Efnt til mótmæla í Úkraínu vegna umdeildrar lagabreytingar Hólmfríður Gísladóttir skrifar 23. júlí 2025 07:45 Um er að ræða fyrstu alvöru mótmælin gegn stjórnvöldum sem brjótast út í Úkraínu frá því að Rússar gerðu innrás í landið. Getty/LightRocket/SOPA Images/Patryk Jaracz Efnt var til mótmæla í Úkraínu í gær eftir að Vólódimír Selenskí Úkraínuforseti lagði blessun sína yfir frumvarp sem samþykkt var á þinginu, sem þykir grafa undan sjálfstæði þeirra stofnana sem hafa rannsaka spillingu í landinu. Tvær stofnanir sinna eftirliti vegna spillingar, rannsóknarstofnunin Nabu og sérstakur saksóknari. Samkvæmt nýja frumvarpinu verða þær þó ekki lengur sjálfstæðar í störfum sínum heldur í raun settar undir ríkissaksóknaraembættið. Gagnrýnendur segja þetta fyrirkomulag munu gera stjórnvöldum auðveldara fyrir með að hafa áhrif á það hvaða mál eru rannsökuð. Um sé að ræða pólitísk afskipti af sjálfstæðum stofnunum og skref aftur á bak í baráttunni gegn spillingu, sem hefur verið viðvarandi vandamál í Úkraínu. Selenskí var hvattur til að beita neitunarvaldi sínu en undirritaði frumvarpið í gær. Í daglegu ávarpi sínu sagðist forsetinn hafa rætt við forstjóra Nabu og aðra háttsetta saksóknara. Stofnanirnar myndu áfram sinna hlutverki sínu en „án áhrifa frá Rússum. Það verður að hreinsa út,“ sagði forsetinn. Efnt var til mótmæla í Kænugarði, Dnipro, Lviv og Odessa, en mótmælendur hafa meðal annars áhyggjur af því að þessi breytta tilhögun muni gera Úkraínumönnum erfiðara fyrir að ganga í Evrópusambandið. „Við viljum ekki vera eins og Rússland,“ hefur Guardian eftir einum mótmælenda. „Selenskí er ennþá forsetinn okkar en þegar hann breytir rangt munum við benda á það.“ Mótmælendur virtust hafa áhyggjur af því að breytingin þýddi að stjórnvöld hefðu villst af leið og að einræði gæti verið í uppsiglingu. Úkraína Mest lesið Alvarlegt slys á Suðurlandsbraut Innlent Lífið gjörbreytt Innlent Króuðu stolinn bíl af í Kömbunum eftir eftirför þvert yfir Hellisheiði Innlent Hlaup hafið í Skaftá Innlent Fundu spjótsodda alsetta gulli mörghundruð árum eldri en talið var mögulegt Erlent Trump hundfúll að fá ekki greiða gegn greiða Erlent Grindvíkingar hugsa um að fara heim: Gott að vera í Grindavík en verður aldrei eins Innlent Hjólreiðamaður fluttur „mikið slasaður“ með sjúkraflugi Innlent Segir Rússa viljuga en Selenskí ekki Erlent Meiri ógn af smábátum í Karíbahafinu en Rússlandi Erlent Fleiri fréttir Ætla að gera út af við hernaðargetu Kambódíu Með byssu í stærstu verslunarmiðstöð Oslóar Trump hundfúll að fá ekki greiða gegn greiða Átök blossa aftur upp á landamærum Taílands og Kambódíu Japanir saka Kínverja um óvarlega framgöngu í háloftunum Segir Rússa viljuga en Selenskí ekki Fundu spjótsodda alsetta gulli mörghundruð árum eldri en talið var mögulegt Á fjórða hundrað gripa orðið fyrir vatnstjóni á Louvre Meiri ógn af smábátum í Karíbahafinu en Rússlandi „Samrýmist að miklu leyti okkar sýn“ Árleg tannlæknaheimsókn á brúsa danska ríkisins Handtekinn á Heathrow eftir árás með piparúða Hótar að ganga úr Evrópusamningi til að svipta útlendinga ríkisfangi Hermenn reyna að ræna völdum í Benín Tuttugu og fimm fórust þegar skemmtistaður brann til kaldra kola Sambandið við Rússland og siðrof í Evrópu í forgangi Á fjórða tug barna drepin í drónaárás á leikskóla Hvelfingin um Tsjernobyl-verið stöðvar ekki kjarnorkugeislun Telja Evrópu traðka niður andóf gegn Úkraínustríðinu Ferðabannið útvíkkað frá tólf ríkjum í yfir þrjátíu Óþekktir drónar stefndu á vél Selenskí við Írland Vellinum í Edinborg lokað um stund og seinkanir mögulegar Norðmenn kaupa langdræg vopn og kafbáta fyrir milljarða Biðla til Belga en tvær tillögur á borðinu Endurheimtu verðmætt hálsmenið úr þörmum þjófsins Óheimilt að skjóta niður ólöglega dróna nema af þeim stafi hætta Krefja Farage um heiðarleika og afsökunarbeiðni Færeyingar rýmka verulega lög um þungunarrof Annað hvort hörfi Úkraínumenn eða verði hraktir burt með valdi Handtóku sprengjumann eftir nærri því fimm ára leit Sjá meira
