Kríukrísa í Flatey 26. júní 2009 03:00 Magnús Jónsson bóndi í Flatey. Mynd/Jón Sigurður „Áður heyrði maður varla neitt fyrir kríunni en nú heyrir maður varla í henni,“ segir Magnús Jónsson bóndi í Flatey um ástand kríustofnsins þar, sem er afar slakt. Ævar Petersen, fuglafræðingur frá Náttúrufræðistofnun Íslands, sem er nýkominn úr sínum árlega rannsóknarleiðangri í Flatey, getur staðfest að svo sé. „Síðustu þrjú ár hafa verið afar slæm, það má segja að þetta sé ekki nema rétt helmingur af því varpi sem var fyrir nokkrum árum,“ segir hann. Hann segir ekkert vitað með vissu hvað valdi en flest bendi til þess að fækkunina megi rekja til skorts á sandsíli enda hefur öðrum sjófuglum sem nærast að mestu leyti á því einnig fækkað mikið. Má þar nefna, auk kríunnar, ritu, lunda og toppskarf. „Það eru mörg vörp af toppskarfi sem eru ekki nema fjórðungur af því sem var fyrir ekki svo löngu síðan,“ segir Ævar. „Dílaskarfinum hefur hins vegar fjölgað en hann lifir líka á annarri fæðu,“ bætir hann við. Hann segir þetta bága ástand sjófuglanna ekki einskorðast við Ísland. „Þetta er eitthvað sem virðist vera að gerast ansi víða í norðaustur Atlantshafi. Eiginlega frá Grænlandi, suður til Færeyja og Bretlands og svo austur til Noregs og allt þar á milli.“ Ævar situr fyrir Íslands hönd í sérfræðingahópi á vegum Norðurskautsráðsins um vernd lífríkisins (CAFF-Conservation of Arctic Flora and Fauna) sem varpa á ljósi á þessa þróun. „Vonandi fáum við einhvern ferkari skilning á því hvað er að gerast og þá hvað er hægt að gera,“ segir hann. „En þetta er afar mikilvægt ekki síst í ljósi þess að gagnaskortur hrjáir okkur verulega.“ Auk Íslendinga eiga Norðmenn, Danir, Færeyingar, Grænlendingar og Bretar fulltrúa í hópnum. Fyrsti fundur hans verður í Þrándheimi í Noregi í september næstkomandi. Magnús segir það veruleg viðbrigði fyrir Flateyinga að heyra svo lítið í kríunni sem alla jafna er fyrirferðarmikil hjá eyjaskeggjum yfir sumartímann. „Annar fjölgar ferðamönnum hérna jafnt og þétt, ætli þeir fari ekki að verða fleiri en kríurnar,“ segir Magnús og hlær við. Mest lesið Ók líklega á yfir 120 rétt fyrir slysið Erlent Öllu flugi til og frá næststærstu borg Frakklands aflýst Erlent „Kannski var þetta prakkarastrik“ Innlent Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum Innlent Aðeins eitt mál enn óleyst í vopnahlésviðræðum Erlent „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Innlent „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Innlent Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Innlent Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Innlent Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Innlent Fleiri fréttir Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Skorið á bönd palestínska og úkraínska fánans Konan er komin í leitirnar Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Alls 246 ökumenn sektaðir og átta sviptir vegna hraðaksturs Eldri borgarar skemmtu sér í múmínkastalanum Menn á sextugs- og sjötugsaldri grunaðir um stórfellt fíkniefnabrot Nýjasta útspil Ísraela á Gasa minni á „lokalausn“ nasistanna Handviss um að Sjálfstæðisflokkurinn fái yfir þrjátíu prósent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Skráningargjöld, fylgistap og gettó á Gasa Bæjarráð Voga vill gera ráð fyrir flugvelli í Hvassahrauni Leggur til þjóðaratkvæðagreiðslu um bókun 35 Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Flugvél Play lenti í hagléli og þurfti að snúa við Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Óskar viðbragða ráðherra við löngum afgreiðslutíma Lögregla lýsir eftir heilabilaðri konu á Akureyri „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Vilja taka fjármálaáætlun til umræðu Einu verslun Þingeyringa lokað Aðsóknarmet slegið í lögreglunám Sjá meira
