Hafa bæði upplifað lamandi kvíða Guðný Hrönn skrifar 9. apríl 2017 13:00 Kjartan og Sigrún leika í verkinu Fyrirlestur um eitthvað fallegts sem er sýnt í Tjarnarbíói. Vísir/GVA Fyrirlestur um eitthvað fallegt er nýtt leikrit um kvíða. Í verkinu túlka fimm leikarar kvíða og Sigrún Huld Skúladóttir og Kjartan Darri Kristjánsson eru meðal þeirra en þau hafa bæði upplifað óeðlilegan kvíða í gegnum tíðina. Leikararnir Sigrún og Kjartan hafa bæði þurft að leita sér hjálpar við kvíða. „Ég hef verið með óeðlilegan og stundum sjúklegan kvíða frá því ég var lítil stelpa. Ég veit ekki hversu ung ég var þegar þetta hófst, en ég man ekki eftir mér öðruvísi. Dómarinn, en það kalla ég niðurrifsröddina í hausnum á mér, hefur alltaf fylgt mér fast á hæla. Þegar ég var lítil þá hélt ég að hnúturinn í maganum væri eðlilegt ástand. Þvalir lófar og lamandi hræðsla við að vera ekki nógu góður. Ég hélt að öllum liði svona, alltaf, eins og mér. Það var ekki fyrr en á fullorðinsárum sem ég lærði að skilja hvað var raunverulega að gerast. Ég var 26 ára þegar ég leitaði mér fyrst hjálpar og þá tók við bataferlið sem hefur verið mitt ferðalag til þessa,“ segir Sigrún og Kjartan tekur í sama streng. „Á fyrsta árinu mínu í menntaskóla drukknaði ég næstum því í sjálfhverfum hugsunum. Ég nota hugtakið að drukkna því tilfinningin var dálítið þannig, þegar hún náði hámarki einn daginn þá leið mér eins og ég gæti ekki andað. Eftir að ég byrjaði að vinna í mínum málum gerði ég mér grein fyrir því að maður hefur aldrei fullkomna stjórn á hugsunum sínum, en maður getur gert ýmislegt til að hafa áhrif á þær,“ segir hann. Sigrún og Kjartan hafa fræðst mikið um kvíða við undirbúning verksins.„Stærsti lærdómurinn var að hitta allt fólkið sem vinnur mikið með kvíða, og hvað það fer ólíkar leiðir til að reyna að vinna bug á honum.“ „Já, við upplifum hann misjafnt þar sem við erum öll svo dásamlega misjöfn. Hver og einn verður að finna sér og jafnvel skapa sér sína eigin leið. Það var ómetanlegt að fá að kynnast starfsemi Hugarafls, þar sem við töluðum við sérfræðinga og fólk sem er að vinna í sinni kvíðaröskun. Hugarafl er afar mikilvæg miðstöð sem fólk getur leitað til,“ bætir Sigrún við.Fleira fólk þorir að koma út úr „kvíðaskápnum“Kjartan og Sigrún eru sammála um að fólk sé almennt orðið óhræddara við að tala opinskátt um kvíða. „Ég finn að meðvitund og skilningur er að aukast og fleiri eru að koma út úr „kvíðaskápnum“ sínum og leita sér hjálpar. Það er frábær þróun,“ segir Sigrún. „Já, ég man t.d. ekki eftir því að það hafi verið mikið talað um kvíða þegar ég var í grunn- eða menntaskóla en mér skilst að það sé verið að bæta úr þessu í dag. Það er alveg bráðnauðsynlegt að fræða fólk og þá sérstaklega börn um þetta málefni,“ útskýrir Kjartan. „Já, ekki spurning, annars værum örugglega ekki að þessu,“ segir Kjartan aðspurður hvort hann telji að Fyrirlestur um eitthvað fallegt muni hjálpa einhverjum sem glíma við kvíða. „Ef verkið kveikir á einhvers konar samtali milli fólks eða jafnvel innra með fólki þá finnst mér takmarkinu náð.“ Að lokum vill Kjartan minna þá sem þjást af óeðlilegum kvíða á að það er von um bata. „Það er erfitt að ímynda sér það þegar maður er heltekinn af kvíða. Það fer allt vel, og með þrautseigju og þolinmæði geta hlutirnir orðið betri en þeir voru nokkru sinni fyrr.“ Sigrún tekur undir þau orð. „Á sunnudaginn er ég t.d. að stíga á leiksvið í fyrsta skiptið frá því ég útskrifaðist sem leikari. Ég á 10 ára útskriftarafmæli í vor. Ég hef þurft að yfirvinna ansi margt, komast yfir eigin hindranir, til að vera á þeim góða stað sem ég er á í dag. Ég þekki það að vera í djúpri holu og sjá ekki ljósglætu. En það er alltaf von og ljósglætan er þarna einhvers staðar, stundum þarf maður bara aðstoð við að finna hana.