Heilu stöðuvötnin gufuð upp á hálendinu Kristján Már Unnarsson skrifar 2. september 2010 18:49 Ein stærstu stöðuvötn á miðhálendi Íslands, Kjalvötn, eru horfin. Vatnamælingamaður, sem mælt hefur fjallavötn um áratugaskeið, segist aldrei hafa séð hálendið jafn þurrt og nú, - grunnvatn sé í sögulegu lágmarki. Kjalvötn eru norðvestan Þórisvatns og samkvæmt landakortum ættu þau að vera helmingi stærri en Elliðavatn. Nú sést þarna ekkert nema brúnn leirbotn. Undir venjulegum kringumstæðum væru þarna einhver stærstu náttúrulegu vötnin á hálendinu við Sprengisandsleið. En nú bregður svo við að Kjalvötn eru, í bókstaflegri merkingu, gufuð upp. Fáir þekkja vötnin á hálendinu betur en Sigurður Páll Ásólfsson, bóndi á Ásólfsstöðum í Þjórsárdal, og hann segir að hér sé venjulega fimm til sex metra djúpt vatn. Hann segir Kjalvötnin tvö vötn en nú sé botninn þurr og ekkert að sjá. Þetta hefur hann aldrei séð gerast áður og hefur hann þó í þrjá áratugi mælt vötnin fyrir Landsvirkjun, og raunar smalað hálendið frá unga aldri. Lækir sem alltaf sáust eru líka horfnir víða á hálendinu. Hann telur skýringuna svo sem ekki flókna: Það hefur lítið rignt á hálendinu í sumar og nánast ekkert snjóað þar tvö ár í röð. Auk þess hafi verið það hlýtt að allt vatn hafi gufað upp. Það séu fyrstu og fremst jökulárnar sem séu að skila vatni til sjávar en bergvatnsár og grunnvatn séu í sögulegu lágmarki. Mest lesið Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Innlent Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Innlent Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Innlent Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Innlent Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Innlent Búið að boða til nýs fundar Innlent Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Innlent Lögreglan lýsir eftir Kristínu Innlent Tuttugu og fimm stúlkna saknað úr sumarbúðum vegna flóða Erlent Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Innlent Fleiri fréttir Á þriðja tug látnir í Texas og netþrjótar herja á flugfélög Nikkurnar þandar á Reyðarfirði alla helgina Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Lögreglan lýsir eftir Kristínu Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Björguðu göngukonu í sjálfheldu við Hrafntinnusker Mótorhjólakappi fluttur á sjúkrahús eftir að hafa fipast við akstur Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Búið að boða til nýs fundar Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Inga mundaði skófluna við Sóltún „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Sósíalistum bolað úr Bolholti Sýknaður af kæru Samtakanna 78 um hatursorðræðu Lokametrar, bútasaumur og Starbucks Veiðigjaldið aftur í nefnd og viðræður komnar á lokametra Lára snýr sér að kynningarstörfum fyrir HR Bætti þúsund tonnum í strandveiðipottinn Skellt upp úr í þingsal þegar ráðherra reyndi að mynda hjarta Rúv vildi Ísraelsmenn burt en þeir sluppu með skrekkinn í bili Lögðu hald á mikið magn fíkniefna og fleiri milljónir Eiríkur, Eyvindur og Þorbjörg sækjast eftir dómaraskikkjunni Samfylking tekur aftur fram úr Sjálfstæðisflokki Skoða málið en hafa ekki tekið endanlega ákvörðun um aðgerðir Stór ferðahelgi framundan og bæjarhátíðir víða um land Sjá meira
Ein stærstu stöðuvötn á miðhálendi Íslands, Kjalvötn, eru horfin. Vatnamælingamaður, sem mælt hefur fjallavötn um áratugaskeið, segist aldrei hafa séð hálendið jafn þurrt og nú, - grunnvatn sé í sögulegu lágmarki. Kjalvötn eru norðvestan Þórisvatns og samkvæmt landakortum ættu þau að vera helmingi stærri en Elliðavatn. Nú sést þarna ekkert nema brúnn leirbotn. Undir venjulegum kringumstæðum væru þarna einhver stærstu náttúrulegu vötnin á hálendinu við Sprengisandsleið. En nú bregður svo við að Kjalvötn eru, í bókstaflegri merkingu, gufuð upp. Fáir þekkja vötnin á hálendinu betur en Sigurður Páll Ásólfsson, bóndi á Ásólfsstöðum í Þjórsárdal, og hann segir að hér sé venjulega fimm til sex metra djúpt vatn. Hann segir Kjalvötnin tvö vötn en nú sé botninn þurr og ekkert að sjá. Þetta hefur hann aldrei séð gerast áður og hefur hann þó í þrjá áratugi mælt vötnin fyrir Landsvirkjun, og raunar smalað hálendið frá unga aldri. Lækir sem alltaf sáust eru líka horfnir víða á hálendinu. Hann telur skýringuna svo sem ekki flókna: Það hefur lítið rignt á hálendinu í sumar og nánast ekkert snjóað þar tvö ár í röð. Auk þess hafi verið það hlýtt að allt vatn hafi gufað upp. Það séu fyrstu og fremst jökulárnar sem séu að skila vatni til sjávar en bergvatnsár og grunnvatn séu í sögulegu lágmarki.
Mest lesið Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Innlent Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Innlent Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Innlent Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Innlent Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Innlent Búið að boða til nýs fundar Innlent Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Innlent Lögreglan lýsir eftir Kristínu Innlent Tuttugu og fimm stúlkna saknað úr sumarbúðum vegna flóða Erlent Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Innlent Fleiri fréttir Á þriðja tug látnir í Texas og netþrjótar herja á flugfélög Nikkurnar þandar á Reyðarfirði alla helgina Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Lögreglan lýsir eftir Kristínu Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Björguðu göngukonu í sjálfheldu við Hrafntinnusker Mótorhjólakappi fluttur á sjúkrahús eftir að hafa fipast við akstur Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Búið að boða til nýs fundar Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Inga mundaði skófluna við Sóltún „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Sósíalistum bolað úr Bolholti Sýknaður af kæru Samtakanna 78 um hatursorðræðu Lokametrar, bútasaumur og Starbucks Veiðigjaldið aftur í nefnd og viðræður komnar á lokametra Lára snýr sér að kynningarstörfum fyrir HR Bætti þúsund tonnum í strandveiðipottinn Skellt upp úr í þingsal þegar ráðherra reyndi að mynda hjarta Rúv vildi Ísraelsmenn burt en þeir sluppu með skrekkinn í bili Lögðu hald á mikið magn fíkniefna og fleiri milljónir Eiríkur, Eyvindur og Þorbjörg sækjast eftir dómaraskikkjunni Samfylking tekur aftur fram úr Sjálfstæðisflokki Skoða málið en hafa ekki tekið endanlega ákvörðun um aðgerðir Stór ferðahelgi framundan og bæjarhátíðir víða um land Sjá meira