Ofureldfjall rumskar eftir 500 ár í dvala

Eldfjallið mikla Campi Flegrei sem teygir sig til himins rétt vestan við borgina Napólí á Ítalíu virðist vera að rumska. Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur segir fréttirnar ekki góðar enda geymir sagan dæmi um sprengigos sem myndaði öskju sem er tólf kílómetrar í þvermál.

Haraldur segir að síðustu umbrot í fjallinu hafi orðið um miðja 16. öld, þau hafi verið lítil en samt valdið usla. Þá hlóðst upp nýtt gígmyndað fjall, Monte Nuovo. Hann skrifar:

„Miklar breytingar eru í gangi í hverum í öskjunni og land er að rísa. Gasstreymi upp úr hverum í öskjunni hefur stöðugt aukist síðan mælingar hófust í kringum 1982. Samfara því hefur hiti í hverunum aukist, og landris er í gangi,“ segir Haraldur og vitnar til rannsókna ítalskra jarðvísindamanna sem spá því að líkur séu á eldgosi innan 100 til 120 ára.

„Þeir telja jafnvel að gos gæti hafist innan fjögurra til fimm ára, en líkur eru á að það verði síðar. Það er því mikil óvissa í gangi, en það er greinilegt að áhættuástand ríkir á svæðinu, þar sem þúsundir búa nú og mikil mannvirki eru fyrir hendi.“

Þessu sama er sagt frá í frétt BBC. Eins og hjá Haraldi er vitnað til sérfræðinga sem ítreka hvað spár um eldgos geta verið vandasamar en þeir segja engu að síður að nú sem aldrei fyrr krefjist Campi Fleg­rei athygli vísindamanna. Ástæðan sé sú að eldsumbrotin yrðu í bakgarði hálfrar milljónar manna. Ef litið er langt aftur í söguna má færa fyrir því rök að stærsta eldgos allra tíma í Evrópu megi rekja til þessa svæðis – og tengjast þau umbrot einni þeirra kenninga sem eru uppi um endalok Neanderdalsmannanna.

Annað þekktara eldfjall er stutt frá Campi Flegrei, en það er fjallið Vesúvíus, austan megin við borgina Napólí. Þau ósköp sem fylgdu eldgosinu árið 79 eru öllum þekkt en Campi Flegrei kerfið er þó miklu stærra og víðfeðmara – og liggur stór hluti þess undir bláum öldum Miðjarðarhafsins.