“ Mest lesið Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Lífið Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Lífið „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Lífið „Kunna ekki að reikna, kunna svo ekki að skammast sín“ Menning Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum Lífið Veisla fyrir augu og eyru Gagnrýni „Stefán er að hengja bakara fyrir að vera ekki smiður“ Menning Íslensk fyrirsæta slær í gegn á tískupöllum Mílanó Tíska og hönnun „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Lífið Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Lífið Fleiri fréttir Hvenær verður afbrýðisemi út í fortíð maka að þráhyggju? Samhengið með Sif: „Það má blanda saman hámenningu og dægurmenningu“ Hefðbundið ítalskt „Pesto Alla Genovese“ Úrslitaspurningin var um letigarð „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Ómar Örn og Nanna selja á eftirsóttum stað í miðbænum Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Friðarsúlan tendruð í nítjánda sinn 9. október Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Var á klóinu þegar skilaboðin bárust og hélt að ferlinum væri lokið Leið yfir hana umkringd nöktum konum Herra Skepna sló Hafþór utan undir Danir taka ekki afstöðu gegn Ísrael Aðstoðarþjálfarinn reyndist ekki vera transkona Hnetukjúklingurinn hennar Höllu Kristrún meðal hundrað rísandi stjarna Time Er hún með „Bennifer“ hálsmen? Páskaungi á leiðinni hjá Kristínu og Sverri Hefur engan áhuga á góðlátlegum orðum Watson Play-liðar minnast góðu tímanna „kkk“ í klukku vekur lukku: „Hafa menn ekki meira kjöt á beinunum?“ Fanney og Teitur orðin þriggja barna foreldrar Nicole Kidman og Keith Urban hvort í sína átt Fjöldi fólks á frumsýningu kynlífsmyndbands „Erfitt að koma í veg fyrir slæm samskipti ef fólk segir ekki frá“ Viðkvæmar viðræður, lausn Assange og næstu skref WikiLeaks Íslensk kjötsúpa eins og hún gerist best Sjá meira
Fyrirlestur um eitthvað fallegt er nýtt leikrit um kvíða. Í verkinu túlka fimm leikarar kvíða og Sigrún Huld Skúladóttir og Kjartan Darri Kristjánsson eru meðal þeirra en þau hafa bæði upplifað óeðlilegan kvíða í gegnum tíðina. Leikararnir Sigrún og Kjartan hafa bæði þurft að leita sér hjálpar við kvíða. „Ég hef verið með óeðlilegan og stundum sjúklegan kvíða frá því ég var lítil stelpa. Ég veit ekki hversu ung ég var þegar þetta hófst, en ég man ekki eftir mér öðruvísi. Dómarinn, en það kalla ég niðurrifsröddina í hausnum á mér, hefur alltaf fylgt mér fast á hæla. Þegar ég var lítil þá hélt ég að hnúturinn í maganum væri eðlilegt ástand. Þvalir lófar og lamandi hræðsla við að vera ekki nógu góður. Ég hélt að öllum liði svona, alltaf, eins og mér. Það var ekki fyrr en á fullorðinsárum sem ég lærði að skilja hvað var raunverulega að gerast. Ég var 26 ára þegar ég leitaði mér fyrst hjálpar og þá tók við bataferlið sem hefur verið mitt ferðalag til þessa,“ segir Sigrún og Kjartan tekur í sama streng. „Á fyrsta árinu mínu í menntaskóla drukknaði ég næstum því í sjálfhverfum hugsunum. Ég nota hugtakið að drukkna því tilfinningin var dálítið þannig, þegar hún náði hámarki einn daginn þá leið mér eins og ég gæti ekki andað. Eftir að ég byrjaði að vinna í mínum málum gerði ég mér grein fyrir því að maður hefur aldrei fullkomna stjórn á hugsunum sínum, en maður getur gert ýmislegt til að hafa áhrif á þær,“ segir hann. Sigrún og Kjartan hafa fræðst mikið um kvíða við undirbúning verksins.„Stærsti lærdómurinn var að hitta allt fólkið sem vinnur mikið með kvíða, og hvað það fer ólíkar leiðir til að reyna að vinna bug á honum.