Lífið

Frakkar þurfa að merkja lagfærðar myndir: Skref í rétta átt en bara plástur fyrir sárið

Bjarki Ármannsson skrifar
„Þessar myndir búa til óraunhæfa staðla fyrir stelpur,“ segir Tara Margrét Vilhjálmsdóttir.
„Þessar myndir búa til óraunhæfa staðla fyrir stelpur,“ segir Tara Margrét Vilhjálmsdóttir. Vísir/Getty
Ný auglýsingalög, sem miða að því að draga úr hættulega mikilli megrun og andúð fólks á eigin holdafari, taka gildi í Frakklandi í dag. Formaður Samtaka um líkamsvirðingu segir lög af þessum toga skref í rétta átt en þó aðeins plástur yfir sárið. Þörf sé á fjölbreyttari birtingarmynd líkama í auglýsingum og á samfélagsmiðlum.

Frá deginum í dag þurfa allar myndir sem notaðar eru í auglýsingaskyni í Frakklandi að vera merktar á sérstakan hátt, hafi verið átt við þær með myndvinnsluforritum á borð við Photoshop til að fyrirsætan á myndinni virðist grennri.

Um er að ræða viðvörunarmerkingu, ekki ósvipaða þeim sem finna má á sígarettupökkum, sem á stendur einfaldlega: „Photographie retouchée,“ eða „Unnin ljósmynd.“ Svíkist einhver um að merkja slíka ljósmynd skilmerkilega, má sá hinn sami eiga von á hárri fjársekt.

Í tísku- og auglýsingabransanum þekkist það víða, og þykir jafnvel sjálfsagt, að eiga við ljósmyndir í tölvu til þess að gera fyrirsætur grennri, slétta á þeim húðina, lengja fótleggi eða breyta útliti þeirra á annan hátt. Í grein breska ríkisútvarpsins um málið segir að með nýju lögunum sé franska ríkisstjórnin í raun að viðurkenna að fölsk framsetning með þessum hætti sé alvarlegt lýðheilsuvandamál.

Lögin í Frakklandi eru ekki þau fyrstu sinnar tegundar. Svipaða löggjöf má til dæmis finna í Ísrael. En mikið fer fyrir umræðu um holdafar og útlitsdýrkun í Frakklandi, þar sem tugir þúsunda eru með átröskun og líkamsþyngdarstuðullinn (BMI) er að meðaltali lægstur í Evrópu.

Rétt er að taka fram að nýju lögin í Frakklandi eiga bara við þau tilfelli þar sem myndum er breytt til þess að fyrirsætur virðist grennri. Ekki þarf til dæmis að taka það fram ef átt hefur verið við mynd til þess að þurrka út bólur eða bauga undir augum.

Tara Margrét Vilhjálmsdóttir, formaður Samtaka um líkamsvirðingu.Vísir/Hanna
Ekki víst að viðvörun hafi tilætluð áhrif

„Þetta er alvarlegur vandi og hann er alltumlykjandi,“ segir Tara Margrét Vilhjálmsdóttir, formaður Samtaka um líkamsvirðingu þegar Vísir innti hana svara við því hvort unnar myndir væru jafnmikið vandamál hér á landi og þær virðast í Frakklandi. 

„Þessar myndir búa til óraunhæfa staðla fyrir stelpur,“ segir Tara. „Þeir valda neikvæðri líkamsímynd og geta valdið þunglyndi og kvíða eða átröskun. Þetta er svo algengt að það mætti segja að þetta sé faraldur.“ 

Tara er þó ekki viss um að löggjöf á borð við þá frönsku sem tekur gildi í dag sé til þess fallin að leysa vandann. Breyttar myndir á samfélagsmiðlum á borð við Instagram hafi meiri áhrif á ungar stúlkur á Íslandi í dag en myndir í tímaritum og hefðbundnum auglýsingum. Þá sé ekki endilega víst að það breyti miklu fyrir fólk sem sér myndirnar og öfundar fyrirsæturnar á þeim að vita að átt hafi verið við þær.

Sjá einnig: Oddný slær í gegn á Instagram með yfir sjötíu þúsund fylgjendur

„Rannsóknir hafa sýnt að þegar breyttar myndir eru til dæmis lagðar fyrir hóp stelpna án viðvörunar og síðan með viðvörun, þá hefur það svipað mikil neikvæð áhrif á líkamsmyndina,“ segir Tara. „Þannig að jafnvel þó við setjum þetta merki, eða þessa aðvörun, þá hefur það ekki jafnmikil áhrif og við viljum sjá.“ 

Tara segir það þó ekki þýða að löggjöfin sé ekki skref í rétta átt. Hún feli bæði í sér vitundarvakningu og staðfestingu á því að myndir sem breytt er með þessum hætti séu vandamál.

„En þetta er í raun bara svona plástur yfir sárið,“ segir hún. „Það sem við þurfum í raun og veru er fjölbreyttari birtingarmynd af öllum. Í tímaritum, á samfélagsmiðlum. Við þurfum að sjá flóru mannslíkamanns eins og hún leggur sig. Það er þannig sem við leysum þennan vanda.“






Fleiri fréttir

Sjá meira


×