Hungursneyð í Evrópu á 9. öld rakin til Kötlugoss Kristján Már Unnarsson skrifar 9. ágúst 2017 21:00 Frá Drumbabót. Mýrdalsjökull og Eyjafjallajökull í baksýn. Hamfarahlaup frá Kötlu niður Markarfljótsaura eyddi skóginum. Sama eldgos er nú talið hafa valdið hungursneyð í Evrópu. Stöð 2/Einar Árnason. Eldgos í Kötlu fyrir tólfhundruð árum er nú talið geta skýrt hungursneyð sem varð í Evrópu á árunum eftir 821, - hálfri öld áður en Ísland byggðist. Þá varð svo kalt að stórfljót frusu, þar á meðal Rín, Signa og Dóná. Frá þessu var greint í fréttum Stöðvar 2. Við sögðum í síðasta mánuði frá alþjóðlegri vísindarannsókn þar sem tókst að aldursgreina trjáleifarnar í Drumbabót undan Fljótshlíð með afar nákvæmum hætti. Drumbarnir sem standa upp úr sandinum eru leifar af stórvöxnum birkiskógi sem eyddist í hamfarahlaupi vegna Kötlugoss. Drumbabót er á Þveráreyrum undan Tumastöðum í Fljótshlíð. Fjallið Þríhyrningur í baksýn.Stöð 2/Einar Árnason.Þessi nákvæma tímasetning eldgossins hefur leitt til þess að vísindamennirnir, undir forystu Ulf Büntgen í Cambridge-háskóla, tengja það nú við kuldaskeið og hungursneyð sem varð í Evrópu á sama tíma. Í grein í The Economist kemur fram að Kötlugosið er talið hafa valdið því að hitastig í Evrópu lækkaði verulega á árunum eftir 821. Í samtímaannálum kemur fram að árnar Rín, Signa og Dóná frusu og mátti komast yfir þær á hestum á ís. Lýst er snjóþyngslum með hræðilegum hagléljum. Uppskerubresti fylgdu plágur og hungursneyð um nokkurra ára skeið og svo miklar voru hörmungarnar að munkur í Norður-Frakklandi, Radbertus, ritaði á þessum tíma að sjálfur Guð hlyti að vera reiður.Frá Kötlugosinu árið 1918. Það er síðasta eldgos sem vitað er um með vissu í eldstöðinni.En nú eru nútímavísindi búin að finna annan sökudólg; sjálfa Kötlu, og afleiðingar eldgossins má enn sjá í Drumbabót. Þetta Kötlugos er þá ekki eina íslenska eldgosið sem kennt er um evrópskar hörmungar því Skaftáreldar árið 1783 hafa verið spyrtir við matarskort í Evrópu árin á eftir og frönsku byltinguna. Forseti Íslands, Ólafur Ragnar Grímsson, varaði umheiminn við Kötlu árið 2010 í frægu viðtali á BBC. Tengdar fréttir Kötlugos sem bjó til Drumbabót tímasett aftur til haustsins 822 Tekist hefur að aldursgreina Drumbabót undan Fljótshlíð og þar með tímasetja hamfarir vegna Kötlugoss svo aðeins skeikar nokkrum mánuðum. 13. júlí 2017 21:00 Mest lesið Lögregla leitar manns Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Rússar notuðu Brasilíu sem njósnaraverksmiðju Erlent Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Innlent Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Innlent Svona verður Sæbraut í stokki Innlent Netanjahú segir Starmer, Macron og Carney draga taum Hamas Erlent Fleiri fréttir Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Lögregla leitar manns Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sakar Guðrúnu um sjúklega þráhyggju Stokkur fjarlægi gjána sem skilji að Vogahverfin Hættir að taka krókinn um Háaleitisbraut og Miklubraut Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Fjórtán ára piltur grunaður um að leggja hníf að hálsi annars við Hvaleyrarvatn „Þar sem vændi þrífst þar þrífst líka mansal“ Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Mjög alvarlegt tilfelli Viðbúnaður í Vesturbæ og nikótínumræður á Alþingi Guðrún segir ríkisstjórnina slá skjaldborg um Flokk fólksins Sjá meira