“ „Já, við upplifum hann misjafnt þar sem við erum öll svo dásamlega misjöfn. Hver og einn verður að finna sér og jafnvel skapa sér sína eigin leið. Það var ómetanlegt að fá að kynnast starfsemi Hugarafls, þar sem við töluðum við sérfræðinga og fólk sem er að vinna í sinni kvíðaröskun. Hugarafl er afar mikilvæg miðstöð sem fólk getur leitað til,“ bætir Sigrún við.Fleira fólk þorir að koma út úr „kvíðaskápnum“Kjartan og Sigrún eru sammála um að fólk sé almennt orðið óhræddara við að tala opinskátt um kvíða. „Ég finn að meðvitund og skilningur er að aukast og fleiri eru að koma út úr „kvíðaskápnum“ sínum og leita sér hjálpar. Það er frábær þróun,“ segir Sigrún. „Já, ég man t.d. ekki eftir því að það hafi verið mikið talað um kvíða þegar ég var í grunn- eða menntaskóla en mér skilst að það sé verið að bæta úr þessu í dag. Það er alveg bráðnauðsynlegt að fræða fólk og þá sérstaklega börn um þetta málefni,“ útskýrir Kjartan. „Já, ekki spurning, annars værum örugglega ekki að þessu,“ segir Kjartan aðspurður hvort hann telji að Fyrirlestur um eitthvað fallegt muni hjálpa einhverjum sem glíma við kvíða. „Ef verkið kveikir á einhvers konar samtali milli fólks eða jafnvel innra með fólki þá finnst mér takmarkinu náð.“ Að lokum vill Kjartan minna þá sem þjást af óeðlilegum kvíða á að það er von um bata. „Það er erfitt að ímynda sér það þegar maður er heltekinn af kvíða. Það fer allt vel, og með þrautseigju og þolinmæði geta hlutirnir orðið betri en þeir voru nokkru sinni fyrr.“ Sigrún tekur undir þau orð. „Á sunnudaginn er ég t.d. að stíga á leiksvið í fyrsta skiptið frá því ég útskrifaðist sem leikari. Ég á 10 ára útskriftarafmæli í vor. Ég hef þurft að yfirvinna ansi margt, komast yfir eigin hindranir, til að vera á þeim góða stað sem ég er á í dag. Ég þekki það að vera í djúpri holu og sjá ekki ljósglætu. En það er alltaf von og ljósglætan er þarna einhvers staðar, stundum þarf maður bara aðstoð við að finna hana.“
Mest lesið Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Lífið Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Lífið „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Lífið „Kunna ekki að reikna, kunna svo ekki að skammast sín“ Menning Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum Lífið Veisla fyrir augu og eyru Gagnrýni „Stefán er að hengja bakara fyrir að vera ekki smiður“ Menning Íslensk fyrirsæta slær í gegn á tískupöllum Mílanó Tíska og hönnun „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Lífið Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Lífið Fleiri fréttir Hvenær verður afbrýðisemi út í fortíð maka að þráhyggju? Samhengið með Sif: „Það má blanda saman hámenningu og dægurmenningu“ Hefðbundið ítalskt „Pesto Alla Genovese“ Úrslitaspurningin var um letigarð „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Ómar Örn og Nanna selja á eftirsóttum stað í miðbænum Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Friðarsúlan tendruð í nítjánda sinn 9. október Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Var á klóinu þegar skilaboðin bárust og hélt að ferlinum væri lokið Leið yfir hana umkringd nöktum konum Herra Skepna sló Hafþór utan undir Danir taka ekki afstöðu gegn Ísrael Aðstoðarþjálfarinn reyndist ekki vera transkona Hnetukjúklingurinn hennar Höllu Kristrún meðal hundrað rísandi stjarna Time Er hún með „Bennifer“ hálsmen? Páskaungi á leiðinni hjá Kristínu og Sverri Hefur engan áhuga á góðlátlegum orðum Watson Play-liðar minnast góðu tímanna „kkk“ í klukku vekur lukku: „Hafa menn ekki meira kjöt á beinunum?“ Fanney og Teitur orðin þriggja barna foreldrar Nicole Kidman og Keith Urban hvort í sína átt Fjöldi fólks á frumsýningu kynlífsmyndbands „Erfitt að koma í veg fyrir slæm samskipti ef fólk segir ekki frá“ Viðkvæmar viðræður, lausn Assange og næstu skref WikiLeaks Íslensk kjötsúpa eins og hún gerist best Sjá meira