Svikulir styrkþegar EES Uppbyggingarsjóðsins njóta leyndar Aðalheiður Ámundadóttir skrifar 26. ágúst 2017 07:00 Utanríkisráðuneytið synjaði beiðni Thorenfeldt, á þeim grundvelli að um milliríkja samskipti væri að ræða. Vísir/E.Ól Utanríkisráðuneytið hafnaði nýverið beiðni norsks blaðamanns, Gunnars Thorenfeldt, um aðgang að gögnum um fjársvikamál styrkþega úr uppbyggingarsjóði EES. Sjóðurinn er rekinn af Noregi, Íslandi og Liechtenstein og árlegt framlag Íslands til sjóðsins nemur nálægt hálfum milljarði. Thorenfeldt hefur haft sjóðinn til rannsóknar um nokkurn tíma, til að varpa ljósi á hvernig skattfé Norðmanna er varið. Hann óskaði upplýsinga hjá utanríkisráðuneytinu um mál pólsks bæjarstjóra sem vann að verkefni sem hlotið hafði styrk úr sjóðnum. Bæjarstjórinn stakk af með styrkféð og var síðar sakfelldur fyrir misferlið af pólskum dómstól. Fjallað var um málið í frétt norska miðilsins Dagbladed síðastliðinn sunnudag. Í skýrslu sjóðsins um misferlið, sem Thorenfeldt hefur undir höndum, höfðu allar helstu upplýsingar um málið verið afmáðar, nafn mannsins, nafn og númer verkefnisins, styrkfjárhæðin og upplýsingar um dómstólinn sem kvað upp dóminn. Þegar Thorenfeldt óskaði skýringa á þessari upplýsingaleynd, vísaði skrifstofa sjóðsins í Brussel á utanríkisráðuneyti aðildarríkja sjóðsins, sem leiddi Thorenfeldt til íslenskra stjórnvalda. Utanríkisráðuneytið synjaði honum um aðgang að umræddum upplýsingum, á þeim grundvelli að upplýsingarnar vörðuðu milliríkjasamskipti og væru þar af leiðandi undanþegnar upplýsingarétti. Í svarinu var ekki rökstutt hvernig upplýsingarnar vörðuðu almannahagsmuni, sem er þó skilyrði laganna fyrir synjun um aðgang að upplýsingum. „Það kom mér mjög á óvart að á Íslandi, sem ég hélt að hefði upplýsingalöggjöf á heimsmælikvarða, gilti upplýsingaleynd um misnotkun á skattfé Íslendinga,“ segir Thorenfeldt. Hann hefur víðar rekist á veggi með upplýsingaöflun sína um þau verkefni sem hafa verið styrkt af sjóðnum, sem hefur það hlutverk að styrkja verkefni í ríkjum Suður- og Austur-Evrópu til að vinna gegn efnahagslegri og félagslegri mismunun. Eftir að hafa fengið synjun frá þeim ríkjum sem verja skattfé til sjóðsins, leitaði Thorenfeldt til styrkþegaríkisins sjálfs, Póllands. Þar fékk hann allar upplýsingarnar sem hann óskaði eftir undanbragða- og umsvifalaust. Í fyrrnefndri frétt Dagbladed kemur fram að norsk upplýsingalög kveði á um að allar upplýsingar um misnotkun á almannafé skuli aðgengilegar almenningi og reglur sjóðsins séu því í andstöðu við norsk lög. Haft er eftir Frank Bakke-Jensen, Evrópumálaráðherra Noregs að Norðmenn ráði reglum sjóðsins ekki einir, þær hafi verið unnar í samráði ríkjanna þriggja og bendir á Ísland og Liechtenstein. Í svari utanríkisráðuneytisins við fyrirspurn Thorenfeldts, segir að ekki hafi verið talið að reglur sjóðsins um gegnsæi og upplýsingarétt væru ófullnægjandi en að sjálfsögðu væru íslensk stjórnvöld reiðubúin til umræðu um þær verði þess óskað. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Vilja RÚV af auglýsingamarkaði Innlent Ýmsar aðferðir til að ná niður drónum Innlent „Við viljum bara finna fyrir öryggi“ Innlent Verjandi Matthíasar hnýtir í dóminn Innlent Anna ljósa fallin frá Innlent Jónína vill taka við af Ásmundi Einari Innlent Þungir dómar í Gufunesmálinu: „Það eru ekki alltaf jólin“ Innlent Yfirgáfu salinn þegar Netanjahú hóf ræðu sína Erlent Fyrsta haustlægðin mætt til landsins Veður Vímuefnaneysla talin meginorsök banaslyss við Hraunsnef Innlent Fleiri fréttir Vilja RÚV af auglýsingamarkaði Ýmsar aðferðir til að ná niður drónum Jónína vill taka við af Ásmundi Einari „Við viljum bara finna fyrir öryggi“ Gerður sveitarstjóri Þingeyjarsveitar Þungur dagur, myndir frá óveðrinu og ítrekuð innbrot Verjandi Matthíasar hnýtir í dóminn Anna ljósa fallin frá Ásmundur Einar segir skilið við stjórnmálin Bætir þrepi við greiðsluþátttökukerfið „Ég bý ekki einu sinni í Reykjavík“ Táningsstúlkur dæmdar fyrir að flytja inn efni sem var ekki bannað Ekki liðnir níu dagar þegar það var aftur brotist inn Þungir dómar í Gufunesmálinu: „Það eru ekki alltaf jólin“ Dómsuppkvaðning í Gufunesmálinu og óveður í aðsigi Meirihluti íbúa ánægður með flutning stórtónleika á sunnudag Annar fulltrúa Framsóknar hættur í bæjarstjórn Kópavogs Vímuefnaneysla talin meginorsök banaslyss við Hraunsnef Vaktin: Stefán og Lúkas dæmdir í 17 ára fangelsi Ekki búin að ákveða hvort þjóðaröryggisráð verði kallað saman „Ég hef aldrei séð svona mikið vatn í Jökulsá“ Grindavíkurgersemin Birna Óladóttir fallin frá Kristrún í pallborði með Starmer, Carney og Albanese Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Hugmyndir kynntar um „miðstöð jaðaríþrótta“ í Toppstöðinni Telja dagana frá síðasta innbroti Rannsaka líkamsárás og fjárkúgun Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Skvísur séu almennt frekar næringarsnauðar og börnin geti orðið matvönd Sjá meira
Utanríkisráðuneytið hafnaði nýverið beiðni norsks blaðamanns, Gunnars Thorenfeldt, um aðgang að gögnum um fjársvikamál styrkþega úr uppbyggingarsjóði EES. Sjóðurinn er rekinn af Noregi, Íslandi og Liechtenstein og árlegt framlag Íslands til sjóðsins nemur nálægt hálfum milljarði. Thorenfeldt hefur haft sjóðinn til rannsóknar um nokkurn tíma, til að varpa ljósi á hvernig skattfé Norðmanna er varið. Hann óskaði upplýsinga hjá utanríkisráðuneytinu um mál pólsks bæjarstjóra sem vann að verkefni sem hlotið hafði styrk úr sjóðnum. Bæjarstjórinn stakk af með styrkféð og var síðar sakfelldur fyrir misferlið af pólskum dómstól. Fjallað var um málið í frétt norska miðilsins Dagbladed síðastliðinn sunnudag. Í skýrslu sjóðsins um misferlið, sem Thorenfeldt hefur undir höndum, höfðu allar helstu upplýsingar um málið verið afmáðar, nafn mannsins, nafn og númer verkefnisins, styrkfjárhæðin og upplýsingar um dómstólinn sem kvað upp dóminn. Þegar Thorenfeldt óskaði skýringa á þessari upplýsingaleynd, vísaði skrifstofa sjóðsins í Brussel á utanríkisráðuneyti aðildarríkja sjóðsins, sem leiddi Thorenfeldt til íslenskra stjórnvalda. Utanríkisráðuneytið synjaði honum um aðgang að umræddum upplýsingum, á þeim grundvelli að upplýsingarnar vörðuðu milliríkjasamskipti og væru þar af leiðandi undanþegnar upplýsingarétti. Í svarinu var ekki rökstutt hvernig upplýsingarnar vörðuðu almannahagsmuni, sem er þó skilyrði laganna fyrir synjun um aðgang að upplýsingum. „Það kom mér mjög á óvart að á Íslandi, sem