Eldgos í Kötlu fyrir tólfhundruð árum er nú talið geta skýrt hungursneyð sem varð í Evrópu á árunum eftir 821, - hálfri öld áður en Ísland byggðist. Þá varð svo kalt að stórfljót frusu, þar á meðal Rín, Signa og Dóná. Frá þessu var greint í fréttum Stöðvar 2. Við sögðum í síðasta mánuði frá alþjóðlegri vísindarannsókn þar sem tókst að aldursgreina trjáleifarnar í Drumbabót undan Fljótshlíð með afar nákvæmum hætti. Drumbarnir sem standa upp úr sandinum eru leifar af stórvöxnum birkiskógi sem eyddist í hamfarahlaupi vegna Kötlugoss. Drumbabót er á Þveráreyrum undan Tumastöðum í Fljótshlíð. Fjallið Þríhyrningur í baksýn.Stöð 2/Einar Árnason.Þessi nákvæma tímasetning eldgossins hefur leitt til þess að vísindamennirnir, undir forystu Ulf Büntgen í Cambridge-háskóla, tengja það nú við kuldaskeið og hungursneyð sem varð í Evrópu á sama tíma. Í grein í The Economist kemur fram að Kötlugosið er talið hafa valdið því að hitastig í Evrópu lækkaði verulega á árunum eftir 821. Í samtímaannálum kemur fram að árnar Rín, Signa og Dóná frusu og mátti komast yfir þær á hestum á ís. Lýst er snjóþyngslum með hræðilegum hagléljum. Uppskerubresti fylgdu plágur og hungursneyð um nokkurra ára skeið og svo miklar voru hörmungarnar að munkur í Norður-Frakklandi, Radbertus, ritaði á þessum tíma að sjálfur Guð hlyti að vera reiður.Frá Kötlugosinu árið 1918. Það er síðasta eldgos sem vitað er um með vissu í eldstöðinni.En nú eru nútímavísindi búin að finna annan sökudólg; sjálfa Kötlu, og afleiðingar eldgossins má enn sjá í Drumbabót. Þetta Kötlugos er þá ekki eina íslenska eldgosið sem kennt er um evrópskar hörmungar því Skaftáreldar árið 1783 hafa verið spyrtir við matarskort í Evrópu árin á eftir og frönsku byltinguna. Forseti Íslands, Ólafur Ragnar Grímsson, varaði umheiminn við Kötlu árið 2010 í frægu viðtali á BBC.
Tengdar fréttir Kötlugos sem bjó til Drumbabót tímasett aftur til haustsins 822 Tekist hefur að aldursgreina Drumbabót undan Fljótshlíð og þar með tímasetja hamfarir vegna Kötlugoss svo aðeins skeikar nokkrum mánuðum. 13. júlí 2017 21:00 Mest lesið Lögregla leitar manns Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Rússar notuðu Brasilíu sem njósnaraverksmiðju Erlent Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Innlent Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Innlent Svona verður Sæbraut í stokki Innlent Netanjahú segir Starmer, Macron og Carney draga taum Hamas Erlent Fleiri fréttir Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Lögregla leitar manns Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sakar Guðrúnu um sjúklega þráhyggju Stokkur fjarlægi gjána sem skilji að Vogahverfin Hættir að taka krókinn um Háaleitisbraut og Miklubraut Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Fjórtán ára piltur grunaður um að leggja hníf að hálsi annars við Hvaleyrarvatn „Þar sem vændi þrífst þar þrífst líka mansal“ Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Mjög alvarlegt tilfelli Viðbúnaður í Vesturbæ og nikótínumræður á Alþingi Guðrún segir ríkisstjórnina slá skjaldborg um Flokk fólksins Sjá meira
Kötlugos sem bjó til Drumbabót tímasett aftur til haustsins 822 Tekist hefur að aldursgreina Drumbabót undan Fljótshlíð og þar með tímasetja hamfarir vegna Kötlugoss svo aðeins skeikar nokkrum mánuðum. 13. júlí 2017 21:00