Áfram verði „stórt gat“ í rekstri fjölmargra bænda Lovísa Arnardóttir skrifar 6. desember 2023 09:09 Steinþór Arnarson er formaður Samtaka ungra bænda. Aðsend Samtök ungra bænda segja aðgerðir ráðherra til að mæta efnahagsvanda bænda ekki nægjanlegar. Í yfirlýsingu fagna samtökin aðgerðunum en segja að þótt þeim væri öllum hrint í framkvæmd sé ljóst að „áfram verði stórt gat í rekstri fjölmargra bænda“. Bændasamtökin taka undir þetta. Þeir muni áfram þurfa að drýgja tekjur sínar með aukavinnu utan búskaps. „Með tilheyrandi fórnarkostnaði gagnvart fjölskyldulífi sínu og frítíma. Við slíkar aðstæður er illt að búa.“ Tillögurnar byggja á vinnu starfshóps þriggja ráðuneyta og voru kynntar í gær. Þær eru alls fimm og varða ýmis konar viðbótarstuðning til bænda. Áætlað er að greiða samanlagt 1,6 milljarð til 982 bænda fyrir árslok 2023. Samtökin segja í yfirlýsingu fyrir unga bændur skipti tillögur hópsins miklu máli en samtökin hafa síðustu vikur ítrekað bent á erfiða stöðu ungra bænda og hafa sagt það nánast ómögulegt að búast við nýliðun í greininni. „Fyrir unga bændur skipta tillögur hópsins um nýliðunarstuðning auðvitað miklu máli. Þær eru mikilvæg skref í áttina að því að leiðrétta þá erfiðu stöðu ungra bænda sem hafa hafið búskap á síðustu árum og munu þær tryggja íslenskum sveitum líf til lengri framtíðar,“ segir í yfirlýsingu samtakanna. Þau segja miklu muna um fjárhagslegan stuðning auk þess sem hann sé almenn viður viðurkenning á því að „þjóðin þurfi á ungu fólki að halda til þess að standa vörð um áframhaldandi fæðuöryggi sitt og framleiðslu fyrsta flokks matvæla við skilyrði sem væntanlega eru hvergi í heiminum betri en einmitt á Íslandi.“ Myndin er tekin á baráttufundi Samtaka ungra bænda sem haldinn var í haust. Samtök ungra bænda Þá segir í yfirlýsingunni það muni einnig miklu um tillögur sem taka á miklum skuldum eða þar sem hefur verið langvarandi afkomubrestur. „Þannig munar mikið um áherslu á greiðslur út á fjárfestingastuðning í því vaxtaumhverfi sem við búum við til viðbótar við þann hraða í afborgunum sem almennt hefur verið krafist. Býlisstuðningur til sauðfjárbænda og tillögur um stuðning til nautgripabænda með holdagripi eru einnig á meðal mikilvægra atriða í tillögum hópsins.“ Bændasamtökin hafa áhyggjur Bændasamtökin fagna á heimasíðu sinni greiningu ráðuneytanna á stöðu mála. Sameiginlegur skilningur muni hjálpa til við næstu skref í samtalinu. Aftur á móti hafa samtökin áhyggjur af því að aðgerðirnar dugi skammt. „Þá eru stórir hópar bænda sem ekki njóta þessara aðgerða og eru það bæði vonbrigði og mikið áhyggjuefni. Verður að velta því upp hvort skynsamlegt hefði verið fyrir stjórnvöld að eiga þetta samtal við Bændasamtökin, sem fara með fyrirsvar fyrir bændur lögum samkvæmt. Margir bændur eru til að mynda skuldsettir vegna fjárfestinga sem tengjast hagræðingu sem stjórnvöld hafa krafist, bæði á grundvelli lægri framlaga til búvörusamninga og á grundvelli lögbundinna kvaða.“ Rétt sé að líta fram á veginn. „Niðurstöður ráðuneytisstjórahópsins ríma við greiningar Bændasamtakanna og er því kominn góður grunnur að samtali við stjórnvöld um endurskoðun búvörusamninga. Bændur treysta því að þeirri vinnu verði fram haldið strax í næstu viku enda ljóst að bændur eru með miklar væntingar til viðbótaraðgerða á stærri skala með endurskoðun samninganna. Á þeim vettvangi verða stjórnvöld meðal annars að leiðrétta tollvernd landbúnaðarafurða og uppfylla lögbundnar skyldur sínar um kjör bænda en þau eru óásættanleg eins og fram kemur í vinnu ráðuneytisstjórahópsins.“ Landbúnaður Matvælaframleiðsla Byggðamál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Efnahagsmál Mest lesið Full ástæða til að vara foreldra við Innlent Málið óheppilegt og mjög klaufalegt Innlent Ekki verið ætlun þeirra að gera bílakaupin opinber Innlent Forstjóri Brimborgar á athyglisverðum gestalista Höllu Innlent Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Innlent „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Innlent Kæra Byko vegna límmiða úr sögunni Innlent Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Innlent Þriðja ungmennið handtekið vegna drápsins í Landskrónu Erlent Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Fleiri fréttir Full ástæða til að vara foreldra við Málið óheppilegt og mjög klaufalegt Fíkniefni á samfélagsmiðlum og bílakaup verðandi forseta Ekki verið ætlun þeirra að gera bílakaupin opinber Forstjóri Brimborgar á athyglisverðum gestalista Höllu Kæra Byko vegna límmiða úr sögunni Ármúlinn verði vel nothæfur leikskóli eftir tvær vikur Hnífamaðurinn í Lundi áfram bak við lás og slá „Hann meiddi mig ekki mikið“ Umboðsmaður barna krefst svara um nýtt námsmat Sala á fíkniefnum fari fram fyrir opnum tjöldum Ferðamennirnir lausir úr haldi eftir líkamsárás Sala fíkniefna fyrir opnum tjöldum og stemmning á Húsavík Ný líkön sýna umfang hraunsins Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Segir málið hið sérkennilegasta og krefst svara Boðar laugardagsbongó Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Skoða að flytja Blóðbankann vegna myglu og raka „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Sinnti ekki merkjum um að stoppa en reyndi ekki að komast undan Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Sjá meira
Þeir muni áfram þurfa að drýgja tekjur sínar með aukavinnu utan búskaps. „Með tilheyrandi fórnarkostnaði gagnvart fjölskyldulífi sínu og frítíma. Við slíkar aðstæður er illt að búa.“ Tillögurnar byggja á vinnu starfshóps þriggja ráðuneyta og voru kynntar í gær. Þær eru alls fimm og varða ýmis konar viðbótarstuðning til bænda. Áætlað er að greiða samanlagt 1,6 milljarð til 982 bænda fyrir árslok 2023. Samtökin segja í yfirlýsingu fyrir unga bændur skipti tillögur hópsins miklu máli en samtökin hafa síðustu vikur ítrekað bent á erfiða stöðu ungra bænda og hafa sagt það nánast ómögulegt að búast við nýliðun í greininni. „Fyrir unga bændur skipta tillögur hópsins um nýliðunarstuðning auðvitað miklu máli. Þær eru mikilvæg skref í áttina að því að leiðrétta þá erfiðu stöðu ungra bænda sem hafa hafið búskap á síðustu árum og munu þær tryggja íslenskum sveitum líf til lengri framtíðar,“ segir í yfirlýsingu samtakanna. Þau segja miklu muna um fjárhagslegan stuðning auk þess sem hann sé almenn viður viðurkenning á því að „þjóðin þurfi á ungu fólki að halda til þess að standa vörð um áframhaldandi fæðuöryggi sitt og framleiðslu fyrsta flokks matvæla við skilyrði sem væntanlega eru hvergi í heiminum betri en einmitt á Íslandi.