Innlent

Kristínu hefði mátt vera ljóst að orðspor og starfsheiður Atla Rafns væri að veði

Kristín Ólafsdóttir skrifar
Kristín Eysteinsdóttir (t.h.) mótmælti því sérstaklega fyrir dómi að skilyrði væru uppfyllt til að stefna henni persónulega í máli Atla Rafns (t.v.). Dómurinn féllst ekki á það.
Kristín Eysteinsdóttir (t.h.) mótmælti því sérstaklega fyrir dómi að skilyrði væru uppfyllt til að stefna henni persónulega í máli Atla Rafns (t.v.). Dómurinn féllst ekki á það. Mynd/Samsett
Kristín Eysteinsdóttir Borgarleikhússtjóri og Leikfélag Reykjavíkur vógu að æru og persónu Atla Rafns Sigurðssonar leikara með því að segja honum upp störfum í desember 2017 og fresta frumsýningu á leikverki, sem hann átti að fara með stórt hlutverk í. Þetta er á meðal þess sem kemur fram í dómi Héraðsdóms Reykjavíkur í máli Atla Rafns gegn Borgarleikhúsinu.

Þá komst dómurinn sérstaklega að þeirri niðurstöðu að Kristín hefði borið persónulega ábyrgð í málinu.

Atli Rafn stefndi Kristínu og LR vegna uppsagnarinnar, sem hann taldi ólögmæta og byggðist á ásökunum um meinta kynferðislega áreitni hans. Hann krafðist þrettán milljóna króna í bætur vegna málsins en 5,5 milljónir voru dæmdar honum í skaut í héraðsdómi í morgun.

Sjá einnig: „Allar reglur voru brotnar sem hægt var að brjóta“



Atli Rafn lýsti því m.a. við aðalmeðferð málsins í byrjun október að sér hafi reynst afar erfitt að snúa aftur til vinnu í Þjóðleikhúsið, þar sem hann starfar enn, eftir að málið kom upp. Þá fyndist honum atvinnumál sín vera komin í „ruslflokk“. Þá lagði hann áherslu á að honum hefðu ekki verið veittar upplýsingar um það frá hverjum hinar meintu ásakanir komu.

Kristín Eysteinsdóttir sagði í vitnisburði sínum að eðli og umfang ásakana gegn Atla Rafni, sem voru sjö frá sex ótengdum aðilum, hafi leitt til brottrekstursins. Ekkert annað hafi verið í stöðunni og leikhúsið orðið fyrir tekjumissi enda brottvísunin á mjög slæmum tíma fyrir leikhúsið, rétt fyrir frumsýningu Medeu.

Handbókin ekki nóg

Mál Atla Rafns var að mestu byggt á því að bæði Kristín og LR hefðu brotið gegn réttindum hans með saknæmum og ólögmætum hætti. Einkum var litið til tiltekinnar reglugerðar um aðgerðir gegn kynferðislegri áreitni og kynbundnu ofbeldi á vinnustöðum, sem Atli Rafn taldi Kristínu og LR hafa brotið við uppsögnina.

Þegar kvartanirnar bárust hafði LR ekki gert skriflega áætlun um öryggi og heilbrigði á vinnustað í samræmi við reglugerðina. Á hinn bóginn var að finna almenn ákvæði um meðferð slíkra mála í handbók starfsfólks leikhússins. Dómurinn mat það þó svo að þessar leiðbeiningar kæmu ekki í stað reglugerðarinnar og fullnægðu ekki þeim kröfum sem þar koma fram, m.a. um að vernda bæði þá sem leggja inn kvörtun og þá sem kvörtun snýst um.

Atli Rafn með lögmanni sínum Einari Þór Sverrissyni í Héraðsdómi Reykjavíkur við aðalmeðferð málsins.Vísir/Egill
Í þessu samhengi báru Kristín og LR því fyrir sig að reglugerðinni væri einkum ætlað að vernda hagsmuni þolenda. Dómurinn mat það svo að sá málflutningur ætti ekki við rök að styðjast. Skýrt komi fram í reglunum að Kristín og LR hefðu átt að gefa Atla Rafni kost á að koma sjónarmiðum sínum á framfæri.

Þannig hefði þeim borið að upplýsa hann um það hvers eðlis ásakanirnar voru til þess að honum gæfist kostur á að breyta hegðun sinni, ef slíkt ætti við.

„Trúnaður gagnvart viðkomandi einstaklingum getur ekki leitt til þess að réttarstaða stefnanda verði á neinn hátt lakari en hér hefur verið lýst. Ekki var farið eftir reglunum og engin gögn liggja fyrir í málinu um það hvenær atvik áttu sér stað eða hvers eðlis umræddar ásakanir voru,“ segir í dómnum.

Sýndu ekki hegðun sem ætlast er til af atvinnurekendum

Þá hefði Kristínu og LR átt að vera ljóst að beiting svo alvarlegra úrræða, þ.e. að segja Atla Rafni upp svo skömmu fyrir frumsýningu leikverksins Medeu, sem hann átti að fara með stórt hlutverk í, væri til þess fallin að valda honum tjóni. Eins og komið hefur fram var frumsýningunni frestað vegna uppsagnar Atla Rafns.

Kristín og LR hafi ekki sýnt háttsemi sem ætlast er til af atvinnurekendum miðað við títtnefnda reglugerð þegar mál af þessum toga koma upp.

Þannig hafi ekki verið farið að lögum þegar Atla Rafni var sagt upp störfum í desember 2017 og Kristín og LR því bótaskyld.

 

Kristín bar persónulega ábyrgð

Kristín mótmælti því sérstaklega fyrir dómi að skilyrði væru uppfyllt til að stefna henni persónulega, hún hefði komið fram í málinu fyrir hönd Leikfélags Reykjavíkur en ekki í eigin persónu.

Dómurinn féllst ekki á það, enda hafi það verið Kristín sem ákvað að segja Atla Rafni upp störfum með þeim hætti sem gert var „og fór hún ekki eftir þeim reglum sem henni bar að fylgja við meðferð málsins.“

Kristínu hefði mátt vera ljóst að aðgerðir hennar myndu hafa mikil áhrif á „orðspor, starfsheiður og umtal um“ Atla Rafn og valda honum tjóni. Hún beri þannig sameiginlega ábyrgð ásamt Leikfélagi Reykjavíkur á tjóni Atla Rafns.

Þá taldi dómurinn að með ákvörðun sinni um að víkja Atla Rafni frá störfum og fresta frumsýningu Medeu með tilkynningu í fjölmiðlum hafi Kristín og LR vegið að æru hans og persónu. Ákvörðunin hafi haft mikil áhrif á Atla Rafn, og kunni að hafa áhrif á líf hans og störf til lengri tíma litið.

Miskabætur voru því ákveðnar 1,5 milljónir króna. Við ákvörðun um bætur var miðað við upplýsingar um aukatekjur Atla Rafns árin 2016-2019. Bætur hans þóttu því hæfilega ákveðnar fjórar milljónir króna.

Hér að neðan má hlusta á viðtal við Einar Þór Sverrisson lögmann Atla Rafns um dóminn í dag.


Tengdar fréttir

Leikstjóri segir fullt af vitnum og upptökur til af „lygasögunni“ um Atla Rafn

Ari Alexander Magnússon leikstjóri segir að ung leikkona hafi logið upp á fjörutíu manna tökulið, þeirra á meðal Atla Rafn Sigurðarson leikara, með frásögn sinni undir merkjum #metoo í nóvember 2017. Lýsingar hennar á því sem gerst hafi verði auðveldlega hraktar enda sé allt til á upptökum.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×