Þrisvar sinnum fleiri svipta sig lífi en deyja í bílslysum Þorbjörn Þórðarson skrifar 23. janúar 2017 18:45 Fjörutíu til fimmtíu manns svipta sig lífi hér á landi á ári hverju og er meirihlutinn karlmenn. Það eru þrisvar sinnum fleiri en deyja í bílslysum að jafnaði. Landlæknisembættið hefur ekki ráðist í árvekniátak til að berjast gegn sjálfsvígum líkt og á fyrstu árum þessarar aldar en embættið er stöðugt að vinna í að auka fræðslu og skilning á þunglyndi. Gunnar Hrafn Jónsson alþingismaður tók sér nýlega leyfi frá störfum vegna glímu við þunglyndi en um er að ræða mjög alvarlega geðsjúkdóm sem á þátt í mörgum sjálfsvígum hér á landi á ári hverju. Síðastliðinn áratug hafa fjörutíu til fimmtíu manns svipt sig lífi á ári. Ef við skoðum tölur síðustu þriggja ára sem liggja fyrir sést að 49 sviptu sig lífi árið 2013, 44 ári síðar og 40 manns á árinu 2015. Þetta er þrisvar til fjórum sinnum fleiri en deyja í bílslysum hér á landi að jafnaði á ári. Þegar flokkun eftir kynja er skoðuð kemur í ljós að mun fleiri karlar en konur svipta sig lífi en á síðustu árum hafa að jafnaði þrisvar sinnum fleiri karlar en konur fallið fyrir eigin hendi. „Því miður er mjög erfitt að segja hvað veldur. Þetta eru fá tilvik en við vitum að í kringum kreppur og þvíumlíkt verður aukning svo kemst jafnvægi á aftur. Margir þessara einstaklinga eru að glíma við erfiðleika. Hér má nefna þunglyndi, kvíðaraskanir, ástarsorg, fíkniefni og erfiðleika í fjölskyldum eða erfiðleika í skólakerfinu,“ segir Salbjörg Bjarnadóttir verkefnisstjóri geðheilbrigðis hjá landlækni um ástæður þess að fólk sviptir sig lífi. Árið 2003 fór landlæknisembættið í átakið Þjóð gegn þunglyndi og stóð það yfir í tæpan áratug. Starfsmenn embættisins fóru marga hringi um landið til að fræða fólk um þunglyndi. Rætt var við kennara, námsráðgjafa, presta, starfsfólk félagsþjónustunnar og heilsugæsluna. Síðan þá hefur landlæknir aðallega verið ráðgefandi. Geðdeildir Landspítalans í Reykjavík og Akureyri sinna sjúklingum með þunglyndi. Þá hefur vinna frjálsra félagasamtaka skipt máli. „Til dæmis Geðhjálp, Hugarafl, Hlutverkasetur, Klúbburinn Geysir, Rauði krossinn með hjálparsímann 1717 sem er mjög öflugt fyrirbæri. Þangað hringja þeir sem eru í miklum erfiðleikum,“ segir Salbjörg. Unglingar sem glíma við þunglyndi geta átt mjög erfitt með að tjá tilfinningar sínar eða skilja hvað amar að sér. Sumir unglingar vita heldur ekki hver einkenni þunglyndis eru. Það er mikilvægt að ef það vaknar grunur um þunglyndi að það sé rætt inni á heimilinu og eftir atvikum leitað til fagfólks því margir sem þjást bera harm sinn í hljóði. Mest lesið Vaktin: „Kjarnorkuákvæðinu“ beitt á veiðigjöldin Innlent Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Innlent Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Innlent Sex vikið úr starfi vegna banatilræðis gegn Trump Erlent Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Innlent Fundu 36 hugsanlega þolendur mansals á Íslandi í alþjóðlegri lögregluaðgerð Innlent Þriðjungur endurreisnarinnar gæti fallið á Rússa Erlent Draga Dettifoss til Reykjavíkur Innlent Halda áfram að ræða veiðigjöldin Innlent Fyrsta rafknúna flugvélin í dönsku innanlandsflugi Erlent Fleiri fréttir Sjá ekki fyrir endann á umfangsmikilli rannsókn á fíkniefnaframleiðslu „Þetta er alvarlegur áfellisdómur yfir forsætisráðherra“ Vaktin: „Kjarnorkuákvæðinu“ beitt á veiðigjöldin Fundu 36 hugsanlega þolendur mansals á Íslandi í alþjóðlegri lögregluaðgerð „Eftir þetta hvassviðri í þinginu í gær heldur lífið áfram“ Tekjur af laxveiði í Borgarfirði eru vel yfir 50% af tekjum landbúnaðar á svæðinu Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Halda áfram að ræða veiðigjöldin Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Draga Dettifoss til Reykjavíkur Sleginn í andlitið með hnúajárni Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Þingfundi frestað: Stjórnarandstaðan lagði fram „aðeins mýkri“ tillögu „Það er þarna sem rússneskir kafbátar fara í gegn“ Hélt á lokuðu umslagi Tillögur „ekki afhentar í lokuðu umslagi“ Uppþot og fúkyrði á þinginu og bandarískur kjarnorkukafbátur Jökulhlaupið í rénun Reyna að stilla til friðar í bakherbergjum Alþingis Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Fundu tuttugu kíló af grasi eftir húsleit í Hafnarfirði Mennirnir þrír sjáist ekki í myndefni Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni Sjá meira
