Í maí komst umboðsmaður Alþingis að þeirri niðurstöðu að mannanafnanefnd hafi ekki farið að lögum þegar Elínu Eddudóttur var ekki leyft að taka upp millinafnið Kona. RÚV greindi fyrst frá málinu en Elín sótti fyrst um nafnabreytinguna hjá Þjóðskrá árið 2019.
Hún segir í samtali við Vísi að þessi niðurstaða hafi mikla þýðingu fyrir sig. Loks geti hún sett endapunktinn aftan við tveggja ára baráttu fyrir því að fá að velja eigið nafn.
Vildi líka heita Kona
Tólf dagar eru frá því að Þjóðskrá tilkynnti Elínu að beiðni hennar um nafnabreytingu hafi verið samþykkt. Hún segir að fyrstu viðbrögð sín hafi verið að hafa samband við Kristbjörgu Konu Kristjánsdóttur, sem átti í sömu glímu við mannanafnanefnd nokkrum árum fyrr.
„Ég hef oft verið að velta því fyrir mér að taka upp millinafn og svo heyri ég af henni Kristbjörgu sem hefur sótt um þetta tvisvar og fengið neitun, meðal annars á þeim forsendum á það sé niðrandi að heita kona,“ segir Elín og vísar til viðtals sem birtist á Vísi árið 2014.
Fimm árum síðar lenti Elín þó á sama vegg og Kristbjörg gerði á sínum tíma.
„Mér fannst þetta ótrúlega flott nafn, mig langaði að bera þetta og ég vildi fara með Kristbjörgu í þessa baráttu. Ég sótti um þetta og fékk neitun en þau þorðu nú ekki að segja við mig að þetta væri niðrandi eftir fjölmiðlaumfjöllunina.“
„Að mannanafnanefnd skuli voga sér að segja að það sé niðrandi að heita kona, ég skil ekki alveg af hverju það ætti að vera niðrandi. Þú mátt heita Karl, Drengur og Sveinn en svo fæ ég neitun á þeirri forsendu að Kona vísi í ákveðið kyn á ákveðnum aldri og þess vegna megi það ekki,“ bætir Elín við.
„Núna er það þannig að það þarf ekki lengur að miða við kyn þannig að í raun og veru gæti ég strax fengið að heita Karl án þess að það færi fyrir mannanafnanefnd.“
Ætti að vera fullur réttur fólks að heita Sófasett
Elín kvartaði undan niðurstöðu nefndarinnar til umboðsmanns Alþingis sem taldi að mannanafnanefnd hafi ekki starfað í samræmi við lög líkt og áður segir. Var henni gert að taka málið upp aftur ef þess væri óskað.
Elín furðar sig á því hvað það málið var langan tíma að velkjast um í kerfinu og er afdráttarlaus þegar hún ræðir skoðanir sínar á mannanafnanefnd. Slagurinn hafi gert hana enn staðfastari í því að fyrirbærið eigi að heyra sögunni til.
„Þetta er bara eins bjánalegt og það getur verið svo mér líður bara helvíti vel með þessa niðurstöðu. Ég vil bara að þessi mannanafnanefnd verði lögð niður og finnst eðlilegt að fólk megi heita það sem það vill, ég meina Sófasett þess vegna.“
Hátt í 200 konur breyttu nafninu sínu í símaskránni
Þegar hún var búin að láta Kristbjörgu vita af langþráðum sigri setti Elín inn tilkynningu á Facebook-hópinn Ég heiti Kona. Eins og nafnið ber með sér má þar finna samansafn fólks sem hefur stutt dyggilega við bakið á Elínu og Kristbjörgu á síðustu árum.
„Það var einhver kona sem stofnaði þennan hóp og bauð okkur Kristbjörgu að vera heiðurskonur. Þær ákváðu svo bara upp á sitt einsdæmi að styðja við okkar baráttu með því að taka upp millinafnið Kona í símaskránni. Þetta var alveg magnað.“
Elín segir að 196 meðlimir séu nú í hópnum sem hafi fengið að fylgjast náið með öllum vendingum í málinu. Það ætti því ekki að koma á óvart að það hafi verið glatt á hjalla þegar fregnirnar bárust fyrir tíu dögum. Þökkuðu sumar konur fyrir að geta loks tekið út millinafnið eftir allan þennan tíma og heitið sínu raunverulega nafni.
Telur þú að þessi slagur ykkar komi til með að breyta einhverju?
„Mér finnst allavega vissu nafnajafnrétti vera náð.“ Um sé að ræða lítið skref í jafnréttisbaráttunni en þegar litlu sigrarnir komi saman skili það sér í auknu jafnrétti.
„Ég veit allavega að ein af dætrum mínum er að spá í að breyta nafninu sínu í Konudóttir,“ segir Elín Kona Eddudóttir, skáld, ferðamálafræðingur, og kona; sátt við að loks sé samræmi milli skráningar hennar í símaskránni og skrám hins opinbera.