ég hélt að hefði upplýsingalöggjöf á heimsmælikvarða, gilti upplýsingaleynd um misnotkun á skattfé Íslendinga,“ segir Thorenfeldt. Hann hefur víðar rekist á veggi með upplýsingaöflun sína um þau verkefni sem hafa verið styrkt af sjóðnum, sem hefur það hlutverk að styrkja verkefni í ríkjum Suður- og Austur-Evrópu til að vinna gegn efnahagslegri og félagslegri mismunun. Eftir að hafa fengið synjun frá þeim ríkjum sem verja skattfé til sjóðsins, leitaði Thorenfeldt til styrkþegaríkisins sjálfs, Póllands. Þar fékk hann allar upplýsingarnar sem hann óskaði eftir undanbragða- og umsvifalaust. Í fyrrnefndri frétt Dagbladed kemur fram að norsk upplýsingalög kveði á um að allar upplýsingar um misnotkun á almannafé skuli aðgengilegar almenningi og reglur sjóðsins séu því í andstöðu við norsk lög. Haft er eftir Frank Bakke-Jensen, Evrópumálaráðherra Noregs að Norðmenn ráði reglum sjóðsins ekki einir, þær hafi verið unnar í samráði ríkjanna þriggja og bendir á Ísland og Liechtenstein. Í svari utanríkisráðuneytisins við fyrirspurn Thorenfeldts, segir að ekki hafi verið talið að reglur sjóðsins um gegnsæi og upplýsingarétt væru ófullnægjandi en að sjálfsögðu væru íslensk stjórnvöld reiðubúin til umræðu um þær verði þess óskað.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Vilja RÚV af auglýsingamarkaði Innlent Ýmsar aðferðir til að ná niður drónum Innlent „Við viljum bara finna fyrir öryggi“ Innlent Verjandi Matthíasar hnýtir í dóminn Innlent Anna ljósa fallin frá Innlent Jónína vill taka við af Ásmundi Einari Innlent Þungir dómar í Gufunesmálinu: „Það eru ekki alltaf jólin“ Innlent Yfirgáfu salinn þegar Netanjahú hóf ræðu sína Erlent Fyrsta haustlægðin mætt til landsins Veður Vímuefnaneysla talin meginorsök banaslyss við Hraunsnef Innlent Fleiri fréttir Vilja RÚV af auglýsingamarkaði Ýmsar aðferðir til að ná niður drónum Jónína vill taka við af Ásmundi Einari „Við viljum bara finna fyrir öryggi“ Gerður sveitarstjóri Þingeyjarsveitar Þungur dagur, myndir frá óveðrinu og ítrekuð innbrot Verjandi Matthíasar hnýtir í dóminn Anna ljósa fallin frá Ásmundur Einar segir skilið við stjórnmálin Bætir þrepi við greiðsluþátttökukerfið „Ég bý ekki einu sinni í Reykjavík“ Táningsstúlkur dæmdar fyrir að flytja inn efni sem var ekki bannað Ekki liðnir níu dagar þegar það var aftur brotist inn Þungir dómar í Gufunesmálinu: „Það eru ekki alltaf jólin“ Dómsuppkvaðning í Gufunesmálinu og óveður í aðsigi Meirihluti íbúa ánægður með flutning stórtónleika á sunnudag Annar fulltrúa Framsóknar hættur í bæjarstjórn Kópavogs Vímuefnaneysla talin meginorsök banaslyss við Hraunsnef Vaktin: Stefán og Lúkas dæmdir í 17 ára fangelsi Ekki búin að ákveða hvort þjóðaröryggisráð verði kallað saman „Ég hef aldrei séð svona mikið vatn í Jökulsá“ Grindavíkurgersemin Birna Óladóttir fallin frá Kristrún í pallborði með Starmer, Carney og Albanese Hringvegurinn í sundur vegna vatnavaxta Hugmyndir kynntar um „miðstöð jaðaríþrótta“ í Toppstöðinni Telja dagana frá síðasta innbroti Rannsaka líkamsárás og fjárkúgun Gat ekki lengur lesið en sagði engum frá því „Ég má ekki heita Hrísey en ég má heita Rodriguez“ Skvísur séu almennt frekar næringarsnauðar og börnin geti orðið matvönd Sjá meira