Fjörutíu til fimmtíu manns svipta sig lífi hér á landi á ári hverju og er meirihlutinn karlmenn. Það eru þrisvar sinnum fleiri en deyja í bílslysum að jafnaði. Landlæknisembættið hefur ekki ráðist í árvekniátak til að berjast gegn sjálfsvígum líkt og á fyrstu árum þessarar aldar en embættið er stöðugt að vinna í að auka fræðslu og skilning á þunglyndi. Gunnar Hrafn Jónsson alþingismaður tók sér nýlega leyfi frá störfum vegna glímu við þunglyndi en um er að ræða mjög alvarlega geðsjúkdóm sem á þátt í mörgum sjálfsvígum hér á landi á ári hverju. Síðastliðinn áratug hafa fjörutíu til fimmtíu manns svipt sig lífi á ári. Ef við skoðum tölur síðustu þriggja ára sem liggja fyrir sést að 49 sviptu sig lífi árið 2013, 44 ári síðar og 40 manns á árinu 2015. Þetta er þrisvar til fjórum sinnum fleiri en deyja í bílslysum hér á landi að jafnaði á ári. Þegar flokkun eftir kynja er skoðuð kemur í ljós að mun fleiri karlar en konur svipta sig lífi en á síðustu árum hafa að jafnaði þrisvar sinnum fleiri karlar en konur fallið fyrir eigin hendi. „Því miður er mjög erfitt að segja hvað veldur. Þetta eru fá tilvik en við vitum að í kringum kreppur og þvíumlíkt verður aukning svo kemst jafnvægi á aftur. Margir þessara einstaklinga eru að glíma við erfiðleika. Hér má nefna þunglyndi, kvíðaraskanir, ástarsorg, fíkniefni og erfiðleika í fjölskyldum eða erfiðleika í skólakerfinu,“ segir Salbjörg Bjarnadóttir verkefnisstjóri geðheilbrigðis hjá landlækni um ástæður þess að fólk sviptir sig lífi. Árið 2003 fór landlæknisembættið í átakið Þjóð gegn þunglyndi og stóð það yfir í tæpan áratug. Starfsmenn embættisins fóru marga hringi um landið til að fræða fólk um þunglyndi. Rætt var við kennara, námsráðgjafa, presta, starfsfólk félagsþjónustunnar og heilsugæsluna. Síðan þá hefur landlæknir aðallega verið ráðgefandi. Geðdeildir Landspítalans í Reykjavík og Akureyri sinna sjúklingum með þunglyndi. Þá hefur vinna frjálsra félagasamtaka skipt máli. „Til dæmis Geðhjálp, Hugarafl, Hlutverkasetur, Klúbburinn Geysir, Rauði krossinn með hjálparsímann 1717 sem er mjög öflugt fyrirbæri. Þangað hringja þeir sem eru í miklum erfiðleikum,“ segir Salbjörg. Unglingar sem glíma við þunglyndi geta átt mjög erfitt með að tjá tilfinningar sínar eða skilja hvað amar að sér. Sumir unglingar vita heldur ekki hver einkenni þunglyndis eru. Það er mikilvægt að ef það vaknar grunur um þunglyndi að það sé rætt inni á heimilinu og eftir atvikum leitað til fagfólks því margir sem þjást bera harm sinn í hljóði.
Mest lesið Vaktin: „Kjarnorkuákvæðinu“ beitt á veiðigjöldin Innlent Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Innlent Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Innlent Sex vikið úr starfi vegna banatilræðis gegn Trump Erlent Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Innlent Fundu 36 hugsanlega þolendur mansals á Íslandi í alþjóðlegri lögregluaðgerð Innlent Þriðjungur endurreisnarinnar gæti fallið á Rússa Erlent Draga Dettifoss til Reykjavíkur Innlent Halda áfram að ræða veiðigjöldin Innlent Fyrsta rafknúna flugvélin í dönsku innanlandsflugi Erlent Fleiri fréttir Sjá ekki fyrir endann á umfangsmikilli rannsókn á fíkniefnaframleiðslu „Þetta er alvarlegur áfellisdómur yfir forsætisráðherra“ Vaktin: „Kjarnorkuákvæðinu“ beitt á veiðigjöldin Fundu 36 hugsanlega þolendur mansals á Íslandi í alþjóðlegri lögregluaðgerð „Eftir þetta hvassviðri í þinginu í gær heldur lífið áfram“ Tekjur af laxveiði í Borgarfirði eru vel yfir 50% af tekjum landbúnaðar á svæðinu Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Halda áfram að ræða veiðigjöldin Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Draga Dettifoss til Reykjavíkur Sleginn í andlitið með hnúajárni Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Þingfundi frestað: Stjórnarandstaðan lagði fram „aðeins mýkri“ tillögu „Það er þarna sem rússneskir kafbátar fara í gegn“ Hélt á lokuðu umslagi Tillögur „ekki afhentar í lokuðu umslagi“ Uppþot og fúkyrði á þinginu og bandarískur kjarnorkukafbátur Jökulhlaupið í rénun Reyna að stilla til friðar í bakherbergjum Alþingis Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Fundu tuttugu kíló af grasi eftir húsleit í Hafnarfirði Mennirnir þrír sjáist ekki í myndefni Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni Sjá meira