á Spáni og í Portúgal Carney og Frjálslyndir fóru með sigur af hólmi Rafmagn að koma aftur á: Íslendingar lýsa mikilli óvissu Spennan eykst milli Indlands og Pakistan Allt í rugli á Rauðahafi Hvetur Kanadamenn að kjósa sig Lýsir yfir einhliða vopnahléi vegna sigurhátíðar í næstu viku Rafmagnsleysið „fordæmalaust“ en engar vísbendingar um tölvuárás Páfakjör hefst í næstu viku Umfangsmiklar og óútskýrðar rafmagnstruflanir á Íberíuskaga Mæðgur alvarlega særðar eftir sprengingu í úthverfi Stokkhólms Rússar segjast hafa handsamað morðingja herforingjans Sjá meira
Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent
Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent