Áfram er barist og Úkraínumenn eru sagðir í gagnsókn nærri Kharkív, þar sem þeir eiga að hafa náð aftur stjórn á nokkrum þorpum. Á sama tíma er sagt frá því að ítölsk yfirvöld hafi gert upptæka snekkju í eigu Pútíns við ítalska höfn.
Staðan er alvarleg, rétt eins og kemur fram í fyrstu sameiginlegu ályktun öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna, sem var gefin út í gær og studd meðal annars af Rússum. Þar er ekki rætt um stríð eða innrás, en efni ályktunarinnar er í grunninn mikill stuðningur við að aðalritari, Antonio Guterres, leiti friðsamlegrar lausnar í deilunni, sem hafi nú staðið yfir í tíu vikur.
Ekki hægt að gefa mikinn afslátt á sjálfstæði
Guðni Th. Jóhannesson forseti Íslands sagði í samtali við fréttastofu í gær að niðurstaðan í þessu öllu saman hlyti að verða sú að friður ríki í Úkraínu og að innrásarherinn hverfi á braut. Það sé þó ekki hans að leggja mat á það hvernig í smáatriðum sú niðurstaða fengist.
„En ef við gefum einhvern mikinn afslátt á að úkraínsk þjóð fái að lifa í friði innan sinna landamæra, þá er úr vöndu að ráða. Við getum ekki látið sem svo að til þess að friður ríki í þessari álfu þurfi að að hugsa sem svo hvernig við getum látið valdhöfum í Moskvu líða vel. Það getur ekki verið útgangspunkturinn,“ sagði Guðni.
Þannig að þú ert ósammála forvera þínum í því að til dæmis útþenslustefna NATO hafi verið meðal valda í þessu stríði?
„Ég ætla nú ekki að gera þér til geðs að snúa þessu upp í eitthvað slíkt. Mér finnst staðan vera miklu alvarlegri en svo að við eigum að horfa til þess hvað mér finnst um orð forvera míns. Málið er svo miklu stærra en svo,“ sagði Guðni.
Þar var rætt um ummæli Ólafs Ragnars Grímssonar fyrrverandi forseta, þar sem hann sagði að stækkun Atlantshafsbandalagsins til austurs hefði leitt til stærsta stríðs í Vestur-Evrópu frá lokum seinni heimsstyrjaldarinnar, í það minnsta ekki komið í veg fyrir það.
Katrín styður inngöngu Svía og Finna
Frekari stækkun NATO stendur fyrir dyrum; Svíar og Finnar færast nær því að sækja um aðild að bandalaginu. Forsætisráðherra leggst ekki gegn þeim áformun, enda þótt Vinstri græn eigi að heita efasemdaflokkur um Atlantshafsbandalagið og útþenslu þess.
„Við styðjum þá niðurstöðu sem Finnar og Svíar munu komast að. Það er niðurstaða sem þau munu taka fyrir á vettvangi sinna þinga. Við ræddum það norrænu forsætisráðherrarnir sem áttum fund að það er líka mikilvægt að norrænu ríkin standi saman með þeirri lýðræðislegu niðurstöðu sem þar kemur fram,“ sagði Katrín Jakobsdóttir í samtali við fréttastofu í gær.
