Fimm ára börn fengu að aka traktorum Jóhann Óli Eiðsson skrifar 3. nóvember 2016 07:00 Þeir yngstu voru aðeins börn að aldri þegar þeir fengu fyrst að stýra dráttarvél. LJÓSMYNDASAFN REYKJAVÍKUR/KRISTJÁN Á. EINARSSON Tæplega annar hver núlifandi Íslendingur, átján ára eða eldri, var sendur í sveit. Langflestum líkaði vistin þar vel en mesta heimþrá fengu þeir sem bjuggu við erfiðustu aðstæðurnar heima fyrir. Þetta er meðal niðurstaðna úr rannsókn Jónínu Einarsdóttur, prófessors í mannfræði, á siðnum að senda börn í sveit. Rannsóknin var gerð með því að taka viðtöl við fólk á öllum aldri en elsti þátttakandinn er fæddur 1917 en sá yngsti árið 1994. „Við spurðum um uppeldisaðstæður, fjárhagsstöðu miðað við aðra og hvort þátttakendur hefðu verið þægir eða ódælir sem börn,“ segir Jónína. Að auki var spurt um hvernig minningar fólk á frá þessum tíma og hvað þeim finnst um siðinn. Niðurstaðan úr því var að um níu af hverjum tíu væru jákvæðir í garð hans.Jónína Einarsdóttir, mannfræðingurvísir/eyþór„Það var nokkuð sláandi að sjá að þeir sem mesta heimþrá höfðu komu af erfiðustu heimilunum,“ segir Jónína. „Það hljómar mótsagnakennt en þeir aðilar höfðu oft áhyggjur af ástandinu heima fyrir á meðan á dvöl stóð.“ Jónína segir að útlit sé fyrir að siðurinn hafi haldið sér nokkuð vel og enn sé stór hluti barna sem sé sendur í sveit á einhverjum tímapunkti. „Lengd vistarinnar er hins vegar önnur nú en áður. Áður fóru krakkar stundum í kringum sauðburð og komu ekki fyrr en eftir réttir. Nú fara krakkar síðar og koma fyrr til baka. Þar hafa bættar samgöngur og annað hugarfar gagnvart skóla eitthvað að segja.“ Í viðtölunum var einnig spurt hvort fólk hefði fengið að aka dráttarvélum. Meðal niðurstaðna þar var að börn allt niður í fimm ára aldur hefðu fengið að aka dráttarvél. „Það voru harðar deilur á sjötta og sjöunda áratugnum um hvort setja ætti lágmarksaldur á þessar vélar. Lengi vel var það ekki gert því talið var að það myndi takmarka aðgang bænda að vinnuafli,“ segir Jónína. Rannsóknin var til umfjöllunar á Þjóðarspeglinum í Háskóla Íslands á dögunum.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu Mest lesið Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Innlent Styttan tekin niður eftir harðar deilur um klúran barm Erlent Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Innlent Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Innlent Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Innlent Þrýstu á yngsta sakborninginn um að taka á sig alla sök Innlent Segist eiga fund með Pútín Erlent Hvarf fyrir tæpum þrjátíu árum og fannst í hopandi jökli Erlent Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Innlent Ekki eigi að gera einstaklinga ábyrga fyrir gerðum ríkisstjórnar Innlent Fleiri fréttir Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Húsvíkingur á Norðurpólnum segir sögu merkustu landkönnuða 20. aldar Þrýstu á yngsta sakborninginn um að taka á sig alla sök Ákvörðun ráðherra muni seinka viðbragði við faröldrum framtíðar Þyrlan aftur á leið austur vegna umferðarslyss Ekki eigi að gera einstaklinga ábyrga fyrir gerðum ríkisstjórnar Tollahækkanirnar vonbrigði og þrýstir á um fund sem fyrst Forsætisráðherra ósátt með tolla og pólfarar á Húsavík Fyrirlestri ísraelsks fræðimanns aflýst eftir skamma stund Golfbolti hafnaði í manni „eftir óteljandi dæmi um óskiljanlega hegðun“ Tveggja bíla árekstur á Suðurlandi Svartaþoka gerir þyrlusveit í útkalli erfitt fyrir Innkalla sælgæti vegna köfnunarhættu Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Öryggissérfræðingur hefur trú á boðuðum aðgerðum í Reynisfjöru Segir Höllu ekki skilja um hvað málið snýst Færa sig í Kringluna vegna bílastæðaskorts og framkvæmda Tollastríð, makríll og flutningur Blóðbankans Greina ekki frá tilkynntum kynferðisbrotum á Þjóðhátíð strax Segja Rafmennt auglýsa nöfn sín í blekkingarskyni Sektaður vegna kýr sem drapst á leið í sláturhús Minnsti þéttleiki makríls síðan 2010 Tveir skjálftar yfir þrír að stærð Hvar á að grípa niður í fækkun innflytjenda? Blóðbankinn á leið í Kringluna Nokkuð um hávaðaútköll Segja upp og draga úr útgáfu: Óvissan í rekstrinum „því miður aukist mikið“ Sjá meira
