Að minnsta kosti fimm lögreglumenn eru sagðir hafa orðið fyrir byssukúlum í mótmælum vegna dauða blökkumanns í haldi lögreglu í gærkvöldi. Lögreglumennirnir eru ekki taldir lífshættulega særðir. Donald Trump Bandaríkjaforseti hefur hótað því að beita hernum til að stöðva mótmæli og óeirðir.

Mótmælin vegna dauða George Floyd í haldi lögreglunnar í Minneapolis í síðustu viku hafa sums staðar leyst upp í óeirðir. Óeirðaseggir hafa valdið eignaspjöllum og látið greipar sópa í verslunum. 

Þungvopnaðir lögreglumenn hafa víða beitt hörku gegn friðsömum mótmælendum og fréttamönnum. Þannig skutu herlögreglumenn táragasi og gúmmíkúlum að mótmælendum til að rýma torg við Hvíta húsið svo að Trump gæti látið taka myndir af sér við kirkju sem varð fyrir skemmdum í óeirðum um helgina.

Reuters-fréttastofan segir að fjórir lögreglumenn hafi orðið fyrir skotum eftir að í brýnu sló á milli lögreglu og mótmælenda í St. Louis í Missouri í gærkvöldi. Lögreglumennirnir hafi verið fluttir á sjúkrahús með sár sem eru ekki talin lífshættuleg.

John W. Hayden, lögreglustjórinn í St. Louis, segir að tveir lögreglumannanna hafi verið skotnir í fótlegginn, sá þriðji í fótinn og sá fjórði í handlegginn. Enginn hefur verið handtekinn vegna þess enn sem komið er, að sögn Washington Post.

Í Las Vegas varð lögreglumaður einnig fyrir byssukúlu á aðalgötu borgarinnar. Annar lögreglumaður er sagður hafa átt aðild að „skotatviki“ á svipuðum slóðum. Lögreglan í borginni veitti ekki frekari upplýsingar um atvikin eða sár lögreglumannsins. Las Vegas Sun segir að lögreglumaður hafi skotið óbreyttan borgara.

Mótmælin vegna dauða Floyd hafa orðið yfirvöldum í fjölda borga tilefni til að setja á útgöngubann sem hafa ekki sést frá því í kjölfar morðsins á blökkumannaleiðtoganum Martin Luther King yngri árið 1968. Þjóðvarðliðið hefur verið kallað út í 23 ríkjum auk Washington-borgar.

Rýmdu torg fyrir myndatöku fyrir Trump

Myndband af því þegar lögreglumaður hélt George Floyd, óvopnuðum blökkumanni, niðri með því að halda hné sínu á hálsi hans á meðan þrír aðrir lögregluþjónar standa aðgerðalausir hjá hefur valdið mikilli reiði í Bandaríkjunum. Á því heyrist Floyd grátbiðja lögreglumennina um að sleppa sér því hann nái ekki andanum. Vegfarendur heyrast ennfremur hvetja lögreglumanninn til að taka hnéð af hálsi Floyd. Skömmu síðar lést Floyd og hafa réttarmeinafræðingar skorið úr um að hann hafi kafnað.

Trump hefur verið sakaður um að hella olíu á eldinn með því að hóta því ítrekað að skjóta eða beita mótmælendurna ofbeldi. Í ávarpi við Hvíta húsið í gær lýsti forsetinn sig „bandamanna friðsamra mótmælenda“ á sama tíma og herlögreglumenn létu til skarar skríða gegn friðsömum mótmælendum við Lafayette-torg fyrir utan. Hótaði hann því jafnframt að ræsa út herinn til að stöðva mótmælin.

Í ljós kom að torgið var rýmt til þess að Trump og nokkrir ráðgjafar hans gætu gengið yfir að St. John‘s-kirkjunni við torgið sem skemmdist lítillega í óeirðum um helgina. Þar lét Trump mynda sig með Biblíu í hendinni án þess að tjá sig frekar. Hvíta húsið nýtti síðan myndefnið í myndband sem það birti á samfélagsmiðlum og var sagt líkjast kosningaauglýsingu.

Mariann Budde, biskup biskupakirkjunnar í Washington, brást ævareið við því að Trump og Hvíta húsið hefðu notað kirkjuna sem „leikmun“ í gær. Forsvarsmenn kirkjunnar hefðu ekki verið látnir vita af því hvað stæði til

„Allt sem hann hefur sagt og gert hefur verið að kynda undir ofbeldi,“ sagði Budde um forsetann.

Leiðtogar Demókrataflokksins fordæmdu aðgerðir herlögreglunnar gegn mótmælendunum við Hvíta húsið í sameiginlegri yfirlýsingu í gærkvöldi.

„Að beita táragasi á friðsama mótmælendur að tilefnislausu til þess að forsetinn gæti setið fyrir á myndum fyrir utan kirkju vanvirðir öllu gildi sem trúin kennir okkur. Við hvetjum forsetann, löggæslustofnanir og alla þá sem er treyst fyrir ábyrgðarstöðum til þess að virða reisn og réttindi allra Bandaríkjanna,“ sögðu þau Nancy Pelosi, forseti fulltrúadeildarinnar, og Chuck Schumer, leiðtogi demókrata í öldungadeildinni.

Ástralir rannsaka árás á fréttamenn

Víða hafa mótmælendur og fjölmiðlamenn kvartað undan hrottaskap lögreglu. Nokkur fjöldi fréttamanna hefur verið særður eða handtekinn af lögreglu þegar þeir hafa fjallað um mótmælin.

Scott Morrison, forsætisráðherra Ástralíu, hefur beðið sendiráð landsins í Washington-borg um að rannsaka atvik þar sem lögreglumaður í óeirðarbúningi sló myndatökumann og fréttamann ástralskrar sjónvarpsstöðvar sem fylgdust með mótmælunum við Lafayette-torg.