Grunsamleg merki berast úr geimnum Benedikt Bóas skrifar 5. janúar 2017 07:00 Sjónaukar víða um heim gátu náð að staðsetja útvarpsblossa í stjörnuþoku sem er í þriggja milljarða ljósára fjarlægð. vísir/getty Í fyrsta sinn hafa stjörnufræðingar staðsett uppruna útvarpsblossa – skammlífra en öflugra útvarpsmerkja – í stjörnuþoku. Þeir endast í aðeins nokkra þúsundustu hluta úr sekúndu og hafa valdið stjörnufræðingum heilabrotum í nokkra áratugi. Síðan 2007 hafa borist 18 slík merki en aðeins eitt hefur borist oftar en einu sinni. „Með því að nota sjónauka sem staðsettir eru víða um heim vitum við að þessar sendingar koma frá stjörnuþoku sem er í þriggja milljarða ljósára fjarlægð frá jörðinni,“ segir Shami Chatterjee, stjörnufræðingur við Cornell-háskóla í samtali við AFP-fréttaveituna. Greint var frá tíðindunum á fundi stjarnfræðinga sem fram fer í Texas. Áður hafði stjörnufræðinga skort sannanir fyrir því að merkin væru upprunnin utan Vetrarbrautarinnar. Stjörnuþokan hefur innan við eitt prósent af massa vetrarbrautarinnar og þykir vísindamönnum það merkileg staðreynd. En þó að vísindamenn viti hvaðan merkin koma er enn eftir að greina frá því hvað þau eru. „Það á enn eftir að vinna mikla vinnu. En að finna út hvaðan merkin koma er stórt skref í átt að lausn þessarar gátu,“ segir Victoria Kaspi eðlisfræðiprófessor en hún fer fyrir alþjóðlegu liði sem sér um rannsóknina.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Fengu aðstoð sérsveitar og Gæslunnar við handtöku við Grímsvötn Innlent Arnar Þór vantaði sex meðmæli upp á Innlent Karlremba sé komin í tísku Innlent Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Innlent Langt í að þeir nái sér að fullu Innlent Lögregla með eftirför í Vogahverfi Innlent Fundu hræ fimm hvolpa í Mosfellsbæ Innlent Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Innlent Voru með stæla og neituðu að fara upp úr fyrr en löggan mætti Innlent Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Innlent Fleiri fréttir Fjölmenn mótmæli vegna ofbeldisbylgju í Ástralíu Vasaúr ríkasta manns Titanic seldist á 210 milljónir Þúsundir hvöttu Sánchez til að segja ekki af sér Skoða að færa Mónu Lísu í eigið herbergi Harvey Weinstein lagður inn á spítala Þingmaður hleypti af skoti fyrir utan skemmtistað Rýma dómshús vegna sprengjuhótunar Dómstóll fyrirskipar handtöku landbúnaðarráðherra Selenskís Ákvörðun áfrýjunardómstólsins áfall og stórt skref aftur á bak Trump líklegur til að græða á úrskurði Hæstaréttar Dómi Harvey Weinstein snúið við Tekur fyrir að hafa verið „hermaður Hitlers“ Maður á sextugsaldri sagður hafa stungið grunnskóladreng Sánchez íhugar að segja af sér vegna meintrar spillingar Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Fyrstu hergögnin eiga að berast til Úkraínu á næstu klukkustundum Segir ekki af sér þrátt fyrir njósnir aðstoðarmannsins Aðstoðarvarnarmálaráðherra ákærður fyrir mútuþægni Upptök eldsins í gömlu kauphöllinni enn ókunn Settur út af sakramentinu fyrir að stýra minningarstund um Navalní Handtóku barnunga öfgamenn eftir stunguárás í Sydney Ekki ólöglegt fyrir konur að brjóta gegn körlum Grunuð um að hafa banað tveimur börnum Vitni greinir frá ráðabruggi og lögmaður Trump fær viðvörun Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Sjá meira
Í fyrsta sinn hafa stjörnufræðingar staðsett uppruna útvarpsblossa – skammlífra en öflugra útvarpsmerkja – í stjörnuþoku. Þeir endast í aðeins nokkra þúsundustu hluta úr sekúndu og hafa valdið stjörnufræðingum heilabrotum í nokkra áratugi. Síðan 2007 hafa borist 18 slík merki en aðeins eitt hefur borist oftar en einu sinni. „Með því að nota sjónauka sem staðsettir eru víða um heim vitum við að þessar sendingar koma frá stjörnuþoku sem er í þriggja milljarða ljósára fjarlægð frá jörðinni,“ segir Shami Chatterjee, stjörnufræðingur við Cornell-háskóla í samtali við AFP-fréttaveituna. Greint var frá tíðindunum á fundi stjarnfræðinga sem fram fer í Texas. Áður hafði stjörnufræðinga skort sannanir fyrir því að merkin væru upprunnin utan Vetrarbrautarinnar. Stjörnuþokan hefur innan við eitt prósent af massa vetrarbrautarinnar og þykir vísindamönnum það merkileg staðreynd. En þó að vísindamenn viti hvaðan merkin koma er enn eftir að greina frá því hvað þau eru. „Það á enn eftir að vinna mikla vinnu. En að finna út hvaðan merkin koma er stórt skref í átt að lausn þessarar gátu,“ segir Victoria Kaspi eðlisfræðiprófessor en hún fer fyrir alþjóðlegu liði sem sér um rannsóknina.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Fengu aðstoð sérsveitar og Gæslunnar við handtöku við Grímsvötn Innlent Arnar Þór vantaði sex meðmæli upp á Innlent Karlremba sé komin í tísku Innlent Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Innlent Langt í að þeir nái sér að fullu Innlent Lögregla með eftirför í Vogahverfi Innlent Fundu hræ fimm hvolpa í Mosfellsbæ Innlent Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Innlent Voru með stæla og neituðu að fara upp úr fyrr en löggan mætti Innlent Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Innlent Fleiri fréttir Fjölmenn mótmæli vegna ofbeldisbylgju í Ástralíu Vasaúr ríkasta manns Titanic seldist á 210 milljónir Þúsundir hvöttu Sánchez til að segja ekki af sér Skoða að færa Mónu Lísu í eigið herbergi Harvey Weinstein lagður inn á spítala Þingmaður hleypti af skoti fyrir utan skemmtistað Rýma dómshús vegna sprengjuhótunar Dómstóll fyrirskipar handtöku landbúnaðarráðherra Selenskís Ákvörðun áfrýjunardómstólsins áfall og stórt skref aftur á bak Trump líklegur til að græða á úrskurði Hæstaréttar Dómi Harvey Weinstein snúið við Tekur fyrir að hafa verið „hermaður Hitlers“ Maður á sextugsaldri sagður hafa stungið grunnskóladreng Sánchez íhugar að segja af sér vegna meintrar spillingar Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Fyrstu hergögnin eiga að berast til Úkraínu á næstu klukkustundum Segir ekki af sér þrátt fyrir njósnir aðstoðarmannsins Aðstoðarvarnarmálaráðherra ákærður fyrir mútuþægni Upptök eldsins í gömlu kauphöllinni enn ókunn Settur út af sakramentinu fyrir að stýra minningarstund um Navalní Handtóku barnunga öfgamenn eftir stunguárás í Sydney Ekki ólöglegt fyrir konur að brjóta gegn körlum Grunuð um að hafa banað tveimur börnum Vitni greinir frá ráðabruggi og lögmaður Trump fær viðvörun Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Sjá meira