„Áður heyrði maður varla neitt fyrir kríunni en nú heyrir maður varla í henni,“ segir Magnús Jónsson bóndi í Flatey um ástand kríustofnsins þar, sem er afar slakt. Ævar Petersen, fuglafræðingur frá Náttúrufræðistofnun Íslands, sem er nýkominn úr sínum árlega rannsóknarleiðangri í Flatey, getur staðfest að svo sé. „Síðustu þrjú ár hafa verið afar slæm, það má segja að þetta sé ekki nema rétt helmingur af því varpi sem var fyrir nokkrum árum,“ segir hann. Hann segir ekkert vitað með vissu hvað valdi en flest bendi til þess að fækkunina megi rekja til skorts á sandsíli enda hefur öðrum sjófuglum sem nærast að mestu leyti á því einnig fækkað mikið. Má þar nefna, auk kríunnar, ritu, lunda og toppskarf. „Það eru mörg vörp af toppskarfi sem eru ekki nema fjórðungur af því sem var fyrir ekki svo löngu síðan,“ segir Ævar. „Dílaskarfinum hefur hins vegar fjölgað en hann lifir líka á annarri fæðu,“ bætir hann við. Hann segir þetta bága ástand sjófuglanna ekki einskorðast við Ísland. „Þetta er eitthvað sem virðist vera að gerast ansi víða í norðaustur Atlantshafi. Eiginlega frá Grænlandi, suður til Færeyja og Bretlands og svo austur til Noregs og allt þar á milli.“ Ævar situr fyrir Íslands hönd í sérfræðingahópi á vegum Norðurskautsráðsins um vernd lífríkisins (CAFF-Conservation of Arctic Flora and Fauna) sem varpa á ljósi á þessa þróun. „Vonandi fáum við einhvern ferkari skilning á því hvað er að gerast og þá hvað er hægt að gera,“ segir hann. „En þetta er afar mikilvægt ekki síst í ljósi þess að gagnaskortur hrjáir okkur verulega.“ Auk Íslendinga eiga Norðmenn, Danir, Færeyingar, Grænlendingar og Bretar fulltrúa í hópnum. Fyrsti fundur hans verður í Þrándheimi í Noregi í september næstkomandi. Magnús segir það veruleg viðbrigði fyrir Flateyinga að heyra svo lítið í kríunni sem alla jafna er fyrirferðarmikil hjá eyjaskeggjum yfir sumartímann. „Annar fjölgar ferðamönnum hérna jafnt og þétt, ætli þeir fari ekki að verða fleiri en kríurnar,“ segir Magnús og hlær við.
Mest lesið Ók líklega á yfir 120 rétt fyrir slysið Erlent Öllu flugi til og frá næststærstu borg Frakklands aflýst Erlent „Kannski var þetta prakkarastrik“ Innlent Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum Innlent Aðeins eitt mál enn óleyst í vopnahlésviðræðum Erlent „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Innlent „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Innlent Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Innlent Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Innlent Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Innlent Fleiri fréttir Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Skorið á bönd palestínska og úkraínska fánans Konan er komin í leitirnar Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Alls 246 ökumenn sektaðir og átta sviptir vegna hraðaksturs Eldri borgarar skemmtu sér í múmínkastalanum Menn á sextugs- og sjötugsaldri grunaðir um stórfellt fíkniefnabrot Nýjasta útspil Ísraela á Gasa minni á „lokalausn“ nasistanna Handviss um að Sjálfstæðisflokkurinn fái yfir þrjátíu prósent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Skráningargjöld, fylgistap og gettó á Gasa Bæjarráð Voga vill gera ráð fyrir flugvelli í Hvassahrauni Leggur til þjóðaratkvæðagreiðslu um bókun 35 Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Flugvél Play lenti í hagléli og þurfti að snúa við Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Óskar viðbragða ráðherra við löngum afgreiðslutíma Lögregla lýsir eftir heilabilaðri konu á Akureyri „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Vilja taka fjármálaáætlun til umræðu Einu verslun Þingeyringa lokað Aðsóknarmet slegið í lögreglunám Sjá meira