“ Myndin er tekin á baráttufundi Samtaka ungra bænda sem haldinn var í haust. Samtök ungra bænda Þá segir í yfirlýsingunni það muni einnig miklu um tillögur sem taka á miklum skuldum eða þar sem hefur verið langvarandi afkomubrestur. „Þannig munar mikið um áherslu á greiðslur út á fjárfestingastuðning í því vaxtaumhverfi sem við búum við til viðbótar við þann hraða í afborgunum sem almennt hefur verið krafist. Býlisstuðningur til sauðfjárbænda og tillögur um stuðning til nautgripabænda með holdagripi eru einnig á meðal mikilvægra atriða í tillögum hópsins.“ Bændasamtökin hafa áhyggjur Bændasamtökin fagna á heimasíðu sinni greiningu ráðuneytanna á stöðu mála. Sameiginlegur skilningur muni hjálpa til við næstu skref í samtalinu. Aftur á móti hafa samtökin áhyggjur af því að aðgerðirnar dugi skammt. „Þá eru stórir hópar bænda sem ekki njóta þessara aðgerða og eru það bæði vonbrigði og mikið áhyggjuefni. Verður að velta því upp hvort skynsamlegt hefði verið fyrir stjórnvöld að eiga þetta samtal við Bændasamtökin, sem fara með fyrirsvar fyrir bændur lögum samkvæmt. Margir bændur eru til að mynda skuldsettir vegna fjárfestinga sem tengjast hagræðingu sem stjórnvöld hafa krafist, bæði á grundvelli lægri framlaga til búvörusamninga og á grundvelli lögbundinna kvaða.“ Rétt sé að líta fram á veginn. „Niðurstöður ráðuneytisstjórahópsins ríma við greiningar Bændasamtakanna og er því kominn góður grunnur að samtali við stjórnvöld um endurskoðun búvörusamninga. Bændur treysta því að þeirri vinnu verði fram haldið strax í næstu viku enda ljóst að bændur eru með miklar væntingar til viðbótaraðgerða á stærri skala með endurskoðun samninganna. Á þeim vettvangi verða stjórnvöld meðal annars að leiðrétta tollvernd landbúnaðarafurða og uppfylla lögbundnar skyldur sínar um kjör bænda en þau eru óásættanleg eins og fram kemur í vinnu ráðuneytisstjórahópsins.“
Landbúnaður Matvælaframleiðsla Byggðamál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Efnahagsmál Mest lesið Full ástæða til að vara foreldra við Innlent Málið óheppilegt og mjög klaufalegt Innlent Ekki verið ætlun þeirra að gera bílakaupin opinber Innlent Forstjóri Brimborgar á athyglisverðum gestalista Höllu Innlent Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Innlent „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Innlent Kæra Byko vegna límmiða úr sögunni Innlent Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Innlent Þriðja ungmennið handtekið vegna drápsins í Landskrónu Erlent Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Fleiri fréttir Full ástæða til að vara foreldra við Málið óheppilegt og mjög klaufalegt Fíkniefni á samfélagsmiðlum og bílakaup verðandi forseta Ekki verið ætlun þeirra að gera bílakaupin opinber Forstjóri Brimborgar á athyglisverðum gestalista Höllu Kæra Byko vegna límmiða úr sögunni Ármúlinn verði vel nothæfur leikskóli eftir tvær vikur Hnífamaðurinn í Lundi áfram bak við lás og slá „Hann meiddi mig ekki mikið“ Umboðsmaður barna krefst svara um nýtt námsmat Sala á fíkniefnum fari fram fyrir opnum tjöldum Ferðamennirnir lausir úr haldi eftir líkamsárás Sala fíkniefna fyrir opnum tjöldum og stemmning á Húsavík Ný líkön sýna umfang hraunsins Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Segir málið hið sérkennilegasta og krefst svara Boðar laugardagsbongó Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Skoða að flytja Blóðbankann vegna myglu og raka „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Sinnti ekki merkjum um að stoppa en reyndi ekki að komast undan Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Sjá meira