Ástæðan er sögð vera greinaskrif Jónasar sem hafa birst í Morgunblaðinu, þar sem hann hefur meðal annars gagnrýnt ástand fasteignar í eigu kínverska sendiráðsins og viðbrögð Kínverja við kórónuveirufaraldrinum. Guðlaugur Þór Þórðarson, utanríkisráðherra, segir útspil kínverskra stjórnvalda; að refsa fólki fyrir að nýta málfrelsi í löndum þar sem málfrelsi sannarlega ríkir, vera óboðlegt.
„Ég held að kurteisa orðið sé að þetta sé algjörlega óviðunandi að beita íslenskan ríkisborgara þessu fyrir það eitt að nýta málfrelsi sitt. Það er auðvitað ekki boðlegt. Við komum þeim skilaboðum strax mjög skýrt á framfæri við kínversk stjórnvöld bæði í Peking og hér í Reykjavík“
Sjá einnig : Íslendingur settur á svartan lista í Kína fyrir gagnrýnin skrif
Þrátt fyrir að íslensk stjórnvöld hafi hreyft við andmælum sýnist Guðlaugi sem svo að þau verði ekki til þess að telja kínverskum stjórnvöldum hughvarf.
„Og það er miður því ég ítreka það, og það er aðalatriði málsins, að hér er um að ræða einstakling sem er bara að nýta málfrelsi sitt og á Íslandi ríkir málfrelsi. Þannig er það og þannig mun það verða. Það er auðvitað ekki góð tilfinning þegar við fáum skilaboð sem þessi.
Í síðasta mánuði samþykkti Ísland að taka þátt í samstillum aðgerðum annarra vestrænna ríkja á borð við Bandaríkin, Bretland, Kanada, Noreg og aðildarríki Evrópusambandsins sem mun felast í því að innleiða þvingunaraðgerðir gegn kínverskum lögaðilum og einstaklingum.
Sjá einnig: ESB beitir refsiaðgerðum vegna Úígúra og valdaránsins í Búrma
„Það er vegna mannréttindabrota gegn Úígúrum í XinJiang héraði í Kína sem eru mjög alvarleg. Þau eru brot á þeim alþjóðasáttmálum sem Kína hefur undirgengst og þeir hafa svarað þessum aðgerðum í löndunum í kringum okkur.
Mér hefur sýnst þeir hafa svarað þessu með aðgerðum sambærilegum þeim sem íslenski ríkisborgarinn varð fyrir og þá gagnvart þingmönnum, fræðimönnum, mannréttindasamtökum og öðru slíku en það breytir engu. Málið er alveg jafn alvarlegt fyrir það. Eftir því sem ég best veit hafa þeir verið beittir þvingunum sem hafa fyrst og fremst gert það sama; þeir notuðu málfrelsi sitt í löndum þar sem málfrelsi ríkir.“
Sjá einnig: Börn Úígúra tekin af fjölskyldumeðlimum og flutt í búðir fyrir munaðarleysingja
Guðlaugur segir að gildi á borð við mannréttindi og málfrelsi eigi í vaxandi mæli undir högg að sækja.
„Það sem við gleymum oft er að við erum í minnihluta jarðarbúa sem búum við málfrelsi, mannréttindi, lýðræði, réttarríki. Ég held að menn hafi fengið það á tilfinninguna að þessari baráttu væri lokið þegar Sovétríkin hrundu og múrarnir voru felldir og voru skrifaðar lærðar greinar um það. Það hefur ekki raungerst, þvert á móti eiga þessi gildi, sem okkur hefur þótt sjálfsögð, undir högg að sækja.
Það er ein af ástæðunum fyrir því að ég hef beitt mér eins og ég hef gert í mannréttindamálunum á alþjóðavettvangi til að láta þá rödd heyrast því okkur ber skylda til að gera hvað við getum til að þessi gildi, sem okkur finnst sjálfsögð, verði sem víðast í heiminum því það er ekki sjálfgefið og það er tiltölulega nýtt í mannkynssögunni þegar allt er tekið.
Því miður eiga þessi gildi undir högg að sækja og það eru mjög slæmar fréttir, ekki bara fyrir það fólk sem býr við þessi sjálfsögðu réttindi heldur ekki síst fyrir það fólk sem er ekki svo lánsamt að njóta réttinda sem okkur finnst vera fullkomlega sjálfsögð.“