Tvær stofnanir sinna eftirliti vegna spillingar, rannsóknarstofnunin Nabu og sérstakur saksóknari. Samkvæmt nýja frumvarpinu verða þær þó ekki lengur sjálfstæðar í störfum sínum heldur í raun settar undir ríkissaksóknaraembættið. Gagnrýnendur segja þetta fyrirkomulag munu gera stjórnvöldum auðveldara fyrir með að hafa áhrif á það hvaða mál eru rannsökuð. Um sé að ræða pólitísk afskipti af sjálfstæðum stofnunum og skref aftur á bak í baráttunni gegn spillingu, sem hefur verið viðvarandi vandamál í Úkraínu. Selenskí var hvattur til að beita neitunarvaldi sínu en undirritaði frumvarpið í gær. Í daglegu ávarpi sínu sagðist forsetinn hafa rætt við forstjóra Nabu og aðra háttsetta saksóknara. Stofnanirnar myndu áfram sinna hlutverki sínu en „án áhrifa frá Rússum. Það verður að hreinsa út,“ sagði forsetinn. Efnt var til mótmæla í Kænugarði, Dnipro, Lviv og Odessa, en mótmælendur hafa meðal annars áhyggjur af því að þessi breytta tilhögun muni gera Úkraínumönnum erfiðara fyrir að ganga í Evrópusambandið. „Við viljum ekki vera eins og Rússland,“ hefur Guardian eftir einum mótmælenda. „Selenskí er ennþá forsetinn okkar en þegar hann breytir rangt munum við benda á það.“ Mótmælendur virtust hafa áhyggjur af því að breytingin þýddi að stjórnvöld hefðu villst af leið og að einræði gæti verið í uppsiglingu.
Úkraína Mest lesið Alvarlegt slys á Suðurlandsbraut Innlent Lífið gjörbreytt Innlent Króuðu stolinn bíl af í Kömbunum eftir eftirför þvert yfir Hellisheiði Innlent Hlaup hafið í Skaftá Innlent Fundu spjótsodda alsetta gulli mörghundruð árum eldri en talið var mögulegt Erlent Trump hundfúll að fá ekki greiða gegn greiða Erlent Grindvíkingar hugsa um að fara heim: Gott að vera í Grindavík en verður aldrei eins Innlent Hjólreiðamaður fluttur „mikið slasaður“ með sjúkraflugi Innlent Segir Rússa viljuga en Selenskí ekki Erlent Meiri ógn af smábátum í Karíbahafinu en Rússlandi Erlent Fleiri fréttir Ætla að gera út af við hernaðargetu Kambódíu Með byssu í stærstu verslunarmiðstöð Oslóar Trump hundfúll að fá ekki greiða gegn greiða Átök blossa aftur upp á landamærum Taílands og Kambódíu Japanir saka Kínverja um óvarlega framgöngu í háloftunum Segir Rússa viljuga en Selenskí ekki Fundu spjótsodda alsetta gulli mörghundruð árum eldri en talið var mögulegt Á fjórða hundrað gripa orðið fyrir vatnstjóni á Louvre Meiri ógn af smábátum í Karíbahafinu en Rússlandi „Samrýmist að miklu leyti okkar sýn“ Árleg tannlæknaheimsókn á brúsa danska ríkisins Handtekinn á Heathrow eftir árás með piparúða Hótar að ganga úr Evrópusamningi til að svipta útlendinga ríkisfangi Hermenn reyna að ræna völdum í Benín Tuttugu og fimm fórust þegar skemmtistaður brann til kaldra kola Sambandið við Rússland og siðrof í Evrópu í forgangi Á fjórða tug barna drepin í drónaárás á leikskóla Hvelfingin um Tsjernobyl-verið stöðvar ekki kjarnorkugeislun Telja Evrópu traðka niður andóf gegn Úkraínustríðinu Ferðabannið útvíkkað frá tólf ríkjum í yfir þrjátíu Óþekktir drónar stefndu á vél Selenskí við Írland Vellinum í Edinborg lokað um stund og seinkanir mögulegar Norðmenn kaupa langdræg vopn og kafbáta fyrir milljarða Biðla til Belga en tvær tillögur á borðinu Endurheimtu verðmætt hálsmenið úr þörmum þjófsins Óheimilt að skjóta niður ólöglega dróna nema af þeim stafi hætta Krefja Farage um heiðarleika og afsökunarbeiðni Færeyingar rýmka verulega lög um þungunarrof Annað hvort hörfi Úkraínumenn eða verði hraktir burt með valdi Handtóku sprengjumann eftir nærri því fimm ára leit Sjá meira