Tæplega annar hver núlifandi Íslendingur, átján ára eða eldri, var sendur í sveit. Langflestum líkaði vistin þar vel en mesta heimþrá fengu þeir sem bjuggu við erfiðustu aðstæðurnar heima fyrir. Þetta er meðal niðurstaðna úr rannsókn Jónínu Einarsdóttur, prófessors í mannfræði, á siðnum að senda börn í sveit. Rannsóknin var gerð með því að taka viðtöl við fólk á öllum aldri en elsti þátttakandinn er fæddur 1917 en sá yngsti árið 1994. „Við spurðum um uppeldisaðstæður, fjárhagsstöðu miðað við aðra og hvort þátttakendur hefðu verið þægir eða ódælir sem börn,“ segir Jónína. Að auki var spurt um hvernig minningar fólk á frá þessum tíma og hvað þeim finnst um siðinn. Niðurstaðan úr því var að um níu af hverjum tíu væru jákvæðir í garð hans.Jónína Einarsdóttir, mannfræðingurvísir/eyþór„Það var nokkuð sláandi að sjá að þeir sem mesta heimþrá höfðu komu af erfiðustu heimilunum,“ segir Jónína. „Það hljómar mótsagnakennt en þeir aðilar höfðu oft áhyggjur af ástandinu heima fyrir á meðan á dvöl stóð.“ Jónína segir að útlit sé fyrir að siðurinn hafi haldið sér nokkuð vel og enn sé stór hluti barna sem sé sendur í sveit á einhverjum tímapunkti. „Lengd vistarinnar er hins vegar önnur nú en áður. Áður fóru krakkar stundum í kringum sauðburð og komu ekki fyrr en eftir réttir. Nú fara krakkar síðar og koma fyrr til baka. Þar hafa bættar samgöngur og annað hugarfar gagnvart skóla eitthvað að segja.“ Í viðtölunum var einnig spurt hvort fólk hefði fengið að aka dráttarvélum. Meðal niðurstaðna þar var að börn allt niður í fimm ára aldur hefðu fengið að aka dráttarvél. „Það voru harðar deilur á sjötta og sjöunda áratugnum um hvort setja ætti lágmarksaldur á þessar vélar. Lengi vel var það ekki gert því talið var að það myndi takmarka aðgang bænda að vinnuafli,“ segir Jónína. Rannsóknin var til umfjöllunar á Þjóðarspeglinum í Háskóla Íslands á dögunum.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Mest lesið Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Innlent Styttan tekin niður eftir harðar deilur um klúran barm Erlent Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Innlent Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Innlent Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Innlent Þrýstu á yngsta sakborninginn um að taka á sig alla sök Innlent Segist eiga fund með Pútín Erlent Hvarf fyrir tæpum þrjátíu árum og fannst í hopandi jökli Erlent Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Innlent Ekki eigi að gera einstaklinga ábyrga fyrir gerðum ríkisstjórnar Innlent Fleiri fréttir Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Húsvíkingur á Norðurpólnum segir sögu merkustu landkönnuða 20. aldar Þrýstu á yngsta sakborninginn um að taka á sig alla sök Ákvörðun ráðherra muni seinka viðbragði við faröldrum framtíðar Þyrlan aftur á leið austur vegna umferðarslyss Ekki eigi að gera einstaklinga ábyrga fyrir gerðum ríkisstjórnar Tollahækkanirnar vonbrigði og þrýstir á um fund sem fyrst Forsætisráðherra ósátt með tolla og pólfarar á Húsavík Fyrirlestri ísraelsks fræðimanns aflýst eftir skamma stund Golfbolti hafnaði í manni „eftir óteljandi dæmi um óskiljanlega hegðun“ Tveggja bíla árekstur á Suðurlandi Svartaþoka gerir þyrlusveit í útkalli erfitt fyrir Innkalla sælgæti vegna köfnunarhættu Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Öryggissérfræðingur hefur trú á boðuðum aðgerðum í Reynisfjöru Segir Höllu ekki skilja um hvað málið snýst Færa sig í Kringluna vegna bílastæðaskorts og framkvæmda Tollastríð, makríll og flutningur Blóðbankans Greina ekki frá tilkynntum kynferðisbrotum á Þjóðhátíð strax Segja Rafmennt auglýsa nöfn sín í blekkingarskyni Sektaður vegna kýr sem drapst á leið í sláturhús Minnsti þéttleiki makríls síðan 2010 Tveir skjálftar yfir þrír að stærð Hvar á að grípa niður í fækkun innflytjenda? Blóðbankinn á leið í Kringluna Nokkuð um hávaðaútköll Segja upp og draga úr útgáfu: Óvissan í rekstrinum „því miður aukist mikið“ Sjá meira