Spornað við yfirskuldsetningu 8. september 2004 00:01 Hver eru eðlileg útgjöld fjögurra manna fjölskyldu á mánuði? Hvaða vörutegundir þarf að kaupa til heimilisins og í hvaða magni? Hvað kostar síminn, æfingatímarnir og allt hitt? Hér á landi hefur ekki verið gerð nákvæm rannsókn á þessu á síðustu árum. Nágrannalöndin Danmörk, Noregur og Svíþjóð hafa staðið sig betur og komið sér upp nákvæmum neyslustöðlum eða grunnum sem hafðir eru til viðmiðunar við alls konar útreikninga. "Norðmenn eru komnir einna lengst í að þróa sinn grunn og hann er öflugt verkfæri við almenna fjármálaráðgjöf og kennslu í skólum," segir Tryggvi Axelsson lögfræðingur, sem situr í norrænni nefnd um neytendamál. Hann tekur fram að í slíkri neysluviðmiðun sé ekki verið að tala um lágmarksframfærslu heldur raunverulegan og eðlilegan kostnað við meðalheimili fólks við góða heilsu. Þar séu til að mynda ákveðnar snyrtivörur teknar inn í, miðað við að unglingsstúlka sé á heimilinu og önnur smáatriði séu eftir því. Breytingar á vöxtum hafi að sjálfsögðu áhrif á grunninn og auðvelt sé að breyta dæminu eftir aðstæðum hverrar og einnar fjölskyldu með hjálp tölvutækninnar. "Þessi almenni grunnur hefur síðan nýst á hinum Norðurlöndunum til að búa til sérgrunna sem miðast við þarfir þeirra sem eru aldraðir, fatlaðir eða með langveik börn, svo dæmi sé tekið," segir Tryggvi. Hann telur brýnt að Íslendingar komi sér upp traustum neyslugrunni sem verða megi til að sporna við yfirskuldsetningu heimilanna í landinu. "Þar væri komið ákveðið skapalón yfir heimilishaldið. Lífsstíllinn í dag er þannig að við þurfum svona hjálpartæki," fullyrðir hann að lokum. Fjármál Mest lesið Hönnunarhús Markúsar Mána og Kristínar til sölu Lífið Heitustu trendin fyrir sumarið 2024 Lífið Hafa ekki sést saman í sjö vikur Lífið Myndaveisla: Sællegar skvísur í sumarfíling Lífið „Fengum ekki sjokk, en við fengum sjokk að hann væri með hjartagalla“ Lífið Setja upp söngleiki, leikrit og tónleika í Háskólabíó í sumar Lífið Elísabet og Áki nefndu stúlkuna Lífið Öll með aðstöðu til að fagna sigri með stuðningsmönnum Lífið Andri og Erla selja í Seljunum Lífið Fantaflott með frönskum gluggum í Vesturbænum Lífið Fleiri fréttir „Leikmyndin er auðvitað algjört rusl“ Gríman 2024: Saknaðarilmur hlaut flestar tilnefningar Barbara Hannigan stjórnar Sinfóníuhljómsveitinni Bergur Þór nýr leikhússtjóri Leikfélags Akureyrar Nóbelsverðlaunahafinn Alice Munro er látin Fjögurra ára rússíbanareið að baki Vilja vekja áhuga ungu kynslóðarinnar á töfrum klassískrar tónlistar Hildur, Rán og Ásta fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Bein útsending: Setning Barnamenningarhátíðar Besti vinur úlfanna hlakkar til að tengjast áhorfendum í Hörpu Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein Sjá meira
Hver eru eðlileg útgjöld fjögurra manna fjölskyldu á mánuði? Hvaða vörutegundir þarf að kaupa til heimilisins og í hvaða magni? Hvað kostar síminn, æfingatímarnir og allt hitt? Hér á landi hefur ekki verið gerð nákvæm rannsókn á þessu á síðustu árum. Nágrannalöndin Danmörk, Noregur og Svíþjóð hafa staðið sig betur og komið sér upp nákvæmum neyslustöðlum eða grunnum sem hafðir eru til viðmiðunar við alls konar útreikninga. "Norðmenn eru komnir einna lengst í að þróa sinn grunn og hann er öflugt verkfæri við almenna fjármálaráðgjöf og kennslu í skólum," segir Tryggvi Axelsson lögfræðingur, sem situr í norrænni nefnd um neytendamál. Hann tekur fram að í slíkri neysluviðmiðun sé ekki verið að tala um lágmarksframfærslu heldur raunverulegan og eðlilegan kostnað við meðalheimili fólks við góða heilsu. Þar séu til að mynda ákveðnar snyrtivörur teknar inn í, miðað við að unglingsstúlka sé á heimilinu og önnur smáatriði séu eftir því. Breytingar á vöxtum hafi að sjálfsögðu áhrif á grunninn og auðvelt sé að breyta dæminu eftir aðstæðum hverrar og einnar fjölskyldu með hjálp tölvutækninnar. "Þessi almenni grunnur hefur síðan nýst á hinum Norðurlöndunum til að búa til sérgrunna sem miðast við þarfir þeirra sem eru aldraðir, fatlaðir eða með langveik börn, svo dæmi sé tekið," segir Tryggvi. Hann telur brýnt að Íslendingar komi sér upp traustum neyslugrunni sem verða megi til að sporna við yfirskuldsetningu heimilanna í landinu. "Þar væri komið ákveðið skapalón yfir heimilishaldið. Lífsstíllinn í dag er þannig að við þurfum svona hjálpartæki," fullyrðir hann að lokum.
Fjármál Mest lesið Hönnunarhús Markúsar Mána og Kristínar til sölu Lífið Heitustu trendin fyrir sumarið 2024 Lífið Hafa ekki sést saman í sjö vikur Lífið Myndaveisla: Sællegar skvísur í sumarfíling Lífið „Fengum ekki sjokk, en við fengum sjokk að hann væri með hjartagalla“ Lífið Setja upp söngleiki, leikrit og tónleika í Háskólabíó í sumar Lífið Elísabet og Áki nefndu stúlkuna Lífið Öll með aðstöðu til að fagna sigri með stuðningsmönnum Lífið Andri og Erla selja í Seljunum Lífið Fantaflott með frönskum gluggum í Vesturbænum Lífið Fleiri fréttir „Leikmyndin er auðvitað algjört rusl“ Gríman 2024: Saknaðarilmur hlaut flestar tilnefningar Barbara Hannigan stjórnar Sinfóníuhljómsveitinni Bergur Þór nýr leikhússtjóri Leikfélags Akureyrar Nóbelsverðlaunahafinn Alice Munro er látin Fjögurra ára rússíbanareið að baki Vilja vekja áhuga ungu kynslóðarinnar á töfrum klassískrar tónlistar Hildur, Rán og Ásta fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Bein útsending: Setning Barnamenningarhátíðar Besti vinur úlfanna hlakkar til að tengjast áhorfendum í Hörpu Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein Sjá meira