Erlent

Hársbreidd frá kjarnorkuárás á Kína

Óli Tynes skrifar
Nixon og Brezhnev í Moskvu árið 1974.
Nixon og Brezhnev í Moskvu árið 1974.

Kínverskur sagnfræðingur segir að árið 1969 hafi Sovétríkin verið komin á fremsta hlunn með að gera kjarnorkuárás á Kína.

Aðeins hafi verið hætt við árásina eftir að Bandaríkjamenn hótuðu að gera gagnárás á Sovétríkin.

Liu Chenshan hefur skrifað greinaflokk í tímarit sem kommúnistaflokkurinn hefur lagt blessun sína yfir. Það þykir benda til þess að hann hafi fengið aðgang að leyniskjölum stjórnvalda.

Í greinaflokkinum hefur Liu fjallað um fimm skipti sem Kína átti á hættu að þola kjarnorkuárás frá árinu 1949.

Heiftarleg landamæradeila

Liu segir að mesta hættan hafi steðjað að árið 1969. Þá hafi Sovétríkin verið búin að undirbúa kjarnorkuárás á Kína og komin á fremsta hlunn með að hefja hana.

Þetta ár áttu Sovétríkin og Kína í heiftarlegri landamæradeilu. Hersveitir landanna höfðu háð harða bardaga við Ussuri fljót og yfir eittþúsund manns fallið beggja vegna landamæranna.

Liu segir að stjórnvöld í Kreml hafi varað Bandaríkin við yfirvofandi árás. Bandaríkjamönnum hafi verið sagt að ætlunin væri að „þurrka út kínversku ógnina og losna við þessa nútíma ævintýramenn".

Þriðja heimsstyrjöldin

Bandaríkjamenn voru beðnir um að vera hlutlausir. Liu segir að þvert á móti hafi Bandaríkjamenn hótað því að ef Sovétríkin gerðu árás á Kína myndu þeir gera gagnárásir á 130 borgir í Sovétríkjunum.

Hann vitnar í Sovéska ráðherra og diplomata máli sínu til stuðnings. Hinn 15. október árið 1969 segir hann að Alexei Kosygin forsætisráðherra hafi sagt við Leonid Brezhnev leiðtoga Sovétríkjanna að Bandaríkjamenn hefðu gert ítarlega áætlun um kjarnorkustríð gegn Sovétríkjunum ef þau réðust á Kína.

Liu segir að síðar þennan sama dag hafi Anatoly Dobrynin sendiherra Sovétríkjanna í Washington flutt Brezhnev svipuð skilaboð.

„Ef Kína verður fyrir kjarnorkuárás munu Bandaríkjamenn líta á það sem upphaf þriðju heimsstyrjaldarinnar. Bandaríkjamenn hafa svikið okkur," sagði Dobrynin.

Sovétríkin meiri ógn

Sagnfræðingurinn heldur því fram að Bandaríkjamenn hafi litið á Sovétríkin sem meiri ógn við sig en Kína. Þeir hafi viljað sterkt Kína til þess að vega upp á móti veldi Sovétríkjanna.

Richard Nixon sem þá var forseti er einnig sagður hafa haft áhyggjur af áhrifum kjarnorkuárásar á 250 þúsund bandaríska hermenn sem þá voru staðsettir í Asíu og á Kyrrahafssvæðinu.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×